جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
مرور > مرور کلید واژه ها
>
فلسفه و منطق
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 152
شرح منظومه حکیم سبزواری بخش معاد، تصحیح، اعراب‌گذاری، ترجمه متن و نقل حواشی حکیم سبزواری حکیم هیدجی، حکیم آملی و حکیم آشتیانی
نویسنده:
علی‌اکبر افراسیابپور
نوع منبع :
رساله تحصیلی , شرح اثر , ترجمه اثر
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
در این نوشته ما قدیمی‌ترین نسخه که بسال 1261 ه نگارش یافته را بعنوان نسخه اصل اتنخاب نموده و بقیه نسخه‌ها را بعنوان نسخه بدل استفاده نموده و اختلافات را در پاورقی ذکر کرده‌ایم. در مورد حواشی نیز اختلاف در حد عدم تطبیق در شماره صفحات است و علت این بوده که هر کدام از چهار نفر که حاشیه نوشته‌اند یک نسخه واحد را در اختیار نداشته‌اند لذا طبق نسخه خود شماره‌گذاری نموده‌اند، که در تطبیق قابل شناخت بود و مشکلی نداشت . در این نوشته ضمن تصحیح متن کتاب که خطی می‌باشد به تصحیح حواشی نیز پرداخته شده که بسیار بد خط همراه با افتادگی و ناخوانا بود، که با تطبیق نسخه‌ها مشکلی در مطالعه آن نمی‌ماند. در ترجمه نیز سعی گردیده عین کلمات و عبارات حکیم سبزواری بدون کم و کاست ترجمه شود تا بیشتر مورد استفاده علاقمندان باشد. اضافات مترجم در میان علامت پرانتز() قرار گرفته است . چون این متن از عصر حکیم سبزواری در حوزه‌های علمیه و خارج ازآن بعنوان کتاب درسی مورد استفاده بوده و می‌باشد و واژه‌های فلسفی و کلامی آن که دارای بار معنایی ویژه‌ای هستند، نیاز به شرح مفصل دارد . اما در اینجا به توضیحات کوتاهی اکتفا شده است . از طرفی چون متن این کتاب بعنوان شرحی بر اشعار خود آن حکیم می‌باشد، در مواردی نکات ادبی و صرف و نحوی نیز بیان شده که ربطی به متن ندارد اما در مطالعه و ترجمه یاری گرند، لذا از ترجمه عین آن کلمات صرفنظر شد و مقصود حکیم در ترجمه رعایت شد. بطور مثال مبتدا و خبر را در شعر معین نموده که نقل آن در ترجمه زائد است اما رعایت آن لازم می‌باشد.
مشخصات اثر
نقد هیوم بر علیت
نویسنده:
مهدی بیابانکی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
مشخصات اثر
الاشارات و التنبیهات ، اثر حجه‌الحق ابن‌سینا، شرح خواجه نصیرالدین‌طوسی
نویسنده:
محمدعلی جوان
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
خواجه نصیرالدین طوسی
چکیده :
رساله حاضر مشتمل است بر ترجمه و تفسیر متن و شرح خواجه نصیرالدین طوسی بر کتاب اشارات و تنبیهات شیخ‌الرئیس ابوعلی‌سینا که هر دو از استوانه‌های حکمت مشا و از نوابغ روزگار خود بوده‌اند ابن‌سینا شارح بزرگ سخنان و آرا ارسطو و رئیس حکمای مشا است او موسس بسیاری از اصول و قوانین محکم و متقن فلسفه و مرجع مطلق علم طب و فلسفه و حکمت است خواجه‌نصیر را نیز استاد بشر و عقل حادی عشر نام نهاده‌اند او در تمام علوم و بخصوص فلسفه، کلام، ریاضیات ، هیات و نجوم ملجا و مرجع علما و دانشمندان معاصر خود بوده است .
