جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
مرور کلید واژه ها
>
اشتراک معنوی
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
1
2
3
4
تعداد رکورد ها : 34
عنوان :
بررسی اشتراک لفظی و معنوی در اسماء و صفات الهی در آیات و روایات
نویسنده:
ناهید احدیان
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
الهیات سلبی
,
تشبیه
,
معارف اسلامی
,
صفات خدا
,
هنر و علوم انسانی
,
هنر و علوم انسانی
,
حلول (دین)
,
هنر و علوم انسانی
,
تعطیل (کلام)
,
حلول (دین)
,
هنر و علوم انسانی
,
هنر و علوم انسانی
,
اشتراک معنوی
,
تعطیل (کلام)
,
حلول (دین)
,
هنر و علوم انسانی
,
حلول (دین)
,
حلول (دین)
,
حلول (دین)
,
تعطیل (کلام)
چکیده :
در باب معناشناسی صفات خداوند، نظریات مختلفی ارائه شده است كه رسالت این رساله، به بررسی و تحقیق دربارۀ آنها، و یافتن نظر برتر، اختصاص یافته است.شكی نیست كه در دورۀ نزول وحی، همۀ اعراب، از مسلمان و غیر مسلمان، متوجه فهم مفاهیم قرآن میشدند، مخصوصا درك و فهم صفات الهی، چنان برای آنها ملموس و قابل درك بود كه زمینۀ پرسش جدی از آنها، برای شنوندگان پیش نیامد. اما بعد از طی این دوره، با نفوذ احبار یهود و رهبانان مسیحی، و همچنین تسری فلسفۀ یونان، و ایجاد شك و شبهه در عقاید مسلمانان، باب بحث و بررسی دربارۀ صفات الهی گشوده شد. و بدین ترتیب، زمینۀ سوق یافتن افكار به سمت تشبیه، توسط احبار و نیز تعطیل، به وسیلۀ فلسفۀ یونان فراهم گردید.و نیز افرادی، چون مقاتل بن سلیمان (150 هـ) با داخل كردن عقاید تجسیمی در تفسیر قرآن، و همچنین تكیه بر اشتراك لفظی در تفسیر واژههای قرآنی به تبلیغ این دو نظریه در میان اهل سنت همت گماشت، از سوی دیگر با تحریك نظر مخالفان، باعث پیدایش عقیده تعطیل، توسط جهم بن صفوان گردید.از آنجا كه پیدایش و رشد فرقههای حشویه، مشبهه و معطله در زمان ائمه (عليهم السلام)اتفاق افتاد، ایشان (عليهم السلام) در جهتمبارزه با آنها، احادیثی را در رد تشبیه و تعطیل بیان فرمودند، این عمل باعث گردید كه تشبیه در میان شیعیان رشدی نداشته باشد، و عقاید آنان از این حیث، در حصار امنی قرار بگیرد.اما متأسفانه، در قرنها بعد، عالمی مانند ملا رجب علی تبریزی، با استناد به همین احادیث، منكر وجود هر گونه شباهتی بین خالق و مخلوق، حتی در صفات مستعمل بین آنها شد و با اعتقاد به اشتراك لفظی، در برابر اشتراك معنوی وجود ملاصدرا جبهه گرفت. پس از وی پیروانش آراء او را گسترش دادند و نظریات تعطیل و نفی صفات و الهیات سلبی را نیز مطرح كردند. هر چند كه قبل از ملارجبعلی گروههای دیگری نیز چنین اعتقاداتی داشتهاند و این موضوع، بحث جدیدی نیست، اما چون، نظرات وی و شاگردانش به صورت مدون به رشتۀ تحریر درآمده، لذا در بررسی این عقاید، به بیان دیدگاههای این افراد اكتفا نمودهایم.