جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
مرور > مرور کلید واژه ها
>
معارف اسلامی
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 1813
علم خداوند به جزئیات در کلام شیعه و آثار آن
نویسنده:
مجید عطایی جنتی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
علم یکی از صفات ذاتی خداوند می باشد و اعتقاد به آن از مسلمات دین اسلام محسوب می شود و در آیات و روایات این صفت به طور فراوان مورد توجه قرار گرفته است.یکی از مباحث مهم در علم خداوند ،علم او به جزئیات می باشد .اعتقاد و باور به صفت علم خداوند آثار فراوانی دارد از جمله اینکه موجب می شود انسان نسبت به برخی کارها و حرکات قبیح که از چشم دیگران پنهان است و در خلوت انجام می دهد پرهیز نماید حتی اعتقاد قلبی به چنین صفتی سبب می شود که هرگز ارتکاب کارهای زشت به ذهن انسان خطور نکند تا چه رسد به اینکه آن را انجام دهد.در این نوشتار، در ابتدا ضمن اثبات علم خداوند به جزئیات از طریق عقل و نقل، به تبیین و تحلیل این علم می پردازیم،و در ادامه شبهات وارد شده بر علم خداوند به جزئیات را مورد بررسی قرار می دهیم ودر پایان بر اساس آیات و روایات آثار توجه به این علم در زندگی انسان را تبیین می نماییم هدف این نوشتار ،اثبات و تحلیل علم خداوند به جزئیات و تبیین آثار آن می باشد.کلید واژه: علم خداوند،علم به جزئیات،کلام شیعه،آثار علم خداوند
مشخصات اثر
تحلیل ساختاری حذف در سوره آل عمران با تأکید بر ترجمه ابوالفضل بهرام پور و علی موسوی گرمارودی
نویسنده:
زهرا کریمی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , ترجمه اثر
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
از مباحث مهم در حوزه قرآن شناسی، بحث از علوم بلاغت و از جمله آن علم معانی و نحوه ساختار عبارت-های قرآنی است. گونه‌های مختلف ادای مقصود و بیان معانی ذهنی به سه شکل ایجاز، اطناب و مساوات است. حذف و تقدیر در آیات به عنوان یکی از اقسام ایجاز در کلام، از هدف های علم معانی برای رساندن معنا و مفهوم مورد نظر و ایفای غرض خاص است.با استشهاد به مثال های قرآنی می توان ثابت کرد که در قرآن حذف های فراوان و به جایی در قالب اسم، حرف، فعل یا جمله صورت گرفته است. در بین سوره‌ها سوره آل-عمران از آن جهت که دارای موارد مکرر حذف است مورد بررسی و تحلیل قرار گرفت و در آن ابتدا ایجاز حذف در زبان های عربی و فارسی، بر اساس کتب صرف و نحو عربی و دستور زبان فارسی بررسی و سپس به موضوع حذف در سوره آل عمران پرداخته شد و ضمن یافتن مصادیق ایجاز حذف در آیات این سوره، نقش موارد محذوف مشخص و آنگاه با ترجمه فارسی آن مقایسه گردید. همچنین روش کار بر اساس زبان شناسی قدیم انتخاب شده است. در آیات این سوره که مشتمل بر 200 آیه می‌باشد، بر اساس قواعد زبان عربی، 18 نوع حذف مشاهده شده‌ و تعداد کل محذوفات، حدود650 مورد می‌باشد،که بیشترین مورد محذوف، مربوط به حذف عامل جار و مجرور و کمترین آن، مربوط به حذف قسم است؛ که البته در حدود 95 درصد از آیات این سوره، به لحاظ قواعد نحوی، حذف عامل ظرف و جار و مجرور واجب بوده است. با توجه به تفاوت دو زبان عربی و فارسی، مترجمین به پاره‌ای از این محذوفات توجه داشته و یا با در نظر گرفتن نقش نحوی دیگری برای کلمه، نیازی به تقدیر گرفتن محذوف نداشته‌ و در موارد بسیاری نیز، به کلام محذوف بی‌توجه بوده‌اند، که البته عدم اشاره‌ی به محذوف گاه مشکلی در فهم آیه ایجاد نکرده و گاهی موجب اختلال در فهم آیات شده است که در 45 مورد این امر مشاهده شده است. همچنین مترجمین در ترجمه‌ی آیات وحدت رویه نداشته و در بین آیاتی که به محذوفات آن توجه داشته‌اند، در حدود 20 درصد از آن، به موارد محذوفی در آیات اشاره کرده ‌که در آیات مشابه آن بی‌توجه بوده‌اند .
مشخصات اثر
تبیین فلسفی و کلامی توحید افعالی در نهج البلاغه
نویسنده:
مریم گوهری نوید
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
رساله ی حاضر ، پژوهشی در راستای تبیین و اثبات توحید افعالی از منظر نهج البلاغه است که بر اسا آن ، فاعلیت تام الهی و تاثیر گذاری مطلق باری تعالی در جهان هستی ثابت می گردد .در فصل اول و دوم پس از طرح مباحثی پیرامون شناخت خداوند و صفات او ، اصل توحید و توحید ذاتی و صفاتی باری تعالی به اختصار مورد بحث قرار می گیرد . در باب توحید افعالی مباحث این رساله در سه محور عمده طرح می شود :محور اول : تبیین و اثبات توحید افعالی ؛ ضمن بیان مسئله و مباحث مرتبط با آن یعنی خالقیت ، ربوبیت و فاعلیت واجب تعالی ، چهار برهان مهم در این زمینه که عبارتند از : براهین «تمانع» ، «وحدت اله عالم» ، «لاموثر فی الوجود الا الله» و «شمول اراده ی الهی نسبت به افعال» با تاکید بر کلام امام علی (ع) در نهج البلاغه ، همراه با نقطه نظرات متکلمین و فلاسفه ارائه می گردد .محور دوم : بیان برخی شبهات مطرح شده در پذیرش توحید افعالی است . فاعلیت انسان ، قضا و قدر ، وقوع شر در عالم و اصل علیت از جمله مسائلی است که گویی با توحید افعالی در تضاد و تناقض است . در این نوشتار سعی شده ، ضمن طرح آن ها با بهره گیری از تعالیم و آموزه های نهج البلاغه ، پاسخ های متقن و مستدل نسبت به رفع آن شبهات فراهم گردد .محور سوم : تاثیر پذیرش توحید افعالی در زندگی انسان از دو حیث نظری و عملی است . رهایی انسان از تعلق های نفسانی و قیود دنیوی و رسیدن به مقام حریت و عبودیت و پرهیز از رذائل اخلاقی از جمله تاثیرات این اعتقاد است . امام علی (ع) به عنوان انسان کامل و مظهر ولایت نامه الهی ، مصداق تمام و کمال توحید افعالی است که در انجام این تحقیق از کلام گوهر بار ایشان ، در راستای تبیین این اصل مهم اعتقادی بهره مند گشته ایم .
مشخصات اثر
بررسی کلام اجتماعی در آراء شهید بهشتی
نویسنده:
زینب روح‌الامین
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
کلام اجتماعی را می‌توان شاخه ای از الهیات اجتماعی دانست که هدف آن ساختن نظام واره‌ای از اعتقادات برای خصوصیت در یک جامعه مومنانه پویاست.بررسی نظرات آیت الله بهشتی در بحث آراء کلام اجتماعی با تحلیل آثار ایشان محور اصلی این پژوهش است. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی-تحلیلی می‌باشد.مهمترین مسائل مورد پژوهش در این تحقیق نبوت، امامت، حکومت، وحدت و عدالت در اسلام از جمله مباحث کلامی بررسی شده در آراء این اندیشمند والااست. در زمینه مبانی جامعه‌سازی اسلامی و راهکارهایی که برای ایجاد چنین جامعه‌ای و در پایان پیوند بین مباحث کلامی و مباحث اجتماعی از زوایای مختلف از نگاه ایشان را مورد بررسی قرار می دهیم . نتیجه محوری این است که آیت الله بهشتی تلاش های ویژه ای رادر جهت استقرار نظام کلام اجتماعی بر اساسقرائت خاص خود،البته بدون غفلت از علل و عومل پیرامونیمصروف داشته است که نیازمند ریشه یابی،تحقیق و بررسی دقیق تر و منسجم تر است.
مشخصات اثر
معاد جسمانی از دیدگاه متکلمان (شیعه، معتزله، اشاعره)
نویسنده:
مریم عرفانیان گل‌پرور
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
معاد یکی از اصول دین می‌باشد، بلکه یکی از ضروریات همه ادیان الهی است، در نتیجه منکر این اصل اعتقادی از دایره دیانت خارج شده است. به رغم پذیرش اصل معاد، در کیفیت آن اختلافاتی وجود دارد، مهمترین اختلاف به جسمانی وروحانی بودن آن برمی‌گردد وآن چه مورد نظر ما در این پژوهش می‌باشد، رأی اهل کلام و معاد جسمانی است. علیرغم این که تمام متکلمان شیعه، اشاعره ومعتزله در معاد جسمانی متفق هستند، اما در این مطلب که این بدن چگونه وبه چه نحوی بازمی‌گردد میان این متکلمان اختلاف است وبرای توجیه بدن به دو رأی عمده روی آورده‌اند، یکی اعاده معدوم ودیگری اجزای اصلیه می‌باشد. پس از بررسی موارد فوقبه این نتیجه رهنمون شدیم که اعاده معدوم به هیچ وجه قابل دفاع نمی‌باشد واجزای اصلیه نیز آنطور که متکلمان بیان کرده‌اند قابل دفاع نمی‌باشد، اما با علم جدید ممکن است قابل دفاع باشد.این پژوهش در پنج فصل تنظیم شده است؛ پس از فصل کلیات، فصل دوم اعاده معدوم می‌باشد که نظرات موافق، تقریرات واستدلالهای ایشان ونقدآنها مباحث این فصل است. سومین فصل اجزاءاصلیه است که مباحث این فصل همچون فصل پیشین می‌باشد وفصل بعدی تبیین دیگری از معاد جسمانی است ودر انتها به شبهات معاد جسمانی وپاسخ به این شبهات می‌پردازیم.
مشخصات اثر
بررسی مقایسه‌ای رویکردهای کلامی امامیّه و اشاعره تا خواجه نصیر طوسی
نویسنده:
رقیه خلیلی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
بدون شک بزرگ‌ترین وظیفه‌ی انبیاء و امامان (ع) و عالمان دین اسلام، پاسداری از حریم عقاید و معیّن کردن حدود و ثغور آن است؛ چون بدون معرّفی عقاید، ستون دین استوار نگشته و حدّ و مرز آیین درست الهی از دین-های ساختگی مشخّص نمی‌شود. از این رو همواره گروهی از عالمان دین برای دفاع از دین و اعتقادات روش و اسلوب خاصّی را برگزیده و همین امر سبب شده که رویکردهای متفاوتی حاصل گردد. برخی برای دفاع از عقاید تکیّه بر ظواهر کرده و تنها راه دست‌یابی به معارف دینی را ظواهر کتاب و سنّت می-دانند. این گروه که به نص‌گرایان معروفند طیف گسترده‌ای از افراد و گروه‌ها را دربرگرفته که ویژگی مشترک آنان بی‌اعتنایی به تعقّل و اندیشه‌ورزی است. التزام و پایبندی به نص، حجیّت خبر واحد، محدودیّت استفاده از عقل و استدلالات منطقی و عقلی در شناخت، از اصول تفکّر آنان است. حاصل فعالیّت نص‌گرایان امامیّه،حفظ و نگهداری احادیث پیامبر اکرم (ص) و ائمه‌ی معصومین (ع) و مبارزه با غلو و غلوگرایی می‌باشد. این رویکرد پیروانی در میان امامیّه و اشاعره دارد که استفاده‌ی محدود از عقل و مقدّم کردن ظواهر از جمله ویژگی‌های آنان است. برخی از عالمان دین هم در دفاع از عقاید، عقل را اصل قرار داده و معتقدند بدون عقل و اصول عقلی هیچ‌گونه شناختی برای انسان حاصل نمی‌شود و معارف دیگر اعمّ از حس و تجربه و وحی، همه مبتنی بر مبادی عقلی است. پیروان این اسلوب، رویکرد عقل‌گرایی را به وجود آورده‌اند که تثبیت هویّت و استقلال علم کلام و جمع منطقی بین عقل و نقل از جمله دستاوردهای آنان است. این رویکرد هم، در میان امامیّه و اشاعره پیروانی دارد هر چند که نحوه‌ی عملکرد آنان با یکدیگر تفاوت دارد. پس از پشت سر نهادن دو رویکرد نص‌گرایی و عقل‌گرایی حال نوبت آن رسیده بود که از بدنامی فلسفه که در دوره‌های قبل به وجود آمده بود، کاسته شود به همین علّت عواملی چند دست به دست هم داده و مسائل فلسفه را وارد علم کلام کرد. از این رو، در این دوران عالمان دینی در دفاع از عقاید دینی سعیشان معطوف بر این بود که ورود و خروج مباحث و استدلال‌هایشان رنگ فلسفی داشته باشد و از آیات و روایات هم برای تأیید استدلال‌ها بهره می‌بردند، خواجه نصیر الدین طوسی یکی از متکلّمان خردگرای‌فلسفی امامیّه در تقویت این رویکرد نقش به سزایی را ایفا کردند.
مشخصات اثر
بررسی دلائل و علل انکار نبوت در قرآن و کلام اسلامی
نویسنده:
سیدمهدی موسوی درچه
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
موضوع این پژوهش بررسی دلائل و علل انکار نبوت در قرآن و کلام اسلامی است و از آن جایی که هیچ پدیده ای در عالم وجود بی علت نیست و هیچ رخدادی بی سبب رخ نمی دهد، انکار خدا و نبوت وانبیاء او نیز یک پدیده فکری، اخلاقی، فرهنگی و اجتماعی است که معلول علل و اسباب ویژه است. گرچه آدمی ذاتاً و فطرتاً گرایش به سوی خدا و دین دارد و با عناصر درون دین و مبلغان آن ارتباطی تکوینی دارد اما عوامل و علل قسری سبب می شود که انسان از دین و مظاهر و مبلغان آن روی گردان گردد.از نگاه نگارنده در ذات و ماهیت دین الهی، عنصر یا عناصر گریزآفرین وجود ندارد. اگر آدمیان به فاز دریافت معارف دینی نائل آیند در هیچ رتبه و مرحله ای به انکار خدا و انبیاء او نمی پردازند.گرفتن پیام خدا وقتی محقق می گردد که هم فاعلیت فاعل تام باشد و هم قابلیت قابل. از سویی چون شریعت انبیاء مطابق و هماهنگ با فطرت انسان است می توان گفت فاعلیت فاعل در تأثیرگذاری بر انسان تام است بنابراین اگر مشکلی وجود دارد باید آن را در قابلیت قابل جست و جو کرد.هدف از این رساله جمع آوری مجموعه ای از دلایل و علل قرآنی وکلامی است که سبب انکار نبوت وشریعت انبیاء(‌علیه السلام) شده است.لذا در این رساله کوشش شده است تا با جمع آوری مطالب تفسیری و روایی ارزنده بر غنای آن افزوده شود.
مشخصات اثر
ترجمه، نقد و بررسی کتاب قرآن و علم جدید؛ سازگاری یا ناسازگاری، دکتر ذاکر نائیک
نویسنده:
مجید دانشگر
نوع منبع :
رساله تحصیلی , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات) , ترجمه اثر , نقد و بررسی کتاب
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
علم جدید با داشتن سابقه‌ای چند صد ساله و پررمز و راز، میوه‌ای به نام صنعت و تکنولوژی را به وجود آورد و این تکنولوژی هر روز دریچه‌های تازه‌ای از علم را به روی انسان باز نمود. به دنبال پیشرفت علوم، محققان و اندیشمندان نیز بر تحقیقات خود افزودند و آثارشان را در معرض نقد و بررسی متفکرین و پژوهشگران قرار دادند. یکی از این آثار، کتاب قرآن و علم جدید دکتر ذاکر نائیک می‌باشد که با نگاهی کاملاً علمی به بررسی ارتباط آیات قرآن با علم جدید پرداخته است. و ما به ترجمه، نقد و بررسی آن می پردازیم. هدف کلی از انجام این پژوهش آشنا شدن با آثار جدید در حوزه علم و دین و همچنین تحلیل روابط بین قرآن و علم می‌باشد. در این پایان‌نامه سعی شده تا از نقدهای محتوایی، روایی و تفسیری استفاده شود. در نگاشتن این تحقیق از روش کتابخانه‌ای بهره جسته‌ایم و به این نتیجه رسیده‌ایم که سازگاری بین قرآن با علوم (جدید) وجود دارد و از دید روایات و تفاسیر نیز این ارتباط صادق است.
مشخصات اثر
بررسی ضرورت و کارآمدی فلسفه‌ی اسلامی با تأکید بر شبهات
نویسنده:
رامین باباحسینی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
فلسفه اسلامی از علوم رایج در زمان ماست که علی رغم دانش آموختگان فراوان، در مسیر رشد و بالندگی خود مورد، نقدها وچالش های فراوانی قرار گرفته است.فلسفه اسلامی به حکم وصفی که او را همراهی می کند دانشی است که با اسلام نسبت دارد و افزون بر آن که فیلسوفان آن مسلمان بوده اند، از فرهنگ اسلامی نیز تأثیر پذیرفته است، از این روی فلسفه ی اسلامی در یک تعریف ساده عبارت است از نظام عقلانی ای که در طرح مسائل و استدلالات جدید، تصحیح برخی خطاهای فلسفی، اهتمام بیشتر به مسائل خاص و ...متأثر از معارف اسلام بوده و پیرامون موجود بما هو موجود بحث می کند.فلسفه ی اسلامی دارای کارکردهایی است همچون:- بررسی و تبیین مبانی فلسفی علم کلام- بررسی و تبیین مبانی فلسفی علوم انسانی اسلامی مانند مبانی هستی شناسی، معرفت شناسی و انسان شناسی- تبیین مبانی عقلی نظام سیاسی اسلام و دفاع از آنهابه فلسفه ی اسلامی اشکالات و شبهاتی همچون ناسازگاری فلسفه با آموزه های اسلام، تقلیدی بودن فلسفه ی اسلامی، نهی اسلام از فلسفه و.... وارد شده است که علّت عمده ی طرح این گونه شبهات، نا آشنایی با تبیین صحیح اندیشه ها و مسائل فلسفی می باشد.
مشخصات اثر
بررسی آرای تفسیری سید مرتضی علم‌الهدی و تأثیر آن بر تبیان شیخ طوسی
نویسنده:
هادی درزی رامندی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
سید مرتضی‏: علی بن حسین بن موسی , شیخ طوسی‏: ابوجعفر محمد بن حسن
چکیده :
ارائه تفسیر صحیح از آیات قرآن کریم، مستلزم اعتقاد به مبانی صحیح تفسیر قرآن و کاربرد ابزار تفسیری متناسب با آن مبانی است. از این‌رو سیدمرتضی علم الهدی (م 456 ه.ق) و شیخ طوسی (م 460 ه.ق)، از مفسران نامی شیعه، با مدّ‌نظر قرار دادن این موضوع، به تبیین و تفسیر مراد آیات قرآن پرداخته‌اند. مبانی تفسیری که مورد توجه آنها بوده است عبارتند از: 1- جواز تفسیر به روایت که شامل روایات معصومین (ع) و روایات تفسیری صحابه و تابعان می‌شود. 2- جواز تفسیر به غیر روایت که شامل حجیت ظواهر آیات، حجیت عقل و استناد به اسالیب زبان عرب است. همچنین در زمینه مبانی صدوری قرآن، هردو مفسر معتقد به اعجاز قرآن و مصونیت آن از تحریف هستند. اما از جمله ابزار تفسیری که در امالی سید مرتضی و تبیان شیخ طوسی مورد استناد قرار گرفته است، روایات تفسیری صحابه و تابعان است که البته کاربرد آن نزد شیخ طوسی بیش از سید مرتضی مشهود است. هر دو مفسر، سه نوع تعامل متفاوت را با این ابزار دارند: استناد به آن برای تقویت تفسیر مختار خود، نقل آن به عنوان یکی از وجوه محتمل آیه و نقد آنها. از دیگر ابزار تفسیری که فراوان در امالی و تبیان کاربرد دارد، استناد به کلام عرب اعم از شعر، امثال، لغت و قواعد زبانی آن است. سید مرتضی به تفسیر تعداد محدودی از آیات قرآن پرداخته است اما شواهد شعری که در امالی کاربرد داشته مشهودتر از تبیان است. همچنین سید مرتضی و شیخ طوسی به اقوال مفسران و علمای متقدّم لغت و نحو ، به عنوان یکی دیگر از ابزار تفسیری، توجه خاصی داشته‌اند و سه گونه با آنها برخورد کرده‌اند: استناد به آن اقوال برای تقویت و اثبات تفسیر مختار، نقل قول آنها به عنوان یکی از وجوه محتمل آیه و نقد آن اقوال. کاربرد این ابزار تفسیری نیز در تفسیر شیخ طوسی بیش از سید مرتضی است. یکی از رویکردهای مهم و بنیادین سید مرتضی و شیخ طوسی، در امالی و تبیان، پاسخ به شبهات ملحدان و نیز مخالفان ازجمله معتزله، مجبّره و مشبّهه ودفاع از عقاید شیعه در اصول و فروع است. با مقایسه تطبیقی امالی و تبیان درمی‌یابیم که شیخ طوسی در مبانی و ابزار تفسیری، کاملاً متأثر از آرای سید مرتضی است و فقط در بحث اعجاز قرآن، با نظریه وی در اعتقاد به صرفه، مخالف است. همچنین آراء و روش سید مرتضی در دفع و پاسخ به شبهات کلامی، تأثیر بسزایی بر شیخ طوسی داشته است به طوری که گاهی عبارات شیخ طوسی در تفسیر آیات و دفع شبهات، عیناً تکرار لفظ به لفظ عبارات سید مرتضی است.
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 1813