جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
>
پ: فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی دوره دوم (عقلگرائی تأویلی)
>
سید مرتضی: علی بن حسین بن موسی
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
تعداد رکورد ها : 220
عنوان :
عقلگرایی و نصگرایی در کلام اسلامی با بررسی دیدگاه شیخ طوسی و ابنادریس
نویسنده:
حمیدرضا شریعتمداری , مرتضی توکلی محمدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: جامعه المصطفی العالمیه,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
شیخ طوسی
,
کلام اسلامی
,
نص گرایی
,
ابن ادریس حلی
,
عقل و دین
,
درباره شیخ طوسی
کلیدواژههای فرعی :
شیخ مفید ,
اجماع ,
اصل برائت ,
جایگاه عقل در معرفت دینی ,
اخباری گری ,
مکتب نص گرای قم ,
تفاوت های عقل گرایی و نص گرای شیعه ,
جایگاه عقل در فقه شیعه ,
سید مرتضی علم الهدی ,
اصل عملی عقلی ,
مصادیق دلیل عقل در فقه ,
اموال اهل بغی ,
اصل اباحه ,
اجماع ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
شیخ مفید: محمد بن محمد بن نعمان
,
سید مرتضی: علی بن حسین بن موسی
,
شیخ طوسی: ابوجعفر محمد بن حسن
چکیده :
گستردگی و تنوع مباحث علم کلام، متکلمان را بر آن داشته است تا در اثبات مباحث کلامی از روشهای گوناگون بهره گیرند. عقلگرایی و نصگرایی از روشهایی است که هر کدام در حقیقت نمایانگر طیفی هستند که مدارس علمی و دانشوران مختلفی را در بر میگیرند؛ از این رو حتی در یک مکتب و طیف میتوان اختلافاتی را تشخیص و نشان داد. در میان عقلگرایان شیعه، ابن ادریس در فقه (و اصول فقه) یک نقطه عطف به حساب میآید که عقلگرایی و اصولگرایی را در فقه به جایگاه واقعی خود بر میگرداند. وی گرچه در برابر حاکمیت انحصاری فتاوای شیخ طوسی در فقه ایستاد، اما در همان چارچوب روشی عمل کرد. با این همه، حتی از لحاظ روششناسی هم میتوان میان آنها تفاوتهایی را تشخیص داد. این تحقیق در پی نشان دادن آنها در کنار شباهتها میباشد. شیخ طوسی و هم ابن ادریس در مباحث کلامیِ خود، روش عقلگرایی را بر روش نصگرایی ترجیح دادهاند، اما ابن ادریس در تبیین و بررسی مباحث کلامی بیشتر از عقل بهره جسته است. البته این بدان معنا نیست که شیخ طوسی در استدلالها و بررسی مباحث کلامی توجهی به کار کرد عقل نداشته باشد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 27 تا 48
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی تطبیقی ادله عقلی و نقلی امامت عامه از ديدگاه سید مرتضی (الشافی فی الامامه و قاضی عبدالجبار )المغنی فی ابواب التوحید و العدل
نویسنده:
سميه خليلی آشتيانی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
وضعیت نشر :
پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
زبان :
فارسی
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
سید مرتضی: علی بن حسین بن موسی
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تحلیل تطبیقی از قاعده لطف در دیدگاه متکلمان اسلامی
نویسنده:
محمد بیدهندی، سکینه محمدپور
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
اصفهان: دانشگاه اصفهان,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
یقین
,
کلام امامیه
,
09. قواعد کلامی Basic Principles of Kalam
,
2- قاعدة اللّطف: قاعده لطف
,
تکلیف (افعال الهی)
,
13. علم کلام
کلیدواژههای فرعی :
مکلف ,