از آنجا كه این نظریات، از یك ریشه، جوانه زدهاند، در عقاید آنان، اشتراكاتی دیده می-شود، مانند:1-برای اثبات درستی عقاید خود، متوسل به ظاهر احادیث شدهاند بدون آن كه به كاربرد یك واژه در زمان ائمه(عليهم السلام) توجه داشته باشند.2-منكر توانایی عقل در راهیابی به هر گونه شناختی از خدای تعالی شدهاند در حالی كه مخاطبان خود را افرادی عاقل محسوب نموده، و برای اثبات هدف خود، استدلالاتی بر اساس براهین عقلی، ارائه دادهاند.3- با تأكید بر تباین بین خالق و مخلوق، تنزیه مطلق الهی را، از خصوصیات ویژۀ عقیدۀ خود دانستهاند.در بین احادیث، عباراتی دیده میشود كه مستمسكی برای طرفداران هر یك از عقاید، قرار گرفته و آنان با ارائۀ تفسیر نادرستی از آن، به تبیین عقیدۀ خود پرداختهاند. مثلا، با تكیه بر عبارات «لا یشبهه شیء»، و «فقد جمعنا الاسم و اختلف المعنی»، گروهی بر این نظر هستند كه معانی صفات، در خداوند و مخلوقات با یكدیگر اختلاف دارند و این دو، هیچ وجه شباهتی با هم ندارند. كه این همان، اعتقاد به اشتراك لفظی است. گروهی با استفاده از عبارت «كمال الاخلاص نفی الصفات عنه»، صفت داشتن خداوند را مستلزم تركیب او (از صفت و موصوف) دانسته، لذا به نفی كردن مطلق صفات رو آوردهاند. عبارت «و لا تفكروا فی الله»، دستاویزی برای اعتقاد به عدم توانایی عقل در راه یابی به شناخت خدای تعالی و در نتیجه تعطیل شده است. و بالاخره گروهی از «لا»ی مذكور در عبارت «عالم لایجهل، قادر لایعجز»، نتیجه گرفتهاند كه صفات ثبوتی تا هنگامی كه به صفات سلبی باز نگردند هیچ گونه شناختی از خدای تعالی در اختیار انسان نمیگذارند.در رد این عقاید در این رساله دلایل متعدد و فراوانی هم از سوی نگارنده و هم سایر منتقدین ذكر گردیده است. تفسیر درست این احادیث، ارائه، و اشتباهات، توضیح داده شده است. با اختصاص یك فصل به موضوع تشبیه و تجسیم الهی، چگونگی پیدایش و رشد و گسترش آن را در بین مسلمانان به تصویر كشیده شده، تا نشان داده شود كه مفهوم حقیقی واژۀ تشبیه، در احادیث تشبیه و تجسیم و منظور از نفی صفات، نفی صفات تشبیهی و تجسیم الهی بوده است نه تشبیه مطلق و همه جانبه.در این رساله، جهت اثبات اشتراك معنوی، در دو فصل، نظریات مخالفین، بیان و دلایل مردود بودن آنها ارائه گردیده، و در فصل سوم، با استفاده از براهینی مانند: برهان خلف، صنایع ادبی در صفات الهی مذكور در قرآن، اثباتِ اشتراك معنوی وجود، با راههای گوناگون و سپس تسری دادن اشتراك معنوی صفت وجود به سایر صفات و در انتها با ذكر چند دلیل روایی به ثابت كردن اشتراك معنوی در اسماء و صفات الهی پایان دادهایم.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
قرآن کریم و مساله استعمال لفظ در بیش از یک معنا
نویسنده:
محمود دشتی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
چکیده
وضعیت نشر :
پایگاه اطلاع رسانی حوزه: ,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
اصول فقه
,
حقیقت و مجاز
,
قرآن
,
اصطلاحنامه علوم قرآنی
,
اشتراک معنوی
چکیده :
قرآن کریم و مسألة استعمال الفاظ آن در بیش از یک معنا با این انگیزه آغاز شد تا راهی برای جمع میان تفسیرها و برداشتهای مختلف و چندگانه از برخی آیات را نشان دهد. این موضوع که بیشتر شکل توصیف و تحلیل به خود گرفته در شش فصل تنظیم شده است. مهمترین نکته فصل اول (کلیات) ارایه تعریفی خاص از معنا و تنقیح جایگاه بحث است و فصل بعدی نیز بر همین تعریف مبتنی شده است. در فصل دوم تا حدی تاریخچة بحث گزارش و سعی شده در ضمن آن تطوراتی که در حوز استعمال لفظ در بیش از یک معنا که یک اصطلاح سنتی و اصول فقهی است رخ داده، نیز گستره های این موضوع بررسی و برای خواننده معرفی شود. در فصل سوم میاحثی به بحث گذاشته شده که به گمان مؤلف نوع موضع گیری دربارة آنها در نتیجه بحث اثر مستقیم دارد. این مباحث عبارتند از: تأثیر ویژگی های گویندة سخن در نوع سخن او، تأثیر ویژگی های شنونده در نوع سخن گوینده، تأثیر تاریخ و جغرافیای قرآن بر استعمال لفظ در بیش از یک معنا، و تعدد معنا و معیارهای آن. فصل چهارم به گزارش دلایل موافقان و مخالفان استعمال لفظ در بیش از یک معنا اختصاص داده شده است. در این فصل که کاملا رنگ بحثهای اصول فقهی سنتی به خود گرفته است در مجموع پنج نظریه معرفی شده و ادله هر یک به اشاره یا تفصیل گزارش شده است. در فصل پنجم نمونه هایی از استعمال لفظ در بیش از یک معنا به صورت کاملا تحلیلی و توصیفی به بحث گذارده شده است و از طرح نمونه های نقضی نیز غفلت نشده است و بالاخره در فصل ششم نمونه هایی از این نوع استعمال در روایات رسیده از معصومان مورد تحلیل قرار گرفته است. در دو فصل اخیر همان تعریف ارایه شده از معنا در فصل اول به عنوان یک اصل بر تحلیل نمونه ها سایه انداخته است. در پایان این تحقیق در مجموع دو نتیجه گرفته شده است: نخست آن که نزاع میان دانشمندان در جواز و عدم جواز استعمال لفظ در بیش از یک معنا در بسیاری از حوزه هایش همچون مفهومها، مدلولهای التزامی، معانی باطنی، معانی کنایی، مجاز، استعاره و بخشی از مباحث ادبی،نزاعی لفظی می باشد. به این معنا که معانی برداشت شده در دایرة این حوزه ها مورد پذیرش همة مفسران اسلامی می باشد با این اختلاف که برخی آنها را از مصادیق استعمال لفظ در بیش از یک معنا دانسته و برخی این گونه ندانسته اند. دوم آنکه جواز و عدم جواز استعمال لفظ در بیش از یک معنا به صورت یک قاعدة کلی غیر مقبول می نماید. سپس دو ملاک برای جواز استعمال الفاظ قرآن در بیش از یک معنا معرفی شده است؛ یکی عدم ناسازگاری معانی متعدد لفظ با نصوص آیات محکم، دیگری عدم ناسازگاری با روایات قطعی معصومان علیهم السلام
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی معناشناختی صفات خبری از دیدگاه صفاتیه (اشاعره) و معتزله با تاکید بر اندیشه فخر رازی و زمخشری
نویسنده:
فاطمه گلپایگانی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
چکیده
وضعیت نشر :
قم: دانشگاه مفید,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
تأویل
,
معتزله
,
معناشناسی صفات
,
قاعده بلاکیف
,
پذیرش بلاکیف صفات
,
اهل سنت (مذاهب کلامی)
,
توحید (به لحاظ صفت) Divine unity (کلام)
,
صفاتیه (مذاهب کلامی)
,
معطله (فرق کلامی)
,
آیات تشبیه
,
اسمای تنزیه
,
اشاعره (اهل سنت)
,
توحید ذاتی(کلام)
,
توحید صفاتی
,
توحید نظری
,
صفات خبریه
,
عقاید اشاعره
,
عقاید معتزله
,
عقیده تجسیم
,
عقیده تشبیه
,
معتزله (اهل سنت)
,
احادیث تنزیه
,
آیات توحید
,
تشبیه
,
توحید احدی
,
