جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

‫ائمه( انسانهاي کاملي هستند که علاوه بر ويژگي‌هاي والاي انساني، داراي علوم بسيار گسترده‌اي نيز هستند؛ به‌همين جهت شايستگي آن را دارند که از لحاظ علمي نيز مورد مراجعه ديگران قرار گيرند. اين تحقيق در پي آن است تا برخي از ابعاد مرجعيت علمي اهل بيت( را با بهره‌گيري از منابع ديني فريقين تبيين نمايد. در ابتدا بايد به اين نکته توجه کنيم که علم فقط در اختيار خداوند متعال بوده و به هر کسي که بخواهد اعطا مي‌کند، اما اعطاي اين علوم به نحوي که موجب هدايت‌گري باشد فقط به پيامبران الهي خواهد بود. از طرف ديگر علم پيامبر خاتم( بيشتر و مرجعيت علمي او نيز گسترده‌تر است؛ و چون جامعه، بعد از ايشان به اين علوم نياز دارد پس اين علوم بايد به ائمه منتقل شود. احاديث نيز حاکي از آن است که قلمرو علوم ايشان، علم اولين و آخرين است. طبق احاديث، ائمه( علوم خود را از چند منبع دريافت مي کنند: وراثت دانش پيامبر، مصحف فاطمه، الهام و علم غيب. از سوي ديگر آيات متعددي بر مرجعيت علمي ايشان دلالت دارد: آيه اهل الذکر، علم الکتاب، صادقين، تطهير، اولوا الامر و ولايت از مهم‌ترين آيات در اين زمينه است که روايات فريقين نيز نزول اين آيات را در شأن ائمه تصديق کرده‌اند. همچنين روايات مهمي مانند حديث ثقلين و خطبه غدير نيز که در منابع فريقين ذکر شده‌اند بر اين مطلب گواهي مي‌دهند. همين‌طور برخي از صحابه مانند عمر بن خطاب، ابن عباس، ابن مسعود و عايشه نيز بر اعلميت امام علي( تأکيد کرده‌اند و اين موضوع کاملاً مورد پذيرش صحابه بوده است. پذيرش و التزام به مرجعيت علمي ائمه، علاوه بر آن‌که آثار و پيامدهاي متعددي در حوزه تفسير، حديث، فقه، اخلاق، و کلام دارد، آثار سياسي و اجتماعي فراواني هم به دنبال دارد و باعث هدايت در دنيا، و نجات در آخرت خواهد بود.

معناشناسی از جمله علومی است که به شناخت دقیق واژگان و کشف معانی نهفته ی آن ها در متون مختلف می پردازد این دانش در اواسط قرن 19 پا به عرصه گذاشت ظاهراً ماکس مولر و میشل بریال از جمله واضعانِ این دانش بودند معناشناسی هر واژه ای با در نظر گرفتن روابط مفهومی میان واژگان آن متن به دست می آید فرهنگ لغت ها فقط بخش جزئی و منفکی از معنی واژگان را در اختیار پژوهشگران قرار می دهند در نتیجه برای بررسی معنای دقیق واژه مورد نظر (مثلاً ضرب) در قرآن کریم و روابط معناشناختی آن و تبیین جایگاه آن در آیات مختلف به این پژوهش روی آوردیم پژوهش حاضر درصدد است از طریق شناسایی کاربرد تاریخی و توصیفی واژه ضَرَبَ، تطور و توسعه معنایی این واژه را پیش از اسلام و پس از آن تعقیب کند تا به درک هر چه بهتر مفهوم آن نائل آید لذا با اهتمام به کاربردهای «ضَرب» با توجه به بافت آیه، سیاق آیات قبل از آیه ی مورد نظر و فضای آیاتی که بعد از آن آیه قرار می گیرند و سایر عناصر تشکیل دهنده همچون واژگان متقاربه المعنی ، وجوه آن را مشخص کند که نهایتاً به کشف اصول کلی حاکم بر معانی آیات نه تنها مراد ظاهری آیات، با روش توصیفی – تحلیلی دست یابد. واژه ضرب یکی از واژه های قرآنی است که 57 بار به آن اشاره شده است درک معانی مختلف آن منوط به بافتی است که در آن لحاظ شده است. حاصل بررسی و تحلیل معناشناسی در این پژوهش نشان داد که سیر معنایی این واژه با توجه به بافت معنایی آیاتِ قرآن، معانی متعددی چون زدن، سفرکردن (به قصد تجارت یا جهاد و جنگ)، پایکوبی، رویگردانی، مَثَل زدن برای بیان و توصیف و... دارد همچنین همه روابط معنایی بررسی شدند از جمله رابطه ترادف این واژه با کلماتی مانند وکز، اقتتال و ... و همنشینی آن با ترکیب ضرب...مثلاً یا ضرب فی الأرض و سایر روابط نیز مورد بررسی قرار گرفت که همه این ها تأثیر شگرفی در مشخص کردن معنای آیات داشت.

‫اين تحقيق به بررسى سندى و دلالى روايات تفسيرى امام صادق(ع) ذيل آيات جزء هشتم قرآن اختصاص دارد و مطالب آن در سه فصل آمده است. فصل اول، كليات: تعريف مفاهيم و مصطلحات (مصطلحات دلالى مانند تأويل، جرى و تطبيق و سبب نزول، مصطلحات درايى مثل متفرد، مسند، معنعن، مرسل و نظاير آنها)، فرقههاى فاسد الاعتقاد نظير اشاعره، بتريه، جبريه، حشويه و جز اينها؛ در فصل دوم، روايات تفسيرى امام صادق ذيل سورههاى انعام و اعراف آيات 1ــ83 نقل و از لحاظ سندى و دلالى نقد شده است. از 245 روايت بررسى شده 62 حديث از لحاظ سند معتبر و بقيه مرسل، مرفوع، منقطع، مهمل يا مجهول خوانده شده، اما از لحاظ دلالت قريب به تمام آنها معتبر به شمار رفته است. در فصل سوم شرح حال راويان احاديث آمده است."

‫چکیده و 20 صفحه از متن الکترونیکی در پیوست ها و منابع دیجیتالی قابل رؤیت می باشد