جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتاب حاضر در چند بخش تدوین شده است: بخش اول درباره علم کلام و ماهیت آن ، ماخذ اهل سنت در علم کلام ، بخش دوم درباره عقائد معتزله یعنی توحید، عدل ، وعد و وعید و منزله بین المزلتین و امر به معروف و نهی از منکر می باشد، بخش سوم تطورات فکری و سیاسی معتزله در قرون مختلف ، و فصل چهارم درباره تطورات معتزله در عصر حدیث می باشد.

بی شک یکی از جلوه های عظمت قرآن کریم، گزینش اعجاب آور و هدفمند هر یک از واژگان این کتاب در مرحله اول و چینش هنرمندانه و بی بدیل آنها در کنار یکدیگر، برای تجلی آیات الهی است. یکی از واژگان پرکاربرد و دارای گستره معنایی فراوان قرآن کریم سلام است که در حدود (40) آیه به کار رفته و همخانواده های آن در (73) آیه نمود یافته است. با توجه به تنوع معانی سلام و فراوانی کاربرد آن در قرآن کریم، در این مقاله ضمن تحلیل محتوایی هر یک از سلامهای به کار رفته در قرآن کریم، درباره مشتقات این واژه آسمانی و ارتباط آن با برخی واژه ها نظیر تحیت و امنیت اشاره خواهد شد. در پایان نیز جداولی در زمینه سلام فرستندگان و سلام گیرندگان در قرآن ارایه می شود.

ترجمه ماشینی: یک ویژگی سینمایی در این صحنه آغازین از رمان سلمان رشدی وجود دارد-می توان تصور کرد که این فیلم با اصطلاحات کنایه آمیز و ملایم به تصویر کشیده شده است: شکل یک مهاجر بازگشتی ، در زانو در برابر چشم انداز سرخ شده از کوه. ، صدای تپش خشمگین در حالی که سرش در نماز خم می شود ، و سپس همان شکل بالا می آید ، پر از غرور جدیدی. به نظر می رسد که رشدی در یک تصویر واحد ، هرگونه احتیاطی را که نسبت به دین به طور کلی-و به ویژه اسلام-احساس می کند ، در بر می گیرد: ایمان به عنوان چیزی اساساً کودکانه و ساده لوحانه ، عادتی برای رشد ، مترادف تقریباً ناسیونالیسم و ​​سرمایه داری ، اسطوره ای که گاهی برای از بین بردن نیاز به ضربه محکم و محکمی روی بینی دارد. به نظر می رسد که کافران ، فارغ از این که خداناباور هستند یا از بدو تولد شکاک هستند ، در اکثر آثار رشدی سرگردان هستند: در آخرین آه مور ، هیچ جایی برای خدا در شاهکار آرورا و لب های مادرش یافت نمی شود. او فریاد می زند ، "انحرافی از لا الهی لا اله" ("هیچ دنیایی جز جهان وجود ندارد") ؛ سه خواهر شرم آور همگی خدای جامعه ای را که از آن کناره گیری کرده اند رد می کنند ، همانطور که چانگ چاوالا در آیه های شیطانی ، که پدر خود را "خدایی تر از هر خدا" می داند ، تا زمانی که پیرمرد خود م belمن می شود به ناگهانی شدن لحظه تبدیل عاد عزیز ، چیزی کم و بیش سارترایی دارد-سارتر ، به یاد می آوریم ، در کودکی اعتقاد به خدا را متوقف کرد ، پس از خودداری از احساس گناه در مورد سوزاندن قطعه ای از فرش خانواده: "مشغول پوشش بودم. من ناگهان خدا را دیدم. من نگاهش را در سرم و روی دستانم احساس کردم... از چنین بی تدبیری خشمگین عصبانی شدم و به عنوان پدر بزرگم زمزمه کردم و ناسزا گفتم: 'Sacré nom de Dieu de nom de Dieu de nom de Dieu. ' او دیگر هرگز به من نگاه نکرد. "در مقاله ای ، رشدی بیان می کند که چگونه او در پانزده سالگی ، در میانه درس لاتین ، ایمان خود را با ناگهانی از دست داد. به نظر می رسد که مصرف ساندویچ ژامبون بلافاصله پس از این لحظه خلقت ، م theید این امر است. "درستی موقعیت جدید [او]." از دست دادن ناگهانی ایمان ، آشکارا افشاء نشدن از راه پائولین به دمشق ، Aufklärungen غیر منتظره ، جایی که قهرمان به طور ناگهانی از طریق شمایل درک شده از دین و خرافات-وجود چنین روحهای روشنگری را در رشدی می بیند. این رمان تمایل دارد حضور نه یک اسلام بلکه چند اسلام را در آثار او مبهم کند ، چند صدایی از اسلام های مختلف که بسیاری از مفسران از آن غافل شده اند. اسلام های مختلف رشدی با توجه به روحیه و احساس آن لحظه ظاهر می شوند ؛ نسخه های مختلف اهداف مختلف را در زمان های مختلف ارائه می دهند.گاهی اسلام ، همراه با تاریخ و سرمایه داری ، تنها به عنوان یک متافیزیک خشن دیگر ، مسئول جنگ و تعصب در مقیاس بزرگ ذکر می شود. در لحظات آرام تر ، رشدی مشتاق است تا بر عناصر معتدل و دموکراتیک تر در اسلام تأکید کند ، به ویژه هنگامی که مفسران مانند V. S. Naipaul بیش از حد نسبت به آن انتقاد می کنند. تغییرات جغرافیایی و ایدئولوژیکی مشاهده می شود - به نظر می رسد که اسلام مور و هند مغول در لحظات مختلف تخیل رشددی را به خود جلب می کند. اگر اسلام پاکستانی ، به عنوان یک دین دولتی ، تحریک آمیز و تهدیدآمیز تلقی می شود ، رشدی مشتاق است که به ما (به ویژه در دفاع از خود) سنت دیرینه انتقادی را یادآوری کند ...

کتاب التمهید فی شرح معالم العدل و التوحید، تألیف المؤیدبالله یحیی بن حمزه علوی، امام زیدیان در قرن هشتم، کتابی است به زبان عربی با موضوع کلام اسلامی. نویسنده در این اثر به مباحث مختلف کلامی پرداخته و ردیه‎هایی بر معتزله، اشاعره و شیعه اثنا‎عشریه دارد. اختلافات عقیدتی او با شیعیان دوازده‎امامی در این کتاب، در دلیل عقلی اثنا‎عشریه بر وجوب اطاعت از امام و وجوب عصمتش و احاطه وی بر تمامی علوم است. این اثر به تحقیق هشام حنفی سید رسیده است. کتاب دارای دو بخش است. بخش اول دارای مقدمه محقق و محتوای مطالب در پنج باب (بخش) است. نویسنده در بخش دوم، محتوای مطالب را از باب ششم تا دهم، ادامه می‎دهد. یحیی بن حمزه، در آغاز کتاب، پنج وجه بر برتری علم کلام بر سایر علوم می‎آورد: اول: اینکه غرض از این علم، شناخت خداست و بدون شک او اشرف معلومات است؛ دوم: قوت و وثاقت ادله این علم؛ سوم: شدت احتیاج به آن؛ چون سعادت، اهم مطالب و اجل مقاصد ا نسان است؛ چهارم: احتیاج سایر علوم به این علم؛ پنجم: خساست ضد این علم و اینکه شرف الشیء یسفتاد من خساسة ضده. این کتاب از اهم مؤلفات امام یحیی بن حمزه علوی است. وی خلاصه‎ای از اندیشه‎ها و آرای فکری و کلامی‎اش را در آن ارائه کرده است. یحیی بن حمزه از ائمه زیدیه در قرن هشتم هجری و مرجع آرای کلامی آنان است. این اثر تمام مسائل کلامی و عقیدتی اسلامی را علاوه بر پاسخ به شبهاتی که ملحدان و مشککان در عقاید اسلامی وارد می‎کنند، داراست. دیدگاه‎های یحیی بن حمزه در این کتاب، حول تجزیه و تحلیل تمام نظرات در مسائل اعتقادی با روایت کلیه شواهد و سپس نقد و سنجش میان آنها به‎صورت روشمند، دور می‎زند. نخستین چیزی که توجه خواننده را در روش امام یحیی بن حمزه به خودش جلب کرده و تحسینش را برمی‎انگیزد، تقسیم و دسته‎بندی نیکوی او از مطالب به‎صورتی دقیق و مفصل است. این کتاب در ده باب نوشته شده؛ نویسنده در باب اول، از وجوب نظر (نگاه دقیق) سخن گفته و در باب دوم، درباره ادله اثبات صانع صحبت کرده است. وی باب سوم را به دو بخش تقسیم کرده: در بخش اولش، به پاسخ بیگانگان از اسلام (خارجین از اسلام) مانند فلاسفه و صائبه و طبائعیه و بت‎پرستان و دوگانه‎پرستان (ثنویان) و مجوس و باطنیه و مسیحیان پرداخته و در بخش دوم، بر مخالفین از اهل قبله (مخالفانِ مسلمان) مانند نظام و کعبی و صیمری پاسخ گفته و پس از آن به بحث از خلق افعال عباد، پرداخته است. او در این قسمت، عدل را اثبات کرده و ادله و شواهدی را بر این ارائه می‎کند که بندگان خودشان افعالشان را ایجاد می‎کنند و خودشان مؤثر در آن هستند. یحیی، در باب چهارم، از صفات الهی مانند قدرت و علم و حیات و سمع و بصر و ادراک و ارداه و کلام صبحت می‎کند و در باب پنجم، از صفات سلبیه‎ ذات الهی؛ او در این قسمت، جسم و عرض بودن و متعلقات این دو را از خدا نفی می‎کند. همچنین جوهر بودن، متحیّز بودن، در جهت بودن (قابل اشاره بودن)، الم (ناراحتی)، لذت و دیده ‎شدن با چشم را از خدا نفی می‎نماید و پس از آن از اسامی الله و کیفیت اجرای این اسامی بر او صحبت می‎کند. با پایان یافتن مباحث فصل پنجم، جلد اول کتاب نیز به پایان می‎رسد. یحیی بن حمزه در بخش دوم، مباحث کتاب را از باب ششم شروع می‎کند؛ وی در ا ین باب، افعال الهی و حسن و قبح عقلی را مطرح می‎نماید. او در باب هفتم، از نبوات و وجوب بعثت پیامبر و عصمت او سخن می‎گوید و سپس از پیامبری محمد مصطفی(ص). وی شبهات منکرین پیامبری آن حضرت(ص) را رد می‎نماید و پس از آن به سراغ مطرح کردن بحث معاد در باب هشتم می‎رود. معاد اخروی و چگونگی نابودی اجسام و صحت اعاده آن و رد شبهات منکرین معاد، از مباحث باب هشتم است. او در ادامه این باب، از اثبات عذاب قبر و امور سمعی متعلق به آخرت مانند میزان و صراط و نشر صحف نیز صحبت می‎کند. نهمین باب، به بحث از وعد و وعید و استحقاق ثواب و عقاب و صفت این دو و خلود و شفاعت اختصاص دارد. پایان‎بخش مطالب باب نهم، سخن از اسماء و احکام و حقیقت کفر و ایمان است. نویسنده در میان طرح این مباحث، از تکفیر هریک از مجبره و مشبهه توسط معتزله می‎‎گوید. در این بخش، همچنین بیان می‎گردد که مرتکب گناه کبیره از اهل نماز، مؤمن نیست (چنان‎که مرجئه بدان معتقدند). همچنین کافر (چنان‎که خوارج می‎گویند) و منافق (به اعتقاد حسن بصری) هم نیست، بلکه صرفا می‎توان وی را فاسق نامید و گفت او دارای منزلتی بین المنزلتین است. دهمین باب کتاب که آخرین باب آن نیز هست، درباره امامت است. یحیی بن زید در این بخش به برخی از معتقدات شیعیان اثنا‎عشری در باب امامت مبنی بر وجوب عقلی امامت، عصمت امام و احاطه‎اش به تمامی علوم و همچنین بر اعتقاد معتزله مبنی بر قول به اختیار در امامت، ایراد گرفته و سعی در ابطال آن دارد. وی سپس از احکام متعلق به دارالکفر و دارالفسق و دارالاسلام سخن گفته و کیفیت معامله با کفار را بیان می‎دارد؛ او آنان را در به دو بخش دسته‎بندی می‎کند: بندگان اوثان و اصنام (بت‎ها) و نیران (آتش‎پرستان) و یهود و نصاری که به شریعت اسلام نزدیکند و پیامبران و کتاب‎هایی بر آنان نازل شده است. یحیی، در پایان، از حکم اقامت در دارالکفر و زمان وجوب انتقال از آن صحبت می‎کند.

الحاشیة علی شرح العقاید العضدیة از شیخ‌زاده کلنبوی، اسماعیل بن مصطفی بن محمود(د 1205ق/1791م). (نک‍ : آداب البحث). «حاشیه»ای است بر «شرح العقائد العضدیة» (نک‍ : هف‍‌ ) دوانی، که خود شرح «العقاید العضدیه» ایجی می‌باشد. نسخۀ در دست گزیدۀ آن است. جلد دوم از حاشیه بر شرح عقائد عضدی به بررسی اسماء و صفات الهی و کلیات وجود و احکام آن می پردازد.