جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

این مقاله حاوی انتقادات و پاسخ های علامه طباطبایی و صالحی نجف آبادی درباره نظریات مطرح شده در کتاب شهید جاوید است. در این مقاله علامه طباطبایی در تشریح مسئله علم امام حسین به شهادت خود، مباحثی را درباره علم امام مطرح می کند و به به نظرات صالحی نجف آبادی پاسخ می گوید.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 18 تا 45

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

تاريخ الجهمية والمعتزلة

نویسنده:

جمال الدین القاسمی الدمشقی

نوع منبع :

کتابشناسی(نمایه کتاب) , مدخل اعلام(دانشنامه اعلام)

کلیدواژه‌های اصلی :

جبریه (مذاهب کلامی) , معتزله (اهل سنت) , جَهْمِیّه

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

نقد و بررسی اندیشه تاثیرپذیری متکلمان قرن 4 و 5 امامیه از معتزله در عدل الهی

نویسنده:

محمدعلی احسانی

نوع منبع :

مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF چکیده

وضعیت نشر :

قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره),

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

اعتقادات شیعه , 2- قاعدة اللّطف: قاعده لطف , اشاعره (اهل سنت) , انتصاف , معتزله (اهل سنت) , تفویض , حسن و قبح عقلی , اصول مذهب شیعه , رابطه کلام شیعه و معتزله , 5- تشیع Shiism (اعم از امامی و زیدی و اسماعیلی، (فرق اسلامی)) , مشترکات شیعه و معتزله

کلیدواژه‌های فرعی :

جبریه (مذاهب کلامی) , تکلیف (افعال الهی) , وجوب قبول توبه , اراده معصیت , امر بین امرین , استطاعت قبل الفعل , استطاعت مع الفعل , عدل الهی , خدا و اختیار انسان , عقلانیت دینی , شر , قدر , عدم صدور قبیح از خداوند , مساوات در نعمت , عقلانیت معتزلی , مساوات در هدایت , توفیق الهی , تعبیر الهیاتی آلام , اصل وجوب عوض , تحابط ,

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

ابن بابویه، محمدبن علی: شیخ صدوق , شیخ مفید: محمد بن محمد بن نعمان‏ , سید مرتضی‏: علی بن حسین بن موسی , شیخ طوسی‏: ابوجعفر محمد بن حسن , خواجه نصیرالدین طوسی , علامه حلی

چکیده :

متکلمان معتزله و امامیه از روزهای نخست در کنار هم به گفت و گو، بحث و مناظره مشغول بوده اند. در این فضا ممکن است تاثیراتی برای هر یک از جریان ها حاصل شده باشد. مکتب امامیه و معتزله به علت پذیرش حسن و قبح عقلی به عنوان مبنا و اساس عدل الهی و سایر آموزه های دینی به عدلیه معروف شده اند. آن ها با این مبنا، آموزه های دینی را به نحوی تحلیل کرده اند که خروجی آن، اختیار انسان، وجوب لطف و رعایت اصلح، وجوب تکلیف، نفی تکلیف فراتر از طاقت، وجوب اعواض بر آلام ابتدایی و تفسیر حکیمانه شرور بوده است. البته آن ها در برخی از باورها اختلافات جزئی و در بحث اراده و اختیار اختلاف نظر مهم دارند. معتزله در این باب، راه افراطی تفویض را برگزیده، اما امامیه با پیروی از ائمه اطهار(ع): نظریه «لاجبر و لاتفویض بل امر بین الامرین» را برگزیده است.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 89 تا 106

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

الجبر والإختيار

نویسنده:

محمد تقی جعفری؛ تعریب: حسین واسطی

نوع منبع :

کتاب , ترجمه اثر , مطالعه تطبیقی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

قم: مرکز العالمی للدراسات الاسلامیه,

زبان :

عربی

کلیدواژه‌های اصلی :

03. انسان شناسی Human nature , جبر و اختیار(کلام) , امر بین امرین , 1. اصطلاحنامه کلام اسلامی (Kalam (Islamic scholastic theology , کتب کلام شیعه , اشارات و تنبیهات: ابن سینا , 02- نهج البلاغه , 01- لا جبر و لا تفویض بل أمر بین أمرین