مشخصات اثر
احوال نفس پس از مرگ در آراء افلاطون (تناسخ) و نظر خاص ملاصدرا در باب معاد و مقایسهء دو رای
نویسنده:
علی اصغر صنمی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
چکیده :
در بخش اول این رسالهء، به افلاطون و تبیین تناسخ وی پرداخته‌ایم و سپس در بخش دوم تناسخ و انواع آن را بیان و توسط ملاصدرا رد کرده‌ایم و در بخش سوم نظر ملاصدرا را در زمینهء معاد را بیان داشته‌ایم. در بخش اول به جریان وارد شدن تناسخ در فلسفهء افلاطون و رابطهء آن با مثل افلاطون پرداخته‌ایم و عنوان کرده‌ایم که تناسخ را افلاطون برای پاره‌ای از انسانها می‌داند. و البته فلاسفهء حقیقی از این گردونه نجات یافته و به عالم مثل می‌پیوندند. در بخش دوم تناسخ همهء انواع آن رد می‌شود و ملاصدرا یک معنای ابداعی از تناسخ غیر از معنای مصطلح آن را عنوان می‌کند که بر معاد منطبق است و قول افلاطون و قدما را به همین معنای صحیح حمل می‌کند. آنگاه در بخش پایانی به اقوال مسلمین در زمینهء معاد پرداخته و سپس رای ملاصدرا در این زمینه را مطرح کرده‌ام و آنگاه به چند جزء اساسی نظریهء وی در معاد مستقلا در فصلهای بعدی پرداخته‌ام. من جلمه ادعای ملاصدرا مبنی بر اینکه معادی که او مطرح کرده عینیت نفس و بدن دنیایی و اخروی هر شخص را اثبات کرده، و من خواهم گفت که ملاصدرا چنین نکرده و اصول چنین چیزی ممکن و معقول نیست . و نیز در تجرد خیال که از مبانی اساسی معاد جسمانی ملاصدرا است به آن نیز به عنوان فصل مستقلی در کنار آراء مشائین و مشرقیین در این زمینه پرداخته‌ام و بالاخره ارزیابی از معاد ملاصدرا و مقایسه آن به معادگرایی قرآنی و مقایسه معاد ملاصدرا با رای افلاطون در احوال نفوس مردگان.
مشخصات اثر
منتخب الرسائل شامل رساله‌های: انموذح از ذوقیات عقلی و معقولات ذوقی، وجدانیات و ذوقیات ، کواکب الثواقب و توحید. تالیف : عارف محقق، محمدبن‌محموددهدارشیرازی متوفای (1016 ه.ق)
نویسنده:
ابراهیم مهرابی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
بدنبال پیشنهاد حضرت استاد علامه، سیدجلال‌الدین میری آشتیانی به کتابخانه آستان قدس رضوی و آیه‌الله مرعشی (ره) مراجعه کردم و با مشکلات عدیده‌ای توانستم چند رساله نفیس خطی را بیابم. ماهها طول کشید تا عکس نسخه‌ها را در اختیار بنده قرار دادند. در ابتدای کار، رساله‌هها را مطالعه کردم تا بهترین و صحیحترین آنها را بعنوان نسخه اصل انتخاب کنم، این عمل، با توجه به اینکه تجربه اول حقیر بود، وقت زیادی را به خود اختصاص داد. بعد از مطالعه و انتخاب نسخه اصل، به استنساخ آنها پرداختم، بعد از اتمام استنساخ شروع کردم به تطبیق کلمه به کلمه با نسخه‌های بدل و کمکی. از آنجائی که تفاوت لفظی و نه معنائی بین نسخه اصل و بدل، بسیار بود و از طرف دیگر نثر نسخه‌ها، نثر نسخه‌ها، نثر مخصوص به خود و از علامت‌گذاری کاملا معری بود، مشکل کار تطبیقی را دو چندان ساخته بود بهمین دلیل، دقت فراوان، وقت بسیار و وسواس زیاد را می‌طلبید، حقیر با شوق فروان، چیزی از این سه خواسته را فروگذار نکردم و با جدیت تمام کار تطبیق را به پایان رساندم. نسخه‌های بدون علام‌تگذاری بودند، لازم بود رساله‌ها را با اشراف بر محتوای جملات ، معانی کلمات و سبک و سیاق نگارش ، علامت‌گذاری گردد. این کار را با وسواس زیاد انجام داده‌ایم، امید است خلاف منظور مولف بیدار، حکیم محمد دهدار، واقع نگردیده باشد.
مشخصات اثر
کیفیات نفسانی از دیدگاه صدرا
نویسنده:
ابراهیم نوری
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
این رساله مشتمل بر یک مقدمه و دو بخش می‌باشد که: بخش اول آن دارای سه فصل که به ترتیب عبارتند از مباحث عمومی مقولات ، پیرامون جواهر و پیرامون اعراض (به نحو مختصر و مجمل) و بخش دوم آن که در واقع بخش اصلی این رساله است در نه فصل می‌باشد و به ترتیب عبارت می‌باشند از: فصل اول در کیف و اقسام آن، فصل دوم پیرامون قدرت ، فصل سوم پیرامون لذت و الم، فصل چهارم در باب اراده، فصل پنجم در مورد خلق، فصل ششم پیرامون غم و شادی و نظایر آن دو، فصل هفتم در صحت و مرض ، فصل هشتم پیرامون علم و فصل نهم در اتحاد عاقل و معقول می‌باشد. در تهیه و تدوین این رساله ملاک اصلی ما کتاب نفیس اسفار اربعهء صدرالدین شیرازی بوده است و سایر کتب فلسفی ایشان در درجهء دوم مورد استفاده قرار گرفته‌اند، همچنین جهت فهم بهتر مطلب از بعضی کتب فلسفی برخی اعاظم فن حکمت بهره‌گیری شده است .
مشخصات اثر
نقد و بررسی حقیقت از دیدگاه افلاطون
نویسنده:
حسین نوری
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم)
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
آنگاه که در گفتار حکماء دقت کنیم متوجه می‌شویم آنچه که فکر آنها را به خود مشغول کرده است این بود که آیا آنچه محیط بر انسان است و آدمی آن را درمی‌یابد حقیقت و واقعیت دارد یا نه؟ و به عبارت دیگر اولین مسئله‌ای که از دیرباز تا به امروز اندیشهء فلاسفه را به خود جلب کرده است مسئله ثبات و تغیر است فلاسفه با خود می‌گفتند آنچیزی که بر انسان احاطه دارد اگر واقع است چرا متغییر است و بر یک حالت نیست ؟ و اگر واقعیت ندارد آنچه به نظر انسان نمایش می‌یابد چیست ؟ این دو صورت عمده که یکی تغیرپذیری بعضی از امور و دیگری دوام و استمرار بعضی از امور دیگر است از دیرباز مورد توجه متفکران یونانی بود این متفکران در اولین نظریات خود سعی بر آن داشتند تا هم جنبهء ثبات و هم جنبهء تغیر را تبیین نمایند، جنبه ثبات را از طریق توصیف عالم بر حسب یک یا چند عنصر ثابت و جنبهء تغیر را از راه دگرگونیهای موجود در عالم پدیدار تبیین کنند، عالم پدیدار همیشه در حال تغیر و عالم واقعی همواره دارای اوصاف ثابت و نامتغیر است . اما برخی مشکلات باعث گردید که چنین تصور شود که این دور صورت متغیر و ثابت ممکن نیست هر دو صورتهای واقعی و حقیقی جهان باشد، زیرا از یک طرف اگر همه چیز تغییر می‌کند دیگر چیزی ثابت نمی‌تواند باشد و از طرف دیگر اگر عنصر ثابتی در جهان وجود داشته باشد آن عنصر در معرض تغیر قرار نمی‌گیرد و نمی‌توان با این عنصر ثابت تغییرات و دگرگونیهای عالم طبیعت را تبیین کرد و بالاخره چنین عنصر ثابتی نمی‌تواند جزء نظام و دستگاه عالمی باشد که همواره در حال صیرورت و شدن است . لذا با توجه به این مفاهیم و ضرورت این مسائل در عالم فلسفه و نزد اندیشمندان سترگ دنیای فلسفه به نظرم آمد که حقیقت را از دیدگاه افلاطون مورد تحلیل و بررسی قرار دهم ولی قبل از هر چیز بدین منظور بر آن شدم که برای فهم دقیق نظام فلسفی افلاطون که از جریانهای فکری گوناگون متاثر می‌باشد آن جریانات فکری را به طور مختصر مطرح کرده و سپس نظریه مورد توجه افلاطون را بازگو نمایم.
مشخصات اثر
وجود جهان مادی از دیدگاه برکلی و فلاسفه اسلامی
نویسنده:
لطف‌الله عباسی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
به نظر لاکما در ادراکحسی مستقیما به اشیاء مادی آگاهی پیدا نمی‌کنیم بلکه فقط به تصوراتی که این اشیاء در اذهان ایجاد می‌کنند آگاهی داریم، اما در عین حال می‌توانیم نتیجه بگیریم که این اشیاء موجودند زیرا آنها علتتصوراتما محسوبمی‌شوند. همچنین به نظر لاکبعضی از تصوراتشبیه به کیفیاتی هستند که در خود اجسام وجود دارند ولی بعضی از آنها به این دلیل که نسبی هستند فقط در ذهن وجود دارند. او دسته اول را کیفیاتاولیه و دسته دوم را کیفیاتثانویه می‌نامد. اما به نظر بر کلی چنین عقیده‌ای هم به شکاکیتمنجر می‌شود و هم به الحاد. اگر ما فقط به تصوراتحسی آگاهی داریم چگونه می‌توانیم نتیجه بگیریم که این تصوراتمطابق بااشیاء مادی‌اند. برکلی برای رهایی از چنین شکایتی جوهر مادی را انکار نموده و تصوراترا شیء واقعی دانسته و آنها را بازنمای چیزی غیر از خودشان نمی‌داند. بعلاوه برکلی همان دلایلی را که لاکبرای ذهنی بودن کیفیاتثانویه اقامه کرده بود برای ذهنی بودن کیفیاتاولیه بکار گفتو همه کیفیاتمحسوسرا تصوراتدانسته و تصوراتنیز نمی‌توانند قائم به یکشیء غیر مدرکباشند. بدین ترتیببرکلی جهان مادی را به مجموعه‌ای از تصوراتتقلیل داده و ایده‌الیسم وی شکل می‌گیرد. برکلی علیرغم انکار ماده از پیروان اصالتحسمحسوبمی‌شود، زیرا وی برای توجیه ادراکاتحسی خدا را جایگزین ماده می‌کند. فلاسفه اسلامی بر خلافبرکلی وجود جهان مادی مستقل از ذخن را یکامری بدیهی پنداشته‌اند. به نظر آنها متعلق بی‌واسطه آگاهی همان تصوراتذهنی استو به واسطه این تصوراتبه اشیاء خارجی مستقل از ذهن علم پیدا می‌کنیم و آنها تطابق این دو نحوه وجود را نیز یکامر بدیهی می‌دانند. بعلاوه فلاسفه اسلامی بر خلافبرکلی اعتقاد به وجود ماده را نه تنها دست‌آویزی برای انکار خدا نمی‌دانند بلکه به این جهتکه خصوصیتذاتی آن امکان ماهوی استو امکان ماهوی نیز ملاکنیازمندی شیء به علتاست ، آن را یکی از دلایل اثباتوجود خداوند قرار داده‌اند.
مشخصات اثر
رابطه عقل و ایمان در مفاتیح‌الغیب ملاصدرا
نویسنده:
طیبه جورابچی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
چکیده :
امروزه این ارتباط و پیوند میان این دو امر الهی (عقل و ایمان) یکی از مسائل مهم و اساسی استکه در فلسفه دین مطرح گردیده که به دنبال خود این سوالاترا نیز دربردارد: آیا عقل قادر به شناختاستو اگر هستتا چه حدی؟ آیا اگر مرزی برای شناختعقلی وجود دارد عقل میتواند ورای آن برود و در حیطه ایمان وارد شود یا نه؟ آیا اعتقاداتدینی قابل اثباتعقلی است ؟ و ... این مسئله نه تنها امروزه مطرح استبلکه در گذشته از همان صدر اسلام هم در کلام و هم در فلسفه اسلامی مطرح شده استکه به دنبال آن هر یکاز نحله‌های فلسفی عقیده‌ای را در این زمینه اتخاذ نموده‌اند. ما در اینجا قصد توضیح تکتکآنها به نحو جامع و کامل نداریم زیرا هدفاز این تحقیق بررسی این مسئله در کتاب"مفاتیح‌الغیب " ملاصدرا میباشد.لذا بیان این مسئله از نظرگاههای مختلفتنها از حیثتاثیری استکه بر این فلسفه گذاشته‌اند و نیز از آن جهتاستکه مقدمه‌ای برای ورود این فلسفه باشد تا بتوانیم با دید بازتری وارد این مسئله در فلسفه ملاصدرا شویم.