اشاعره (اهل سنت) ,
معتزله (اهل سنت) ,
وعد و وعید ,
احکام لطف ,
رحمت الهی ,
کافر ,
3- اهل سنت Sunnism (فرق اسلامی) ,
اقسام لطف ,
ابطال وجوب لطف ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن بابویه، محمدبن علی: شیخ صدوق
,
شیخ مفید: محمد بن محمد بن نعمان
,
سید مرتضی: علی بن حسین بن موسی
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
علامه حلی
,
جعفر سبحانی
چکیده :
قاعده لطف یکی از قواعد مهم کلامی است که مکاتب مختلف کلامی در اسلام، آن را در اثبات بعضی از اصول اعتقادی اساسی خود، به کار گرفته اند. متکلمان امامیه، اصل امامت و متکلمان معتزلی لزوم وعد و وعید را که از اصول اساسی این مکتب است؛ از طریق قاعده لطف اثبات نموده اند، اما متکلمان اشعری و بعضی از معتزله بغداد این قاعده را انکار نموده و به ابطال آن پرداخته اند. هدف این مقاله، این است که با توجه به اهمیت این قاعده در کلام اسلامی، دلایل عقلی متکلمان اسلامی را در اثبات وجوب لطف بررسی کند. علاوه بر این، بررسی دیدگاه متکلمان اهل سنت نسبت به قاعده لطف و نقد دلایل عقلی ای که مخالفان قاعده لطف، در ابطال وجوب لطف به کار برده اند، نیز از اهداف این مقاله است. نتیجه ای که در این مقاله از بررسی دلایل عقلی متکلمان اسلامی در اثبات وجوب لطف به دست آمده، این است که فقط، دلایل عقلی ای که وجوب لطف را از طریق رحمت الهی و جود و کرم او اثبات می کنند، دلایلی یقینی بوده، دارای ضرورت عقلی هستند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 19 تا 34
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
مقنع فی الغیبة
نویسنده:
شریف مرتضی ابی القاسم علی بن حسین موسوی؛ تحقیق: محمدعلی حکیم، موسسه آل البیت (ع) لاحیاء التراث
نوع منبع :
کتاب
منابع دیجیتالی :
فهرست
نسخه PDF
معرفی کتاب
وضعیت نشر :
قم: موسسه آل البیت (ع) لاحیاء التراث,
زبان :
عربی
کلیدواژههای اصلی :
مهدویت
,
ظهور مهدی (ع)
,
امام شناسی
,
امامت
,
مهدویت
,
عقاید شیعه امامیه
,
غیبت امام عصر
,
13. علم کلام
,
کتب مهدویت
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
سید مرتضی: علی بن حسین بن موسی
شابک (isbn):
964-5503-96-5
چکیده :
«المقنع في الغيبة»، اثر على بن حسين، علم الهدى معروف به شريف (سيد) مرتضى (متوفاى 436 ق)، درباره امامت و به زبان عربى است. اين كتاب كه توسط سيد محمدعلى حكيم مورد تحقيق قرار گرفته، على رغم حجم كمش از بهترين و نفيس ترين كتاب هايى است كه در دوران غيبت، پيرامون امامت و حكمت هاى غيبت نگاشته شده است. ارزش و اهميت والاى اين كتاب زمانى بيشتر فهميده مى شود كه بدانيم شيخ طوسى كه خود يكى از نامدارترين و تواناترين علماى شيعى در مباحث كلامى است، مقاطعى مهم از اين كتاب را گاهى به صورت نقل صريح و گاهى با اندكى تصرف و اختصار در كتاب «غيبت» و نيز در «فصل في الكلام في الغيبة» آورده و در جاى جاى اين دو كتاب، مطالب مختلفى از كتاب «مقنع» را با تصريح به نام سيد مرتضى، مورد استناد قرار داده است. همين طور، مفسر و دانشمند بزرگ اسلام مرحوم شيخ طبرسى (متوفى به سال 548 ق) قسمت هايى از همين كتاب را به صورت نقل صريح يا به اختصار در كتاب ارزشمند خود «إعلام الورى بأعلام الهدى»، طى مسائل اول تا پنجم باب پنجم ذكر نموده است. او اگرچه به نام سيد شريف مرتضى به عنوان مستند اين اقوال تصريح نموده، لكن اسم كتاب «مقنع» را به عنوان