جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

‫پژوهش حاضر به تبيين عوامل پيدايي غلو و فرقه‌هايي از غلات مي‌پردازد و موضع‌گيري اهل بيت( در قبال غلات و طرد آنان و همچنين ديدگاه‌هاي عالمان شيعه و اهل سنت را در اين زمينه تجزيه و تحليل مي‌کند. نويسنده در صدد آن است تا موضع شديد پيامبر اسلام(، ائمه معصومين و علماي مسلمان را در قبال حرکت غلو و ماهيت غلات و قائل شدن به کفر آنان را منعکس ساخته و يک جريان شناسي تاريخي، سياسي، اجتماعي و فرهنگي از جريان غلو از صدر اسلام تا کنون ارائه دهد. وي اين تحقيق را در چهار فصل به انجام رسانده است. او در فصل اول ابتدا به تبيين معنا و ماهيت غلو در لغت و اصطلاح و ديدگاه قرآن کريم و احاديث شريف معصومين( پرداخته و مفهوم غلو را نزد عالمان شيعه اماميه و مفسران اماميه و اهل سنت بررسيده و موضع‌گيري منفي آنان از جريان غلو را با استناد آنان به آيات و روايات انعکاس مي‌دهد. نگارنده در ادامه اين فصل، تاريخچه‌اي از جريان غلو و چگونگي شکل‌گيري آن ارائه کرده است. وي در فصل دوم به اسباب و علل پيدايي جريان غلو در تاريخ اسلام مي‌پردازد و اسباب و علل معرفت شناختي و تحريم طلب علم توسط غاليان، علل سياسي، حرکت عاطفي بي‌ضابطه، اسباب و علل شخصي، علل اقتصادي، هواي نفس و پيروي از آن، بدعت و جعل احاديث دلالت کننده بر غلو از جانب دشمنان اهل بيت( را در اين زمينه بررسي مي‌کند. نويسنده در فصل سوم از غاليان و افکار و عقايد غلو آميز آنان سخن گفته و فرقه‌هايي همچون: سبئيه، کيسانيه، منصوريه، حسنيه، محمديه، خطابيه، معمريه، فحمسيه، مغيريه، هشاميه، بيانيه، بشيريه و غرابيه (غاليان شيعه يا منتسب به شيعه) و فرقه‌هاي صاعديه و يزيديه (غاليان منتسب به اهل سنت) را به صورت اجمالي معرفي کرده است. در فصل چهارم موضع ائمه( و علماي اماميه درباره غلو و غاليان مطرح شده و نگارنده ضمن بيان ديدگاه‌هاي پيامبر اسلام( و ائمه( درباره غُلات، ديدگاه‌هاي چندين تن از علماي بزرگ شيعه همچون: شيخ صدوق، شيخ مفيد، شيخ طوسي، علامه حلي، شهيد اول، شهيد ثاني، کاشف الغطا، صاحب جواهر، صاحب عروه، امام خميني، آيت‌الله خويي و برخي مراجع معاصر را در اين زمينه منعکس مي‌سازد.

‫مسأله اصلي اين پايان نامه عبارت است از معيارشناسي غلو در روايات معصومان(ع) که به بررسي انديشه‌هاي غاليانه از لسان معصومان عليهم‌السلام مي‌پردازد؛ زيرا آنان ميزان سنجش درستي ونادرستي هر انديشه، باور و رفتاري هستند. اين پايان‌نامه مشتمل بر يک مقدّمه (طرح تحقيق) و سه فصل است. فصل اول، شامل سه بخش است که در آن به مفهوم شناسي غلو در لغت و اصطلاح، پيشينة غلو در اديان گذشته، اسلام و قرآن و اسباب غلو پرداخته شده است. فصل دوم، با عنوان معيارشناسي غلو در روايات معصومان عليهم‌السلام به بررسي پديدة غلو در موضوعات الوهيت ائمه، نبوت ائمه، علم غيب مطلق و ذاتي ائمه، تفويض، تشبيه، تناسخ و حلول پرداخته شده است. در اين فصل از زبان معصومان(ع) نگاه اسلام و تشيع ناب به اين صورت تبيين شده است؛ اگر يك عقيده ديني، دينِ حق برخاسته از کتاب و سنت را ناديده بگيرد و پايه‌هاي اعتقادي دين حق را با افراط‌گرايي و تجاوز از حق و تفسير به رأي خود فراتر از آن چه كه هست، نشان دهد و يا آموزه‏هاي حق‌نماي خويش را به نام آن دينِ حق جلوه دهد، با اين عبور از حق، خود را گرفتار غلو كرده است. معيار غلو از سوي شيعة اثناعشري با استفاده از بيان رسالت و امامت آن است كه فردي الوهيت وصفات خداوند مانند رازقيت وخالقيت را به ائمه(ع) منتسب و يا معتقد به نبوت امامان و يا به علم غيب ذاتي و استقلالي معصومان و يا به تشبيه، تناسخ و حلول روح الهي در آدمي باور داشته باشد، به غلو گراييده است که بر اساس بيانات معصومان(ع) تشيع از آن مبرا مي‌باشد. فصل سوم، با عنوان بازشناسي برداشت‌هاي انحرافي غاليان از باورهاي شيعي، به پنج عقيدة اصيل(وصايت، مهدويت، بداء، رجعت و تأويل قرآن) در ميان شيعه پرداخته شده و جنبة غاليانة آن‌ها مورد بررسي قرار گرفته و اعتقاد ناب اسلامي از غير اسلاميِ افراط‌گرايانه با دلايل نقلي تبيين ‌گرديده است. کليدواژه‌ها: غلو، الوهيت، تفويض، تشبيه، تناسخ، حلول، وصايت، بداء؛ Abstract The main purpose of the study is to study exaggerative normalogy in innocents’ narrations because they have correct and incorrect measurement of thought and behavior. The thesis includes plan of the study and three chapters. The first chapter include three sections meaning of exaggeration (terminology) , background of exaggeration ( in religions, Islam , Koran) The second chapter will consider exaggeration normalogy in innocents’ narrations in Godly themes, prophets, abstract absent, similarity, differences. It is derived innocents’ view to Islam and pure Shiite, if religious idea , the religion from the book and tradition are denied and the right religion with radicalism and aggression to the right and own description are seen , we will deal with exaggeration. The third chapter will investigate reviewing the exaggeration understanding from Shiite viewpoints with five beliefs among Shiites. And there is different the pure Islam from exaggerative anti-Islamic ideas in five subject, VASYAT, MAHDAVIAT, BDAE, RAJAT, AND TAVIL OF KORAN There some viewpoints in Shiite for arriving its aims. Key words: exaggeration,Alvahiat conferment, difference, similarity, incarnation ,Badae,