مشخصات اثر
الهیات بالمعنی الاخص در نهج‌البلاغه
نویسنده:
رضا یوسفی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
خلاصه آنچه که این پایان‌نامه به دنبال آن است بدین قرار است : در بخش اول آن سعی شده است که گوشه‌ای از شخصیت والا و بلند مرتبه سرباز گمنام اسلام، مولی‌الموحدین و نیز کتاب ارجمند و مقدس نهج‌البلاغه از زبان صاحبنظران مختلف اعم از مسلمان و غیرمسلمان برشته تحریر کشیده شود، هرچند که شناخت و معرفت شخصیت آن ابرمرد تاریخ به جهت اتصال به عالم قدس‌الهی غیرممکن و محال می‌نماید. در بخش دوم به اثبات صانع مقدس از طرق گوناگون (فطرت ، حدوث و خلق عالم، قصد و عنایت ، فسخ عزائم و نقص همم) پرداخته شده است . اگرچه کتاب نهج‌البلاغه کتاب جامعی است و در راستای موضوع خاصی نیست و همانطور که از عنوان آن پیداست مولف و گردآورنده آن سعی نموده که تنها خطب و رسائل و کلمات قصار آن حضرت را که از جنبه ادبی و بلاغی نظر وی را جلب کرده گردآورد، لذا مسائل و موضوعات نهج‌البلاغه متفاوت بوده و مطلب خاصی را دنبال نمی‌کند. بنابراین در این قسمت برهان‌هایی را که در رابطه با اثبات باریتعالی بکار رفته، به آن اشاره شده و پیرامون آنها توضیحات مختصر داده شده است . در بخش سوم به این مطلب اشاره شد که اگرچه بر وجود اقدس خداوند، دلایل مختلف اقامه شده و چنانچه گفته‌اند الطرق الی الله بعدد انفاس الخلائق اما عقول را بر ذات و کنه او راهی نیست و عقل و فهم بشری عاجز و قاصر از آن است که وجود حضرتش را تحدید نماید و از آنجا که وجود مقدس او از هر جهت وجودی بی‌حد و نهایت و از هر نظر علی‌الاطلاق است ، موجود مقید و محدودی همچون انسان و یا ملائکه مقرب را به ذات او راهی نبوده و هرگز کنه وجود او را درک نخواهد کرد. در بخش دیگر به توحید و وحدانیت حضرت حق پرداخته و ضمن بیان یکتایی خداوند صفات ثبوتیه و سلبیه‌ای را که در کتاب نهج‌البلاغه به آنها اشاره شد و نیز قرآن کریم در مواردی به آنها پرداخته، مورد بحث قرار گرفته است . ابتدا با بیان این مطلب که صفت غیر از موصوف است به بیان غیریت و دوگانگی آنها اشاره شده و سپس در مورد خداوند بحث شده و با نفی صفات از او به توحید صفاتی خداوند و اینکه ذات او با صفات ، عینیت داشته، اشاره شده و در مورد بعضی از صفات زیر بطور مختصر توضیحاتی داده شده است . در قسمت نبوات و ولایات ، به نبوت عامه و خاصه اشاره شده و ویژگی و اختصاصات نبی و نیز وضع اجتماعی زمان ظهور، ذکر شده و به بیان فلسفه و فایده نبوت پرداخته و اینکه رسالت تنها وظیفه پیامبران است و تنها پیامبران هستند که می‌توانند واسطه میان خداوند و انسانها باشند. در بخش پایانی به اهمیت و ضرورت معاد و بازگشت به آخرت اشاره و آنگاه به خصوصیات بهشت و جهنم پرداخته و مقایسه‌ای اجمالی میان دنیا و آخرت صورت گرفته است و در آخر مراتب و درجات بهشت و رضوان الهی گفته شده و اینکه جایگاه و سرانجام اهل طاعت و معصیت بهشت و جهنم خواهد بود.
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 152