مدرك آنها ذكر نفرموده است. سيد مرتضى درباره انگيزه تأليف خود، در ابتداى اين كتاب چنين مرقوم مى كند كه: «در مجلس وزير سيد - كه خدا عمرش را به عزت زياد گرداند و بدخواهان و دشمنانش را خوار نمايد - كلامى درباره غيبت امام زمان (ع) پيش آمد... اين امر مرا بر آن داشت كه سخنى مختصر آورم...». مرحوم علامه شيخ «آقابزرگ طهرانى»، درباره وزير مذكور مى گويد: «و آن وزير مغربى، شخصى به نام ابوالحسن على بن الحسين بن على بن هارون بن عبدالعزيز اراجنى بوده است.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
عقلانیت و مقابله با خرافات با تاکید بر آثار سید مرتضی
نویسنده:
مجید معارف، حامد شریعتی نیاسر
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قرآن: انجمن علوم قرآن و حدیث ایران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
سید مرتضی علم الهدی
,
خرافات مذهبی
,
عقلانیت (مسائل جدید کلامی)
,
عقلانیت در دین
کلیدواژههای فرعی :
تقلید در اعتقادات ,
تاویل قرآن ,
خرافه ,
مبانی تشیع ,
اعتبار عقل ,
اهل بیت(ع) ,
تقلید ,
خرافه زدایی ,
معارف اهل بیت (ع) ,
فرهنگ عامه ,
خرافه زدایی از دین ,
قلمرو دین (مسائل جدید کلامی) ,
خبر واحد ,
حدیث صحیح ( قدما ) ,
قرآن ,
طیره ,
شیعه امامیه Twelver Shiism (فرق تشیع) ,
خرافه در قرآن ,
تفسیر عقلی قرآن ,
منشا خرافات ,
اعتبار عقل در فهم دین ,
شوم بودن ,
باور خرافی ,
خرافه و فرهنگ عامه ,
توجیه عقلی احکام ,
دفاع از اصول دین ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
محمد بن یعقوب کلینی
,
ابن بابویه، محمدبن علی: شیخ صدوق
,
شیخ مفید: محمد بن محمد بن نعمان
,
سید مرتضی: علی بن حسین بن موسی
,
فیض کاشانی: ملا محسن فیض کاشانی
,
جعفر سبحانی
,
علامه مجلسی: محمدباقربن محمدتقی مجلسی
چکیده :
سید مرتضی از عالمان به نام امامیه در قرن پنجم در زمره دانشمندانی است که جنبهی عقلانیت در آثار آنان بسیار قوی بوده و همین قوت عقلانیت، نقش بسزایی در مخالفت جدی وی با خرافات داشته که آن هم ریشه در جهل و نادانی بشر دارد. باورهایی از قبیل اعتقاد به فال بد یا طیره و نیز شوم بودن برخی موجودات. عقلانیت نزد سید مرتضی تا بدان حد از اهمیت است که وی افرادی که از سر تقلید و بدون تعقل معتقد به حق بوده و مبانی اعتقادی خویش را بدون تدبر و تأمل پذیرفتهاند را، چنانچه این شاکلهی ذهنی به تضییع حقایق اسلامی منجر شود، کافر و فاسق میداند و بر همین اساس سخن آنان را فاقد حجیت لازم دانسته و اخبار و روایات آنان را نیز مردود اعلام میکند. سید مرتضی در آثار خود بر اساس همین عقلانیت به شدت به نفی چنین باورهای خرافی پرداخته و حتی روایات سازگار با این باورها را یا مردود دانسته و یا در صدد تأویل و توجیه آن برمیآید و در عین حال در قلمرو دینی خارج از عقلانیت حتی با وجود غرابت ذهنی برخی از روایات، ملتزم به تعبد در برابر آن است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 7 تا 28
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
واکاوی اراده الهی در اندیشه فلاسفه و متکلمان اسلامی با تأکید بر مدرسه کلامی بغداد و حله
نویسنده:
مهدی فرمانیان، حسین حجت خواه
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: دانشگاه معارف اسلامی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
علم الهی
,
ذات (منطق)
,
کلام امامیه
,
مشیت الهی
,
01. خداشناسی (کلام)
