جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 140
رهایی از رنج در آموزه‌های قرآنی و آیین بودا
نویسنده:
محمدحسن رستمی، فیاض قرائی، علی جلائیان اکبرنیا، سید محمد حسین موسوی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
مشهد: دانشگاه علوم اسلامی رضوی,
چکیده :
انسان در سختی آفریده شده و در طول زندگی نیز با مشکلات مختلفی روبه‌روست. مدیریت مشکلات می‌تواند او را از رنج برهاند و در دلِ بلایا مسیری آرامش‌زا به وی بنمایاند. از سوی دیگر عدم مدیریت مشکلات موجب اختلالات عصبی و گاه نارضایتی از زندگی می‌گردد. برخی از ادیان برای مدیریت مشکلات، مبتنی بر جهان‌بینی خویش، برنامه‌هایی را ارائه نموده‌اند تا تحمل رنج را آسان یا آن را ریشه‌کن نمایند. در آموزه‌های قرآنی اسلام و تعالیم پیشوایان آن و نیز تعالیم بودا برای رسیدن به این امر راهکارهایی معرفی شده است. این نوشته به روش توصیفی ـ تحلیلی در پی دستیابی به راهکارهای اسلام و آیین بودا جهت رهایی از رنج و مقایسه و تحلیل اجمالی آن‌هاست. قرآن در موارد متعدد با پذیرش رنج و مصیبت در زندگی انسان، آن را هدفمند و عمق آن را خیر و خوبی و وسیله‌ای برای رسیدن به کمال می‌داند و در یک نگاه کلی و جامع به سه بخش تقسیم می‌کند: بازتاب عمل، کفاره گناهان و زمینه تکامل شخصیت. از سوی دیگر، آیین بودا رنج را خصیصه همه هستی از جمله انسان معرفی می‌کند و با نگاهی بدبینانه به رویدادهای ناخوشایند در زندگی انسان، هدفی برای آن‌ها بیان نمی‌کند و لزوماً باید پس از انجام دستورات هشت‌گانه از رنج رهایی یافت. این نوشتار پس از طرح مسئله و مفهوم‌شناسی، به بررسی راهکارهای رهایی از رنج از نظر اسلام و بودا و تحلیل آن‌ها پرداخته است.
صفحات :
از صفحه 51 تا 82
معنای «نجد» و «نجدین» و مراد آیه وَهَدَیْنَاهُ النَّجْدَیْنِ
نویسنده:
عباس اسماعیلی زاده
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
مشهد: دانشگاه علوم اسلامی رضوی,
چکیده :
درباره معنا و مراد آیه نهم سوره بلد: (وَهَدَیْنَاهُ النَّجْدَیْنِ) قریب به اتفاق دانشمندان اسلامی اعم از مفسران، مترجمان قرآن، قرآن‌پژوهان و محدثان بر آن‌اند که «نجدین» به معنای راه خیر و راه شر بوده، مراد آیه این است که خداوند متعالی انسان را با سرمایه شناخت خوبی‌ها و بدی‌ها آفریده و به او قدرت تشخیص این دو و تمییز آن‌ها از یکدیگر را داده است. ادله قرآنی و روایی و تبیین و توجیه‌هایی نیز در تأیید این تفسیر ارائه شده است. در این میان دو دیدگاه شاذ وجود دارد: یکی این که مراد آیه هدایت غریزی طفل به دو پستان مادر در بدو تولد است که واژه «نجد» در زبان عربی به این معنا نیز به کار رفته است؛ دیگر آن که مقصود از «نجدین» راه سعادت دنیا و راه سعادت آخرت است. دقت نظر در ادله هر یک از این دیدگاه‌ها و بررسی سیاق آیات سوره نشان می‌دهد که چون از یک سو ادله روایی دیدگاه نخست علی‌رغم شهرتش از ضعف سندی برخوردارند و حمل آیه بر این معنا نیز از جهاتی چند با تکلف همراه است و از سوی دیگر دیدگاه دوم با ظاهر الفاظ آیه تناسب و هماهنگی بیشتری دارد ترجیح با دیدگاه دوم است.
صفحات :
از صفحه 131 تا 154
فریب‌گری زن در آینه قرآن و حدیث (با تأکید بر آیه 28 سوره یوسف(ع))
نویسنده:
مهدی رجائی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
در عصر کنونی دیدگاه‌های متفاوتی درباره زن وجود دارد. گروهی با برداشتی نادرست نگاه قرآن را به زن بدبینانه می‌دانند. یکی از زمینه‌های پیدایش بدگمانی به زن آیه 28 سوره یوسف است که به همه زنان، کید بزرگ داشتن نسبت داده شده است. برخی دیگر با مقایسه آیه مذکور و آیه 76 سوره نساء که در آن کید شیطان ضعیف معرفی شده، درصدد ضربه‌زدن به شخصیت زن برآمده‌اند. این نوشتار از نوع تحقیقات کیفی است که با رویکرد تحلیل مضمون انجام شده است و برداشت‌های نوینی از این آیات ارائه می‌دهد. نویسنده بر این باور است که نگاه قرآن به زن در موضوع فریب‌کاری بدبینانه نبوده و وجود این توانایی در زن، لزوما به‌معنای به‌کاربستن آن از سوی همه زنان نیست. از طرف دیگر از آن‌جایی که گستره معنایی دو آیه متفاوت است، ‌مقایسه آن دو اشتباه است و نمی‌توان کید زن را از کید شیطان بزرگتر دانست.
صفحات :
از صفحه 85 تا 110
مسئله آزادی در فلسفه سیاسی آیت الله جوادی آملی
نویسنده:
شریف لک زایی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه فرهنگی تحقیقاتی إسراء,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
آزادی از مفاهیم پر سر و صدا در تاریخ فکر و عمل بشر بوده و معرکه آرا است. از این رو اندیشمندان در هر دوره به تبیین آن پرداخته‌اند. آیت الله جوادی آملی نیز دیدگاه خود را با توجه به آموزه‌های شیعی و در قالب دستگاه فلسفی متعالیه درباره این موضوع ارائه کرده است. اما پرسش این است که توجه به مسئله آزادی در اندیشه استاد از چه رو است و در نتیجه آزادی چه سمت‌وسویی می‌یابد. مفروض مقاله این است که آزادی در اندیشه آیت الله جوادی آملی به مثابه یک مسئله مطرح بوده و ایشان به عنوان اندیشمندی مسلمان، سودای بحث از سازگاری و ناسازگاری آزادی در مفهوم مدرن آن با آموزه‌های اسلامی را در سر می‌پروراند. او با ارائه مباحث انسان‌شناختی در پی تعریفی دینی از آزادی است که ضمن بهره‌گیری از آموزه‌های اسلامی، از حکمت متعالیه نیز اشراب ‌شود. از این منظر، آزادی مفهومی وجودی و مقول به تشکیک است و با عناصری چون تفکر، دعوت به خیر، حفظ منافع و مصالح دیگران و رعایت نظم و قانون عقلایی پیوند دارد. در نتیجه آزادی حقیقی زمانی واقعیت می‌یابد که بر مبنای عقل باشد.
صفحات :
از صفحه 47 تا 70
نقش آموزه های دینی در حل بحرانهای زیست محیطی
نویسنده:
محمد بیدهندی، علی کرباسی زاده، محسن شیراوند
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
چکیده :
خداوند هستی را با نظمی بی‌نظیر و وحدتی حیرت‌آور خلق کرده است. بخش کوچکی از این نظام، طبیعت و انسان است. طبیعت با تمام موجودات خویش در ارتباط با بخشی دیگر از هستی یعنی انسان می‌باشد. به گواهی آموزه‌های ادیان ابراهیمی (توحیدی) کل هستی و به تبع آن طبیعت تسبیح‌گوی خالق خویش می‌باشند. این صفت حاکی از مخلوقی زنده و دارای ادراک است که نوعی حقوق و تکالیف را متوجه آن می‌گرداند. خداوند طبیعت و همه مواهب آن را در اختیار انسان قرار داده تا او بتواند با بهره‌مندی از آن به کمال نهایی که همانا قرب الهی است نائل گردد. این رابطه تعاملی، رابطه بین دو موجود زنده با یکدیگر است نه رابطه‌ای که بخشی از هستی (انسان) به بهره کشی از بخشی دیگر (طبیعت) بپردازد. حلقه اتصال بین انسان و طبیعت پرداختن به مسئله بنیادین هدف غایی خلقت انسان است. در این مقاله ضمن تحلیل آموزه‌های موجود در ادیان توحیدی در حوزه مرتبط با موضوع این پژوهش، به این سؤال که نقش انسان در ایجاد فساد و شر اعم از طبیعی یا مابعدالطبیعی تا چه میزان است پاسخ داده شده است. روش تحقیق در این پژوهش نگرش تحلیلی و فلسفی به پدیده‌های عالم با استفاده از پردازش آموزه‌های ادیان توحیدی می‌باشد. از جمله نتایج این پژوهش می‌توان پرداختن به مسئله بحران زیست محیطی با نگاهی نو و دین محور و ارائه راه حل‌های مبنایی دینی در این خصوص و نیز وجود شر در هستی در صورت تقابل انسان با محیط زیست را نام برد.
صفحات :
از صفحه 7 تا 23
بررسی و نقد دیدگاه پلنتینگا درباره داروینیسم
نویسنده:
حمیدرضا آیت‌اللهی، فاطمه احمدی
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
چکیده :
پلنتینگا در تبیین تعارض تکامل و آموزه خلقت، به تجزیه و تحلیل «نظریه تکامل» می‌پردازد. او نظریه تکامل را، که به «واقعه عظیم تکاملی» تعبیر می‌کند، متشکل از چندین نظریه می‌داند و در قبال بخشی از نظریه عظیم تکاملی که «نظریه تبار مشترک» است، موضع می‌گیرد؛ همچنین، برداشت‌های الحادی را از نظریه تکامل ناشی از برداشت نامتناسب «طبیعت‌گرایانه» از نظریه تکامل می‌داند که در قبال آن، بر این نظر است که می‌توان از تلقی خداباورانه از نظریه و تلفیقی از نظریه‌های علمی و نظریه‌های دینی دفاع کرد. او موضعی دوئمی نسبت به علم اتخاذ می‌کند و از علم آگوستینی که نوعی نظریه علم دینی است، دفاع کرده و برای آن استدلال می‌آورد. در این نوشتار، نخست، نقدهای هسکر و مک‎مولین به موضع پلنتینگا آورده‎ می‎شود و سپس برخی پاسخ‌های او تحلیل می‌گردد؛ در پایان، به بررسی دیدگاه او و ارزیابی نقدهای آن دو منتقد خواهیم ‎پرداخت و نشان ‎خواهیم ‎داد که چگونه هسکر و مک مولین به هسته اصلی بحث پلنتینگا دست نیافته‌اند؛ درنهایت، نیز نقص نظریه پلنتینگا برای تعبیر دینی از تکامل نشان‎ داده ‎خواهد شد.
صفحات :
از صفحه 1 تا 23
رابطه علم و دین در آرای مرتضی مطهری و مهدی بازرگان
نویسنده:
محمد صادق زاهدی، احمد ثمره هاشمی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
با پیدایش نهضت علمی و پیشرفت علوم تجربی، چالش‎های فراوانی میان علم و دین پدید آمده و دیدگاه‎های متفاوتی درباره نسبت میان آن دو ارائه شده ‎است. علاوه بر دیدگاه تعارض (conflict) که علم و دین را دو امر ناسازگار می‎انگارد، دیدگاه‎های دیگری نیز در تبیین این رابطه ارائه شده‎ است که ازجمله می‎توان به دیدگاه تمایز (contrast)، دیدگاه تلاقی (contact) و دیدگاه تأیید (confirmation) اشاره کرد. مرتضی مطهری و مهدی بازرگان، به عنوان دو اندیشمند مسلمان با دو رویکرد متفاوت، در نشان‎دادن عدم تعارض میان علم و دین اهتمام داشته‎اند. مطهری با تحلیل پیش‎فرض‎های فلسفی، در پی حل تعارضات ادعاشده میان علم و دین است. او دین را مؤید علم دانسته و انسان را نیازمند هر دو می‌داند. بازرگان با استفاده از یافته‎های علوم تجربی، سعی در توجیه علمی آموزه‌های دینی داشته و می‎کوشد آن‌ها را مطابق دستاوردهای علمی نشان دهد. به باور او، علم و دین دارای دستاوردهای مشابه‎اند. آرای بازرگان درباره رابطه علم و دین در اواخر عمرش تغییر کرده و به دیدگاه تمایز گرایش پیدا‎کرده ‎است.
صفحات :
از صفحه 59 تا 76
فلسفه ی آفرینش جهان و انسان از دیدگاه قرآن
نویسنده:
علیرضا فارسی نژاد، حامد دژآباد
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
چکیده :
مسأله‌ی «فلسفه‌ی آفرینش» و این‌که چرا خداوند، انسان و سایر موجودات‌ را آفریده، یکی از اساسی‌ترین مسایلی است که همواره مطرح بوده و هست. به طور کلی در این زمینه دو سؤال اساسی مطرح است: یکی این‌که آیا آفریننده و فاعل این جهان، از کار خود هدفی داشته است؟ دیگر این‌که آیا این‌ جهان به عنوان آفریده و فعل خداوند، هدف و مقصدی دارد؟ سؤال اول، بیان‌گر هدف فاعلی و سؤال دوم، بیان‌گر هدف فعلی است. مکاتب مختلف کلامی، فلسفی و عرفانی، پاسخ‌های مختلف و متعددی به این دو سؤال داده‌اند: عده‌ای به‌ کلی منکر غرض و هدف در افعال الهی و آفرینش موجودات شده‌اند. جمعی قایل‌ به وجود غرض و هدف در همه‌ی افعال شده‌اند و گروهی وجود غرض و غایت را در برخی از افعال پذیرفته‌اند، اما منکر عمومیت و لزوم آن شده‌اند. مقاله‌ی حاضر این مسأله را از دیدگاه قرآن بررسی کرده و به این نتیجه‌ رسیده است که از دیدگاه قرآن، آفرینش کاملا هدف‌دار است؛ هدف از آفرینش‌ جهان (در مقابل انسان)، انسان است و آسمان‌ها و زمین و هرچه در آن‌ها است‌ برای انسان آفریده شده است، مقصود از انسان، انسان کاملی است که به مقام‌ عبودیت حقیقی رسیده است. هدف از آفرینش انسان کامل، ذات خداوند است و خداوند، انسان کامل را برای خودش آفریده است. پس به طور کلی، می‌توان گفت‌ هدف خداوند از آفرینش جهان و انسان، ذات بی‌همتای او است.
صفحات :
از صفحه 103 تا 124
آفرینش حوا از دیدگاه قرآن
نویسنده:
الهه وکیلی، محمد محمدرضایی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
چکیده :
این پژوهش بر آن است تا جایگاه زن و چگونگی خلقت وی در نظام آفرینش را از دیدگاه قرآن مورد بررسی قرار دهد. قرآن کریم یکی از مهم ترین منابع معارف اسلامی در حوزه علوم نقلی و عقلی محسوب می شود. بنابراین اگر این موضوع به روش نظام مند و با رویکرد معرفتی و انسان شناختی مورد بحث قرار گیرد، دیدگاه قرآن نسبت به این مساله به خوبی ترسیم می گردد. در بررسی کلی اصل خلقت انسان، این سوالات مطرح است:‌‌ آیا پرداختن به خلقت زن، پرداختن به موضوع کلی خلقت انسان است یا مساله ای جدا است؟ آیا زن و مرد دو موجود متمایز بوده، در اصل، ساختار متفاوتی دارند؟ یا هر دو در اصل انسانیت مشترک اند؟ و آیا در نظام خلقت، مرد اصل و زن فرع است؟ کدام یک از این عقاید با مبانی و آیات قرآنی مطابقت دارد؟ این پژوهش جهت پاسخ گویی به این پرسش ها، ابتدا به انسان شناسی و خلقت انسان به صورت عام پرداخته، سپس خلقت آدم و حوا را به صورت خاص مورد بحث قرار می دهد. در ادامه، دیدگاه مفسران فریقین با استناد به آیات و روایات به صورت تطبیقی مقایسه می شود و آشکار می گردد که زن و مرد در انسانیت یکسان و تنها در جنبه های فرعی با هم متفاوتند.
صفحات :
از صفحه 75 تا 88
پلانتینگا و مسئله منطقی شر
نویسنده:
رحمان شریف زاده - سید محمد علی حجتی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
چکیده :
مسئله منطقی شر، که از سوی کسانی چون مکی ارائه شده است، ادعا می‌کند که میان علم، قدرت، و خیرخواهی مطلق خداوند و وجود شر در عالم ناسازگاری منطقی وجود دارد. پلانتینگا برای حل این مسئله از اختیار انسان و مفهوم شرارت جهان‌گیر کمک می‌گیرد؛ وی می‌‌خواهد نشان دهد که ممکن است خداوند علی‌رغم قدرت مطلق خویش، به ‌سبب مختاربودن انسان و مبتلا بودن وی به شرارت جهان‌گیر، نتوانسته است جهانی بیافریند که حاوی هیچ‌گونه شری نباشد. مفهوم شرارت جهان‌گیر مسائل و مشکلات مهمی به‌دنبال دارد. همچنین به ‌فرض این‌که این مشکلات حل شود، دفاعیۀ مبتنی‌بر اختیار، در بهترین حالت، ناتمام خواهد بود. به ‌نظر نگارنده، دفاعیه پلانتینگا از حل مسئله منطقی شر ناتوان است، چراکه می‌توان این مسئله را طوری بازسازی کرد که نه با توسل به اختیار، بلکه صرفاً با توسل به هدف خلقت انسان قابل حل باشد. چیزی که در دفاعیه پلانتینگا غایب است.
صفحات :
از صفحه 89 تا 103
  • تعداد رکورد ها : 140