توحید واحدی: اعتقاد به نفی تعدد برون ذاتی
,
آیات صفات خبریه
,
تنزیه الهی
,
تنزیه کامل الهی
,
تجسیم
,
نظریه روح معنا
,
صفات خدا
,
تاویل
,
اثبات بلاکیف
,
توحید(الهیات بالمعنی الاخص))
,
توحید الهی
,
توحید ذاتی
,
توحید صفاتی(فلسفه))
,
توحید علمی (الهیات بالمعنی الاخص)
,
آیات صفات تشبیهی
,
مشترک
,
معناشناسی صفات الهی
,
8- اهل حدیث (فرق اسلامی)
,
3- اهل سنت Sunnism (فرق اسلامی)
,
معناشناسی اوصاف الهی در زبان دین
,
نظریه تجرید معنا
,
بلکفه
,
تاویل اجمالی
,
تاویل تفصیلی
,
تاویل بدون قرینه
,
اشتراک لفظی
,
اشتراک معنوی
,
بلاکیف
,
التوحید: ابن خزیمه
کلیدواژههای فرعی :
صفات ثبوتی ,
صفات جلال ,
صفات جمال ,
عینیت ذات و صفات ,
صفات اضافی محض ,
جَهْمِیّه ,
حشویه (مرجئه شکاک) ,
مشبهه حشویه (مشبهه صفاتیه) ,
کرامیه (مجسمه مشبهه صفاتیه) ,
صفات ذاتی ,
صفات فعلی ,
صفات سلبی ,
سلفیه (فرق اسلامی) ,
مجبره ,
صفات اعتباری ,
صفات حقیقی ذات الاضافه ,
صفات حقیقی محض ,
صفات خبری درباره ذات الهی ,
صفات خبری ذات ,
صفات عقلی ,
صفات فعل خدا ,
صفات معنوی ,
ظهور افرادی ,
ظهور تصدیقی ,
ظهور تصوری ,
ظهور جملی ,
ظهور حرفی ,
ظهور مجموعی ,
چکیده :
موضوع صفات الهی به طور عام و صفات خبری(سمعی) به طور خاص، پس از موضوع امامت از اولین موارد اختلافی بین مسلمانان بوده و طیفی از تنزیه مطلق و نفی کلیه صفات(الهیات سلبی) تا تشبیه و تجسیم خداوند را در بر می گرفت. در این بحث، اختلاف پیرامون دو محور بوده است: الف) رابطه ذات و صفات و ب) هستی شناسی و معناشناسی صفات خبری(از اثبات هر دو جنبه تا نفی آن) کسانی که با نگاه حد اکثری کلیه صفات ذاتی و خبری را برای خداوند اثبات می کردند، صفاتیه و بعدها اشاعره نام گرفتند و کسانی که صفات را نفی می کردند(ضد صفاتیه) از سوی مخالفین معطله لقب یافتند.اشاعره به مرور از صفاتیه متقدم فاصله گرفتند و به دیدگاه معتزله نزدیک شدند. اما با ظهور مجدد سلفی گری، دورۀ بازگشت به صفاتیه متقدم آغاز و این جریان در نقد اشاعره بسیار فعالند. در خصوص صفات خبری که تاکید اصلی این تحقیق است، دو نماینده از جریان اشاعره و معتزله برگزیده و مورد مقایسه و ارزیابی واقع شده است. زمخشری به عنوان یک معتزلی تمام عیار، همه صفات خبری را با حمل به مجاز، استعاره و کنایه به تاویل برده است. فخر رازی به عنوان اشعری متاخر، علاوه بر بحث صفات خبری در تفسیر خویش، در کتاب مستقلی که در نقد کتاب توحید ابن خزیمه (صفاتیه متقدم) نگاشته، با نفی دیدگاه صفاتیه متقدم، موضعی نزدیک به زمخشری دارد. امامیه صفات خبری را از نظر هستی شناسی نفی و از نظر معناشناسی با روش های مختلف در غیر معنای لغوی اولیه به کار برده اند.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
نظریه ارسطو درباره معانی اقسام و انحاء موجود
نویسنده:
فاطمه فنا
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران : دانشگاه امام صادق (ع) ,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
موجود بالذات
,
اصطلاحنامه فلسفه
,
فلسفه ارسطو
,
امور عامه
,
اجناس عالیه
,
احکام جواهر
,
