جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
مرور کلید واژه ها
>
2. اصطلاحنامه مسایل جدید کلامی current debates in Kalam
>
مسایل جدید معرفت شناسی
>
توجیه (مسائل جدید کلامی)
>
نظریههای توجیه
>
نظریه مبناگروی
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
1
2
3
4
تعداد رکورد ها : 34
عنوان :
عقلانیت دین
نویسنده:
محمد حسین زاده
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه متنی
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدسسره,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ایمان مذهبی
,
توجیه باور دینی
,
معرفتشناسی دینی (مسایل جدید کلامی)
,
فلسفه دین
کلیدواژههای فرعی :
عقل عملی ,
01. خداشناسی (کلام) ,
ایمان گرایی (مسائل جدید کلامی) ,
تجربه گرایی (مسائل جدید کلامی) ,
نظریه مبناگروی ,
مبناگرایی تجربی ,
فلسفه تجربی ,
فلسفه غربی ,
براهین اثبات واجب(حکمت نظری) ,
دلیل گروی(اصطلاح وابسته) ,
مبناگروی تجربه گرا(مقابل مبناگروی عقل گرا) ,
مبناگروی عقل گرا(مقابل مبناگروی تجربه گرا) ,
باور پایه((اصطلاح وابسته)، قسیم استدلال تسلسل معرفتی و دور معرفتی) ,
عقل گروی معتدل ,
عقل گروی افراطی ,
شک معرفتی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
چکیده :
سوالی هست مبنی بر اینکه «ایمان به خداوند و دیگر باورهاى دینى چگونه موجه مىشوند؟» در واقع یکى از مهمترین مسائل معرفتشناسى، که در فلسفه دین مطرح مى شود، این است که ایمان به وجود خداوند و دیگر باورهاى دینى چگونه موجه مى گردند؟ این مساله، که موجه نمایى خوانده مى شود و در دهه اخیر، توجه بسیارى از اندیشمندان را به خود جلب کرده است، از نزاع دلیل گروى ناشى مى شود که مى توان آن را تا عصر لاک ردیابى کرد. به طور کلى، در نزاع دلیل گروى چند نوع واکنش دیده مى شود: 1- تلاش براى یافتن دلیل پارهاى از دعاوى دینى در محدوده تجربه (لاک)؛ 2- انکار دین (هیوم، راسل، اثبات گرایانى همچون کارناپ و برخى دیگر)؛ 3- ایمانگروى (کى یرکگارد، ویتگنشتاین)؛ 4- گذر از عقل نظرى به عقل عملى (کانت، ویلیام جیمز)؛ 5- عقلگروى معتدل؛ 6- عقلگروى افراطى. در این مقاله به بررسی پاسخ پرسش مطرح شده پرداخته می شود.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
باور دینى و اعتبار آن از منظر آلوین پلنتینگا
نویسنده:
محمدعلی مبینى
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه متنی
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدسسره,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
پلانتینگا
,
معرفت شناسی اصلاح شده
,
معرفتشناسی دینی (مسایل جدید کلامی)
,
فلسفه دین
کلیدواژههای فرعی :
مبناگرایی سنتی ,
ایمان گرایی (مسائل جدید کلامی) ,
نظریه مبناگروی ,
فلسفه غربی ,
استقرا ,
معیار معرفت (معرفت شناسی) ,
معرفت طبیعی ,
عقل گرایی(مقابل تجربه گرایی) ,
باور موجه ,
بدیهیات اولیه ,
وظیفه گرایی معرفتی(اصطلاح وابسته) ,
باور پایه((اصطلاح وابسته)، قسیم استدلال تسلسل معرفتی و دور معرفتی) ,
نظریه کارکرد صحیح ,
باور مسیحی ,
طرح آکویناس کالوین ,
معرفت طبیعى به خدا ,
چکیده :
آلوین پلانتینگا (Alvin Plantinga, 2391)، فیلسوف مسیحى معاصر، نماینده سرشناس مکتب معرفتشناسى اصلاح شده است. قائلان به معرفت شناسى اصلاح شده به طریقى نو، مدافع دین گردیده اند. آنها نه دفاع ایمان گرایانه و غیر عقلانى از دین را مى پذیرند و نه استدلال ورزى را براى دفاع عقلانى از دین راه مناسبى مى دانند. این اندیشمندان براى تبیین دیدگاه خود، سراغ مبانى معرفتى غرب در گذشته مى روند و معتقدند که تاکنون بیشتر تلاشهاى عقلانى براى دفاع از دین در قالب مبناگرایى سنتى که یک دیدگاه رایج و حاکم بر اندیشه غرب است، صورت پذیرفته است. منتقدان به دین نیز با همین پیشفرضها به انتقاد از دین پرداخته اند. اما به گفته آنها، این دیدگاه امروزه در معرض انتقادات متعددى است و دیگر نمى توان براساس آن از باورهاى دینى دفاع کرد و یا آنها را مورد حمله قرار داد. مبناگرایان سنتى دایره باورهاى واقعا پایه را بسیار کوچک دانسته، عقلانیت سایر باورها، از جمله باورهاى دینى را منوط به وجود استدلال به نفع آنها مى دانند. قایلان به معرفت شناسى اصلاح شده در نقطه مقابل قرار دارند. آنها مبناگرایى را مى پذیرند، اما براساس معیارى که ارائه مى دهند، ادعا مى کنند که بیشتر باورهاى ما، از جمله باورهاى دینى، به نحو واقعا پایه موجه و عقلانى اند و باورهاى استدلالى ما بسیار محدودند. آنچه در ذیل مى آید گزارشى است از دیدگاه آلوین پلانتینگا که در آن ضمن بیان نظریه او در باب «معرفت»، به نوع رویکرد او در معرفت شناسى دینى نیز اشاره مى شود.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
هرمنوتیک همچون معرفت شناسى
نویسنده:
مرالد وستفال
نوع منبع :
مقاله , ترجمه اثر
منابع دیجیتالی :
نسخه متنی
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدسسره,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی)
,
هرمنوتیک
,
فلسفه غربی
,
معرفت شناسی هرمنوتیکی
,
هرمنوتیک (فلسفه)
کلیدواژههای فرعی :
یقین ,
دازاین ,
شرط علّی معرفت ,
انجیل ,
مهارت های زبانی ,
دور هرمنوتیکی ,
پدیدار شناسی(کلام جدید) ,
نظریه مبناگروی ,
اگزیستانسیالیسم ,
فلسفه علم ,
Being and Time ,
خود ارجاعی ,
هستی شناسی سنتی ,
هرمنوتیک چپ گر ,
چکیده :
این مقاله با بررسی آراء فلاسفه غرب پیرامون ایده هرمنوتیک و ارتباط آن با معرفت شناسی می پردازد. بحث های مرتبط با این موضوع عبارتند از: یقین، خودارجاعی، دور هرمنوتیکی، پدیدارشناسی، اگزیستانسیالیسم.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
نقش اراده در شکل گیری معرفت از منظر صدرای شیرازی
نویسنده:
رضا برنجکار، مصطفی جمالی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
وضعیت نشر :
قم: مجتمع آموزش عالی شهید محلاتی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
معرفت شناسی ملاصدرا
,
علم النفس ملاصدرا
,
علم حصولی
,
علم حضوری
,
علم نفس
,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی)
,
حکمت متعالیه
,
معرفت
,
اراده
,
معرفت و اراده
کلیدواژههای فرعی :
اسفار ,
عقل نظری ,
اتحاد با عقل فعال ,
تکامل نفس ,
ادراک کلیات ,
نظریه مبناگروی ,
فلسفه مشاء ,
حرکت جوهری ,
صورت عقلی ( مجرد ) ,
عقل فعال ,
مُثُل ,
قرآن ,
تکامل جوهری نفس ,
جامعه شناسی معرفت ,
شهود((ادراک بی واسطه)، اصطلاح وابسته) ,
ادراک بی واسطه بدون مفهوم((علم حضوری)، قسیم ادراک بی واسطه بدون تعریف و بدون استدلال) ,
تجرد علم حضوری ,
تکامل ارادی نفس ,
مراتب علم حضوری ,
واقعیت علم ,
انواع ادراک حصولی ,
احساس ظاهر ,
ادراک حصولی جزئی ,
مبادی عالیه وجود ,
ادراک کلی ماهیات ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
عبدالله جوادی آملی
شاپا (issn):
6024-2251
چکیده :
از مباحث مهم در معرفتشناسی، تأثیر عوامل غیرمعرفتی بر شکلگیری معرفت، بهویژه تأثیر اراده بر معرفت است. صدرا، به دلیل اتخاذ مبنای اصالت وجود و تشکیک و ...، برخلاف نگاه پیشینیان، تحلیلی دقیق از نسبت اراده و معرفت داده است. بر اساس نگاه او، در حوزه ادراکات حضوری، بنا بر حرکت اشتدادیِ نفس انسانی متناسب با سعه وجودی و تکامل انسانی که فرآیندی ارادی است، درک حضوری انسان وضوح و اشتدادی متناسب پیدا میکند. در حوزه ادراکات حصولی انسان، اعم از ادراکات جزئی و کلی، در نگاه صدرا دو تحلیل مطرح میشود که در هر دو، اراده انسان در شکلگیری معرفت نقشآفرین است. در تحلیل نخست، نفس با تکامل ارادی و اختیاری خود مستعد پذیرش صور ادراکی از مبادی عالیه وجود یا عقل فعال میشود؛ و در تحلیل دوم این نفس انسانی است که با تکامل جوهری خود و در سایه اتحاد با عقل فعال، این ادراکات را انشا میکند و مواجهه با واقعیت صرفاً زمینهساز این انشای ارادی انسان است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 5 تا 27
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
توجیه باورهای تجربی
نویسنده:
محمدعلی پودینه
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
فلسفه دین
,
باور پایه((اصطلاح وابسته)، قسیم استدلال تسلسل معرفتی و دور معرفتی)
,
باور تجربی
کلیدواژههای فرعی :
ادراک حسی ,
درون گرایی ,
برون گرایی ,
حالات ذهنی ,
ابطال پذیری گزارههای تجربی ,
نظریه انسجام گرایی ,
نظریه مبناگروی ,
معرفت شناسی اسلامی ,
باور موجه ,
گزاره های تجربی (فلسفه) ,
برون گرا ,
شواهد تجربی ,
تجارب حسی ,
معرفت شناسی ادراک حسی ,
منبع توجیه ,
مبناگرایی میانه رو ,
شاپا (issn):
6123 2251
چکیده :
این مقاله با روشی تحلیلی به بررسی شروط توجیه در باورهای تجربی میپردازد. در این مقاله، نشان میدهیم که نظریات انسجامگرایی و مبناگرایی در توجیه این باورها ناتماماند. پس از بررسی این دیدگاهها، نظریهی جدیدی در توجیه این باورها ارائه خواهیم کرد. در این نظریه، کوشیدهایم تا کاستیهای نظریات مختلف در توجیه این باورها را برطرف سازیم. این نظریه هرچند با پیشفرض درونگرایی این نظریات در توجیه برساخته شده است، خواهیم دید که میتوان از این نظریه حتی با پذیرش برونگرایی در توجیه نیز دفاع کرد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 123 تا 146
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تحلیلی انتقادی بر علم دینی پلانتینگا
نویسنده:
محسن مقری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
پلانتینگا
,
علم دینی
,
توجیه باور دینی
,
معرفتشناسی دینی (مسایل جدید کلامی)
,
فلسفه دین
کلیدواژههای فرعی :
اعتقاد به خدا ,
انجیل ,
تورات ,
احتمال پیشینی ,
تبیین علمی ,
علم آگوستینی ,
علم دوئمی ,
ایمان گرایی (مسائل جدید کلامی) ,
نظریه انسجام گرایی ,
نظریه مبناگروی ,
رابطه علم و دین نزد کانت ,
عقل و ایمان ,
تعارض عقل و ایمان ,
هماهنگی عقل و ایمان ,
تعارض علم و دین ,
عالم ( امکانی ) ,
کفر ,
گناه ذاتی ,
کالونیسم (جنبش دین پیرایی از مذاهب پروتستان مسیحی) ,
وظیفه معرفتی(اصطلاح وابسته) ,
وظیفه گرایی معرفتی(اصطلاح وابسته) ,
باور پایه((اصطلاح وابسته)، قسیم استدلال تسلسل معرفتی و دور معرفتی) ,
عقلانیت باور دینی ,
باور مسیحی تضمین شده ,
نقض باور دینی ,
آرزو اندیشی ,
پایه شواهد ,
خداباوری مسیحی ,
فرضیه دینی ,
طبیعتگرایی روششناختی ,
شاپا (issn):
6123 2251
چکیده :
در قرن حاضر، هجمه سهمگين حوزه های گوناگون دانش را بر قلمرو اديان شاهد بوده ايم. اين مسأله نگرانی بسياری را از سوی دانشمندانِ پيرو دين و همچنين خداباورانِ طرفدار علم برانگيخته است. از اين رو، آلوين پلانتينگا، يكی از بزرگ ترين فيلسوفان معاصر دين، با ارائه نظريه معرفت خود، موضعی نو به باورهای دينی اتخاذ می كند. او با نقدهايی كه متوجه ديدگاه پيشينيان می كند، گستره باورهای پايه را به طريقی وسعت می دهد، تا باورهای دينی را نيز در برگيرد. پس از ارائه اين ديدگاه، پلانتينگا در آثار متعدد خويش، تلاش می كند تا تضاد ميان علوم معاصر و دين را به پيشفرض های الحادی نظريات علمی نسبت دهد. در ادامه اين تلاش، او برساختن علمی دينی را پی می گيرد كه علاوه بر اجتناب از عناصر الحادی، به كارگيری باورهای دينی را در اشتغال به فعاليت های علمی، به پيروان اديان توصيه می کند. در اين مقاله، ضمن تحليل و بررسي علم دينیِ مد نظر پلانتينگا، اشكالات عمده ای را بر آن وارد آورده ايم.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 115 تا 132
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
ارزیابی دیدگاه نیکولاس ولترستورف دربارهی فلسفهی تحلیلی دین در اواخر قرن بیستم
نویسنده:
محمدرضا بیات، علی اصغر درلیک
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
نسخه متنی
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ولترستورف
,
فلسفه دین
,
فلسفه تحلیلی دین
کلیدواژههای فرعی :
امکان معرفت خداوند ,
اصل ساده باوری ,
فلسفه ورزی ,
تجربه گرایی (مسائل جدید کلامی) ,
توجیه (مسائل جدید کلامی) ,
رئالیسم (مسائل جدید کلامی) ,
توجیه باور دینی ,
معرفت شناسی اصلاح شده ,
نظریه مبناگروی ,
فلسفه پوزیتیویسم ,
خداشناسی(الهیات بالمعنی الاخص) ,
فلسفه تحلیلی ,
ایده آلیسم ,
نگاه روایی ,
ساختار روایی - داستانی ,
روایی بودن ,
شاپا (issn):
6123 2251
چکیده :
فلسفهی تحلیلی دین در اواخر قرن بیستم، شاهد شکوفایی شایان توجه و البته نقدهای جدی بوده است. نیکولاس ولترستورف فیلسوف تحلیلی دین کوشیده است تا ضمن ارائهی توصیفی از شاکلهی فلسفهی تحلیلی دین در این بازهی زمانی، به منتقدان آن نیز پاسخ دهد. وی با تکیه بر ساختار روایی-داستانیِ فلسفهی تحلیلی دین، معتقد است که تنها با توجه به سه ویژگی اساسیِ فلسفهی تحلیلی دین در این دوره، یعنی واقعگرایی، دفاع از تقریری خاص از مبناگرایی در معرفتشناسی و باور به امکان دستیابی به معرفت خداوند، میتوان درک و فهم درستی از آن به دست آورد، وگرنه دچار خطا خواهیم شد و انتظارات نابجایی از آن هم خواهیم داشت. در این مقاله، ضمن توصیف دقیق دیدگاه ولترستورف، انتقاداتی مانند یکیگرفتن فلسفهی تحلیلی دین و معرفتشناسی اصلاحشده و لزوم انکار عقلانیت مشترک در تحلیل وی را بیان خواهیم کرد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 73 تا 88
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
معیار صدق و توجیه معرفت در نظام معرفتی صدرایی و اشراقی : شماره 7 : حکمت صدرایی
نویسنده:
حسن رهبر,شمس الله سراج
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه پیام نور,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
توجیه (مسائل جدید کلامی)
,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی)
,
نظریه مبناگروی
,
حکمت متعالیه
,
مکتب صدرایی
,
مکتب اشراقی
,
صدق
,
نظریه مطابقت
کلیدواژههای فرعی :
علم بدیهی ,
توجیه معرفت ,
علم اشراقی ,
شهود(اسماء اول عرفان نظری) ,
علم حصولی(مقابل علم حضوری) ,
علم حضوری(مقابل علم حصولی) ,
علم نظری(مقابل علم بدیهی) ,
نفس الامر(اصطلاح وابسته) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
چکیده :
معرفت شناسان معرفت را به «باور صادق موجه» تعریف می کنند. در تاریخ اندیشه های فلسفی همواره پیرامون معیار صدق و توجیه معرفت به عنوان دو شرط اساسی و مهم در تعریف معرفت نظریه پردازی هایی وجود داشته است. فیلسوفان حکمت متعالیه و حکمت اشراق نیز از این قاعده مستثنی نبوده اند. اگرچه هر دو مکتب معیار صدق را مطابقت و معیار توجیه معرفت را مبناگرایی می دانند اما در این میان اختلاف نظرهای مهمی نیز میان دو مکتب وجود دارد که نظرات آنها را از یکدیگر متمایز و متفاوت می سازد. چنانکه صدرائیان میان حق و صادق تفاوت قائل اند و لحاظ قضیه با واقع و تقدم و تأخر آن را باعث تفکیک مفهوم حق با صادق می دانند اما در مقابل اشراقیان این تفاوت را غیر حقیقی می دانند. همچنین اشراقیان مطابقت را صرفاً تطابق با خارج می دانند برخلاف صدرائیان که معتقدند ملاک مطابقت، تطابق با واقع اعم از ذهن و عین است. در سوی دیگر، از وجوه مشابهت دو مکتب می توان به این نکته اشاره کرد که هر دو از اشراقات و شهودات نفسانی به عنوان معارف بدیهی و مبنایی در معرفت نام می برند که می تواند نقش پایه ای در معرفت بشر ایفا نماید و بنابراین نوعی «مبناگرایی نوین» را پیشنهاد می دهند.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
حقیقت و توجیه
نویسنده:
سعیده کوکب
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
توجیه و ارزیابی باور
,
یورگن هابرماس
,
توجیه
,
توجیه معرفت
,
ریچارد رورتی
,
توجیه (مسائل جدید کلامی)
,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی)
,
هرمنوتیک هابرماس
,
حقیقت
,
رابطه حقیقت و توجیه
,
شهود رئالیستی
,
معرفتشناسی (اپیستمولوژی)
,
فهم رئالیستی شناخت
,
شکاکیت زمینه گرایی
کلیدواژههای فرعی :
عقلانیت ,
مبناگرایی (معرفت شناسی) ,
باور ,
عقلانیت فلسفی ,
چرخش زبانی ,
ایمان (فرجام شناسی) ,
توجیه ,
نومینالیسم ,
پراگماتیسم ,
ذهن گرایی ,
زمینه گرایی ,
مینی مالیسم ,
توجیه (مسائل جدید کلامی) ,
عقلانیت (مسائل جدید کلامی) ,
پراگماتیسم ,
نظریه مبناگروی ,
نسبیت معرفت ,
شکاکیت معرفت شناختی ,
عقلانیت جدید ,
اصالت تسمیه(فلسفه) ,
مبناگرایی خطا ناپذیر ,
عمل و گفتمان ,
شهود رئالیستی ,
نظریه سازگاری ,
گسست معرفتی ,
رفتارگرایی معرفت شناختی ,
ضد ذات گرایی ,
سازگاری باورها ,
پارادایم ,
باور موجه ,
ذهن گرایی ,
نظریه مطابقت ,
ایمان ,
چارچوب باور ,
پارادایم زبانی ,
تلقی بازنمایی ,
تلقی پراگماتیستی ,
آسایش متافیزیکی ,
افق تفسیر ,
رابطه دیالکتیکی پارادایمها ,
واقعیت منفعل ,
شاپا (issn):
2008-1553
چکیده :
در چارچوب پارادایم زبانی، همواره مرتبط با تلقی حقیقت به عنوان سازگاری، این مسأله وجود دارد که چگونه میتوانیم در پرتو دلائل قابل دسترس، ادعای حقیقی نامشروطی را بیان کنیم که ورای آنچه توجیه شده است، قرار دارد. به عبارت دیگر، اگر در چارچوب زبانی، حقیقت یک قضیه را نمیتوان مطابقت آن با چیزی در جهان دانست، زیرا در این صورت ما باید قادر باشیم از زبان خارج شویم، در حالی که از زبان استفاده میکنیم، پس چگونه حقیقت از توجیه قابل تشخیص است. در پاسخ به این سؤال دو نظریه اصلی مطرح میگردد: از یک طرف، ریچارد رورتی به دلیل رادیکال کردن پراگماتیکی چرخش زبانی، فهم غیررئالیستی از شناخت را مطرح میکند و حقیقت را با توجیه یکسان میداند. او معتقد است از آنجا که هیچ چیزی غیر از توجیه وجود ندارد و هیچ راهی وجود ندارد که از عقاید و زبانمان خارج شویم تا وسیله آزمون دیگری غیر از سازگاری بیابیم، لذا مفهوم حقیقت اضافی است. از طرف دیگر، متفکرانی مانند یورگن هابرماس، سعی میکنند شهودهای رئالیستی را در درون پارادایم زبانی حفظ کنند. هابرماس معتقد است، ارتباط درونی بین حقیقت و توجیه وجود دارد و توجیهی که در یک چارچوب خاص به نحو موفق مطرح میشود، میتواند معطوف به حقیقتی مستقل از چارچوب باور موجه باشد. از نظر هابرماس برای تبیین رابطه درونی حقیقت و توجیه فقط میتوان به عمل متقابل بین اعمال و گفتمان استناد نمود. فقط تأثیر متقابل دو نقش متفاوت پراگماتیک مفهوم حقیقت که در چارچوبهای عملی و گفتمان عقلانی ایفا میشود، میتواند تبیین کند که چرا توجیه موفق یک باور مطابق با معیارهای خاص ما، در راستای اثبات حقیقت مستقل از چارچوب باور موجه است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 137 تا 174
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
مسئله باور پایه و نظام معرفتی علامه طباطبایی
نویسنده:
قاسم پورحسن
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
علامه طباطبایی
,
باور پایه
,
مبناگرایی (معرفت شناسی)
,
باور
,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی)
,
نظریه مبناگروی
,
مبناگرایی کلاسیک
,
باور موجه
,
باور پایه((اصطلاح وابسته)، قسیم استدلال تسلسل معرفتی و دور معرفتی)
,
معرفت شناسی باور پایه
,
معرفتشناسی (اپیستمولوژی)
,
درباره علامه طباطبایی
کلیدواژههای فرعی :
اسفار ,
وظیفه گرایی (مکتب اخلاقی) ,
بدیهیات ,
علم حصولی ,
برهان تسلسل ,
علم حصولی ,
علم حضوری ,
خطاناپذیری ,
توجیه ,
درون گرایی ,
خطاپذیری ,
معرفت یقینی ,
مبناگرایی معتدل ,
این همانی یا هو هویت. ,
امکان معرفت ,
وظیفه گرایی معرفتی ,
فطریات ,
توجیه (مسائل جدید کلامی) ,
توجیه باور دینی ,
مبناگرایی تجربی ,
مبناگرایی معتدل ,
امور بدیهی ,
یقین ,
امتناع اجتماع نقیضین ,
لزوم توجیه باورهای غیر پایه ,
امکان معرفت(معرفت شناسی) ,
تصدیق بدیهی(مقابل تصدیق نظری) ,
بدیهیات اولیه ,
بدیهیات ثانویه ,
اصل امتناع اجتماع نقیضین ,
اصل امتناع ارتفاع نقیضین ,
فطریات ,
وظیفه گرایی معرفتی(اصطلاح وابسته) ,
مبناگرایی تجربی ,
علم حضوری ,
باور استنتاجی ,
مبناگرایی غیرتجربی ,
هستی شناسی معرفت ,
تکثر معرفت ,
مبناگرایی ساده ,
مبناگرایی مضاعف ,
ساختار معرفت ,
ناوظیفه گرایی ,
پیدایش بدیهی ,
کتاب شفا (ابن سینا) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
,
محمدتقی مصباح یزدی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
2383-0697
چکیده :
نظریه مبناگرایی یکی از دیرینهترین و مهمترین رهیافتها در معرفتشناسی تلقی میشود. از دو قسم اساسی مبناگرایی، مبناگرایی کلاسیک و معتدل، در مقاله حاضر، مبناگرایی کلاسیک را انتخاب کردهایم و از دو شکل مبناگرایی درونگرایانه و برونگرایانه، دومی را بررسی میکنیم. در نوشتار حاضر هر دو دسته از مبناگرایی ساده و مضاعف و تمایزات اساسی آنها را کاویدهایم. ادعای اصلی مبناگرایی کلاسیک برونگرایانه این است که باورهای ما به دو دسته پایه و استنتاجی تقسیم میشوند و همه باورهای استنتاجی ما، در فرایند توجیهی، باید به باورهای پایه بازگردند، در غیر این صورت دچار دور یا تسلسل خواهیم شد. در مقاله حاضر کوشش خواهد شد تا علاوه بر آنکه کاستیهای نظریه مبناگرایی نشان داده میشود به این کاستیها، بر اساس نظام معرفتی علامه، پاسخهایی داده شود. علامه طباطبایی در نظام معرفتی خود دستگاهی از روابط میان باورها، بر اساس سه اصل، سامان میدهد که این دستگاه اولاً، تمایز میان بدیهیات اولیه و ثانویه را مشخص میکند؛ ثانیاً، ضمن نقد معرفت خطاپذیر از معرفت خطاناپذیر دفاع میکند؛ ثالثاً، روش دستیابی به معرفت یقینی را تبیین میکند؛ و بالاخره، ضمن نقد بر مبناگرایی ساده، مبناگرایی مضاعف را رویکرد درست برمیشمارد. خطاپذیری و خطاناپذیری و در نتیجه، تصحیح باورهای پایه اساسیترین ضعف و کاستی در مبناگرایی است. با توجه به مبنای علامه طباطبایی، درباره معرفت یقینی، که باید در نهایت همه معرفتها به بدیهیات ختم و بدیهیات ثانویه نیز با روابط ویژهای به بدیهیات اولی یا سه اصل اولی منتهی شوند؛ میتوان خلل اساسی در مبناگرایی، که همان معرفت تزلزلپذیر غیر یقینی است، را مورد پرسش قرار داد. مهمترین دستاورد علامه، در حوزه معرفتی، دفاع از معرفت یقینی بر اساس اولیات و امکان دستیابی به معرفت خطاناپذیر است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 33 تا 54
مشخصات اثر
ثبت نظر
1
2
3
4
تعداد رکورد ها : 34
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید