جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

این کتاب در شش فصل به سیر تحولات فکری فلاسفه و علمای یهودی تا اواخر قرن پانزدهم میلادی می‌پردازد. مؤلف می‌کوشد ضمن جست‌وجوی دربارة تأثیر الهیات کتاب مقدس و الهیات خاخامی بر رشد و تکامل فلسفة یهودی در قرون وسطا، تحولات تفکر فلسفی یهودی را نیز از قرن نهم تا اواخر قرن پانزدهم بررسی کند. از نظر نویسنده فیلسوفان یهودی که در این ایام ظهور کردند، کوشیدند تا تورات و سنت خاخامی را در پرتو تفکر فلسفی یونانی ـ اسلامی و نیز آموزه‌های قبالایی تفسیر کنند. از این‌رو مؤلف می‌کوشد تا انتقال میراث فلسفة یونانی را از طریق متفکران اسلامی و به تأثیر آن از آن‌ها نشان دهد. فصل اول کتاب به حیات و اندیشة یهود قبل از قرون وسطا، فصل دوم به قرن‌های نهم تا یازدهم و چهار فصل دیگر هر کدام به ترتیب دربردارندة یکی از قرن‌ها هستند.

این کتاب ترجمة بخش پنجم از کتاب یازده‌بخشی ژیلسون (1184- 1978 م.) به نام تاریخ فلسفة مسیحی در قرون وسطا است. ژیلسون در این بخش از کتاب خود، به معرفی فیلسوفان مسلمان و یهودی که در شکل‌گیری فلسفة مدرسی تأثیر داشته‌اند، پرداخته است. این هدف سبب شده است تا وی از فیلسوفانی که در عالم اسلام و یهودیت از مقام بالایی برخوردارند، اما اندیشه و آثارشان به لاتینی ترجمه نشده، اسمی به میان نیاورد. وی از فیلسوفانی سخن گفته است که افرادی طراز اول نیستند، اما آثارشان به جهان مسیحیت راه یافته است. روش کار ژیلسون چنین است که نخست دربارة هر فیلسوف گزارشی تحلیلی ارائه می‌دهد و سپس کتاب‌شناسی جامع و کاملی از آثار آن فیلسوف آورده و مهم‌ترین مباحث مطرح‌شده در آن آثار را در یادداشت‌های آخر کتاب ذکر می‌کند. کتاب مشتمل بر دو فصل است: در فصل اول از فیلسوفان اسلامی همچون کندی، فارابی، ابن‌سینا و ابن‌رشد و در فصل دوم سلیمان بن جبیرول و موسی بن میمون به دلیل اهمیتی که داشته‌اند، معرفی شده‌اند.

کتاب سیمای یهود در قرآن، چنانکه از نامش بر می‌آید، ویژگی‌های مختلف قوم یهود را بر مبنای آیات قرآن و روایات اسلامی بررسی می‌کند. نویسنده با روشی توصیفی در پی استخراج نکات آموزنده‌ای است که قرآن کریم در رابطه با قوم بنی‌اسرائیل و یهود بیان کرده است. از این‌رو تفاسیر قرآن و نهج‌البلاغه مهم‌ترین منابع مورد استفادة مؤلف بوده‌اند. این کتاب به عنوان تفسیری موضوعی در پنج فصل اصلی سامان یافته است. تاریخچة قوم یهود، نام‌گذاری آن و متون مقدس آن‌ها در فصل 1: به صورت فشرده و مختصر بیان شده است. در فصل 2: به ده مورد از نعمت‌ها و عنایات بنی‌اسرائیل پرداخته شده و در فصل 3: ده مورد از مبانی فکری اعتقادی یهود توضیح داده می‌شود. در فصل 4: نیز ده مورد از عملکردها و رفتارهای قوم یهود بررسی می‌شود. سرانجام در آخرین فصل، ده مورد از آثار و کیفرهای الهی نسبت به یهودی‌ها بیان گردیده است و مستند مؤلف در بیان این چهل مورد، همگی آیات قرآن بوده است.

این کتاب به بررسی ویژگی‌های دین یهود و تجلی جدید این قوم یعنی جنبش صهیونیسم از دیدگاه قرآن کریم اختصاص دارد. مؤلف در این پژوهش از روش توصیفی ـ تحلیلی بهره برده و از آیات قرآن و منابعی که در مورد صهیونیسم نوشته شده‌اند، استفاده کرده است. کتاب دارای شش فصل اصلی است: در فصل 1: مقدمه‌ای دربارة تبیین موضوع، انگیزه و روش پژوهش و منابع آن آمده است. در دومین فصل که مفصل‌ترین بخش کتاب است و بیش از نیمی از حجم کتاب را تشکیل می‌دهد، مؤلف ویژگی‌های منفی یهود را در چهار دستة ویژگی‌های ایمانی و دینی، ویژگی‌های اجتماعی، ویژگی‌های سیاسی و ویژگی‌های اقتصادی برشمرده است. از ویژگی‌های دستة نخست می‌توان به کفر و بی‌ایمانی، تمرد و عصیان، تحریف دستورات الهی، قتل انبیای الهی و ... اشاره کرد. ویژگی‌های منفی اجتماعی آن‌ها شامل نژادپرستی، رواج فساد در زمین، قساوت قلب، جهاد‌نکردن در راه خدا و ... است. از ویژگی‌های منفی اقتصادی آن‌ها مال و ثروت پرستی، مال مردم‌خواری، حرام و رباخواری و از ویژگی‌های منفی سیاسی آن‌ها می‌توان به جنگ‌افروزی، خیانت‌کاری، ظلم و ستم، استکبار و جز آن اشاره کرد. مؤلف در دو فصل دیگر ویژگی‌های صهیونیسم و ارتباط آن‌ها با یهود را بررسی کرده و اصول سیاست عملی جمهوری اسلامی ایران در قبال این جریان را براساس الگوی قرآنی از نظر گذرانده است. در آخرین فصل، نتیجه‌گیری از همة مباحث مطرح‌شده آمده است.

این کتاب به دنبال بررسیِ چگونگی پیوند عرفان و سیاست در آیین یهود است و می‌کوشد نشان دهد که این تعامل در طول تاریخ سازنده بوده است یا مخرب؟ کتاب در سه بخش و پنج فصل تنظیم گردیده و مؤلف با روش توصیفی و تاریخی به تحقیق و بررسی در این موضوع پرداخته است. در بخش اول کلیاتی پیرامون تعریف عرفان و سیاست دین یهود و تعالیم فرقه‌های آن و نیز سیر تاریخی عرفان یهودی آمده است. در بخش دوم یعنی عرفان سیاسی یهود، به موضوع اصلی کتاب پرداخته شده و جریان فراماسونری و عرفان سیاسی یهود و همچنین آرمان مسیحیایی و عرفان سیاسی یهود مورد بررسی قرا رگرفته است. در بخش سوم خلاصه و نتیجه‌گیری مباحث مطرح‌شده آمده است.

این کتاب بخش کوچکی از شمارة دوم اسلام و نابسامانی‌های روشنفکران اثر مفسر معروف سیّد محمد قطب (1906 ـ 1966 م.) است. کتاب به تحلیل عملکردهای علمی سه دانشمند یهودی یعنی کارل ماکس، زیگموند فروید و ... امیل دورکیم در اقتصادف روانشناسی و جامعه‌شناسی می‌پردازد. از نظر مؤلف این سه نفر به دلیل نظریات همگانی و حقایق علمی که در جامة بحث و تحقیق به جامعة بشری عرضه نمودند. سبب انحراف و مقابله با دین شدند. سیدقطب معتقد است، آنچه این دانشمندان را به طرح نظریات خاص کشاند، تأثیراتی بود که آن‌ها از داروین گرفته و در نتیجه نظریات خوش را با توجه به مبانی مادی داروین مطرح کردند. ادامة کتاب نیز به تحلیل و نقد مهم‌ترین نظریات این سه دانشمند یهودی و تأثیرات آن‌ها اختصاص دارد.

این کتاب دربارة عرفان یهود به ویژه شاخة قبالا نوشته شده است. بنابر گفتة نویسنده در این پژوهش سعی بر آن بوده است تا با توجه به دیدگاه‌های گوناگون بدون نگاه جانب‌دارانه، عرفان قبالا را مورد بررسی قرار دهد. همچنین کوشیده شده است از لابه‌لای نظریات مختلف، به ویژه اعتقاد یهودیان ساکن در سرزمین اشغالی به عنوان مبلغان و مروجان اصلی قبالای امروزی، کنه حقیقت رازآلود قبالا را بررسی کند. شایان ذکر است که مؤلف برای نوشتن این اثر از منابع مختلفی استفاده نموده که بیشتر آن‌ها منابع اینترنتی هستند، در صورتی که کتاب‌های ارزشمندی در زمینة قبالا نوشته شده است. کتاب دو بخش اصلی دارد که هر بخش شامل چند ضمیمه است. در بخش نخست به تاریخچة قبالا و تأثیر آن‌ها از مکاتب مختلف مصر باستان گرفته تا دوران جدید و همچنین بررسی ادبیات عرفانی یهود پرداخته شده است. در بخش دوم تأثیرات قبالا در جهان معاصر مورد بررسی قرار گرفته و مهم‌ترین مشترکان قبالا با برخی مسلک‌ها از جمله اپیکوریان، کلبیان، رواقیان و نوافلاطونیان و تأثیراتی که از دورة هلنی و جریانات آن داشته، بیان شده است.

