جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

هدف تحقیق بررسی رابطه بین رشد اعتقادی و سلامت روانی دانشجویان علوم تربیتی و روان‌شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد قم است. روش تحقیق توصیفی _ پیمایشی؛ و جامعه آماری شامل کل دانشجویان علوم تربیتی و روان‌شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد قم بود که تعداد 198 نفر از آنان براساس جدول کرجسی و مورگان و به شیوه تصادفی طبقه‌ای به عنوان گروه نمونه آماری انتخاب شدند. از دو پرسشنامه سنجش رشد اعتقادی 51سؤالی (معنوی‌پور، 1382) با پایایی 78/0، و پرسشنامه سلامت روانی (GHQ) 28سؤالی گلد برگ با پایایی 816/0 استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از آمار توصیفی در حد میانگین، انحراف استاندارد، ضریب پراکندگی، ضریب همبستگی پیرسون و آمار استنباطی از آزمون‌های T کندال، T برای مقایسه میانگین دو گروه مستقل و Z فیشر استفاده شده است. یافته‌ها نشان داد که بین رشد اعتقادی و سلامت روانی دانشجویان رابطه مثبت وجود دارد. همبستگی بین میزان رشد اعتقادی و سلامت روانی دانشجویان دختر و پسر متفاوت است و علی‌رغم بالا بودن میانگین نمرات رشد اعتقادی در دانشجویان پسر و سلامت روانی دانشجویان دختر، تفاوت معنا‌داری بین آنها مشاهده نشد. رابطه بین رشد اعتقادی و سلامت روانی دانشجویان پسر مثبت و معنا‌دار و دانشجویان دختر مثبت است.

این پژوهش در پی پاسخگویی به این سؤال انجام شد که: «هوش معنوی چه تأثیری بر سلامت روانی منابع انسانی و رهبری در سازمان دارد؟»؛ بدین منظور با استفاده از روش توصیفی _ تحلیلی مفهوم هوش معنوی، اصول، ویژگی‌ها و مؤلفه‌های آن بررسی شد؛ سپس رابطه آن با سلامت روانی منابع انسانی و رهبری مورد توجه قرار گرفت؛ بعضی از دستاوردهای این پژوهش عبارت بود از: 1. بررسی بعضی از روش‌های تقویت هوش معنوی؛ 2. معلوم ساختن تأثیر مستقیم «هوش معنوی» بر «سلامت روانی» منابع انسانی و 3. ارائه راهکارهایی برای رهبران و مدیران در برنامه راهبردی سازمان» و درنتیجه «ارتقای سلامت روانی منابع انسانی».

این پژوهش با هدف مقایسه اثربخشی «شناخت‌درمانگری گروهی» با و بدون استفاده از حکایت‌های مثنوی در «سلامت روان» زنان دارای تعارض زناشویی انجام گرفت. بدین منظور با استفاده از روش نمونه‌گیری در دسترس از میان زنان داوطلب، 25 نفر براساس معیارهای ورود _ خروج، انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه شناخت‌درمانگری با و بدون استفاده از حکایت‌های مثنوی جایگزین شدند. آزمودنی‌های دو گروه، قبل و بعد از ارائه مداخله، به گویه‌های پرسشنامه‌های «تعارض زناشویی» و «سلامت عمومی (28-GHQ)» پاسخ دادند. تحلیل داده‌ها با استفاده از آزمون «تحلیل واریانس با اندازه‌گیری مکرر» نشان داد که هر دو مداخله در کاهش تعارض و بهبود سلامت زنان مؤثر هستند (0.05>P). نتایج آزمون «تحلیل کوواریانس» نیز حاکی از آن است که بهبود نمرات گروه شناخت‌درمانگری با استفاده از حکایت‌های مثنوی به‌طور معناداری بهتر از گروه شناخت‌درمانگری بدون استفاده از حکایت‌های مثنوی است (0.05>P)؛ بنابراین، می‌توان نتیجه گرفت که استفاده از حکایت‌های مثنوی باعث بهبود اثربخشی شناخت‌درمانگری در افزایش سلامت روان‌شناختی زنان دارای تعارض زناشویی می‌شود.

