جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

كتاب «مسلک فی أصول الدین و الرسالة الماتعیة» مهم ‏ترين اثر محقق حلى است كه در كلام نگاشته است. او در مقدمه كتاب مى‏ گويد: چون ديدم تحقيق در علم عقائد از نفيس ‏ترين كارها و گرانبهاترين امور است؛ به طورى كه بر هر صاحب فكرى واجب است در آن غور و حقائق آن را كشف كند، لذا اين كتاب را تأليف نمودم. مولف شيوه تحقيق در كلام را متعدد دانسته و قائل است كه شيوه و منهج متأخرين معتزله بهترين شيوه براى تحقيق در علم عقائد مى‏ باشد. لذا مولف مطالب اين كتاب را بر اساس شيوه ياد شده نگاشته است. او سعى نموده مطالب و آراء خود را كاملا منسجم، ولى به صورت مختصر بيان كند. مطالب كتاب به طور كلى به چهار قسمت اصلى تقسيم مى‏ شوند كه مولف آنها را با تعبير النظر الاول و... بيان نموده است. هر يك از ابواب به فصولى تقسيم مى‏ شوند: النظر الاول فى التوحيد: در اين بخش مولف مباحث مربوط به توحيد را مورد بررسى قرار مى‏ دهد. او تمام مباحث توحيد را در سه فصل كه عبارتند از: اثبات علم به صانع، صفات ثبوتيه حضرت حق و صفات سلبيه خداوند بيان مى‏ كند. النظر الثانى فى افعاله سبحانه و تعالى: در اين باب به مباحث زير پرداخته شده است: افعال خداوند، افعال انسان، حسن و قبح عقلى و اين كه خداوند فعل قبيح انجام نمى ‏دهد. مولف مباحث مربوط به معاد را در همين جا مطرح مى‏ كند. النظر الثالث فى النبوات: مولف مباحث مربوط به نبوت را در سه فصل بيان مى‏ كند. او در فصل اول از اين باب نبوت را تعريف كرده و در فصل دوم صفات نبى را بيان مى ‏نمايد. در فصل سوم آنچه را كه مى‏ تواند بر صدق مدعاى پيامبر دلالت كند، بيان مى‏ كند و معجزات پيامبر (ص) را شرح مى ‏دهد. النظر الرابع فى الامامة: اين بخش از سه فصل تشكيل يافته كه عبارتند از: بيان حقيقت امامت و اثبات وجوب آن، صفات امام و راه شناخت امام.

کتاب «ینابیع المعاجز و أصول الدلائل» تالیف علامه سید هاشم بحرانی است. این کتاب که به زبان عربی نوشته شده شرح فضایل و مناقب اهل بیت علیهم السلام با بهره‌ گیری از آیات و احادیث است. مطالب این مجموعه در 21 باب و با موضوعاتی از این دست تدوین شده است: قرآن روشنگر همه ‌چیز است؛ "من عنده‌ ام الکتاب" همان امامان هستند؛ امامان خازنان علم خدایند؛ خداوند بر آنان درود فرستاده و به ایشان اسم اعظم عطا کرده است.

صحبت از جانشينى پيامبر اسلام و لزوم تعيين جانشين از سوى ايشان و اينكه ايشان چه كسى را تعيين فرموده و ديگر مطالبى كه تحت عنوان امامت مطرح مى شود، همواره ذهن دانشمندان اسلامى و اسلام شناس را به خود مشغول كرده كه حاصل آن، تأليفات بى شمار اين پژوهش گران است. روش كار در بيان مباحث امامت متفاوت بوده است. گاهى مباحث كلامى و عقلى مطرح مى شود و گاهى با استناد به آيات و احاديث، جانشينى بلافصل اميرالمؤمنين على عليه السلام ثابت شده است. در كتاب حاضر، روش جديد و بديعى مورد استفاده قرار گرفته است. همان طور که مؤلف متذکر شده است، تمامی احادیثی که در ذکر فضائل امام علی (ع) موجود است، در حد تواتر و شهرت است; ولی در استدلال به خلافت بلافصل ایشان، فقط از تعدادی از آنها استفاده می شود که در واقع، احادیث مشهور در استفاده بحث امامت است; همانند احادیث غدیر و منزلت. مؤلف در رساله حاضر، از احادیثی استفاده کرده که خود، احادیث مشهوری هستند; ولی استفاده آنها در استدلال بر امامت امام علی (ع) مشهور نیست. کتاب در اکثر جاها دارای نثری مسجع و شیواست. مؤلف، علاوه بر امامت مطالب دیگری همانند شفاعت و چگونگی آن را در مکان مناسب و لازم مطرح کرده است.

کتاب «امام علی بن موسی الرضا (ع) منادی توحید و امامت» تالیف محمدجواد معینی و احمد ترابی، به بحث از دو مؤلفه از اصول دین مکتب تشیع یعنی توحید و امامت از منظر امام هشتم شیعیان - امام رضا (ع)- می پردازد. مولف در ابتدا اجمالی از زندگانی امام رضا (ع) را مطرح کرده و نام، لقب، تبار، همسر و فرزندان امام رضا (ع) را معرفی کرده است. وی در ادامه مباحثی همانند: اخلاق امام در بیان روایات، مناظرات امام رضا (ع)، زندگی سیاسی امام رضا (ع)، سفر تاریخی امام رضا (ع) از مدینه به مرو و دیگر مباحث مربوط به آن امام را از نظر گذرانده است.

کتاب «بررسی جایگاه اهل بیت (ع) در قرآن» تالیف مجید معارف، به بررسی جایگاه اهل بیت (ع) در قرآن می پردازد. مؤلف در ابتدای کتاب خود مباحثی پیرامون قرآن انجام داده و زمینه های اجتماعی و سیاسی را در قرآن مورد بررسی قرار می دهد. وی در ادامه به مطالبی همچون: شخصیت اهل بیت (ع) در قرآن، پاداش رسالت، کوثر رسالت، اهل بیت پیامبر (ص) در کتاب خدا و دیگر مباحث مربوط به معرفت اهل بیت (ع) اشاره می کند.

«غیبة الامام المهدی عند الامام الصادق علیه‌ السلام»، اثر ثامر هاشم عمیدی، تحلیلی است از نظریات امام صادق علیه‌ السلام درباره مهدویت و فلسفه غیبت مهدی (عج) که به زبان عربی و در سال ۱۴۱۷ ق، نوشته شده است. کتاب، با مقدمه مؤلف در تبیین نقش امام صادق علیه‌ السلام در اشاعه بحث مهدویت، آغاز شده و مطالب در سه فصل و هر فصل در چندین بخش، به کاوش در احادیث حضرت صادق علیه‌ السلام در مورد امام منتظر (عج) پرداخته و اهتمام آن حضرت را در بیان فلسفه غیبت و طرح آن نزد مسلمانان تحلیل کرده است. وی معتقد است امام علیه‌ السلام با بحث درباره فضیلت انتظار و نهی از انکار و انحراف از مهدی علیه‌ السلام در عصر غیبت، به پاسخ گویی درباره شبهات این موضوع پرداخته است. بیان علل غیبت، پاسخ به شبهات فرقه‌ ها و مخالفان، رد ادعای مهدویت از سوی محمد بن عبدالله حسنی، مهدی عباسی و دیگر مدعیان مهدویت، از جمله موارد اهتمام امام صادق علیه‌ السلام به موضوع حاضر بوده که مؤلف خواهان به تصویر کشیدن آن است.

کتاب «برگی از فضایل و کرامات اهل بیت علیهم‌ السلام» اثر فاطمه عسکری است. فصل اول این اثر به مفاهیم کلی بحث می‌ پردازد و پس از تعریف کرامت، پیش‌گویی یا تصرّفی که شخص صاحب کرامت به اذن الهی انجام می‌ دهد، تفاوت کرامت با معجزه، ضرورت صدور کرامات از ناحیه معصومین علیهم‌ السلام و فلسفه کرامات معصومین علیهم‌ السلام را مورد واکاوی قرار می‌ دهد. معجزات و کرامات پیامبر اکرم‌ صلی‌ الله علیه و آله عنوان فصل دوم این اثر است. فصل سوم اثر با عنوان فضایل و کرامات حضرت علی علیه‌ السلام است. فضایل و کرامات حضرت فاطمه سلام‌ الله علیها عنوان فصل چهارم این اثر است. فضایل و کرامات بقیه ائمه فصل پنجم تا پانزدهم این اثر را تشکیل می‌ دهد.

کتاب کشف الغمه چنان که از نامش پیداست در موضوع آشنایی با زندگی و شخصیت پیشوایان معصوم ـ علیهم السلام ـ نگارش یافته و در حقیقت یک دوره امام شناسی و مجموعه ای مستند و متقن در فضائل و مناقب اهل بیت ـ علیهم السلام ـ و یکی از مهمترین منابع شیعی در این موضوع است. متفکر نامدار شیعه، علی بن عیسی اربلی در این کتاب با قلمی شیوا و عباراتی سهل و آسان به تشریح اعتقادات و اندیشه های کلامی شیعه می پردازد. او با طرح مسائلی همچون ضرورت امامت، تبیین جایگاه آن در جامعه اسلامی، نکته های مهم تاریخی، فضائل و مناقب، علت شهادت هر یک از ائمه اطهار ـ علیهم السلام ـ، فرزندان، سخنان آن بزرگان و ناگفته های بسیاری را برای مخاطبان موافق و مخالف خود روشن می سازد.

«الحكومة العالمية للامام المهدى (عج)» معرب كتاب «حكومت جهانى مهدى (عج)» نوشته آيت‌ الله ناصر مكارم شيرازى است كه به عربى جديد و به ادبيات روز ترجمه و در يك جلد ارائه شده است. اين كتاب داراى يازده فصل مى‌ باشد كه هر كدام داراى بخش هاى گوناگون و فهرستى هستند و با توجه به سير محتوايى و فكرى كتاب نسبت به كتاب هاى ديگر حكومت حضرت مهم ترين فصل هاى اين كتاب عبارتند از: مصلح بزرگ در ميان اقوام ديگر، انقلاب جهانى، آمادگى‌ هاى لازم براى حكومت جهانى، انتظار، نشانه‌ هاى آغاز انقلاب.

کتاب «مائةُ مَنْقَبَة» معروف به فضائل ابن شاذان کتابی است تالیف ابوالحسن محمد بن احمد بن علی، معروف به ابن شاذان قمی و از بزرگان شیعه در قرن چهارم و پنجم هجری است. در این کتاب، صد کرامت و فضیلت درباره حضرت علی (ع) برگرفته از منابع مختلف، ذکر شده است. مؤلف از میان اخبار متعدد، یک‌ صد روایت را گلچین کرده و این امر باعث شده روایاتی بسیار زیبا و بشارت دهنده به شیعیان جمع‌ آوری گردد. مهم‌ تر از آن، مقبولیت کتاب نزد مخالفان است. چنانکه بزرگانی از اهل تسنن به آن اعتماد کرده و مطالب و روایات آن را در کتاب‌ هایشان آورده‌ اند.