کلیدواژه‌های فرعی :

اختیاری نبودن اراده , جبریه (مذاهب کلامی) , امر بین امرین , اختیار انسان , اراده انسان , علم الهی به جزئیات , شرور و حکمت الهی , اراده اضطراری , احکام نفس , لذت نفس , الم نفسی , شر , علیت , آیات جبر و اختیار , تیز هوشی , قواعد علت و معلول ,

چکیده :

کتاب «جبر و اختیار» از جمله آثار نوشته شده در مورد بحث جبر و اختیار به قلم مرحوم استاد محمدتقی جعفری می‌باشد. از آنجا که این بحث در علوم گوناگونی از جمله فلسفه، کلام و مباحث انسان شناسی مورد دقت و بررسی قرار می‌گیرد، کتابهای زیادی در این زمینه نوشته شده‌اند و هریک از زوایای مختلف به موضوع نگاه کرده‌اند. استاد محمد تقی جعفری خواسته نگاه جامعی به موضوع جبر و اختیار داشته باشد. همین ویژگی آن را از سایر کتب نوشته شده در این زمینه متمایز ساخته است. این نوشتار درصدد بررسی و نقد این اثر می‌باشد. اين كتاب شامل سه فصل كلي مرتبط و در عين حال مستقل ، تحت عناوين: «ملاحظه جبر و آزادی از جنبه طبیعی» ، « ملاحظه جبر و اختیار از جنبه ماورای طبيعي» و« ملحقات جبر و اختیار» مي باشد. از ديگر مطالب مطروحه در اثر حاضر: ويژگي هاي اراده ، ميل و اراده ، فرق اراده و تصميم ،...

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

العقائد

نویسنده:

نویسنده: علامه محمد باقر مجلسی، تحقیق: حسین درگاهی

نوع منبع :

کتاب

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

تهران: الهدی,

زبان :

عربی

کلیدواژه‌های اصلی :

11. عقاید dogmas (the distillate of doctrines) , 15. کلام نقلی , اصول عقاید , عقاید اسلامی , عقاید شیعه امامیه , 1. اصطلاحنامه کلام اسلامی (Kalam (Islamic scholastic theology , توحید صدوق , کتب کلام شیعه , اشارات و تنبیهات: ابن سینا , بحار الانوار: علامه مجلسی , 01- کافی : شیخ کلینی , تفسیر قمی (روایی) , عیون اخبار الرضا: شیخ صدوق , بصائر الدرجات: صفار قمی

کلیدواژه‌های فرعی :

جبریه (مذاهب کلامی) , صفات الهی , امتناع رؤیت , رؤیت خدا , شفاعت , اراده الهی , حشر , علم الهی , شفاعت حضرت محمد(ص) , علم الهی به جزئیات , مرتکب گناه کبیره , جاودانگی روح , احوال معاد , تنزیه الهی , تنزه الهی از الم , تنزه الهی از جهل , تنزه الهی از حد , تنزه الهی از مثل , تنزه الهی از رویت , شفاعت اولیاء , شفاعت ائمه علیهم السلام ,

چکیده :

مجلسى در شهر اصفهان دیده به جهان گشود. وى چنان شهرتى در علوم مختلف اسلامى دارد كه محتاج هیچ بیان و توضیحى نیست. علامه مجلسى از جمله بزرگانى است كه از جامعیت خاصى برخوردار بود. او در علوم مختلف مانند تفسیر، حدیث، فقه، اصول، تاریخ، رجال و درایه سرآمد بود كه نگاهى اجمالى به مجموعه عظیم بحارالانوار این نكته را به خوبى آشكار مى سازد. تبحر در این علوم، در كنار آشنایى با علوم عقلى همچون: فلسفه، ریاضیات، ادبیات، لغت، جغرافیا، طب و علوم غریبه از او شخصیتى ممتاز و بى نظیر ساخت. برخى علامه مجلسى را در طول تاریخ اسلامى از حیث جامعیت بى نظیر دانسته اند. شاگرد گرانقدر او، سید نعمت اللّه جزائرى در مورد استاد خود گفته است: «علامه هیچ گاه از یاد خدا غافل نبود و تمام اعمالش را با قصد قربت انجام مى داد». گفته اند كه علامه روشى معتدل بین اخبارى و اصولى داشت. او در عین این كه محدث بزرگ بود به علوم عقلى هم توجه خاصى داشت. علامه مجلسى در سال 1098 از سوى شاه سلیمان صفوى به سمت شیخ الاسلام اصفهان منسوب گردید. شیخ الاسلام، بالاترین و مهم ترین منصب دینى و اجراى در آن عصر بود. علامه مجلسى در این رساله با استناد به آیات قرآن كریم و روایات معصومان علیهم السلام درصدد نشان دادن راه‌هاى نجات و رستگارى انسان برآمده است. اصل این كتاب، به عربى است و تاریخ نگارش آن در سال 1087 ق، پس از نگارش بحارالانوار بوده و متشكل از دو بخش است: در بخش اول، مبحث اصول عقاید شیعه مورد بررسى قرار گرفته است. بخش دوم، درباره وظایف عبادى مؤمنان است.

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

نبراس الهدى في إبداء البداء

نویسنده:

سید میرتقی حسینی گرگانی

نوع منبع :

کتاب , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات) , مطالعه تطبیقی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

قم: مرکز فقهی ائمه اطهار,

زبان :

عربی

کلیدواژه‌های اصلی :

01. خداشناسی (کلام) , 1. اصطلاحنامه کلام اسلامی (Kalam (Islamic scholastic theology , دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات , الهیات بالمعنی الاخص , بداء , تفسیر المیزان (علامه طباطبایی، قرآن به قرآن و اجتهادى‌) , توحید صدوق , شوارق الالهام: لاهیجی , اسفار اربعه: ملاصدرا , اشارات و تنبیهات: ابن سینا , الشواهد الربوبیّة: ملاصدرا , بحار الانوار: علامه مجلسی , تهذیب الاحکام , تفسیر صافی (روایى‌) , انساب الاشراف(بلاذری) , تَصحیحُ اِعتقاداتِ الاِمامیّة: شیخ مفید , تفسیر عیاشی (روایی) , تفسیر کنز الدقائق (روایى و ادبى‌) , تفسیر بلاغی (کلامى و تاریخى‌) , تحف العقول: ابن شُعبه حَرّانی , بصائر الدرجات: صفار قمی , إعلام الوری بأعلام الهدی (فضل بن حسن طبرسی)

کلیدواژه‌های فرعی :

بداء در امامت اسماعیل , منبع بداء , جبریه (مذاهب کلامی) , مرجئه قدریه , اراده الهی , امکان نسخ , لوح محفوظ , تاویل بدا به نسخ , اهمیت اعتقاد به بدا , علت بداء , بدا در اخبار , شرایط بدا , آموزه بداء در شیعه , نسخ , قدر , صله رحم , صدقه , حقیقت لوح محفوظ , بداء از دیدگاه شیعه , آیات قضا و قدر ,

چکیده :

کتاب نبراس الهدی فی ابداء البداء به زبان عربی نگاشته شده و از مباحثی همچون: «مقدمه، مفهوم الابداء، صعوبة مسألة البداء، صحة نسبة البداء الی الله، نسبة التردد الی الله، الارادة، مراتب الحرکات الاختیاریة للانسان، التقدیر الالهی، اللوح المحفوظ، اللوح و ام الکتاب، حقیقة النسخ، حقیقة البداء، الاقوال المطروحة فی البداء، مذهب الاشاعرة فی القضاء و القدر، القضاء و القدر أم تعطیل الاسباب و العلل، الدعاء، أجابة الدعاء، شرائط الداعی، صلة الرحم و الصدقة» نویسنده در رابطه با حقیقت بداء در این کتاب نوشته است: «البداء فی التکوینیات بغیر المعنی المستحیل فی حقه تبارک و تعالی مما دل علیه الروایات المتواترات کما لا یخفی، و مجمل معنی البداء فیها هو إظهار ثبوت شیء لمصلحة مع عدم ثبوته واقعا و عدم تعلق إرادة جدیة بثبوته.»

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر