جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
مرور کلید واژه ها
>
حکمت خسروانی
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
1
2
3
4
تعداد رکورد ها : 35
عنوان :
نقدی بر تبارشناسی اشراقیان
نویسنده:
زهرا زارع، شهرام پازوکی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: موسسه پژوهشی حكمت و فلسفه ايران ,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
سهروردی
,
هرمس
,
قصاب آملی
,
خمیزه ازلی
,
حکمای مشرقی
کلیدواژههای فرعی :
حکمت خسروانی ,
سلوک ,
عرفان نظری ,
تبارشناسی سهروردی پژوهان ,
چکیده :
شیخ اشراق در کتاب المشارع والمطارحات، خود را وامدار میراث معنوی و حکمی کهنی میداند که از خمیره مقدسه (ازلی) نشأت گرفته و در قالب دو شاخه شرقی(ایرانی) با محوریت ذوق و شهود و شاخه غربی(یونانی) با غلبه بحث و برهان تداوم یافته و سرانجام در حکمت ممزوجه حکمای مشرقی تجلی یافته و به او رسیده است. پیشتر برخی سهروردی پژوهان تفسیر و توصیف خود را از این تبارنامه تمثیلی ـ تاریخی به نحوی طرح کردهاند که در بعضی مطالب به نظر درست نمیآید. این مقاله میکوشد نقدهای خود را به خوانشها از این تبارنامه در باب چینش اعلام و اشخاص اساطیری و تاریخی آن نظیر هرمس، قصاب آملی و حکمای مشرقی ایران بیان نماید.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 27 تا 40
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی نقش سه عارف خطّه قومس در حفظ و استمرار اندیشه خسروانی و حکمت اشراق
نویسنده:
طاهره خواجه گیری ، فهیمه خراسانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
کاشان : دانشگه کاشان ,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
حکمت خسروانی
,
تصوف ایرانی
,
حکمت اشراق the School of Illumination
,
فلسفه پهلویه
,
نظام نوری
کلیدواژههای فرعی :
خمیره حکمت ,
راه کشف و شهود ,
انسان کامل (کلام) ,
امشاسپندان ,
فلسفه اسلامی ,
واجب تعالی (اسماء ذات) ,
فر ایزدی ,
فنا ,
اصطلاحنامه عرفان ,
تشبیه خداوند به خورشید ,
معنای عرفانی خورشید ,
نسب نامه اشراقی ,
جمع برهان و عرفان ,
فرشته شناسی اشراقی ,
چکیده :
بایزید بسطامی، ابوالحسن خرقانی و علاءالدوله سمنانی، سه تن از عرفای برجسته ایرانی در خطه قومس اند که هر یک مقامی خاص در عرفان اسلامی دارند. یکی از مفاهیم برجسته ای که در اقوال و آثار این بزرگان نمود پررنگی دارد، مفهوم «نور و روشنایی» است و این مسأله حتی در عنوان آثار و اقوالی نیز که از ایشان به جای مانده، مشهود است؛ اقوال بایزید و خرقانی به ترتیب «النور» و «نورالعلوم» نام دارند. عرفای اسلامی با تکیه بر آیه قرآنی «اللهُ نورُ السمواتِ و الأرض»، به این موضوع توجهی خاص داشته، در آثاری که از آنها به یادگار مانده است، مفهوم رسیدن به نور و روشنایی، به عنوان یک مقام برتر و هدف والا، جایگاه ویژه ای داشته است. این اندیشه، با حکمت خسروانی- که در یکی از مهمترین مکاتب فلسفه اسلامی تحت عنوان «حکمت اشراق» نمود یافته است، مطابقت دارد؛ به گونه ای که- حکیم سهروردی به عنوان مبدع این فلسفه، در آثار خود از عارفانی مانند بایزید بسطامی و ابوالحسن خرقانی به عنوان ادامهدهندگان حکمت خسروانی نام برده است. در حقیقت حکمت اشراق، جایگاه تلاقی عرفان و فلسفه است و نباید نقش این بزرگان را در شکلگیری آن نادیده گرفت. از دیگر سو، این عارفان بزرگ، حلقه اتصال حکمت خسروانی به عنوان نمودی از فرهنگ ایران قبل از اسلام به دوره اسلامی اند. این اندیشهها در مکتبی تحت عنوان «حکمت اشراق» به اوج میرسند. با توجه به نقش عرفان در حفظ و گسترش اندیشه های ایرانی، این مقاله بر آن است تا نقش این سه عارف برجسته را در شکلگیری اندیشه های اشراقی بررسی کرده، وجوه تشابه اندیشه های آنها را با حکمت خسروانی برشمارد تا از این طریق یکی دیگر از وجوه تأثیرگذار زندگی و سلوک این بزرگان در پیشبرد اندیشه اشراقی مشخص شود.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 65 تا 88
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی تکوین نظریۀ ولایت عارفانه بر مبنای استحالۀ تمثیلی و چگونگی انتقالِ آن به عصر سهروردی
نویسنده:
محمدکاظم یوسف پور ، فیروز فاضلی ، هادی قلیزاده
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
کاشان : دانشگاه کاشان,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
حکمت خسروانی
,
غلات (اعم، مذاهب کلامی)
,
حکمت اشراق the School of Illumination
,
مقام ولایت(قسیم مقام نبوت و رسالت و خلافت
,
منشا تصوف اسلامی
,
نظریه استحالی تمثیلی
کلیدواژههای فرعی :
اندیشه سیاسی شیعه ,
خلافت الهی ,
نبوت ,
فرهنگ ایران باستان ,
پادشاهان آرمانی ,
حکیم متأله ,
تصرف تکوینی ,
نظام معرفتی ریزوم وار ,
فیض الهی ,
نظام نوری ,
فر ایزدی ,
عرفان نظری ,
اندیشه سیاسی ایران باستان ,
مبانی حکومت صفوی ,
تاریخ ترکیب ولایت و حکومت ,
حکومت اسلامی در غیبت ,
چکیده :
بسیاری از پژوهشگران، آبشخور تصوف اسلامی را از یک مشرب فکری مشخص جستجو کردهاند. دیدگاه حاکم بر این پژوهشها، بر مبنای درختگونگی و داشتن ریشۀ متمرکز بوده است. با توجه به نظریۀ استحالۀ تمثیلی، هر یک از مباحث مورد بحث در تصوف اسلامی، میتواند از ریشهای جداگانه سر برآورده باشد و این پژوهش بر آن است تا بر مبنای این نظریه، نشان دهد که یکی از سرچشمههای تصوف اسلامی، فرهنگ ایرانی است و تکوین نظریۀ ولایت عارفانه در سرزمین ایران، میتواند حاصل دگردیسی در عقیدۀ ایرانیان به فرّۀ ایزدی باشد. در این مقاله زمینههای محیطی و پیشزمینههای فکری که در تدوین مبحث ولایت عارفانه توسط حکیم ترمذی اثرگذار بوده است؛ موردِ بررسی قرار میگیرد و با ترسیم خط سیر نظریۀ ولایت عارفانه تا زمان سهروردی و بازتاب آن در آثار تعدادی از عارفان و متفکران بزرگ به نظریۀ حکیمانِ متألّهِ سهروردی و ارتباط آن با مبحث ولایت عارفانه پرداخته میشود و چگونگی تلفیق این اندیشهها که با وجود دگردیسی در عناصر، ماهیّت معنایی آن محفوظ مانده است؛ بررسی میگردد. این بررسی نشان میدهد که پیوند میان حکمت خسروانی و عرفان ایرانی و دگردیسیهای تدریجی در نظریۀ ولایت عارفانه، چگونه پیشزمینههای فکری و دگردیسیهای نظریِ لازم را برای آنچه که بعدها حاکمیت صوفیان صفوی تفسیر شده، آماده کرده است. زمینههای اولیۀ چنین تحوّلی، در بستر روح و فرهنگ ایرانی فراهم بود و اندیشمندانی چون سهروردی به آن جانی دوباره بخشیدند
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 215 تا 244
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
ساختار هرمسی در عرفان ایران
نویسنده:
غزال مهاجری زاده
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
کاشان : دانشگاه کاشان ,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
تصوف ایرانی
,
حکمت اشراق the School of Illumination
,
آیین هرمسی (کیشهای سِرّ یونان باستان)
,
اصطلاحنامه عرفان
,
عرفان در ایران باستان
کلیدواژههای فرعی :
حکمت خسروانی ,
علوم غریبه ,
سِحر ,
شامانیسم ,
کیانیان و پیشدادیان ,
تناسخ ,
نظام نوری ,
علم فلک ,
کیمیا ,
طب سنتی ,
قلندریه (از صوفیه) ,
نزاریه ,
دفاع از ابلیس ,
فلکیات در عرفان ,
نسب نامه اشراقی ,
جهان بینی علم کیمیا ,
حشیش در سنت هرمسی ,
معراج هرمس ,
معراج ارداویراف ,
نور در معراج هرمسی ,
زبان پرندگان در عرفان ,
استحاله رمز ,
اینهمانی عطارد و هرمس ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
فرضِ این پژوهش آنست که در عرفان ایران، خط سیری وجود دارد که بنا به گفته سهروردی آن را حکمت اشراق یا حکمت خسروانی مینامیدند و همه کسانی که در نمودارِ حکمت اشراق قرار دارند، از پیروان هرمس هستند. در این مقاله به اثباتِ این حکم پرداخته شده است که ویژگیهای هرمسی سبب پدید آمدن یک ساختار در عرفانِ ایران شده که این ساختار بر مبنای مشترکات هرمسی استوار است. ویژگیهای مشترکی که در این ساختار وجود دارد از این قرار است: هرمسی ها، کیمیاگر، طبیب، عطار و آشنا به مواد سکرآور هستند. مبنای کارشان استحاله است. تفکرشان ساختار نجومی دارد و به جادو علم دارند. به معراج میروند، معراجنامه دارند، قائل به نور هستند، زبان رمزی و سرّی دارند، منطق الطیر یا زبان پرندگان زبان سرّی آنهاست. در تغییر معنای رمز، نقش دارند. قائل به شکلی از حلولاند و مانند هرمس و حلاج، حلول میکنند. دفاع از ابلیس دارند. گرایشات شعوبی دارند. برخوردی دوگانه نسبت به حج دارند و بعضی اندیشه وحدت وجودی دارند. این ویژگیهای هرمسی در پیوند با یکدیگر هستند؛ تعامل عناصر هرمسی، سبب ایجاد ساز و کار(مکانیزم)ی ویژه در عرفان ایران گردیده است، که ما آن را ساختار هرمسی مینامیم.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 181 تا 214
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
آموزه هماهنگی با نظام کیهانی در فلسفه اشراق سهروردی
نویسنده:
بهروز دیلم صالحی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم : دانشگاه قم,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
نظام نور و ظلمت
,
سازگاری با کل هستی
,
حکمت اشراق the School of Illumination
,
نظام کیهانی
کلیدواژههای فرعی :
رییس مدینه ,
سریان عشق در موجودات ,
حکمت خسروانی ,
امام شناسی ,
نظام هستی ,
راه کشف و شهود ,
لقاء الله ,
نورالانوار ,
جاویدان خرد ,
عقول طولیه ,
فر ایزدی ,
آموزههای زردشتی (آموزههای ادیان ایران باستان) ,
هویت اندیشه سیاسی ایران ,
سیاست در حکمت اشراق ,
آتش در دین زرتشت ,
توحید زرتشتی ,
تقلید جامعه از کیهان ,
چکیده :
یکی از مهمترین جریانهای فکری در ایران اسلامی، جریان «حکمت اشراق» است. بنیانگذار این مشرب فکری، «شهاب الدین سهروردی» است که پیوندی بین اندیشه ایران باستان و اندیشه اسلامی ایجاد کرده است. سهروردی هماهنگی و سازگاری انسان و جامعه را با نظام کیهانی لازم میداند، چرا که معتقد است در پرتو آموزه هماهنگی با نظام کیهانی، وجود آدمی مشرقی و نورانی میشود. سهروردی همانند ایرانیان باستان، وجود را به عنوان «نور» تعبیر میکند. مفهوم نور از یک سو، با مفهوم «خره» و از سوی دیگر، با آیات سوره نور در قرآن کریم پیوند پیدا میکند. وی «خره» را نوری میداند که نفس و بدن به آن روشن میشوند. او در کتاب هیاکل النور، از آرمان رهایی نور اسیر شده در جسم سخن میگوید. همچنین «عشق» را به مثابه اساس نظام کیهانی میداند که در تمام پدیدههای جهان هستی جاری و ساری است. «هانری کربن»، حکمت اشراق را گذار از «حماسه پهلوانی» ایران باستان به «حماسه عرفانی» ایران در دوره اسلامی میداند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 116 تا 128
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
ابنابیجمهور، مؤسس کلام شیعی اشراقی
نویسنده:
طاهره کمالی زاده؛ رضا کوهکن
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
کلام شیعی
,
حکمت اشراق the School of Illumination
,
13. علم کلام
,
ابن ابی جمهور
,
کلام شیعی اشراقی
کلیدواژههای فرعی :
حکمت خسروانی ,
هدایت باطنی ,
اشاعره (اهل سنت) ,
امامت ,
معتزله (اهل سنت) ,
نبوت ,
امر بین امرین ,
اهل بیت(ع) ,
قوس صعود ,
قوس نزول ,
حکیم متأله ,
حکمت اشراق the School of Illumination ,
فلسفه اسلامی ,
معاد(فلسفه) ,
افعال واجب(حکمت نظری) ,
توحید(الهیات بالمعنی الاخص)) ,
شیعه امامیه Twelver Shiism (فرق تشیع) ,
اصطلاحنامه تصوف ,
اصطلاحنامه عرفان ,
انوار اسفهبدی ,
روش جمع و تطبیق ,
علم انوار سهروردی ,
قرابت حکمت اشراق و تشیع ,
کنت ولیاً و آدم بین الماء والطین ,
بینش اشراقی ,
سطح وجودی و سطح خطاب ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
علامه حلی
,
ملا عبدالرزاق لاهیجی
شاپا (issn):
2008-9422
چکیده :
ابنابیجمهور احسایی از علمای متضلّع شیعی است که تا اوایل تشکیل دولت صفوی در ایران، در قید حیات بوده است. او را از این حیث که هم در قالب و روش و هم در تلقّی کلامی، تحوّلی بنیادی در کلام شیعه پدید آورد، میتوان مؤسّس خواند و از آنجا که این تحوّل با تکیه بر حکمت اشراق و به مدد آن محقق میشود و صبغۀ آن را میگیرد، وی را باید «مؤسس کلام شیعی اشراقی» دانست. مقاله نشان می دهد که تحول مذکور، از حیث قالب، اساساً از طریق «روش جمع و تطبیق» صورت میگیرد و از حیث تلقّی، با تغییر خویشکاری، سطح وجودی و سطح خطاب علم کلام محقق میشود و در نتیجۀ آن، دیدگاههای متعارف کلامی در خصوص توحید، نبوت، امامت و معاد، بر اساس مضامین بلند و معانی عمیق اعتقادات شیعی ارتقا مییابد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 239 تا 255
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی مولفه ای از خسروانیات در تصوف خراسان
نویسنده:
حبیب الله عباسی, زهرا رستمی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: انجمن علمی عرفان اسلامی ایران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
حکمت خسروانی
,
عرفان در مکتب خراسان
,
آموزههای زردشتی (آموزههای ادیان ایران باستان)
,
اصطلاحنامه تصوف
,
اصطلاحنامه عرفان
کلیدواژههای فرعی :
عرفان اسلامی ,
تصوف ایرانی ,
ولایت عرفانی ,
دین زردشتی (ادیان آریایی ایران باستان) ,
شطحیات بایزید بسطامی ,
اندیشه های ابوسعید ابوالخیر ,
نور در عرفان ,
چکیده :
جريان عظيم تصوف، از سرچشمه های متعددی نشئت گرفته و تاثير پذيرفته است. يكی از آبشخورهای مهم آن دين های كهن، به ويژه دين زرتشت است. قدر مشترک های چندی می توان ميان تصوف و كيش زرتشت يافت. يكی از اين وجوه اشتراك همان «راه نمای پنهانی مردان حق» است كه در اين مقال تلاش شده با تكيه بر احوال و اقوال دين مردان دوره باستان و دو تن از نمايندگان نامدار تصوف خراسان – كه يكی در خاور اين قلمرو و ديگر در باختر آن می زيست بررسی شود. هر دين مردی دو نوع راهنما دارد: دسته اول راهنمايان انسانی كه پير يا مراد ناميده می شوند و در بعد افقی دين مردان قرار دارند؛ دسته دوم راهنمای پنهانی ای كه با بعد عمودی دين مردان را هدايت می كنند. دين مردان براي شناخت راهنمای پنهانی به وسيله مراقبه سوی يابی می نمايند. در اين سوی يابی راهنمای مخفی رمزوارانه نمايان می شود و بنابر پيوند نزديك انسان با روح قدسی زمينه های آخرت شناسی را فراهم می گرداند. در اين مقال بر آن هستيم كه يك شناخت كلی از اين راهنمای پنهانی ارائه دهيم.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 90 تا 110
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
جايگاه ابوالعباس قصاب آملی در تبارنامه معنوی شيخ اشراق
نویسنده:
زهرا زارع، شهرام پازوكی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
سهروردی
,
المشارع و المطارحات
,
حکمت اشراق the School of Illumination
,
ابوالعباس قصاب آملی (ق 4 ه)
,
تبارنامه معنوی سهروردی
کلیدواژههای فرعی :
اسرار التوحید ,
حکمت خسروانی ,
ساسانیان ,
مزدا پرستی ,
طبقات الصوفیه ,
خداشناسی(الهیات بالمعنی الاخص) ,
توحید شهودی ,
آیات صفت رضا ,
جوانمردی ,
عبودیت ,
اصطلاحنامه تصوف ,
خانقاه ها ,
پیر خانقاه ,
مراتب کشف صوری ,
مراتب کشف معنوی ,
مبانی سلوک سهروردی ,
خمیره ازلی حکمت ,
خمیره فیثاغورثی حکمت ,
نسب نامه اشراقیان ,
یکتابینی ,
رضای عاشق ,
درخواست معشوق ,
گستاخی معنوی ,
منابع فتوت شناسی ,
طبقات اجتماعی ساسانیان ,
کهنه سوار ,
اصل اشه ,
مرتبه کرامت ,
متابعت از رسول (ص) ,
سیار ,
شاپا (issn):
2008-0476
چکیده :
ابوالعباس قصاب آملی از عارفان سده چهارم قمری، و از سرآمدان فتوت و جوانمردی است که در مقاله حاضر علت حضور وی در تبارنامه معنوی شيخ اشراق در کتاب المشارع و المطارحات باز کاويده شده است. به نظر می رسد که با توجه به قرابت بسيار آراء وی با مبانی سلوک ديگر عرفای خسروانی در جانب شرقی حکمت، همچون توحيد شهودی و ديگر متفرعات آن، و نيز به جهت هم سنخی مشی و مشرب جوانمردانه وی با حکمت خسروانی و آئين های مزدايی، و همچنين قرائن متنی و عقلی ديگری که به تفصيل شرح داده خواهد شد، می توان وی را به مثابه حلقه واسطه ای در انتقال خميره ازلی حکمت از شهرياران روحانی ايران باستان (کيومرث، فريدون و کيخسرو) و پس از آن ها بايزيد بسطامی و حلاج، به ابوالحسن خرقانی به شمار آورد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 29 تا 47
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
وجه وجودیِ« شرّ» در آثار مانی: تبیین و سنجش
نویسنده:
مژگان خلیلی، حسین کلباسی اشتری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
وضعیت نشر :
اصفهان: دانشگاه اصفهان,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
حکمت خسروانی
,
خیر ( خیر و شرّ )
,
شر
,
هستی شناسی شر
,
ثنویت (آموزههای ادیان ایران باستان)
,
شرّ در ادیان ایران باستان (آموزههای ادیان ایران باستان)
,
مانویت (ادیان آریایی ایران باستان)
,
فلسفه دین
کلیدواژههای فرعی :
گنوس ,
عدل الهی ,
نیستی انگاری شر ,
اهورامزدا ,
تاریکی ,
شرور طبیعی ,
فلسفه الهی ,
شر اخلاقی ,
مسأله عاطفی شر ,
آموزههای زردشتی (آموزههای ادیان ایران باستان) ,
شیطان در دین زردشتی ,
پدیدار شر ,
اهومننهو ,
استونت ,
گی ,
اجیایتی ,
روشنی ,
ادوار آفرینش ,
جنبش جهان ,
عناصر روشنایی ,
اسطوره آفرینش مانوی ,
شر اجتماعی ,
عدل الهی مبتنی بر انسان سازی ,
فلسفه رهایی مانی ,
هنر دیالکتیکی مانوی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
شاپا (issn):
2008-9651
چکیده :
از گذشتهی دور، حل و توجیه مسئله "شرّ"، از زمره پرسشهای همیشگی و دشوار بشر در مسیر فهم هستی بوده است. سابقه و دیرینهی دراز این مسئله در عرصه دین و نیز ادبیات، نشانهی نقش آن در جهانبینی بشر نسبت به ریشههای وجودیِ آن است و این خود یکی از دلایل مهمِ توجه ویژهی سنتهای کلامی- فلسفی به این مسئله به شمار میرود. فیلسوفان و متالهان آگاه بودهاند که توجیه "شرّ" در زمینهی باور و اعتقاد دینی کاری است سترگ، و لذا تلاش آنان همواره مقرون به موفقیت نبوده است. توجیه این مسئله گاهی به ثنویت و چندخدایی انجامیده و گاهی نیز عملا به بروز تعارضات نظری منجر شده است. در دیدگاه مانی- که برخاسته از برخی سنتهای کهن دینی و آیینی ایران زمین است- شرّ (یا تاریکی) داخل در سرشت موجودات زمینی و اینجهانی است. کشف قوانین حاکم بر این هستیِ مرکب از خیر و شرّ و روند رهایی و تطهیر از آن، غایتی است که آیین مذکور مدعیست در پی تحقق آن است. اندیشههای مانی در برخی مذاهبِ کهن ایرانی و غیرایرانی، در پهنهی هند و آفریقا و آسیای میانه تاثیر خود را گذارد. "آگوستینوس" سالها معتقد بود دین مانی تنها تفسیر عقلانی قابل قبول از نحوه شکلگیری جهان است، زیرا منشا شرّ را به درستی تبیین کرده است. برخی "شرّ" را حاصل نقص و ضعف در اراده دانستهاند و برخی دیگر- از جمله در بسیاری از سنتهای فلسفی و کلامی عالم اسلام- شرّ را نتیجهی فقدان کمال و غیبت خیر میدانند و برای آن اصالتی قائل نیستند. مسئله ما در این نوشتار، تبیین وجه وجودی "شرّ" به طریقی است که در مذهب مانی تدارک شده است؛ نوعی حضور واقعی شرّ و در عین حال ضدیتِ آشکارِ آن با خیر در پهنهی گیتی و نیز توجه به علل ثنویتی که از درون آثار مانی راه به بیرون باز میکند و بنابر ادعا، در مراحلی بالاتر به وحدت و یگانگی میرسد. اگر صرفنظر از مبدایی که مانی برای واقعیت "شرّ" در نظر گرفته، آن را در اثر درآمیختگی با خیر، مخلوقی زنده و یگانه با خیر ببینیم، نیازمند نگاهی پدیدارشناسانه به شرّ هستیم؛ آنهم از جنبه وجودی و نه به حیث عدمیِ آن؛ اما در اینکه این تصویر بتواند در برابر نقد عقلی و فلسفی تاب بیاورد یا خیر، نکته دیگری است که تلاش میشود برخی از کاستیهای نظری آن عرضه گردد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 19 تا 36
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
جغرافیای عرفانی
نویسنده:
محمد رضا یوسفی , الهه حیدری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
تأویل
,
جهان طبیعت
,
جغرافیای عرفانی
,
عرفان اسلامی
,
جابلقا
,
جابرصا(جابلسا)
,
هورقلیا
,
طور سینا
,
کوه قاف
,
مدینه قیروان
کلیدواژههای فرعی :
حضرت موسی (ع) ,
هانری کربن ,
حکمت اشراق ,
عالم مثال ها ,
قاضی سعید قمی ,
حکمت خسروانی ,
وطن اصلی آدمی ,
جغرافیای عرفانی طبیعی ,
مشرق و مغرب در عرفان ,
جستجوی خاور ,
شهرهای عرفانی ,
قیروان ,
نگاه عرفانی به افلاک ,
جهان شناسی ایران قدیم ,
خورنه ,
جغرافیای عرفانی قرانی ,
کوه قاف ,
کوه طور ,
مجمع البحرین ,
جغرافیای عرفانی انتزاعی ,
هورقلیا ,
اقلیم هشتم ,
عالم بالا ,
ناکجا آباد ,
جابلقا و جابلسا ,
شابک (isbn):
2345-3761
چکیده :
در جغرافیای عرفانی با سه نوع اصطلاح جغرافیایی روبرو هستیم. یکسری مقولاتی که در جغرافیای طبیعی ما بإزای خارجی دارند مثل جهات چهارگانه، نام شهرها، اقالیم و ممالک که البته در جغرافیای عرفانی تأویلپذیرند و نقش نمادین و رمزگونه به خود گرفتهاند. دستۀ دوم مقولاتی جغرافیایی که منشأ قرآنی دارند همانند قاف، عرش، کعبه، طور و مجمع البحرین که آنها نیز بر مشرب عرفا تفسیر و تأویل میشوند. دستۀ سوم که فقط در جغرافیای انتزاعی سخن از آنها رفته، نه در طبیعت و نه در قرآن یافت میشود، بلکه سخن از مکانهایی است که ساختۀ ذهن خلّاق عارفان است. برخی از این مکانها ریشه در آموزههای اسلامی دارد و برخی از حکمت خسروانی ایرانی سرچشمه گرفته است. در این جغرافیا عالم بالا، جهانی سراسر نور و لطیفتر از جهان ماده است. عالم مثال فضایی است میانۀ عالم روح و عالم ماده بین ملکوت و ناسوت که روح و جسم پدیدهها و موجودات در این برزخ به هم متصل میشود. از این رو عالم مثال مظهر تمامیت، کلیت و جمع اضداد است. در این مقاله با تکیه بر تحقیقات عرفان پژوهان، جغرافیای عرفانی در سه محور جغرافیای عرفانی طبیعی، جغرافیای عرفانی قرآنی و جغرافیای عرفانی انتزاعی در آثار و اندیشۀ عرفای بزرگ ایرانی و اسلامی بررسی گردیده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 109 تا 138
مشخصات اثر
ثبت نظر
1
2
3
4
تعداد رکورد ها : 35
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید