جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

‫در اين پاياننامه بخش امر به معروف و نهى از منكر كتاب فقه القرآن به فارسى ترجمه و با استفاده از تفاسير و روايات معصومين (ع) بررسى شده است. مباحث اين بخش عبارتند از: تعريف امر به معروف و نهى از منكر، امر به معرف و نهى از منكر از ديدگاه قرآن، اهميت امر به معروف و نهى از منكر در اسلام، شرايط وجوب امر به معروف و نهى از منكر، مراتب امر به معروف و نهى از منكر، وظايف آمرين به معروف و ناهين از منكر.

---

‫در اين تحقيق، موضوع سجده، مراتب و مفهوم آن از منظري قرآني و فقهي بحث و بررسي گرديده و پس از تبيين ابعاد مختلف سجده در آيات و روايات، طي چهار فصل به انواع سجده، آثار آن، حقيقت و جايگاه سجده و ابعاد عبادي و عرفاني آن پرداخته شده است. در فصل اول، پس از بررسي مفهوم واژگان و مفاهيم مرتبط با سجده، مانند حمد، رکوع و تسبيح؛ معناي لغوي، اصطلاحي، عرفاني و فقهي سجده پژوهش شده است. مراتب سجده نزد عرفا، تفاوت سجده با تسبيح و حمد، انواع رکوع و سجده، فرق تحميد و تسبيح در رکوع و سجود و رابطه سجده و رکوع و ذکرهاي سجده از ديگر مباحث مطرح شده در فصل اول تحقيق است. فصل دوم، به حقيقت و جايگاه سجده و فلسفه و اهميت آن از منظر آيات و روايات و نيز به سجده پيامبران و اولياي الهي، رابطه دين و سجده و ضرورت و جايگاه سجده در عقايد و احکام ديني و پيشينه آن در اديان مختلف اختصاص دارد. در فصل سوم، اقسام سجده، مانند سجده تکويني، سجده تشريعي، سجده ملايک، سجده انسان‌ها و ساير موجودات، سجده سهو، سجده آيات سجده‌دار شرح و بررسي شده است. عناوين فصل چهارم اين تحقيق عبارتند از: اسرار و فلسفه سجده و آثار دنيوي و اخروي آن، اسرار سجده در نماز و تأثير آن در کسب پرهيزکاري و آرامش روحي، از بين رفتن گناهان، موانع سجده، نجات از جهنم، داخل شدن در بهشت ذلت شيطان و رستگاري. بيان رواياتي در اين زمينه و نيز سجده و تسبيح تمامي موجودات و ابعاد عظمت سجده از لحاظ تکويني حُسن ختام چهارمين فصل پژوهش است.

‫از جمله مضامينى كه در ادبيان فارسى، به چشم مى خورد و بدان عمق ببخشيده است، انديشه هاى باريك و بلندى است كه از قرآن سرچشمه گرفته است. بدين سبب لازم بود ميزان و نوع تأثير قرآن در متون بررسى شود. براى اين منظور، ابتدا كتب عرفانى فارسى مطالعه و جدولى تنظيم شد كه نشان مى داد هر آيه، در هر كتاب چندبار به كار رفته است. بدين ترتيب، آياتى كه بيشتر از همه در اين كتابها به كار رفته بودند، مشخص شدند و تعداد 48 آيه به منزله متداول ترين آيه هاى قرآنى، از مهمترين متون عرفانى برگزيده شدند. در مرحله بعدى، نوع و برداشت عرفا از اين آيه ها بررسى و در نهايت دسته بندى شد و به شرح زير در متن پايان نامه قرار گرفت. ابتدا ترجمه و تفسير هر يك از آيات، از متون تفسيرى مختلف عربى و فارسى نقل شده و در خاتمه نظر شيخ ابوالفتوح رازى به منزله يك تفسير عرفانى شيعه آورده شده است تا خواننده بين تفسيرهاى عرفانى و عادى نيز بتواند مقايسه اى اجمالى انجام دهد. آنگاه، مطالب و شاهد مثالهاى مختلف از آثار عرفانى نقل شد و در نهايت، نظر عرفا درباره آن آيه ها، بررسى و دسته بندى شد.

‫اين پايان نامه مشتمل بر دو بخش است. در بخش اول تحت عنوان حجاب مباحثى چون تعريف حجاب، سخن برخى از مشايخ صوفيه در خصوص حجاب و انواع حجاب آمده است. در بخش دوم با عنوان كشف، موضوعاتى مثل تعريف كشف و عوامل خرق و كشف حجابها بحث شده است.