شی ء بالفعل
,
موجود بالقوه
,
کلی متواطی
,
اشتراک لفظی
,
اشتراک معنوی
,
موجود بالعرض
,
وحدت از حیث تشابه
کلیدواژههای فرعی :
اعتبارات وجود ,
فلسفه الهی ,
احکام مواد ثلاث ,
احکام وحدت ,
احکام کثرت ,
عدم ,
وجود (اسماء اول عرفان نظری) ,
هم معنایی وجود و صدق ,
اولویت جوهر در مقولات ,
چکیده :
ارسطو برای «موجود » معانی یا به تعبیر دیگر اقسام و انحای گوناگونی بیـان کـرده اسـت کـه در مجمـوع می توان آنها را به چهار دسته فروکاست. در این نوشتار کوشش شده اسـت تـا هـر یـک از آنهـا و همچنـین حقیقی ترین معنا و مصداق «موجود» و نحوه اطلاق آن بر اشیای عینی از نظر ارسطو مورد بررسی قرار گیـرد. این بررسی بر مبنای متن آثار ارسطو خصوصاً ما بعدالطبیعه وی صورت گرفته است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 58 تا 75
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
موضوع فلسفه اولی نزد ارسطو و ابن سینا
نویسنده:
منیره پلنگی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه امام صادق (ع),
کلیدواژههای اصلی :
واقعیت غائی
,
موضوع مابعدالطبیعه
,
مطلق حقیقت
,
الهیات(کلام جدید)
,
فلسفه (خاص)
,
فلسفه الهی
,
الهیات بالمعنی الاخص
,
فلسفه مشاء
,
فلسفه بوعلی
,
اشتراک لفظی
,
اشتراک معنوی
,
همنام های منتسب به واحد
کلیدواژههای فرعی :
قوه و فعل ,
اشتراک معنوی وجود ,
نظام هستی ,
راه کشف و شهود ,
معرفت حقیقت ,
شهود عقلانی ,
محرک اول ,
جوهر ,
اجناس عالیه ,
احکام جواهر ,
موجود به ما هو موجود ,
کلیت فلسفه ,
معانی موجود ,
تقدم موجود الهی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
در این مقاله مقایسهای میان نگرش کلی ارسطو-البته مطابق با یکی از تفاسیر معتبر از اندیشه او-و نگرش کلی ابن سینا به دانش برین یا فلسفه اولی و موضوع محوری آن صورت میگیرد.که براساس برخی آموزههای مسلم و معروف ارسطویی به ویژه نظریه او درباره همنامهای منسوب به امری واحد، موضوع حقیقی و محوری این علم از نظر او،موجودات مفارق ازلی و در نهایت محرک اول است.بر این اساس بحث از سایر موجودات در فلسفه اولی بحثی ثانوی و به لحاظ آن انتسابی خواهد بود که آنها در نامیده شدن به نام«موجود»وامدار آن هستند. روشن است که این نگرش برخلاف سنت رایج فیلسوفان مسلمان در مواجهه با فلسفه اولی و موضوع آن است؛زیرا ایشان،و نیز مدرسیان متأثر از ابن سینا موضوع این دانش را با دایرهای وسیعتر در نظر میگیرند و اثبات واجب الوجود را در زمره مسائل این دانش به حساب میآورند.ازاینرو تفکیک این دانش به دو بخش الهیات بالمعنی الاعم(امور عامه)و الهیات بالمعنی الاخص(ربوبیات)صورتبندی میشود. تفکیکی که در ارسطو یافت نمیشود.بلکه فلسفه اولی برای او در کل یک خداشناسی تمامعیار است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 21 تا 59
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تشابه یا تشکیک مفهوم وجود: مقایسه نظریات ارسطو و ابن سینا در مسئله معنای وجود
نویسنده:
احمد حسینی، رضا اکبریان
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه امام صادق (ع) پردیس خواهران ,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
مفهوم وجود
,
علت غایی
,
علت فاعلی
,
ارسطو
,
ابن سینا
,
تشابه
,
معنای وجود
,
تشکیک مفهومی موجود
,
فلسفه بوعلی
,
خداشناسی(الهیات بالمعنی الاخص)
کلیدواژههای فرعی :
متافیزیک ,
جوهر ,
جنس ,
مقولات عشر ,
علیت ,
وحدت ,
اشتراک لفظی ,
اشتراک معنوی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
در این مقاله نظریات ارسطو و ابن سینا در باب معنای وجود مورد بررسی قرار گرفته است. از نظر ارسطو موجود دارای معانی متفاوتی است، اما نه به طریق اشتراک لفظی. ارسطو بین اشتراک لفظی و اشتراک معنوی موجود، نظریه سومی را ارائه می کند که خود، آن را رابطه «نسبت به» می نامد ابن سینا، در مقابل، موجود را به نحو مشترک معنوی می داند؛ با این حال معتقد است موجودات در یک رابطه تشکیکی دارای شدت و ضعف و اولویت و عدم اولویت هستند، به طوری که مثلاً جواهر نسبت به اعراض در موجود بودن اولویت دارند.بحث معنای وجود در مباحث وجودشناختی و مخصوصاً نظریه علیت هر یک از این دو فیلسوف قابل پی جویی است. ارسطو وجود را به عنوان یک عنصر متافیزیکی متمایز در نظر نمی گیرد بلکه برای او، وجود بلافاصله در مقولات تقسیم می شود؛ اما برای ابن سینا، وجود واقعیتی متمایز از ماهیت است که در همه موجودات به عنوان یک عنصر فلسفی وجود دارد. به همین ترتیب، ارسطو علیت خدا را از نوع علیت غایی می داند به طوری که هر موجودی در مسیری مستقل به سمت محرک اولی در حرکت است، در حالی که ابن سینا خداوند را علت فاعلی ایجادی می داند که به همه موجودات یک عنصر مشترک یعنی وجود را افاضه می کند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 112 تا 129
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
«سخن گفتن از خدا» در الهیّات دنس اسکوتوس، با نگاهی به تأثیر آرای ابن سینا
نویسنده:
مهدی عباس زاده
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه امام صادق (ع) پرديس خواهران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ابن سینا
,
دنس اسکوتوس
,
زبان دین (مسائل جدید دین شناسی)
,
فلسفه بوعلی
,
معرفت طبیعی
,
معرفت فراطبیعی
,
اشتراک معنوی
کلیدواژههای فرعی :
ایمان گرایی (مسائل جدید کلامی) ,
خداشناسی(الهیات بالمعنی الاخص) ,
تشبیه در عین تنزیه ,
نفس ناطقه(اصطلاح وابسته) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
مبحث «سخن گفتن از خدا» در عرصه معارف معاصر به طور عمده ذیل مباحث زبان دین مطرح می شود. یوهانس دنس اسکوتوس تحت تأثیر فیلسوف برجسته اسلامی ابن سینا و بر مبنای باور به اشتراک معنویِ «وجود»، به زبان اشتراک معنوی در سخن گفتن از خدا قائل است. اسکوتوس بحث از زبان مشترک معنویِ دین را ذیل تقسیم معرفت انسان به خدا، به معرفت طبیعی و معرفت فراطبیعی مطرح نموده، مفهوم «موجود نامتناهی» را کامل ترین مفهومی می داند که انسان در مرتبه معرفت طبیعی (عقلی) می تواند از خدا داشته باشد و به وسیله آن از خدا سخن گوید، لیکن معرفت حقیقی (معرفت به دور از هرگونه نقص و ابهام) به خدا و باورهایی از قبیل تثلیث، تجسد و ... در مسیحیت را تنها از طریق معرفت فراطبیعی آن هم فقط از نوع معرفت وحیانی ممکن می داند و در این موضع، رویکردی ایمان گرایانه را اتخاذ می کند، اگرچه در عین حال، ارائه استدلال عقلی و برهان بر برخی داده های وحیانی درباره خدا را تأیید می کند. مقایسه دیدگاه های اسکوتوس و ابن سینا در بحث از معرفت فراطبیعی، نشان دهنده همانندی ها و ناهمانندی های تفکرِ این دو فیلسوف در عقل گرایی و امکان سخن گفتن از حقایق وحیانی است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 43 تا 60
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تحلیل صفات الاهی از دیدگاه صدرا و توماس آکویناس
نویسنده:
محمدباقر عباسی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
توحید
,
آکوئیناس
,
اسمای الهی
,
صفات الهی
,
صفات خدا
,
صفات خدا
,
زبان دین (مسائل جدید دین شناسی)
,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی)
کلیدواژههای فرعی :
علامه طباطبایی ,
توحید ,
سید حسین نصر ,
عقل فعال ,
تشکیک در وجود ,
محمد جعفر لاهیجی ,
الله ,
کثرت اسما و صفات ,
اسناد حقیقی ,
وحدت و بساطت خداوند ,
نظریه تمثیل ,
تحلیل مفهومی اوصاف ,
تحلیل وجودشناسی اوصاف ,
صفات مشترک خالق و مخلوق ,
یعقوب بن اسحاق کندی ,
نظریه تعطیل ,
نفی اشتراک معنوی مفاهیم ,
نظریه تنزیه ,
صفات ثبوتی ,
براهین پنج گانه توماس ,
الهیات سلبی ,
قرآن ,
قاعده بسیط الحقیقه ,
ابنمیمون ,
اشتراک لفظی ,
اشتراک معنوی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
شاپا (issn):
2251-6123
چکیده :
توحید خداوند متعال و تحلیل اسما و صفات الاهی همواره مورد توجه متکلمان، فیلسوفان و عرفا بوده است و با توجه به ای ن که از سویی، اسماء و<br /> صفاتی گوناگون به خداوند متعال اسناد یافته و از دیگر سو ، بر وحدت و بساطتش<br /> تأکید شده اس ت ، این سؤالات مطرح می شود که آیا کثرت اسما و صفات الاهی<br /> یک کثرت واقعی است؟ و در فرض واقعی بودن کثرت، آیا اسناد آ ن ها به خداوند<br /> متعال یک اسناد حقیقی است؟ و در صورت مثبت بودن پاسخ، آیا با وحدت و<br /> بساطت خداوند سازگار و جمع شدنی است؟ در پاسخ به سؤالات فو ق ، نظر توماس<br /> اکوییناس در مقایسه با نظر صدرالمتألهین مورد تحلیل و بررسی قرارگرفته و در<br /> نتیجه، اثبات شده است که صرفاً با مبانی فکری و فلسفی صدرالمتألهین می توان<br /> به سؤالات فوق، پاسخی دقیق و فلسفی داد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 1 تا 22
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی تطبیقی نظریه ی تشکیک ملاصدرا و نظریه ی تمثیل آکوییناس
نویسنده:
قاسم کاکایی، منصوره رحمانی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
زبان دین (مسائل جدید دین شناسی)
,
تفسیر قرآن
,
سخن گفتن از خدا از نظر ملاصدرا
,
سخن گفتن از خدا از نظر آکوئیناس
کلیدواژههای فرعی :
حکمت متعالیه ,
تشکیک ,
مشاء ,
الهیات سلبی ,
اشتراک معنوی وجود ,
تشبیه و تنزیه ,
استعاره ,
مفهوم وجود ,
رابطه مفهوم وجود با مصادیق آن ,
تشکیک در ماهیت ,
کتاب تاسوعات ,
اشراق ,
کلی متواطی ,
کلی مشکک ,
صفات خدا ,
علیت لفظ و معنا ,
تشکیک در عرضی ,
تمثیل تنازلی ,
تمثیل تناسب ,
تمثیل وجود ,
تمثیل ارتقایی ,
تمثیل نسبت ,
امتناع تشکیک در ماهیت ,
تمثیل تنازلی و ارتقایی ,
در رد کفار ,
نفی اشتراک لفظی ,
فرایند دیونوسیوسی ,
اشتراک لفظی ,
اشتراک معنوی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
2251-6123
چکیده :
تحلیل معناشناختی اوصاف الاهی همواره مورد توجه متکلمان، فلاسفه و عرفا بوده و نظریات مختلفی در این باب بیان شده است. محدودیت های زبان بشری از یک طرف، و وجود نامتناهی خداوند از طرف دیگر، سبب شده است که دست یافتن به تبیینی معقول از اوصاف الاهی دشوار گردد. ملاصدرا با استفاده از اشتراک معنوی و تشکیک در وجود، می کوشد به گونه ای در باب اوصاف الاهی سخن بگوید که هم تعالی خداوند حفظ گردد و هم شناخت و اتصاف ذات باری تعالی به اوصاف ایجابی، ممکن شود. توماس نیز با نفی اشتراک لفظی محض و اشتراک معنوی متواطی و طرح نظریه ی تمثیل، خود را از افتادن در دام تشبیه و تنزیه می رهاند. در این مقاله، به بررسی و مقایسه ی این دو دیدگاه پرداخته می شود.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 127 تا 156
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
معناشناسی اوصاف الاهی از دیدگاه قاضی عبدالجبار معتزلی و ویلیام پی. آلستون
نویسنده:
نرگس نظرنژاد - قدسیه حبیبی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
زبان دین (مسائل جدید دین شناسی)
,
سخن گفتن از خدا از دیدگاه قاضی عبدالجبار معتزلی
,
سخن گفتن از خدا از دیدگاه ویلیام آلستون
کلیدواژههای فرعی :
حادث ,
اشتراک معنوی وجود ,
صفات جلال ,
صفات جمال ,
قرآن ,
جسمانیت خدا ,
صفات خدا ,
تمایل ,
خواست ,
گزاره صادق ,
گزاره کاذب ,
کارکردگروی ,
اوصاف نفسانی ,
دیدگاه الگوی خصوصی ,
ارتباط گروی منطقی ,
نظریه اشتراک معنوی جزئی ,
عملکرد مفاهیم ,
اشتراک لفظی ,
اشتراک معنوی ,
شاپا (issn):
2251-6123
چکیده :
بحث زبان دین یکی از مهمترین و جذابترین مباحث فلسفهی دین است. از آن جایی که این بحث به معناداری و معناشناسی اوصاف الاهی مربوط میشود، برای متدینان، از اهمیت بسیاری برخوردار است؛ زیرا معقولبودن گزارههای ناظر به خداوند، در گرو معناداری آنهاست. به طور کلی میتوان گفت در این زمینه، با دو پرسش اساسی مواجهیم: ۱. آیا گزارههای ناظر به خداوند معنادارند یا نه؟ و ۲. در صورت معناداری گزارههای مذکور، درک معنای آنها برای انسان ممکن است یا نه؟ در این مقاله آنچه بررسی کردهایم، پاسخ قاضی عبدالجبار معتزلی و ویلیام پی. آلستون به سؤالات بالاست؛ زیرا گرچه آنان به دو فضای فکری و زمانی مختلف تعلق دارند، در باب معناشناسی، اوصاف کمالی مانند علم و قدرت و... و اوصاف فعلی نظیر درککردن، ساختن و...، دیدگاه نزدیکی به یکدیگر دارند که از آن، میتوان با عنوان رویکرد کارکردگروی یاد کرد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 1 تا 22
مشخصات اثر
ثبت نظر
1
2
3
4
تعداد رکورد ها : 34
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید