جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

«اَلدَّمْعَةُ السّاکِبَة فی أحْوالِ النَّبیّ و العِتْرَة الطّاهِرَة» (اشکِ ریزان در احوال پیامبر و آل پاکش) کتابی به زبان عربی در زندگانی (مناقب و مصائب) چهارده معصوم نوشته محمد باقر دهدشتی بهبهانی است. مطالب چشمگیری از این کتاب درباره امام حسین (ع) و واقعه عاشورا است. دهدشتی بهبهانی در این کتاب، زندگانی ائمه را در چند جلد نگاشته است که مجلدات چهارم و پنجم در ۱۴ فصل اختصاص به امام حسین و عاشورا دارد. در این کتاب مؤلف پاره‌ ای روایات غیر مستند و داستان های مجعول را نیز آورده است. وجود این قبیل مطالب، از اعتبار کتاب نزد محققان کاسته است. دهدشتی انگیزه خود از نوشتن این کتاب را اختصار کتاب‌ های فضایل و مقاتل و نادرستی کتاب‌ های طولانی در این زمینه یاد کرده است. جلد دوم این کتاب به بررسی زندگی امام علی (ع)، امام اول شیعیان می پردازد.

کتاب «فضائل أمیر المؤمنین علی بن أبي طالب (ع) فی القرآن الکریم » نوشته سعيد أبو معاش، به شرح و بررسی آیاتی از قرآن کریم در شان و «منزلت امام علی(ع)» می پردازد. در این نوشتار که ششمین جلد از یک مجموعه ده جلدی است، آیاتی از قرآن کریم به همراه روایاتی تفسیری در زمینه جهاد امام علی (ع)، عبادت آن امام، افضل بودن اعمال ایشان نسبت به سایر مردم، ایمان ایشان، اهمیت بیعت با آن امام و برخی دیگر از صفات امیرالمومنین علی (ع) و دلاوری‌ های ایشان در جنگ‌ های صدر اسلام و نقش آن امام در فتح خیبر و سایر غزوات پیامبر اسلام (ص)، دلایل امامت امام علی (ع) از طریق جنگ‌ های ایشان نقل و مورد تفسیر اجمالی قرار گرفته است.

کتاب «کلام النبی صلی الله علیه و آله لا من زیادة الناس (اللهم وال من والاه و عاد من عاداه)» نوشته محمدجعفر طبسی، تحقیقی پیرامون متن «روایت غدیر» است. نگارنده در این اثر در پی آن است تا این شبهه را از ذهن‌ ها كنار بزند كه عبارت «اللهم وال من والاه و عاد من عاداه و انصر من نصره و اخذل من خذله» ادامه سخن رسول گرامی اسلام در صحرای غدیر است نه این‌ كه اضافه‌ ای باشد كه از سوی مردم و یا از سوی علمای دین در قرون گذشته وارد شده است. وی در همین راستا، در فصل اول راویانی كه این حدیث را روایت كرده‌ اند را نام برده است. در فصل دوم نیز علما و راویانی كه در طبقات مختلف حدیثی مقدار زیاده این حدیث را روایت كرده‌ اند را نام برده و ثقه بودن آنان را نیز متذكر شده است. در فصل پایانی نیز نمونه‌ های مختلف ثبت شده این روایت معرفی شده است.

کتاب «فضائل أمیر المؤمنین علی بن أبي طالب (ع) فی القرآن الکریم » نوشته سعيد أبو معاش، به شرح و بررسی آیاتی از قرآن کریم در شان و «منزلت امام علی(ع)» می پردازد. در این نوشتار که هفتمین جلد از یک مجموعه ده جلدی است، برخی دیگر از آیاتی که مربوط به فضایل و کرامات امام علی (ع) است مورد تفسیر و تاویل قرار گرفته است. دلالت برخی از آیات در زمینه امامت امام علی (ع) صدیق بودن ایشان، عصمت آن امام، حقانیت و افضلیت امام علی (ع) در مساله امامت و خلافت و فاروق اعظم بودن ایشان و شرح روایاتی در این زمینه‌ ها از اصلی‌ ترین مندرجات این جلد از کتاب است.

فضائل الخمسة من الصحاح الستّة و غيرها من الكتب المعتبرة، تألیف محقق فيروزآبادى، در بردارنده احاديث و روايات فضائل و مناقب پنج تن آل عبا عليهم السلام ، از مهم‌ترين كتاب‌هاى اهل سنت و جماعت مى‌باشد كه در بلاد اسلامى مورد توجه قرار گرفته و علامه امينى در نشر آن به به بلاد اسلامى كوشش داشته است. انگيزه تأليف كتاب آن بوده كه مؤلف در سفر حج با يكى از دانشمندان اهل سنت به بحث مى‌نشيند و پس از گفتگوهاى مذهبى ضمن اعتراف مى‌گويد: شما شيعيان با ادله متقنى كه در دست داريد، در نشر و تبليغ ضعيف هستيد و آن طور كه بايد و شايد مذهب اهل بيت عليهم السلام را بين مسلمانان اشاعه نمى‌دهيد. كتاب مشتمل بر پنج مقصد است كه هر مقصد به بيان فضائل يكى از خمسه طيبه مى‌پردازد. البته مقصد چهارم و پنجم هر دو درباره حسنين(عليهماالسلام) است كه مقصد چهارم به مناقب مشترك آن دو بزرگوار و مقصد پنجم به مناقب اختصاص آنان مى‌پردازد. از سه جلد كتاب، تا بخشى از جلد دوم به مناقب اميرالمؤمنين (عليه السلام) اختصاص يافته است.

لماذا اخترت مذهب الشيعه مذهب اهل البيت (علیهم السلام) درباره اثبات حقانيت اميرالمومنين (علیه السلام) و جانشينى ايشان بعد از رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) نوشته شده است. كتاب با دو مقدمه و مطالب در هشت فصل، تنظيم شده است. نويسنده در تمامى اين فصول، با استفاده از آيات و رواياتى كه در كتب اهل سنت منقول است، به اثبات حقانيت و ولايت اميرالمومنين علیه السلام و فرزندان معصومش علیهم السلام پرداخته و در دو فصل آخر، به ماجراى سقيفه اشاره نموده و مناظراتى را كه با افراد مختلف داشته، نقل كرده است. نويسنده در فصل اول، اشاره مى‌كند كه همه مذاهب چهارگانه اهل سنت، از شاگردان امام صادق (علیه السلام) بوده و از ايشان مطالب را گرفته و به چهار فرقه تبديل شده‌اند. از اين‌رو آنچه كه در كتب مذاهب اربعه، موافق مذهب جعفرى است، از «جعفر بن محمد الصادق (علیه السلام)» و آنچه كه مخالف با گفتار ايشان است، اجتهاد خود اين چهار نفر مى‌باشد. وى در اين فصل، به شرح حال خويش پرداخته و در ادامه، به اختلافاتى كه بين اين مذاهب چهارگانه و اختلاف فتاوايى كه دارند، اشاره نموده است. مثلا مى‌گويد كه شافعى معتقد است اگر كسى دستش به زن اجنبيه‌اى بخورد، وضويش باطل مى‌شود و حنفى خلاف آن را گفته است. همچنين مالك با اين دو مخالف ورزيده و مى‌گويد اگر اين تماس از روى شهوت باشد يا از عمد، وضوء واجب مى‌شود و الا مشكلى ندارد. شافعى دخترى كه از زنا به دنيا آمده را براى ازدواج جائز مى‌داند، اما سه مذهب ديگر مخالفت كرده‌اند. حنفى مى‌گويد كه وضوء با خروج خون از بدن ولو كم باشد، باطل مى‌شود و سه گروه ديگر خلاف آن را گفته‌اند. نويسنده در ادامه، طائفه شيعه را طائفه‌اى حقه و محقه خوانده و بهترين خلق خدا حساب مى‌كند و جزء فرقه ناجيه مى‌شمارد .وى در فصل دوم، به اثبات ولايت و حقانيت اميرالمومنين (علیه السلام) توسط آيات ولايت، تطهير، مباهله، مودت، صلوات، تبليغ يا حديث غدير پرداخته و همچنين در عنوانى به نام شيعه و سنت نبوى، به بررسى دلالى احاديثى چون حديث دار انذار، ثقلين، سفينه، منزلت و مدينة العلم پرداخته است. در فصل سوم، به نصوصى كه از طرف پيامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) درباره محصور بودن خلفاء در 12 امام اشاره شده، پرداخته شده است. نويسنده در فصل چهارم، از احاديثى كه در فضائل اميرالمومنين (علیه السلام) و ذريه‌ى ايشان سخن گفته شده، نام برده است. در فصل پنجم، احاديث و سخنانى از پيامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) نقل شده كه به اعلميت على (علیه السلام) و اهل بيتش بر سايرين دلالت دارد. همچنين شهادت بعضى از علماء به اعلميت على (علیه السلام) و اهل بيت ايشان بيان شده است. فصل ششم، در مدح پيامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) از شيعه على (علیه السلام) و اهل بيت اوست. در فصل هفتم به مصيبت سقيفه پرداخته شده و ماجراى سقيفه ذكر شده است. نويسنده در فصل آخر، مناظراتى كه با افراد مختلف و بزرگان علماى شافعى در زمينه ولايت و تشيع داشته اشاره كرده است.

کتاب «مصادر حديث الطير و موارد نقله و توثيق رواته عند أهل السنّة» نوشته محمدجعفر طبسی به زبان عربی است. در این اثر برخی از مشکلاتی که از لحاظ سند و دلالت در زمینه‌ های مختلف اخلاقی و اعتقادی وجود دارد اشاره شده و به رفع ابهام از این روایات پرداخته شده است. این روایات در مسایل گوناگونی مانند طینت، بقای طینت میت در قبر او، مفهوم اعاده معدوم، راه‌ های شناخت خدا، مقام کشف یقین امیرالمومنین علی (ع)، بداء، ماهیت وحی بر شخص پیامبر اسلام (ص)، علم و مشیت خدا، قضا و قدر الهی، سرگذشت برخی از پیامبران الهی و عصمت آنها، خیر و شر و مخلوق بودن آنها، سعادت و شقاوت انسان‌ ها، جبر و اختیار، امر بین الامرین، دیدن خدا و امکان آن، خلقت آدم و کیفیت آن، ابعادی از تاریخ اسلام، خروج قائم آل محمد (ص)، مباحثی در توحید، توضیح و تفسیر برخی از آیات قرآن، تعداد عوالم خلق شده توسط خداوند متعال و برخی دیگر از مسایل اعتقادی مندرج در روایات است که نگارنده به شرح مفاد آنها و رفع ابهام از آنها پرداخته است.

فضائل الخمسة من الصحاح الستّة و غيرها من الكتب المعتبرة، تألیف محقق فيروزآبادى، در بردارنده احاديث و روايات فضائل و مناقب پنج تن آل عبا عليهم السلام ، از مهم‌ترين كتاب‌هاى اهل سنت و جماعت مى‌باشد كه در بلاد اسلامى مورد توجه قرار گرفته و علامه امينى در نشر آن به به بلاد اسلامى كوشش داشته است. انگيزه تأليف كتاب آن بوده كه مؤلف در سفر حج با يكى از دانشمندان اهل سنت به بحث مى‌نشيند و پس از گفتگوهاى مذهبى ضمن اعتراف مى‌گويد: شما شيعيان با ادله متقنى كه در دست داريد، در نشر و تبليغ ضعيف هستيد و آن طور كه بايد و شايد مذهب اهل بيت عليهم السلام را بين مسلمانان اشاعه نمى‌دهيد. كتاب مشتمل بر پنج مقصد است كه هر مقصد به بيان فضائل يكى از خمسه طيبه مى‌پردازد. البته مقصد چهارم و پنجم هر دو درباره حسنين(عليهماالسلام) است كه مقصد چهارم به مناقب مشترك آن دو بزرگوار و مقصد پنجم به مناقب اختصاص آنان مى‌پردازد. از سه جلد كتاب، تا بخشى از جلد دوم به مناقب اميرالمؤمنين (عليه السلام) اختصاص يافته است.