,
اسمای الهی
,
اصطلاحنامه تاریخ اسلام
,
مدرسه حله
,
شخصیت ها
,
اصطلاحنامه فلسفه
,
13. علم کلام
کلیدواژههای فرعی :
معتزله ,
اشاعره ,
اراده ,
صفات فعل ,
صفات ذات ,
قضاء و قدر ,
داعی ,
صفت فعل ,
صفت ذات ,
حب (محبت) ,
صفات خدا ,
امضای الهی ,
کیفیات نفسانی ,
اراده حتمی ,
فعل خارجی حق ,
مرتبه کُن ,
رابطه اراده حق با ذات ,
مرید بودن خداوند ,
معتزله بغداد ,
فلاسفه مشا ,
ذات واجب ,
رابطه اراده الهی با مشیت ,
امامیه نخستین ,
رابطه اراده حق با علم ,
رابطه اراده حق با قدرت ,
حدوث و قدم اراده الهی ,
روایات اهل بیت (ع) ,
اراده ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
شیخ مفید: محمد بن محمد بن نعمان
,
سید مرتضی: علی بن حسین بن موسی
,
شیخ طوسی: ابوجعفر محمد بن حسن
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
علامه حلی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
چکیده: «اراده الهی» از مهم ترین مباحثی است که تبیین کلامی و فلسفی آن با یکدیگر متفاوت است؛ هرچند برخی متکلمان در تفسیر «اراده الهی» به اندیشه فلسفی گراییده اند. در اندیشه متکلمان نخستین امامیه، با تأکید بر مضامین احادیث اهل بیت، اراده یکی از مراتب فعل الهی و به معنای «عزم بر مشیت» بود؛ اما مدرسه بغداد، همگام با معتزله بغداد، آن را به «فعل الهی» یا «امر به فعل» تفسیر کرد؛ گرچه ذاتی دانستن اراده و تفسیر آن به «علم به مصلحتِ در فعل» نیز طرفدارانی داشت. پس از مدرسه بغداد و در طول تاریخ کلام امامیه، تحلیل اراده تحت تأثیر اندیشه فلسفی قرار گرفت و سرانجام در مدرسه حله، اراده به امری ذاتی یا همان داعی، یعنی «علم به مصلحت و خیریت در فعل» تفسیر شد. در این پژوهش، درصدد هستیم با واکاوی چیستی اراده از دیدگاه فیلسوفان و متکلمان، سیر تطور آن را در سده های میانه، به ویژه در اندیشه کلامی مدرسه بغداد و حله بررسی کنیم و با ارزیابی تطبیقی این دیدگاه ها، نسبت آنها را با رویکرد روایات در این زمینه دریابیم.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 43 تا 60
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تحليل آموزه ی بداء بر اساس روايات اهل بيت علیهم السلام
نویسنده:
جمال الدين موسوی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: انجمن کلام اسلامی حوزه,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
بداء
کلیدواژههای فرعی :
علم مخلوق ,
اراده الهی ,
تفویض ,
حسن و قبح عقلی ,
علم ازلی الهی ,
علم فعلی الهی ( مقابل ذاتی ) ,
معتزله بغداد ,
خلق اراده ,
علم الهی ,
قدرت الهی ,
تغییر علم الهی ,
قضا و قدر ,
قضا ,
نسخ ,
حکمت الهی ,
علم ذاتی ,
قدر ,
لوح محو و اثبات ,
لوح محو و اثبات علمی ,
نظام احسن ,
نظام اصلح ,
کتاب محو و اثبات ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
محمد بن یعقوب کلینی
,
سید مرتضی: علی بن حسین بن موسی
,
شیخ طوسی: ابوجعفر محمد بن حسن
شاپا (issn):
2345-3788
چکیده :
