جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

در ایم مقاله، نویسندگان با معرفی اناجیل چهارگانه و نقاط اشتراک و امتیازشان به مسئلهسندیت و اعتبار این اناجیل پرداخته است و اثبات نموده است که اناجیل موجود در زمان عیسی مسیح نگاشته نشده اند و گرچه تا حدی اعتبار اریخی دارند ولی نمی توان ان ها را به عنوان کتاب مقدس که کلمات آن وحی باشد تلقی کرد.

کتاب «العهد الجديد ترجمة بين السطور يونانی-عربی» نوشته بولس فغالی، انطوان عوكر، نعمة الله خوری، يوسف فخری، ترجمه یونانی و عربی کتاب مقدس عهد جدید است. بخش دوم کتاب مقدس عهد جدید است که تنها مسیحیان آن را قبول دارند و یهودیان آن را معتبر نمی دانند. این بخش نیز مشتمل بر کتاب ها و رسالات متنوع و نیز مطالب گوناگونی است. عهد جدید به زبان یونانی نوشته شده است و این در حالی است که حضرت عیسی و حواریون به زبان آرامی ـ که لهجه ای از زبان عبری است ـ سخن می گفته اند. علت این امر، آن است که با کشورگشایی اسکندر و ایجاد یک امپراتوری بزرگ، زبان و فرهنگ یونانی در بسیاری از مناطق آن تبلیغ شد و زبان یونانی به عنوان زبان علمی و زبان دوم مورد توجه قرار گرفت، به گونه ای که بسیاری از مردم، به خصوص در حوزه دریای مدیترانه، با این زبان آشنایی یافتند. این بخش در بردارنده کتاب ها و رساله هایی است که از نظر محتوا، تاریخ نگارش و نویسنده متنوعند. نکته جالب توجه درباره این مجموعه آن است که علاوه بر این که منبع اصلی اعتقادات و باورهای مسیحی است، منبع منحصر به فرد زندگی نامه و سیره مؤسس آیین و نیز تاریخ این دین تا پایان قرن اول است؛ به گونه ای که برای حوادثی که در سده اول مسیحی برای این دین پیش آمده، هیچ منبع دیگری غیر از عهد جدید در دسترس نیست. این مجموعه در ابعاد عقیدتی و عملی دوگانه است. عهد جدید شامل 27 کتاب و رساله است. این مجموعه با چهار انجیل آغاز می شود، که به متی، مرقس، لوقا و یوحنا منسوبند. پس از آن، کتابی است به نام اعمال رسولان. سپس سیزده یا چهارده رساله منسوب به پولس، یک رساله منسوب به یعقوب، دو رساله منسوب به پطرس، سه رساله منسوب به یوحنا و یک رساله منسوب به یهودا، آمده است. این مجموعه با مکاشفه یوحنا پایان می یابد.

کتاب «الانجيل المفقود كتاب "ك" و الأصول المسيحية» نوشته برتون ماك است. انجیل نام کتابی است که بر حضرت مسیح (ع) نازل شده است، ولی انجیلی که کلام خدا و کتاب حضرت عیسی (ع) بود، از میان رفته است. به اعتقاد خود مسیحیان انجیل های کنونی که به نام های متی، مرقس، لوقا و یوحنا است، بعد از حضرت عیسی (ع) تدوین شده است و حضرت عیسی (ع) کتاب آسمانی از خود به یادگار نگذاشته است. اما آنچه در این کتاب آمده است نشانی از انجیل مفقود شده كتاب "ك" است که در چهار جزء نگاشته شده است: جزء اول- اکتشاف الانجیل المفقود؛ جزء دوم- متن الانجیل المفقود؛ جزء سوم- الشفاء من تجربة اجتماعیة؛ جزء چهارم- اعادة تصور للاصول المسیحیة.

