جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

دکتر علی شریعتی را می‌توان یکی از چهره‌های تأثیرگذار در روند انقلاب اسلامی در دهه‌های 50 و40 شمسی قلمداد کرد،که در ایجاد روحیه انقلابی‌گری و نشان دادن سیمای جدیدی از اسلام تلاش‌های فراوانی نموده است. وی همچنین درصدد بود که نشان دهد اسلام می‌تواند هم به عنوان آلترناتیویی در مقابل مکاتب مطرح آن زمان یعنی مارکسیسم، لیبرالیسم و اگزیستانسیالیسم قرار گیرد و هم می‌تواند بهترین پاسخ را برای نیازها و مشکلات انسان‌ها ارائه دهد. حال امروزه با گذشت چند دهه از بیان آن مسائل و در عصر جهانی‌شدن و پیچیده شدن شرایط و فضای حاکم بر زندگی انسان‌ها، به نظر می‌آید که پاره‌ای از مسائلی که شریعتی به آن‌ها پرداخته بود از جمله مسائلی در زمینه‌ی انسان‌شناسی، عدالت، آزادی و ... امروزه نیز قابلیت مطرح شدن را دارند، و چه بسا بسیاری از مسائلی که شریعتی در رابطه با مشکلات و پیامدهای جامعه مدرن و سرمایه‌داری به آن پرداخته، امروزه نیز بیشتر از گذشته مطرح هستند. هدف ما در این پژوهش نیزبازخوانی آثار شریعتی به خصوص در زمینه اسلام و تشیع و توانمندی‌های آن در پاسخگویی به نیازهای انسان‌ است. در نهایت می‌توان گفت شریعتی اندیشمندی بود که نگرش او ابعاد جهانی داشت، و همچنین دغدغه‌ی او معرفی اسلام به عنوان یک مکتب عقلانی بود که با مکتب مدرن و پست مدرن تا اندازه‌ی زیادی هماهنگی داشته باشد، از همین روی سعی بر این داشت که با توسل به برداشت‌های جدید و عمیقش از جهان‌بینی توحیدی هم‌زیستی مسالمت‌آمیز را در گستره‌ی جهانی مهیا سازد.

‫نوشتار حاضر ضمن معرفي شيعه و تشيع اهواز و شکل‌گيري آن در اين شهر تا دوران حکومت صفويه، برخي شخصيت‌هاي معروف شيعي اين ديار و اوضاع شيعيان در آن را وصف مي‌کند. نويسنده در چهار فصل به ادوار مختلف حضور شيعيان در زمان حيات ائمه(، عصر غيبت صغرا و کبرا تا زمان به قدرت رسيدن حکومت صفويه در ايران پرداخته و وضعيت شيعيان در دوران گوناگون را شرح داده است. وي در فصل اول ضمن شناسايي شهر اهواز از لحاظ تاريخي، جغرافيايي و طبيعي، وجه تسميه اين شهر و وجود قوميت‌هاي مختلف به ويژه اقوام عرب را از ويژگي هاي مهم آن مي‌شمارد. آن گاه از جنبه تاريخي، حضور اديان و فرق و مذاهب گوناگون به ويژه حضور پررنگ شيعيان در اهواز از قرن اول هجري وصف گرديده است. نگارنده در فصل دوم به حضور شيعيان در اهواز از زمان حيات امام علي(ع) تا امام حسن عسکري(ع) پرداخته و اصحاب اهوازي ائمه معصوم(س) را معرفي کرده، تأثير ائمه در گسترش تشيع در اهواز را شرح مي‌دهد. وي در همين زمينه به معرفي برخي انديش‌مندان اهوازي در علوم حديث، فقه، کلام، تفسير و... و ارتباط آنان با ائمه يا اصحاب و وکلاي ائمه( اشاره کرده و برخي نهضت‌هاي شيعي و حرکت‌هاي شيعيان اهواز برضد خلفاي عباسي را شرح داده است. در فصل سوم به بررسي تاريخ شيعه در اهواز در غيبت صغراي امام زمان و ارتباط مردم اين شهر با وکلاي آن حضرت و دولت‌هاي شيعي پديد آمده در آن زمان در اهواز مانند دولت مشعشيان، دولت بطايح، دولت آل بويه و آل حنويه کردي معرفي شده‌اند. فصل چهارم به نقش شعراي شيعي اهواز در گسترش مذهب تشيع اختصاص دارد و مدايح شاعراني مانند ابن سکيت، سيد حميري و دعبل خزاعي در وصف اهل بيت(ع) عامل مهمي در گسترش فرهنگ تشيع در اهواز قلمداد شده است.