کتاب حاضر به بررس تطبیقی عقاید دو دین اسلام و یهودیت می‌پردازد. انگیزة اصلی مؤلف، رفع بدبینی مسلمانان نسبت به یهودیان و بالعکس بوده است. مؤلف در مباحثی که پیرامون اسلام آورده، کوشیده است تا موضع دین اسلام را نسبت به یهود، بدون کوچک‌ترین دشمنی خاصی نشان دهد. اصلی‌ترین منابع نویسنده، کتاب مقدس (عهد عتیق) و کتاب قرآن کریم بوده است. کتاب دارای مطالب پراکنده و مختلفی است و به طور کلی نیمی از مطالب کتاب به برخورد و ارتباط متقابل یهودیان و مسلمانان از صدر اسلام تا دوران معاصر اختصاص دارد. مؤلف کوشیده است در این بخش به رفع برخی از اتهامات بر ضد یهودیان بپردازد. در ادامه تعالیم مشابه دین یهود و اسلام، به ویژه تعالیم مربوط به دوران حضرت ابراهیم (ع) تا حضرت موسی (ع)، با توجه به آیات عهد عتیق و قرآن کریم بررسی شده است. در انتها مطالبی دربارة عید نوروز و برخی دانشمندان یهودی دورة معاصر ذکر گردیده، که مؤلف به ویژه عید نوروز را به تعالیم حضرت موسی (ع) و روز قراردادن الواح ده فرمان در جایگاه مخصوص خود در روز اول ماه نیسان عبری مرتبط دانسته است.

این کتاب گزارش مواجهة سیدمحمّد مهدی بروجردی طباطبایی مشهور به بحرالعلوم (1155- 1212 ق.) دانشمند امامی مذهب با یهودیان ذوالکفِل (شهری در سی کیلومتری جنوب حلّه میان نجف و کربلا) در سال 1211 ق. است. متن عربی کتاب بسیار کوتاه است و در ادامه گزارش فارسی آن نیز آمده است. نگارش گزارش متن عربی کتاب در سال 1221 ق. و متن فارسی آن در 1252 ق. به پایان رسیده است. متن مناظره بیشتر پیرامون انتقاداتی است که سید بحرالعلوم دربارة محتوای تورات مطرح می‌کند، مسائلی مانند گوساله‌پرست‌شدن قوم بنی‌اسرائیل و عبادت بتان، تحریف تورات، قصة لوط و دو دختر او و ... . این مسائل در نهایت یهودیان را به تأمل در عقاید دینی خویش وامی دارد. شایان ذکر است که مصححان کتاب مقدمة ارزشمندی دربارة کتاب، نسخه‌ها، و روش تصحیح آن نوشته‌اند؛ همچنین متن مقدمة انگلیسی نیز در انتهای کتاب آورده شده است.

کتاب حاضر رساله‌ای مختصر دربارة قوم یهود از منظر قرآن کریم است. مؤلف با استناد به آیاتی از قرآن که در آنها دربارة بنی‌اسرائیل و یهودیان بحث شده، می‌کوشد تا تصویر واضحی از این قوم نشان دهد؛ وی همچنین براساس کتاب‌های یهودیان و مسیحیان از جمله تلمود و انجيل، اخلاق و تعالیم یهودیان را بیان کند. این رساله به وسیلة یکی از شاگردان مؤلف شرح شده که به صورت پاورقی در کتاب آمده است. شارح در پاورقی با آوردن مطالبی که لازم دیده، کتاب را کامل کرده است. کتاب دربردارندة هفت مبحث است که در آنها ماهیت یهودیان، اخلاق و تعالیم آنها، سرکشی بنی‌اسرائیل و مجازات خداوند برای آنها، ارتباط یهودیان با حضرت عیسی و دشمنی یهودیان با اسلام و مسلمانان مورد توجه قرار گرفته است.