این پژوهش که با هدف مقایسۀ سلامت عمومی و بهزیستی روان‌شناختی زنان سرپرست با و بدون ازدواج موقت انجام شده است، غیرآزمایشی و از نوع علّی مقایسه‌ای است. جامعۀ آماری مورد پژوهش کلیۀ زنان سرپرست خانوار با و بدون ازدواج موقت در شهر قم می‌باشند. نمونۀ مورد مطالعه به صورت تصادفی و با حجم شصت نفر برای هر دو گروه انتخاب شدند. ابزارهای اندازه‌گیری متغیر‌ها، پرسشنامۀ سلامت عمومی گلدبرگ و بهزیستی روان‌شناختی ریف بوده است. بررسی سؤالات پژوهش با استفاده از اطلاعات توصیفی در قالب شاخص‌های میانگین، میانه، نما، انحراف استاندارد، کمینه، بیشینه و دامنۀ تغییرات ارائه شده است و در بخش آمارِ استنباطی از آزمون‌های لِوین، k-s و آزمون t مستقل استفاده شده است. نتایج نشان داد که در مؤلفه‌های علائم جسمانی، اضطراب، افسردگی، عملکرد اجتماعی، سلامت عمومی، پذیرش خود، روابط مثبت با دیگران، تسلط بر محیط، زندگی هدفمند، رشد فردی و بهزیستی روان‌شناختی تفاوت معناداری بین دو گروه وجود دارد و در مؤلفۀ خودمختاری تفاوت معناداری بین این دو گروه وجود ندارد.

سؤال پژوهش این بود که: «اهل‌بیت(ع)، چه راهکارهایی برای تربیت فرزندان ارائه کرده‌اند؟»؛ به این منظور، سخنان و رفتارهای اهل‌بیت(ع) در این موضوع، مورد جستجو و طبقه‌بندی و توصیف و تحلیل نظری قرار گرفت؛ این راهکارها در سه گروه کلی: شناختی، عاطفی و رفتاری طبقه‌بندی شد؛ خانواده به صورت یک سیستم متعامل در هر کدام از این حیطه‌ها ایفای نقش می‌کند. در حیطۀ شناختی، به اموری مانند: 1) معرفت به خدا؛ 2) ایمان به خدا؛ 3) تقوا؛ 4) توکّل به خدا؛ 5) رضایت و تسلیم در برابر مقدرات الهی؛ 6) همسویی گفتارها و رفتارها با اوامر الهی؛ و در حیطۀ عاطفی به اموری مانند: 1) محبّت‌ورزی؛ 2) ارتباط عاطفی؛ 3) ابراز عواطف مثبت؛ 4) پرورش احساس مسئولیت؛ 5) پرورش مثبت‌اندیشی؛ 6) پرورش تحمل‌پذیری؛ 7) مایه شادی و نشاط بودن؛ 8) پرورش فضیلت‌جویی؛ و در حیطۀ رفتاری به اموری مانند: 1) خوشرویی؛ 2) تکریم متقابل؛ 3) بخشش؛ 4) هدیه دادن؛ 5) برقراری رابطه کرامتی و عزّتی؛ 6) برخورد فروتنانه؛ 7) شکرگزاری و 8) قناعت‌پیشگی.

این پژوهش پژوهشی بنیادی است که هدف آن شناخت رابطهٔ بین دین‌داری و سلامت روان در شهرستان سقز است. باتوجه‌به اینکه جامعهٔ ما جامعه‌ای دینی است و شناخت دین‌داری و رابطهٔ آن با جنبه‌های گوناگون زندگی، از جمله سلامت روان ازلحاظ آسیب‌شناسی اهمیت دارد، این تحقیق می‌تواند در کمک به جوانان مؤثر باشد. ابزارهای استفاده‌شده در این پژوهش عبارت‌اند از: پرسش‌نامهٔ دین‌داری و پرسش‌نامهٔ سلامت روان. در این پژوهش داده‌های به‌دست‌آمده به‌وسیلهٔ روش‌های آمار توصیفی، ضریب همبستگی و ... تجزیه و تحلیل شد. روش‌های آماری نشان دادند که بین متغیرهای پیش‌بینی و ملاک استفاده‌شده رابطه وجود دارد. همچنین، نتایج نشان دادند که رابطه‌های معناداری بین دین‌داری و اختلال‌های روانی وجود دارد. علاوه‌براین، نتایج تحلیل نشان دادند که بُعد اعتقادی و آیینی دین‌داری، بیشترین نقش را در تعیین اختلال‌های روانی دارند.

موضوع انسان سالم و مفاهیم مربوط به آن به طور عمده در دهۀ ۱۹۵۰و ۱۹۶۰ و با کارهای راجرز و مازلو رسمیت یافت؛ اما در برداشتی کلی‌تر، مفاهیم انسان سالم تنها محدود به حوزه‌های روانشناسی نبوده بلکه در طول تاریخ اندیشمندان حوزه‌های گوناگون برداشت‌هایی دربارۀ توصیف انسان سالم و چگونگی رفتار و عملکرد آن داشته‌اند. مفاهیم و آموزه‌های مرتبط با انسان سالم را می‌توان در حوزه‌های فکری نزدیک به روانشناسی مثل روان‌تحلیل‌گری، رفتارگرایی، شناختی، انسان گرایی و... یافت. حتی در نظریات فلاسفه و علمای اخلاق همچون افلاطون، ارسطو و ابن‌سینا و همچنین در اندیشه‌های ادیان و مذاهب، فلسفه‌های سیاسی و اجتماعی و نیز رگه‌هایی از روانشناسی انسان سالم و دیدگاه‌های مربوط به آن یافت می‌شود.تعاریفی که روانشناسان غرب از سلامت و بهداشت روانی دارند تنها به ابعاد جسمانی، روانی و اجتماعی پرداخته و از معنویت که مهمترین بعد وجودی انسان است غفلت شده است. از این‌رو در این تحقیق تلاش شده است تا به بررسی ویژگی‌های انسان سالم از نگاه جامع نگر اسلامی در منابع اصیل آن یعنی قرآن و نهج‌البلاغه پرداخته شود. در این پژوهش برای شناخت انسان سالم از منظر قرآن و نهج‌البلاغه، به بررسی صفات پسندیده‌ای که مورد مدح و ستایش قرار گرفته بود، پرداخته و این صفات در دو دستۀ صفات نفسانی هدایتگر و صفات نفسانی عمل‌کننده و کارگزار دسته بندی شد. صفات هدایتگر، برخی از صفات نفسانی هستند که در سیر اخلاقی انسان نقش هدایت‌گری دارند این صفات نفسانی، روشنگر راه قوای تاثیر گذار در انسان بوده و شامل «ایمان»،«علم» و «حکمت» هستند. صفات نفسانی عمل کننده و کارگزار، به آن دسته از صفات انسان گفته می‌شود که در سایۀ هدایت‌گری صفات هدایت‌گر تحقق می‌یابند و آثار خاصی را نیز در حوزۀ رفتار در پی دارند. پس از آن صفات نفسانی کارگزار در سه بعد ارتباطی انسان که شامل ارتباط انسان با خداوند، خود و دیگران است، مورد بررسی قرار گرفته است.

چکیده مطالبآرامش روحی و بهداشت روانی و دوری از نگرانی ها و اضطراب ها، نیاز اساسی امروز بشر است. انسانها برای رفع این نیاز راههای گوناگونی را پیموده اند ولی در بسیاری از موارد به بیراهه رفته و به هدف خود نرسیده اند. در این میان توجه دادن انسانها به علل ماورای ماده و از آن جمله باور و اعتقاد به توحید و عمل براساس این اعتقاد آیا می تواند انسانها را به این گمشده شان برساند؟ ما در این تحقیق اثرات اعتقاد به توحید ربوبی الهی را در ایجاد بهداشت و آرامش روانی از دیدگاه آیات الهی مورد بررسی قرار دادیم. این همان مطلبی است که شاید از نظر بشر امروزی مورد غفلت قرار گرفته است؛ با توجه به این مطلب که ما این موضوع را از منظر قرآن کریم مورد کنکاش قرار داده‌ایم؛ زیرا که خداوند متعال خالق و مالک و آگاه به زوایای وجودی مخلوقین خود است.این پژوهش که از نوع تحقیقات توصیفی و همچنین میان رشته ای و تطبیقی می باشد، هدفش ایجاد معرفت دقیقی از توحید ربوبی و عمق بخشیدن به این معرفت در وجود خود و عمل برطبق تعالیم الهی است، تا بتوان با بوجود آمدن شناخت و طرز تفکری صحیح و ایجاد افق فکری وسیع تر نسبت به مسائل دنیوی از گرفتاری و ناراحتی های روحی و روانی، رهایی یافت و به آرامش رسید. نتیجه این تحقیق و پیاده نمودن آن در درون خود کاربرد فراوانی در آرامش بخشی انسان خواهد داشت و می توان از نتایج و یافته های آن در مشاوره های اسلامی و بالاخص در مشورت با جوانان استفاده نمود.نتایج و یافته‌هایی مانند اینکه اعتقاد و باور به مفهوم توحید ربوبی می تواند در دنیا انسان را در ایجاد بینشی صحیح از زندگی، و عمق بخشیدن به آن و ایجاد مفاهیمی همچون صبر، توکل، رضا، عدم ترس از فقر و مرگ و دوری از حسادت و. .. یاری دهد و در آخرت نیز انسان را از ابرار و در نهایت از بهشتیان و بالاخره مورد رضایت خداوند متعال قرار دهد.واژه های کلیدی : قرآن، توحید، ربوبیت الهی، آرا مش، بهداشت روان، فشارهای روانی

انسان شناسی پزشکی یکی از شاخه های انسان شناسی زیستی است که به مطالعه بیماری ، درمان و پیشگیری از آن در فرهنگ های مختلف می پردازد و در پی آن است که با به کار گرفتن روش های پ‍ژوهش انسان شناسی به بهبود زندگی انسان ها در زمینه بهداشت روانی و جسمانی ، تغذیه و هم چنین در پیشگیری و درمان بیماری ها یاری رساند . هدف از انجام این پایان نامه مطالعه نظام طب سنتی ایران باستان و نظام طب سنتی ایران پس از اسلامو همچنین بررسی تطبیقی این دو نظام و شناخت و تبیین تفاوت ها و شباهت های میان آنها می باشد . آنچه در این پژوهش مد نظر استتعریف هر یک از این نظام های طبی از بیماری و سلامت با توجه به فرهنگ حاکم بر هر کدام از این نظام های طبی ، مطالعه شیوه های درمانی رایج در هر کدام و نیز بررسی جنبه های علمی ، خرافی و مذهبی و جایگاه پزشک در هر کدام از این نظام های طبی می باشد . چارچوب نظری که این پایان نامه بر اساس آن انجام شده است محیط شناسی فرهنگی یا بوم شناسی فرهنگی است که به مطالعه فرهنگ و محیط مادی به صورت همزمان می پردازد که به روش اسنادی ( تاریخی ) و تطبیقی بر اساس اسنادو داده های موجود انجام شده است . بر اساس یافته های این پایان نامه می توان گفت که فرهنگ حاکم بر هر کدام از این نظام های طبیاز جمله موثرترین مولفه ها در تشخیص ، علت شناسی و درمان بیماری ها بوده است . با توجه به مطالعات انجام شده باید گفت که هر دو نظام طبی با نظام های طبی باستانی در ارتباط و تبادلبوده اند و از آنها تاثیر پذیرفته اند و در مقابل نیز بر آنان تاثیر گذار بوده اند .در هر دو نظام طبی نظریه اخلاط نقش مهمی را در تبیین ، علت شناسی و گزینش شیوه های درمانی داشته است .علی رغم وجود پاره ای از شباهت ها ، میان این دو نظام طبی تفاوت هایی نیز در زمینه های مختلف اعم از شیوه تشخیص بیماری ها ،علت شناسی آنان ، انتخاب شیوه های درمانی و ... وجود دارد که شناخت و تبیین این شباهت ها و تفاوت ها از جمله موضوعاتی است که در این پایان نامه مورد بحث و مطالعه قرار گرفته است .

در خانواده جانبازان و شهداء، عمدتاًنقش محوري بر عهده زنان است. تحت فشار بودن عضوي از خانواده كه نقش محوري دارد، بيش از سايراعضاء، سلامتي، رفاه و فضاي تربيتي خانواده را متاثر مي‌سازد. توجه به سلامتي وبهداشت رواني و‌يافتن روشهاي كارآمد ارتقاي آن براي جامعه بطور عام و براي خانواده‌هاي تحت استرس بطور خاص و بويژه براي خانواده شهداء و جانبازان ضرورت انجام‌اين پژوهش را اقتضا مي‌کرد. در‌اين پژوهش براي بررسي وضعيت سلامت رواني همسران شهدا و جانبازان و همچنين بررسي تأثيربکارگيري آموزه‌هاي اسلامي‌در روان‌درماني شناختي- رفتاري مطالعه در دو مرحله انجام شد. در مرحله‌ي نخست‌يك همه گير شناسي جهت بررسي سلامت رواني همسران شهدا و جانبازان بر روي نمونه‌اي 200 نفره با استفاده از پرسشنامه‌يGHQ-28انجام شد. در مرحله دوم، از ميان افراد داراي نمره‌ي بالا در پرسشنامه‌ي مذکور نمونه‌اي 60 نفره انتخاب و به کمک آنها مطالعه‌اي مداخله اي انجام شد. انتخاب شدگان به تصادف در سه گروه قرار گرفتند که عبارت بودند از گروه درمان شناختي-رفتاري با رويکرد اسلامي‌گروه درمان شناختي-رفتاري به روش کلاسيک و گروه كنترل. درمان شناختي رفتاري مدلي است که قبلاً کارآمدي بخش‌هايي از آن توسط محققين (مثلاً ابراهيمي، 1388)بررسي شده است. در‌اينجا بصورت کاملتر ارتقاء‌يافته و اعتباريابي شده است. ابزار پيش آزمون و پس آزمون عبارت بودند ازGHQ-28و پرسشنامه‌ي نگرشهاي نا کارآمد (DAS). نتايج مرحله‌ي بررسي سلامت رواني نشان داد که سطح سلامت رواني گروه نمونه پايين بوده و در بين همسران جانبازان سلامت رواني با نوع جانبازي ارتباط داشت به گونه‌اي که همسران جانبازان اعصاب و روان از پايين ترين سطح سلامت رواني برخوردار بودند. نتيجه نهايي مرحله دوم‌اين بود که هم درمان شناختي-رفتاري با رويکرد اسلامي‌و هم درمان شناختي-رفتاري به روش کلاسيک بر کاهش علائم جسماني، علائم اضطرابي، علائم مربوط به کارکرد اجتماعي و علائم افسردگي مؤثر بودند. مرحله‌ي پيگيري پايداري آثار درماني را مورد تأييد قرار داد. نتيجه گيري نهايي‌اين بود که هم روشهاي درماني شناختي-رفتاري سنتي و هم روشهاي درماني شناختي-رفتاري با رويکرد اسلامي‌قابليت استفاده براي ارتقاء سلامت رواني همسران شهدا و جانبازان را دارند.‌يعني بکار گيري‌اين دو روش باعث کاهش علائم مربوط به اضطراب، علائم جسمي، علائم مربوط به کارکرد اجتماعي، علائم افسردگي و نگرشهاي ناکارآمد مي‌شد. براي پايداري بيشتر آثار درماني بر علائم افسردگي و نگرشهاي ناکارآمد 8 جلسه کافي نخواهد بود. همان طورکه از قبل مفيد و مجاز بودن روش‌هاي درماني رفتاري-شناختي مورد تأييد محققين بوده است در‌اين جا نيز شواهدي براي حمايت از مفيد بودن روش‌هاي درماني رفتاري-شناختي تلفيق‌يافته با آموزه‌هاي اسلامي‌بدست آمد. بنا بر‌اين مجاز بودن بکارگيري آن را در مراکز مشاوره و روان‌درماني موجه خواهد بود.