جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

‫چکيده : اين نوشتار به تحليل اديان توحيدي و شرايع آسماني پيشين که توسّط پيامبران اولوالعزم آورده شده و ويژگي‌هاي هر يک مي پردازد. نويسنده ضمن ارائه تاريخچه‌و خصوصيّات اديان مختلف آسماني، تفاوت آن ها با برخي اديان غيرآسماني مانند زرتشت(مجوس) و صابئه را بررسي مي کند. پژوهش حاضر در چهار فصل تدوين شده است. نگارنده در فصل اوّل معناي لغوي و اصطلاحي دين، شريعت و قرآن کريم، نسبتِ بين دين و انسان و عقايد ديني او، ديدگاه مارکسيست‌ها درباره منشأ گرايش آدمي به دين و عقايد ديني، نظريه برخي جامعه شناسان درباره منشأ دين، عامل جهل و ترس در گرايش بشر به دين، فطري بودن گرايش به دين، رابطه بين دين و فلسفه و نظريه وراثت عقيده را مطرح کرده، سپس تعداد شرايع آسماني، مراد از اولوالعزم بودن صاحبان شريعت و ارتباط بين اولوالعزم بودن و صاحب شريعت بودن پيامبران الهي را بررسي مي کند. در فصل دوم مقصود از شرايع نوح، شريعت حنيف، دين صابئه و زرتشت (مجوسيت) و ويژگي‌هاي هر يک بيان گرديده و اصول کلّي شريعت نوح به عنوان نخستين دين رسمي مانندِ توحيد، معاد و برخي احکام شرعي مخصوص آن، مفهوم دين حنيفيت از لحاظ لغوي و اصطلاحي، گوشه‌هايي از حيات و تعاليم ديني حضرت ابراهيم، اصول دين شريعت حنيفيت، همچون: توحيد و معاد و بعضي عبادات، مثل نماز در اين دين، معناي لغوي و اصطلاحي صابئه در لغت و اصطلاح، آموزه‌هاي دين صابئين و فرقه‌هاي مختلف، خصوصيات کلي دين مجوس يا همان زرتشت، زندگي و تعاليم زرتشت و ديدگاه قرآن و روايات درباره دين مجوس بيان گرديده است. در فصل سوم نويسنده به معرفي دين يهوديت در قرآن کريم پرداخته، نخست به زوايايي از حيات بني‌اسرائيل در مصر، زندگاني حضرت موسي( و مواجهه با فرعون اشاره مي کند؛ سپس ماهيت عباداتي همچون: نماز، روزه، زکات، حج، خوردني‌هاي حلال و حرام، حکم قتل و برخي ديگر از احکام شرعي آنان و ويژگي‌هاي عهد قديم (کتاب مقدس يهوديان) يا همان تورات و اَسفار مختلف مندرج در آن را بررسيده و نظر قرآن کريم را درباره شريعت يهود و عقايد ديني آنان شرح مي‌دهد. وي در فصل چهارم به معرّفي مسيحيت از منظر قرآن کريم پرداخته، ابعاد ديني و اقتصادي جامعه آن زمان قبل از ميلاد حضرت مسيح را گزارش مي کند. آن گاه با اشاره به گوشه‌هايي از حيات، شخصيت و معجزات آن حضرت در قرآن کريم، اوصاف آيين مسيحيت و آموزه‌ها و عقايد مسيحيان، مانندِ نماز، روزه، رهبانيت و تعاليم کتاب مقدّس آنان (عهد جديد يا اِنجيل) را از منظر قرآني باز گفته و انواع اناجيل را معرفي مي‌کند.