جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

اساطیر و باورهای دینی دو عنصر جدا نشدنی هر جامعه ی انسانی می باشند که از اندیشه، احساسات و نگرش افراد آن جامعه شکل می گیرند. از آنجایی که این باورها از محبوبیت عمومی برخوردار بوده و به گونه ای برای زمانی طولانی کارکرد خود را حفظ می کرده تاثیرشان در سطوح مختلف هر جامعه ای دیده می شود. آثار هنری مهمترین تجلی گاه تفکرات جوامع انسانی محسوب می شوند که از گذشته های بسیار دور نگاره هایی را در ارتباط با اساطیر و باورهای دینی به همراه داشته اند. امپراتوری ساسانی یکی از دوران درخشان ایران باستان می باشد که در آن هنر به اوج شکوفایی خود می رسد. از آنجایی که ساسانیان چهارچوب نگرش سیاسی خویش را بر پایه ی اتحاد دین ودولت قرار دادند نمادهای مذهبی و ملی به تعداد قابل ملاحظه ای در آثار هنری این عصر، چه از نظر معماری و چه از نظر ساخت اشیاء و به خصوص فلزکاری به عنوان نوعی تبلیغات سیاسی و دادن مشروعیت الهی به پادشاهان این سلسله قابل مشاهده است که در این پایان نامه به آن پرداخته خواهد شد.

جهان معاصر، در پرتو نظام ارتباطی جدید، موقعیتی ویژه یافته است . شناخت کم و کیف عملکرد این نظام ارتباطی به شناخت مختصات دنیای امروز کمک خواهد کرد بررسی مکانیزم گونه‌های متفاوت "ارتباط" اگر چه بسیار مشکل و دور از دسترس بنظر می‌رسد لکن در صورت حصول - حتی بصورت محدود - گره‌های بسیاری از مسایل سازمانی را خواهد گشود. در علم مدیریت ، "ارتباط" واژه ناآشنایی نیست و شاید بتوان گفت عنصر اساسی در کلیه سازمانها و نهادها به حساب می‌آید : آیا مدیر قادر خواهد بود بی ارتباط با دیگران به انجام امور بپردازد ؟ اما "ارتباط" تنها در حوزه زبان و کلام نیست . وسعت و گسترش حیطه عمل سازمانها، ابزار و وسایل جدیدی طلب می‌کرد و این در سایه تکنولوژی ارتباطات تحقق یافت . ظهور وسایل ارتباط جمعی بعنوان پرنفوذترین عامل اجتماعی، دگرگونی‌های بنیادی در اجتماع پدید آورد که سازمان نیز در حوزه آن قرار می‌گرفت با ظهور وسایل ارتباط جمعی، دیگر امکان ارتباط محدود سازمانی در درون سازمان بی توجه به عوامل بیرونی وجود نداشت "اطلاعات " از انحصار بیرون آمد و فراگیر شد و در این میان اداره سازمانهای کوچک و بزرگ با مشکلات فراوانی همراه گردید از آنجا که گریز و گزیری از گستره نفوذ "رسانه"ها میسر نبوده و نیست ، تحقیقات دامنه‌داری برای شناخت مکانیزم عمل "رسانه"ها و راههای همسویی، تطبیق، مقابله، و برخورد با این پدیده بعمل آمد که بیش از همه به عوامل برون سازمانی مربوط می‌شد. آیا عوامل برونی قادرند ساختار سازمانها را دگرگون نمایند ؟ روشن است شناخت و ارزیابی "رسانه‌ها" در این مختصر به ناکجا می انجامد چرا که دامنه بحث بغایت گسترده و عظیم است . اما آنچه در این پژوهش مورد نظر است ارزیابی تاثیرات یک رسانه بر یک عامل سازمانی است : "روابط کار" بعنوان بنیادی‌ترین عامل سازمانی و "روزنامه" به مثابه یکی از مهمترین رسانه‌های جمعی "روابط کار" خود متاثر از متغیرهای محیطی در حوزه‌های فرهنگی، اقتصادی و سیاسی است و نحوه شکل‌گیری آن نامحسوس است . همچنین تاثیر رسانه‌ها - و از جمله روزنامه - بر اجتماع - و از جمله روابط کار - ناملموس است ، با این حال بررسی این تاثیرات ناملموس روزنامه بر روابط کار - موضوع تحقیق حاضر است . طبیعی است که این سنجش نه قابل شمارش است و نه ملاک مشخصی برای اندازه‌گیری آن وجود دارد اما این پژوهش می‌کوشد تا حد امکان این تاثیرات را بنمایاند. به این اعتبار تاثیر روزنامه کیهان در طی یک دوره ده ساله بر قانون کار مورد ملاحظه واقع شده است .

دوران ایلخانان هر چند با نظم و انضباط حساب شده آغاز شد، اما در بی نظمی و هرج و مرج مقاومت ناپذیری پایان یافت. به طوری که تجربه حکومت ایلخانان در ایران یک تحول جالب اجتماعی را در تاریخ به معرض آزمون آورد. این که در فاصله دو نسل، ایلخانان اسلام آوردند، تجربه انحلال قوم فاتح را در فرهنگ قوم مغلوب یک بار دیگر در تاریخ ایران به صورت یک واقعیت تسلی بخش و قابل اعتماد به منصه ظهور رساند. سلاله یک قوم مهاجم که از آغاز با طرح اتحاد با صلیبی‌ها که به انهدام اسلام بسته بودند، سرانجام در طی دو نسل، مدافع قلمرو اسلام شدند که از آن در برابر تهاجمات دیگران و هجوم بیگانگان جانانه دفاع کردند. حتی ارتباط آنها با صلیبی‌ها، که پس از اسلام آوردنشان نیز به کلی قطع نشد، دست کم شروع جالبی برای روابط بازرگانی شرق و غرب شد. پایان قدزت مغولان وتهاجم مغولان و سپس حاکم شدن ایلخانان، در هم ریختن مبانی حیات جامعه مغلوب، راه یافتن انحطاط و زبونی در قوم مغلوب و پدیداری بسیاری از مفاسد اجتماعی بود. یکی از بارزترین علل انحطاط جبری ایرانیان در این دوره، غلبه قوم بیابانگرد وحشی بود که به هیچ یک از آداب و سنن و اصول اجتماعی و سیاسی خو نگرفته بودند و پابندی نشان نمی‏دادند. از این رو، بنیان قدرت و حکومت جابرانه خود را تنها در سایه تهاجم، قتل و غارت و ریشه کنی مبانی و مناسبات اجتماعی می‏یافتنداماباظهوراسلام درهمین دنیای متوحش واسلام آوردن این اقوام سبب تغییرات بسیاری شد وهمین قوم ایلخان خود باعث پیشرفت اسلام درکشورایران گردید که مابرآنیم تا تاثیرات این قوم رادرپیشرفت دین انسانیت اسلام درکشورعزیزمان رامورد بررسی قراردهیم.

از گذشته های دور ودرگذر تاریخ کهن ایران شاهد حضور دین درجامعه ایران بودیم. همانند سایر جوامع هیچ دوره ای نبود که ایران از وجود دین ونقش آن برخوردار نباشد. همواره دین به منزله یکی از مقوله های قدرتمند و با نفوذ اجتماعی درجامعه ایرانی حضور داشته که از کارکردهای متفاوتی اعم از اثرگذاری یا اثرپذیری برخوردار بوده است. حضور دین به گونه ای بود که از جامعه ایرانی به عنوان یک جامعه ای دینی یاد می گردد که دین درآن نقش کلیدی داشته و از خصیصه های این جامعه دین محوری می باشد. درکنار حضور دین، در تاریخ این سرزمین همواره تغییر وتحولات زیادی رخ داده است وجنبش های سیاسی- اجتماعی متعددی با علل وزمینه های متفاوت در شکل گیری، به وقوع پیوستند.بررسی چگونگی نقش دین درجنبش های اجتماعی ایران از دوره قاجار تا انقلاب اسلامی ایران هدف تدوین این پایان نامه بود. در این راستا سوالات مختلفی مطرح شد اینکه نقش دین درجنبش های اجتماعی ایران از دوره قاجار تا انقلاب اسلامی چه بوده است؟دین چگونه نقش محرک و پیش برنده در جنبش های اجتماعی ایران در این دورهداشته است؟ و اماکن وکارگزاران دینی از چه نقشی درجنبش های اجتماعی این دوره زمانی برخوردار بودند؟ با توجه به هدف ومسئله ایجاد شده و به جهت اینکه مطالعه برپایه یک اصول علمی قابل قبول بنا نهاده شود چارچوب نظری از تلفیق رویکرد ساختی – کارکردی (نظریات پارسونز، اسملسر، دورکیم، گیدنز) و دیدگاه بسیج منابع چارلز تیلی تهیه شد که براساس آن مدل نظری وفرضیه های تحقیق بدست آمدند. به شیوه تحقیقات کیفی و با مطالعات اسنادی وکتابخانه ای داده هایی در رابطه با جنبش تنباکو، جنبش مشروطه، نهضت ملی شدن صنعت نفت وقیام پانزده خرداد جمع آوری شدند و با روش تاریخی، موردتحلیل و بررسی قرارگرفتند. از بحث وتحلیل و بررسی یافته ها و نتایجی که به دست آمده فرضیات این مطالعه مورد تایید قرار گرفتند. مشخص گردید که بین دین وجنبش های اجتماعی ایران دراین دوره زمانی رابطه مستقیم وجود دارد. روحانیت به عنوان کارگزاران دینی با بهره گیری از اماکن مذهبی وضمن استفاده از ایدئولوژی دینی و منابع مادی، معنوی وسمبلیک موجود توانستند با آگاهی بخشی به توده نسبت به شرایط اجتماعی روز، آنها را در یک اجتماع واحد منسجم نمایند. این روشنگری و انسجام بخشی توده و برجسته سازی اقدامات مخالف دین وضد ارزشی دولتها از سوی کارگزاران دینی، زیرسوال رفتن مشروعیت نظام، ایجاد بی اعتمادی مردم به نظام، از بین بردن پیوستگی مردم و نظام، پایین آوردن سطح مشارکت مردم وقطع همکاری آنها با نظام را به همراه داشت. موارد ایجاد شده موجب مختل سازی نظام فرهنگی گشته و هم افزایی کل وانسجامی که بین نظام ومردم وجود داشت را از بین برد که در نهایت منجر به شکل گیری جنبش های اجتماعی مختلف در این برهه زمانی از تاریخ ایران گردید.

هدف از انجاماین تحقیق تبیینی از اصول و شیوه های تربیت اجتماعی در نظام تعلیم و تربیت اسلامی بوده است که بدین منظور با مطالعه اسناد و منابع مختلف تعلیم و تربیت اسلامی، شامل قرآن، احادیث و روایات مختلف و همچنین آثار علمی دانشمندان تعلیم و تربیت اسلامی، پایان نامه ها و مقالات علمی ، و تقسیم بندی آنها به منابع دست اول و دست دوم، اصول و شیوه های تربیت اسلامی ، را استخراج و با عنایت به روش تحلیلی - اسنادی درباره ی مولفه های فوق به بحث پرداخته و سرانجام به منظور اصلاح جامعه و بخصوص نظام آموزش و پرورش و بهره گیری از آموزه های معصومین، استنتاجات و راهبرد های لازم استخراج شده است. همان گونه که ملاحظه خواهید نمود. در فصل اول کلیات و تعاریف موجود از مفهوم تربیت اجتماعی ارائه شد. در فصل دوم ضمن نگاهی به پیشینه نظری و عملی موضوع به طور تفصیلی به مبانی عقلی و نقلی موجود پرداخته شد. در فصل سوم ابعاد تربیت اجتماعی مورد بررسی قرار گرفت و در فصل چهارم تربیت اجتماعی در دیدگاه اسلام در چندینسرفصل تشریح شد.و بالاخره در فصل پنجم به جمع بندی مطالب و نتیجه گیری پرداختیم و اصول و روش های تربیتی اسلام و اهمیت تربیت و ضرورت آن بیان گردیده است . در این مقاله بر اساس سوالات درجشده ، تبیین می‏کند که دین اسلام، اولاً برای تربیت اجتماعی مواد خام لازم را دارد؛ ثانیاً در صورت تحقق به کارگیری این فرامین، جامعه‏ی اسلامی به صورت سازنده تربیت خواهد شد و به توسعه و پیشرفت خواهد رسید.

اندیشه سیاسی علمای شیعه در سالهای 1357-1320 فصلی نوین و پویا را در فرآیند تاریخی خود تجربه نوده است. در این دوران بسیاری از متفکران شیعه در ایران ضرورت طرح ارا دین در امور سیاسی و اجتماعی را در اولویت نظری و عملی نهادند و در حالی که رشد اندیشه های سکولاری، روند تضعیف و نابودی دیانت را در زندگی بشر پیش بینی میکرد، به گونه ای اساسی نقش اندیشه دینی را در شکل دهی سیاسی و اجتماعی جامعه در دستور کار خود قرار دادند. تفکر سیاسی شیعه در این دوره که منتهی به یک انقلاب سیاسی و اجتماعی گسترده یعنی انقلاب اسلامی میگردد، با یک باز اندیشی و تجهیز در مقولاتی چون رابطه دین و سیاست، تقیه، شهادت، انتظار فرج و ... و بالمال ارائه طرح سیاسی شیعه در زمینه حکومت همراه بوده است. اهداف این پژوهش عبارت است از: باز شناسی و فهم تجزیه و تحلیل اندیشه سیاسی و دینی علمای شیعه ایران به همراه پیشنهاد یک الگوی نظری برای چنین فهمی. 2- بیان مولفه ها و شاخص های گفتمانی اندیشه سیاسی - دینی معاصر شیعه. 3- نشان دادن دگرگونیها و جنبه های متحول اندیشه علمای شیعه ایران که در برگیرنده بازاندیشی نقش سیاسی و اجتماعی دین در جامعه و انتظارهای جدید از روحانیت و مرجعیت شیعی و به عبارت دیگر توقع کارکردهای نوین از آن برای ایفای نقش برتر سیاسی و اجتماعی است. 4- فهم اندیشه حکومت اسلامی مبتنی بر ولایت فقیه به عنوان یک نظریه ایجابی و اثباتی.