جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

پوشش در ادیان و اقوام پیش از اسلام بی سابقه نیست گویا گرایش فطری انسان، او را به نوعی پوشش فرا خوانده است و در برخی از اقوام و ادیان به سخت گیری شگفتی نسبت به پوشش بر می خوریم که اصولا بررسی های تاریخی، نشان می دهد که حجاب اصطلاح جدید است و در قدیم لفظ پوشش بوده است. همچنین در آیات حجاب کلماتی به کار رفته است که باز شناسی دقیق آن ها بی گمان به روشن شدن آیات کمک شایانی خواهد کرد. از جمله(جلباب، خمار، تبرج، جیب) پس از بررسی اجمالی مفهوم حجاب و معنای آن و جایگاه و اهمیت آن به نظر قرآن که زن را لؤلؤ و مرجان معرفی می کند زمانی که در صدف حجاب قرار گیرند به بحث در مورد آیات مربوط حجاب و پوشش اسلامی پرداخته و چگونگی حدود پوشش کفیت پوشش در برابر نامحرم و اجنبی را با نگرش در آیات و روایات و اقوال فقیهان روشن ساختیم همچنین نکاتی که در آیات ( سوره نور و احزاب) بیان شده که به طور مختصر مورد بررسی و نظر مفسرین را، در این باب مطرح نمودیم و لازم دانسته حدود زینت را از زبان قرآن مورد بررسی قرار داده و تقوی ( در نگاه، زینت، نگاه به چهره و دست ها) را مشخص کنیم همچنین گواه دیگر رسالت عظیم اهل بیت در حفظ پوشش بر همگان معلوم و روشن است که این بزرگواران در همه ابعاد زندگی اسوه اند(در ایمان، عمل، پاس داشتن عفاف و حفاظت از مکانت انسانی زن های مسلمان است) و روایات مأثوره از ائمه اطهار شاهد و دلیل بجا بر پا داشتن حجاب می باشد. حجاب از جمله نتایجی که به دنبال دارد از نظر روانشناختی و اجتماعی بر روی فرد و جامعه تأثیرات به سزایی دارد و عدم حضور زن یا حضور زن در جامعه به حجاب و عفاف او بستگی دارد و می تواند نقش فعال و سازنده ای در جامعه داشته باشد و شواهد تاریخی بر این مطلب گواهی می دهند و همین مسئله حجاب بر عکس می تواند پیامدهای زیانبار هم برای فرد هم برای جامعه بدنبال داشته باشد از همه مهمتر سبب از بین رفتن کانون گرم خانواده می وشد بنابراین زن با حجاب از اینکه بازیچه هوی و هوس ها قرار گیرد یا اینکه عامل فساد گستری فساد اندیشان شود، جلوگیری می کند بالاخره هویت شخصیت زن در گرو منش و روش زندگی اوست حجاب و پوشش منش والای زن مسلمان و نقش عظیم او در جامعه می باشد. از جمله مسائلی که باید در جامعه به آن توجه شود راه های اجرای عفاف در آن جامعه می باشد چنانچه راه حل های این معضل اجتماعی(بی حجابی) را نمی توان ساده انکارانه در مطالبی محدود کرد. با بکار بردن راه هایی که اسلام هم آن را تأیید می نماید جلوی این مفسده را گرفت و شاهد جامعه ای بود که زن و مرد در کنار یکدیگر به کار و فعالیت بپردازند بدون اینکه خطر کسی را تهدید نماید.

این تحقیق برآن است که با توجه به آیات قرآن کریم ودیگر منابع معتبر اسلامی به برسی" عفت از دیدگاه قرآن " بپردازد . ضمن بیان واضح وروشن ازابعاد مختلف مساله با استشهاد به آیات وروایات ضرورت این تحقیق اثبات گردیده وسؤالاتی به شرح ذیل پیرامون آن مطرح شده است . 1- معانی لغوی واصلاحی عفت از دیدگاه قرآن چیست ؟ 2- زمینه های عفت و پاکدامنی از دیدگاه قرآن چیست؟ 3- آثارمنفی بی بندوباری و هرزگی از دیدگاه قرآن چیست؟ 4- آثار مثبت عفت از دیدگاه قرآن چیست؟ 5- ارزش و جایگاه عفت وپاکدامنی در متون اسلامی چیست؟ در فصل دوم با عنوان مرور مطالعاتی کتابهایی مرتبط با موضوع از جمله : پوشش زن در گستره ی تاریخ اثر طیبه پارسا ، منزلت زن در اندیشه اسلامی اثر محمد فناءی اشکوری ، سیمای زن در نظام اسلامی اثر حمید آذری قمی ،جایگاه زن دراسلام ویهودیت ،اثر محمد رضا جلیلی مورد نقد وبرسی قرار گرفته تادر راستای پیشینه وزمینه مذکور تحقیق حاضر شکل گیرد. باتوجه به ماهیت ،اهداف وامکانات موجود روش تحقیق توصیفی –تحلیلی برای انجام تحقیق برگزیده شده است. فصل چهارم نیز با توجه به پرسش های تحقیقاتی به چهار بخش با عناوین : 1- زمینه های عفت وپاکدامنی 2- آثار منفی (بی بند و باری وهرزگی 3- آثار مثبت عفت وپاکدامنی 4-ارزش وجایگاه عفت وپاکدامنی در متون اسلامی تقسیم شده است . فصل پنجم این تحقیق به نتیجه گیری ، محدودیت ها وپیشنهادات اختصاص یافته است که در بحث نتیجه گیری به نتایج ذیل دست یافته ایم : عفت به معنی مناعت است در شرح آن گفته اند : حالت نفسانی است که از غلبه شهوت بازدارد پس باید عفیف به معنی خود نگه دار وبا مناعت باشد . « یَحْسَبُهُمُ الْجَاهِلُ أَغْنِیَاء مِنَ التَّعَفُّفِ » « بی خبر آنها را از مناعتشان غنی می پندارد «وَلْیَسْتَعْفِفِ الَّذِینَ لَا یَجِدُونَ نِکَاحًا حَتَّی یُغْنِیَهُمْ اللَّهُ مِن فَضْلِهِ » « آنان که قدرت ترویج ندارند خود نگهداری وعفت پیش گیرند تا خدا از کرم خویش آنها را بی نیاز گرداند در نهج البلاغه حکمت 68 آمده « والْعِفافُ زینَةُ الفَقْرِ» تملک نفس ومناعت وزینت فقر است . در مورد آثار منفی بی بندوباری وهرزگی می توان به مواردی از جمله :مدگرایی ، بی حجابی ، کنار گذاشت حیا و زنا و.... اشاره کرد . ودر مورد آثار مثبت عفت وپاکدامنی می توان به مواردی از جمله : چشم فرو بستن از نگاه به نامحرم ، پرهیز از افراط و تفریط در غریزه ، حفظ وقار وعفاف و... اشاره کردذ درمورد زمینه های عفت وپاکدامنی میتوان به این موارد اشاره کرد ،متانت ،وقار، پوشش وحجاب ،شرم ،حیا می باشد. درمورد محدودیت های تحقیق تکراری بودن مطالب در کتب مختلف را می توان نام برد وپیشنهاد می شود تا محققان این موضوع را جزئی تر کرده وهر بخش آن را به صورت جداگانه موردتحقیق قرار دهند.

براساس جهان بینی ادیان الاهی، انسان خلیفه خداوند و مرکز و محور جهان هستی است. وی عهده دار رسالت کسب معرفت، تهذیب نفس و اصلاح جامعه است. و حیات او در جهان آخرت نیز استمرار دارد. علاوه بر حفظ کرامت انسان، استعدادهای معنوی و عقلانی بشر در پرتو رهیافت های فطری و هدایت های وحیانی شکوفا میشود. حجاب و پوشش از جمله موضوعاتی است که رعایت آن موجب حفظ کرامت انسان است.برخی معتقدند پوشش و حجاب، صرفاً نتیجه تعامل فرهنگی بین فرهنگ هاست. در نتیجه ادیان الاهی در مورد چگونگی حضور زن در برابر نامحرم، قانونی خاص ندارند. از دیدگاه ایشان، آنچه امروز به صورت دستوری شرعی درآمده، مستندی شرعی ندارد. این مقاله با رویکرد نظری و اسنادی، به تحقیق درباره صحت و سقم این نظر پرداخته و مستندات دینی پوشش و حجاب را در سه دین زرتشت، یهود، مسیحیت تبیین و تشریح کرده است.

بیشک آرامش یکی از ضروریترین شاخص های زندگی سالم است که باید برای تحقق آن از همه عوامل و ظرفیت ها بهره جست. این مقاله به بررسی نقش عفت و حیا در پیدایش و بقای آرامش در زندگی زناشویی میپردازد. هدف این نوشتار معرفی انواع عفت و حیا، با توجه به پیامدها و آثاری که به دنبال دارد، و اینکه شاخص عفت و حیا، یکی از پراثرترین عوامل برای رسیدن به آرامش و سکون در زندگی زناشویی است. در میان انواع عفت، به خصوص عفت در روابط جنسی نقشی بی بدیل بر آرامش در زندگی دارد. روش این پژوهش، روش تبیین و تحلیل با تکیه بر متون دینی است. اجمالاً، یافته های پژوهشی نشان میدهد که عفت و حیا در ایجاد و تثبیت آرامش در زندگی نقش عمده ای دارد. البته برای تحقق این ویژگی، باید از مهارت هایی بهره جست که توجه به آنها برای همگان ضروری است.

فارابی شهروندانی را که کارهای نیک انجام می دهند، در سه گروه طبقه بندی می کند: ضابطٌ لنفسه، عفیف و فاضل. نحوه صدور فعل خیر از این سه گروه متفاوت است: التزام درونی، الزام قانونی یا دینی و خودانگیختگی. هرچند از نظر وی باید به ضابط لنفسه پاداش بیشتری داده شود ولی تربیت شهروندان فاضل که فعل خیر از آنها به سهولت و از روی میل صادر می شود برای رسیدن به جامعه ای سعادتمند ضروری است. خیر بودن عفاف و حجاب به معنای حق بودن آن در دو حوزه درون شخصی و برون شخصی اثبات و به تبع آن انجام فعل خیر به نحوی که از فرد فاضل سرمی زند، به عنوان بهترین الگو برای ترویج عفاف و حجاب مطرح می شود و دیدگاه رقیب یعنی التزام به عفاف و حجاب از سوی بانوان را تنها به علت سنت و یا دین برخواسته از دیدگاه های غربی است به چالش کشیده می شود.

این مقاله با عنوان «پوشش زن در ایران باستان» سعی در بررسی سیر تحول پوشش زن در ایران باستان دارد. آنچه درخواهیم یافت این است که در دوره ماد، هخامنشی و اشکانی یکسانی خاصی در پوشش زنان مشاهده می شود؛ به طوری که نوع پوشش مادها در پوشش چین دار هخامنشیان بروز کرده بود و سپس پوشش زنان اشکانی تحت تأثیر سنن هلنیستی و هخامنشی شکل تازه ای به خود گرفت. اما در دوره ساسانی، این پوشش در طرح های متنوعی شکل گرفت و در طراحی لباس، تأثیر هنر یونان پایان پذیرفته و بازگشت به عصر هخامنشی احیاء شده بود.

قرار گرفتن مرد و زن در کنار یکدیگر و تشکیل خانواده با انگیزه های مختلفی صورت می پذیرد که یکی از آن ها تامین نیازهای جنسی است؛ اما قرآن کریم با استفاده از واژه «سکون»، ضمن ارتقای منزلت خانواده، هدف والاتری را برای آن در نظر گرفته است. هرچند آرامش همراه با «مودت» و «رحمت» خود بخود سلامت روانی خانواده را به دنبال دارد، ولی پیوند گسست ناپذیر خانواده و جامعه سبب می شود سطح سلامت هریک ، ارتباط مستقیمی با سطح سلامت دیگری داشته باشد. از این رو، قرآن با تنظیم روابط زن و مرد در بیرون از محیط خانواده و ضروری دانستن استفاده از پوشش برای بانوان، کوشیده است با کاهش زمینه تحریک های جنسی، آشفتگی های روانی افراد جامعه و به دنبال آن، زن و مرد را به کمترین میزان ممکن رسانده، از تزلزل بنیان خانواده جلوگیری کند. در این مقاله تلاش شده است تا رابطه میان رعایت پوشش از سوی بانوان و استحکام خانواده به اثبات رسانده شود.