لفظ آپوکریفا، به معنی اصطلاحی آن، از زمان اصلاح دینی برای توصیف مجموعه ای از کتابهای یهودی به کار رفته که فرقه پروتستان در جهان مسیحی، با تلقی آنها به عنوان بخشی از عهد قدیم، مخالفت ورزیده است. آپوکریفها تا زمان نضهت اصلاح دینی بخش کاملی از کتاب مقدس مسیحیان را در بر میگرفت. اگرچه بسیاری از اباء مسیحی میان آپوکریفها و بقیه عهد قدیم تمایز قائل شدند، پس از قرن پنجم این تمایز تقریبا در تمام جهان فراموش شد و قریب هزار سال آپوکریفها جایگاهی مسلم در کتاب مقدس داشت. بخش اصلی مجموعه عهد جدید همان انجیل های چهارگانه است که در واقع، زندگی نامه و سخنان حضرت عیسی است. به موازات این چهار انجیل، از ده ها کتاب دیگر با عنوان انجیل نام برده شده است که از آنها، تحت عناوین غیررسمی، غیرقانونی یا اپوکریفایی (آپوکریفهایی) نام برده می شود. این آثار، در همان دوره نگارش و قانونی شدن چهار انجیل قانونی و تا چندین قرن پس از آن به نگارش درآمده و محتوای آن، زندگی و سخنان حضرت عیسی است، اما دقیقاً قالب و چارچوب چهار انجیل رسمی را رعایت نکرده است. برخی از این اناجیل، صرفاً سخنانی از حضرت عیسی(ع) را نقل کرده است و برخی صرفاً معجزاتی از آن حضرت را؛ برخی از آنها حوادثی از زندگی عیسی و پدر و مادر او را نقل کرده است که در اناجیل دیگر نیامده است. نسخه های کاملی از برخی از این نوشته ها موجود است و از برخی از آنها صرفاً پاره هایی به جای مانده و از برخی دیگر فقط جملاتی که عالمان سده های نخست مسیحی آنها را نقل کرده اند. آشنایی با این اناجیل دست کم از دو جهت مهم است، یکی این که فضای انجیل نویسی را در سده های نخست نشان می دهد و دیگر این که به کار تطبیقی کمک می کند، زیرا برای نمونه در مواردی که درباره زندگی عیسی بین قرآن مجید و اناجیل رسمی اختلاف است، «عهد جدید» کتابها و رساله های متعدّدی دارد که «اپوکریفهای» (مکتوبات غیراصیل، مشکوک، غیر قانونی) عهد جدید نامیده می شوند. اپوکریفای عهد جدید کتاب های بسیاری را در بر می گیرد که کلیسا در قرون ابتدایی مسیحیت، تمام این کتب را غیر قانونی شناخته است. فرقه های مسیحی در اعتبار 27 کتاب عهد جدید اتفاق نظر دارند و کتاب های دیگر را غیر قانونی می دانند. شناخته شدن این رساله ها و کوشش برای جمع آوری و از میان بردن کتب غیر قانونی، پس از زمان حاکمیت کلیسا در قرن چهارم میلادی صورت گرفته است. اتفاق نظر کلیسا بر کتب عهد جدید، بدین معنا نیست که کتبی که در قرن دوم در زمره ی کتب مورد قبول کلیسا واقع شده است، از نظر مضمون و محتوا کاملاً هماهنگ با کتب فعلی هستند، بلکه تنها نامی از اناجیل معتبر به دست ما رسیده است. بنابراین، نمی توان اثبات کرد که کتب موجود همان کتاب هایی است که در قرون اولیه به رسمیت شناخته شد. به هر حال، فرقه های مسیحی در اعتبار 27 کتاب عهد جدید اتفاق نظر دارند و کتاب های دیگر را غیر قانونی می دانند. برخی از کتب غیر قانونی به حواریان و رسولان منسوب است. در این کتاب انجیل البدایه لیعقوب، انجیل الطفوله لتوما، الانجیل شبیه متی، انجیل عربی للطفوله ـ انجیل قیافا، انجیل میلاد مریم، قصه یوسف النجار روایات الطفوله الاخری، انجیل توما، انجیل مرقس السری و ... بررسی شده است.

در نخستین تفاسیر قدیم اهل سنت، از میان سه روش نقل اسرائیلیات، استناد به عهدین در ادبیات دلائل النبوه و مراجعه مستقیم به متن کتاب مقدس، غلبه با نقل اسرائیلیات است. همزمان به برخی مطالب عهدین در محاجه با اهل کتاب نیز استناد می شود و به تدریج در قرون اخیر، اسرائیلیات جای خود را به مراجعه مستقیم و نقل مطالب عهدینی در مواضع مختلف تفاسیر شیعه و سنی می دهد. وزیر مغربی، تنها مفسری است که از هر سه روش فوق در تفسیر خود استفاده کرده، با این تفاوت که در قیاس با تفاسیر پیش از خود، روایات موسوم به اسرائیلیات را به حداقل رسانیده و در عوض با مراجعه به متن عهدین، برخی عبارات تورات یا انجیل را در تایید نظر خود یا به منظور نقد و نقض مطرح کرده است. مقاله حاضر ضمن مروری بر تاریخچه و سیر تحول سه گونه فوق، منقولات عهدینی در تفسیر وزیر مغربی را گردآوری و بررسی می کند.

کتاب مقدس از همان ابتدای مسیحیت جایگاهی رفیع و بی همتا در دیانت مسیحیان داشت و برای بسیاری از مؤمنان مسیحی هنوز این جایگاه را حفظ کرده است. اما پس از رنسانس، به تدریج تحقیق درباره کتاب مقدس، نویسندگان آن، شیوه نگارشی آن و حتی خطاها و تناقضات آن گسترش یافت؛ تا حدی که پس از عصر روشنگری، کتاب مقدس در زیر تیغ نقادان همچون دیگر آثار بازمانده از روزگار باستان، حلاجی و واشکافی می شد. در نتیجه این نقادی ها، جایگاه کتاب مقدس متزلزل شد و حجیت آن به بحران گرفتار شد. از سویی مسیحیانِ معتقد در برابر این موج انتقادی، به مقابله پرداخته اند و استدلال هایی در دفاع از خطاناپذیری کتاب مقدس اقامه کرده اند و از سوی دیگر نقادان به نقد کتاب مقدس و حتی استدلال های مدافعان این کتاب پرداخته اند. مقاله حاضر چهار استدلال از مهم ترین دلایل مسیحیان در اثبات خطاناپذیری کتاب مقدس را تبیین و نیز بررسی می کند.