آموزه « بداء » از آموزه های مسلّم و انكارناپذير كلام اماميه است. تبيين اين آموزه و چگونگی آن از دیدگاه اهل بیت به گونه ای كه با مبانی خداشناسی در باب علم، قدرت، حكمت و اراده سازگار باشد مسئله اصلی اين پژوهش است. از ديرباز در ميان متكلمان در باب چيستی بداء، بحث و گفت و گو بوده و اكثر باورمندان بداء به دليل برخی مشكلات، آن را به معنای نسخ دانسته اند. با كاوش در روايات و بررسی ديدگاه آ نها درباره مبانی مسئله بداء، همچون علم و اراده، به نظر ميرسد می توان تحليل متفاوتی از بداء داشت و آن را به تغيير اراده و پيدايش اراده جديد تفسير كرد. مطابق اين ديدگاه، هم بر علم پيشينی خداوند و پيراستن آن از جهل تأكيد شده و هم توجيه و تأويل خلاف ظاهر در روايات بداء راه پيدا نكرده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 99 تا 118
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
سیر تطور آرای فقیهان امامیه پیرامون شئون اراده
نویسنده:
مصطفی ملیحی، سید محمدصادق موسوی، سید عبدالرحیم حسینی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: انجمن علوم قرآن و حدیث ایران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
اراده
,
اصطلاحنامه فقه
,
انسان شناسی فقهی
,
اراده در فقه
کلیدواژههای فرعی :
تاریخ فقه ,
03. انسان شناسی Human nature ,
رضا ,
انسان شناسی دینی ,
قرآن ,
نیت ,
فقیهان امامیه ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن بابویه، محمدبن علی: شیخ صدوق
,
شیخ مفید: محمد بن محمد بن نعمان
,
سید مرتضی: علی بن حسین بن موسی
,
شیخ طوسی: ابوجعفر محمد بن حسن
,
علامه حلی
چکیده :
مطالعه و تأمل در سیر تاریخی و روند تحولات نظریات فقیهی بنیادین پیرامون ماهیت اراده و شئون مختلف آن از جمله شیوه های کاربردی در انجام استنباط جامع و پویا از متون و منابع فقهی به شمار می آید، شیوه ای که تاکنون کم تر بدان توجه گردیده یا بهتر است گفته شود پژوهش بنیادینی در این زمینه سامان نیافته است، از آنجا که مطالعه و تحقیق در تاریخ فقهی اراده برای صاحب نظران و اهل تأمل و تعمق در حوزه مباحث فقه و حقوق امری پوشیده و دور از نظر نیست و انجام تجزیه و تحلیل های فقهی و حقوقی مقوله اراده منوط به تأمل در این عرصه است، از نگاه این مقاله اراده نسبت به افعال حقوقی و رفتارهای اخلاقی به عنوان ویژگی منحصر به فرد فعل منشأ مسئولیت آدمی و فصل ممیز و محصل انسانیت انسان در مرحله فعل و عمل، بلکه مهم ترین نشانه سنجش صحت و بطلان افعال حقوقی، به رغم اهمیت و جایگاه اراده و مفاهیم مرادف آن چون قصد و رضا حقیقت این عنصر حیاتی پیوسته محل بحث و نزاع اندیشمندان عرصه فقه و حقوق بوده و هست، امری که معنا بخش همه تعهدات، التزامات و الزامات ناشی از شخصیت های حقیقی و حقوقی است. اگر به دامنه های اختلاف آرای صاحب نظران پیرامون اراده توجه عمیق تری داشته باشیم، اغلب اختلافات و تفاوت نظرات برخاسته از تفاوت ها و تمایزها در مبانی فکری است. که در تاریخ فقهی و سیر تطور آن می توان دست کم سه مرحله نظری و بنیادین را مورد تأکید قرار داد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 117 تا 130
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
حيات پيشين انسان از ديدگاه متكلمان بغداد
نویسنده:
امداد توران
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: انجمن کلام اسلامی حوزه,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
عالم ذر
,
مکتب متکلمان بغداد
کلیدواژههای فرعی :
ارواح ,
غلات (اعم، مذاهب کلامی) ,
حدوث ارواح ,
روح انسانی ,
غلات شیعه ,
معتزله (اهل سنت) ,
اخبار طینت ,
ابطال تناسخ ,
تأویل ظواهر شریعت ,
حدیث اشباح نور ,
حدیث خلقت طینت ,
خلق ارواح ,
انسان ,
خلق آدم (ع) ,
مکتب قم ,
مکتب کوفه ,
جوهر بسیط ,
جسم محسوس ,
عرض ,
قدر علمی ,
خبر واحد ,
انوار اهل بیت ع ,
انسان شناسی مکتب بغداد ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن بابویه، محمدبن علی: شیخ صدوق
,
شیخ مفید: محمد بن محمد بن نعمان
,
سید مرتضی: علی بن حسین بن موسی
,
ابوالصلاح حلبی: تقی بن نجم بن عبیدالله
,
محمد بن علی کراجکی
,
شیخ طوسی: ابوجعفر محمد بن حسن
شاپا (issn):
2345-3788
چکیده :
درحاليكه محدثان و محدث متكلمان كوفه و قم، قولِ به حيات پيشينِ اهل بيت ع و عموم انسان ها را پذيرفته بودند، متكلمان بغداد، از جمله شيخ مفيد، سيدمرتضی و شيخ طوسی، موضعی منفی در برابر اين قول اتخاذ كرده اند. مقاله حاضر می كوشد، به عوامل نظری روی گردانی ايشان از اين موضع بپردازد. اين عوامل نظری، از آنچه خود اين متكلمان به تصريح يا تلويح بيان كرده اند، به دست می آيد. اين مقاله نشان می دهد، اتخاذ رويكرد تأويلی به روايت، قول به عدم حجيت خبر واحد، عارضی بودن و قائم به نفس نبودن روح، بطلان غلو، بطلان تناسخ كه لازمه قول به حيات پيشين است و ياد نياوردن ماجرای حيات پيشين، مبانی و ادله ای بوده كه بغداديان را به انكار حيات پيشين سوق داده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 7 تا 26
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
رویکرد متکلمان امامیه در بغداد به معتزلیان شیعه شده (با تاکید بر سیدمرتضی، ابن راوندی و ابوعیسی وراق)
نویسنده:
عباس میرزایی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
وضعیت نشر :
قم: انجمن کلام اسلامی حوزه علمیه قم,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
کلام امامیه
,
تاریخ کلام امامیه
,
معتزلیان شیعه شده
,
معتزله (اهل سنت)
,
خاندان نوبختی
کلیدواژههای فرعی :
امامت ,
دلایل امامت ,
علم ازلی الهی ,
استطاعت قبل الفعل ,
استطاعت مع الفعل ,
ایمان (فرجام شناسی) ,
تعلیم ثواب و عقاب اعمال ,
علم نفس ,
علم فعلی(حکمت نظری) ,
علم واجب ,
هیکل مشاهد ,
روح مادی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
شیخ مفید: محمد بن محمد بن نعمان
,
سید مرتضی: علی بن حسین بن موسی
,
شیخ طوسی: ابوجعفر محمد بن حسن
,
ابوسهل نوبختی: اسماعیل بن نوبخت
چکیده :
معتزلیانِ شیعه شده از جریان های فرهنگ ساز در سیر تفکر امامیه در سده های سوم و چهارم هجری هستند که مقایسه آنان با میراث کلامی متکلمان امامیه در بغداد می تواند به بازشناسی جایگاه و نقش آنان در تاریخ فکر شیعه کمک کند. نوشتار حاضر می کوشد تا از طریق بازخوانی گزارش های موجود در آثار نوبختیان، شیخ مفید و سیدمرتضی، نوع مواجهه اینان با ابوعیسی وراق و ابن راوندی از دو جنبه شخصیتی و علمی تحلیل کرده و با تبیین داوری متکلمان بغدادی درباره معتزلیان شیعه شده، جایگاه آنان را ترسیم کند. هم چنین در نگاهی کلان تر سعی می کند با نشان دادن سیر تحول کلام امامیه از سده سوم تا پنجم به بازسازی صحنه ای از تاریخ کلام شیعه بپردازد. نتیجه این تحقیق نشان می دهد که نمی توان در میراث برجای مانده از متکلمان امامیه در بغداد درباره ابوعیسی وراق و ابن راوندی مواضع یکسانی را مشاهده کرد؛ اگرچه در بحث امامت نشانه هایی از هم سونگری وجود دارد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 69 تا 86
مشخصات اثر
ثبت نظر
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
تعداد رکورد ها : 220
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید