جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 1283
بررسی خاستگاه‌های تعارض در احادیث فقهی
نویسنده:
حسنعلی اخلاقی امیری
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
حدیث مهم‌ترین منبع در استنباط احکام فقهی نزد اندیشمندان اسلامی است. تعارض بین برخی از احادیث، یکی از دغدغه های اصحاب ائمهو اندیشمندان در طول تاریخ اسلام بوده و گاه باعث ایجاد پرسش در حوزه اعتقادات برخی از افراد گشته است. پژوهش حاضر پس از بیان کلیاتی درباره حدیث، تدوین و حجیت آن، نقش پیامبر و امامان معصوم در تشریع احکام، عصمت آن بزرگواران و تعارض و راه حل رفع آن، به خاستگاه تعارض در احادیث فقهی می‌پردازد.از عوامل تاثیرگذار در تعارض احادیث فقهی، لفظ و معنای حدیث است. زبان عربی با تمام امتیازها، از روش‌های خاصی تبعیت می‌کند که عدم درک آن ویژگی‌ها، و نیز تحول این زبان موجب تعارض برخی روایات شده‌است. عامل دیگر، مرتبط با مبدأ صدور روایات است، معصومان به انگیزه‌های مختلف گاه حکم واقعی را مخفی نگه‌داشته و سخن خویش را در قالب توریه و تقیه مطرح کرده‌اند و گاه رعایت ظرفیت مخاطب، و بیان تدریجی احکام، موجب احساس تعارض برخی روایات شده‌است. تحریف و جعل احادیث و وجود کذابان، ادراج و تقطیع و نیز فراموشی و غفلت راویان از دیگر اسباب ایجاد تعارض است. شرایط زمانی و مکانی صدور حدیث، و تاثیر آن درتغییر موضوعات، ملاکات و متعلقات احکام از نکات مهمی است که در این بحث به آن پرداخته شده‌است. تحقیق حاضر موجب تغییر نگاه فقیه در مقام استنباط نسبت به اخبار متعارض خواهد شد.
واکاوی معیارهای تفضیل در روایات کافی (بخش اصول)
نویسنده:
فاطمه کرمی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
ارزش و اهمیت حدیث پژوهی به ویژه فهم روایات، آشکار است. بخشی از آموزه‌های حدیثی در صدد تفضیل و ترجیح عقیده، عمل و یا صفتی برآمده‌اند. از آن جا که طرح این روایات در کنار هم و در مقایسه با یکدیگر پرسش هایی را بر می انگیزد، نگارنده کوشیده است تا با استفاده از روش کتابخانه ای، ابتدا روایات تفضیل در اصول کافی را با عنایت به اصول و قواعد فقه الحدیث، در مرحله فهم مورد مطالعه و بررسی قرار دهد و سپس با مقایسه و سنجش نسبت آن ها، برخی از چالش های موجود در این عرصه را برطرف سازد، تا پس از انجام این مقدمات، برخی از معیارهای روایات تفضیل را نشان دهد.از مهم ترین نتایج این پژوهش، آن است که میان روایات تفضیل هیج اختلافی وجود ندارد؛ زیرا می توان آن ها را دسته ای از «برترین ها» دانست که هریک در بستر وموضوعی خاص به ارزش گذاری امور پرداخته اند. ضمن آن که معیارهایی نیز از این روایات قابل استنباط است.
عالم ذر در میان مفسران و مطابقت آن با عوالم فیلسوفان
نویسنده:
محمدمهدی صدوق‌زاده
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
ذر در لغت بر لطافت و انتشار دلالت دارد؛ و ذریّه نیز به همین اعتبار بر اولاد اطلاق شده است.عالم أخذ پیمان نیز به واسطه‌ی کثرت و انتشار ذریّه‌ی بنی‌آدم، عالم ذر نامیده شده است.در مورد وجود یا عدم وجود چنین عالمی در بین دانشمندان اسلامی اختلاف است. اهل حدیث و اکثر مفسّران اهل‌سنّت و شیعه معتقد به وجود آن هستند؛ وعقل‌گرایان از مفسّران وجود آن را انکار نموده-اند.در مورد چگونگی این عالم، بعضی آن را عالم استعدادات و ظرفیت‌ها دانسته‌اند؛ و بعضی نیز عهد مأخوذ از بنی‌آدم را نهادن فطرت در وجود بشر می‌دانند. فلاسفه عوالم وجود را به سه عالم عقل، مثال و مادّه و بعضی به چهار عالم تقسیم نموده و عالم ربوبی را نیز به عوالم مذکور ملحق نموده‌اند.در این پایان‌نامه ضمن بررسی دیدگاه‌های مختلف درباره عالم ذر از سوی مفسّران مسلمان، تلاش شده است با یکی از عوالم چهارگانه مورد قبول فیلسوفان تطبیق گردد. در تطبیق عالم ذر با عوالم فیلسوفان به این نتیجه می‌رسیم که عالم مذکور با عالم علم ربوبی مطابقت دارد.
تفسیر تاریخی- موضوعی: بشارت‌ها درباره پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله و سلم
نویسنده:
زینب شیروانی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
پژوهش حاضر تفسیری موضوعی با رویکرد تاریخی است که موضوع آن بشارت های قرآن در رابطه با پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله و سلم می باشد. در آیات قرآن از بشارت هایی که به انبیاء گذشته مبنی بر بعثت پیامبر خاتم حضرت محمد مصطفی صلی الله علیه و آله و سلم داده شده است، سخن گفته است و همچنین آیاتی از قرآن به آن حضرت نوید نصرت و یاری و الهی و غلبه و پیروزی بر دشمنانشان را داده اند.هدف از این پژوهش آن است که تمامی آیاتی که حاوی این بشارت ها می باشند به ترتیب نزول و با توجه به بستر تاریخی نزول آیه ها مورد بررسی قرار گیرند تا سیر تحول و فراز و فرود وعده ها و نوید های پیروزی از جانب خداوند و خطاب به رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلم مشخص گردد. در این تحقیق روشن گردید که بشارت بعثت پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله و سلم در کتب دینی ادیان پیش از اسلام آمده بود و اهل کتاب از آن ها اطلاع داشتند. همچنین بشارت های نصرت و یاری الهی از اولین سوره های نازل شده پس از بعثت پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم آغاز گردید و تا زمانی که اسلام در مدینه به عزت و قدرت رسید ادامه یافت.
بررسی و نقد احادیث نهج‌الفصاحه: منبع شناسی، رجال شناسی، ترجمه و شرح واژه‌های غریب (احادیث 401 تا 600)
نویسنده:
مریم سواری
نوع منبع :
رساله تحصیلی , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات) , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
کتاب نهج الفصاحه، گردآوری مرحوم ابوالقاسم پاینده، دربردارنده ی بخشی از روایات و کلمات قصار رسول گرامی اسلام(ص) می باشد. مولف در این کتاب، از منابع معتبر و اصیل و غیرِ آن، از کتب شیعه و غیر شیعه احادیث را گردآوری و ترجمه نموده، امّا این موضوع با حذف سند و عدم ذکر منبع همراه بوده است.پایان نامه ی حاضر، ضمنِ تبیین معانی واژه های غریبی که در برخی احادیث وجود دارند، به تطابق و مقابله روایاتِ منتخب با منابع اصلی و مآخذ متقدّم و متأخّر پرداخته، علاوه بر ذکر موارد مشابه، در صورت وجود اختلاف، موارد آن را ذکر نموده است. همچنین اعتبار و صحّت استناد این احادیث به پیامبر اکرم(ص)، با استخراج و بررسی اسناد و طرق این روایات، مورد ارزیابی قرار گرفته است.بر اساس بررسی های صورت گرفته، بسیاری از این احادیث را نمی‌توان در منابع دست اوّل و معتبر حدیثی به گونه‌ای یافت که عنایت ویژه‌ی قدما و علمای حدیث شناس به آن احراز شود. موضوع و مضمون روایات بررسی شده، غالباً در زمینه ی فضایل و اخلاقیّات است و احادیث فقهی، کمتر در میان آن‌ها دیده می‌شود. این احادیث بیشتر، از منابع عامّه، بویژه از کتاب «الجامع الصغیر» جلال الدین سیوطی و «کنز العمّال» متّقی هندی استخراج شده اند. برخی از احادیث نیز تنها در منابع شیعه وجود دارد. در بین روایات منتخب، احادیث مرسل، موقوف و ضعیف مشاهده می‌شود و صحّت تعدادی از آنها به دلیل تفاوت نظر دیدگاه های رجال شناسی فریقین مورد اختلاف می باشد. همچنین برای برخی احادیث سندی یافت نشد و تعداد محدودی از احادیث، به کلّی فاقد سند بوده اند.
بررسی و تحلیل روایات من مات ولم یعرف امام زمانه مات میته جاهلیه
نویسنده:
امیرحسین گازرورنوسفادرانی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
نوشتار پیش رو بررسی وتحلیل روایات "من مات و لم یعرف امام زمانه مات میته جاهلیه" است. که در منابع اولیه و معتبر فریقین به طرق مختلف از پیامبر اکرم(ص) وعترت پاک ایشان نقل شده است. هدف از انجام این تحقیق علاوه بر ارائه‌ی مصادر و طرق نقل این روایت و روایات هم مضمون آن، معنا شناسی دقیق متن این احادیث است. در اهمیت مفاد این روایات همین بس که عدم معرفت نسبت به امام هر عصر مساوی با مرگ جاهلی دانسته شده است. در این پایان نامه با روش تحلیلی وتوصیفی و با مراجعه به منابع مختلف این روایات مورد بررسی قرار می‌گیرد. حاصل تحقیق آن است که روایات من مات... دارای اعتبار سندی و برخوردار از طرق مختلف و راویان متعدد است و اطمینان به صدور آن از معصوم? حاصل است و اینکه مرگ جاهلی مختص به دوران پیش از اسلام نیست. مستفاد این روایات آن است که هیچ عصری بدون امامی که از جانب خداوند متعال تعیین شده باشد نخواهد بود و نیز این نتیجه بدست آمد که مصداق امام زمان در عصر حاضر حضرت بقیه الله(عجل الله فرجه) می باشند وشناخت ایشان و پیروی از آن حضرت امری ضروری است که سعادت انسان وابسته به آن است.
استدراک به لکن در قرآن
نویسنده:
عارفه عسکری مسینان
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
یکی از روش‌های هدایتی قرآن، بر طرف کردن توهمات ناشی از جهل انسان‌ها و اصلاح عقاید آنان است. توهماتی که اگر برطرف نشود به سعادت انسان خدشه وارد می‌کند. این اصلاح اشتباه به استدراک مشهوراست. از ادوات آن «لکنّ» و «لکن»است که حدودا 130 بار در آیات قرآن کریم به‌کار رفته است. پژوهش حاضر به بررسی استدراکات و دفع توهماتی پرداخته است که با «لکنّ» صورت گرفته است. آیاتی که بیانگر اعتقادات اشتباه ناشی از توهم است، موضوعات گوناگونی را دربرمی‌گیرد که بیشترین آن مربوط به خداشناسی است. انسان‌شناسی، نبوت، معاد و جهان‌شناسی به ترتیب در مرتبه بعد قرار می‌گیرد. مبحث خداشناسی، اصلاح توهمات پیرامون صفات ثبوتی و سلبی خداوند را در بر‌می‌گیرد. در مبحث انسان‌شناسی انسان‌ها بر اساس عقاید و اعمال به سه گروه مومنان، منافقان وکافران تقسیم شده‌اند، تا با تصحیح نگرش در این زمینه، انسان خود و خدای خود را بهتر بشناسد. دفع توهمات پیرامون امکان و اثبات وقوع معاد و چگونگی حال افراد هنگام برپایی قیامت به منظور افزایش یقین نسبت به معاد و آمادگی برای سعادت واقعی صورت گرفته است. توهمات پیرامون نبوت عامه شامل مباحث عصمت و علم انبیا، اشتراک و تمایز ادیان و رفتار مردم در برابر دعوت انبیا است. نبوت خاصه مشتمل بر دلایل نبوت پیامبر اسلام (ص)، تایید معجزه‌ی پیامبر اسلام (ص)، آداب معاشرت با پیامبر اسلام (ص) است. تصحیح نگرش نسبت به موضوع نبوت سبب می‌شود انسان برای گذر سعادتمندانه از مسیر دنیا تا قیامت رهبران الهی را شناخته و در مسیر هدایت به آنان اقتدا کند.
بررسی فقهی و حقوقی تعدد زوجات
نویسنده:
زینب عچرش
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
تعدد زوجات یکی از مسائل بحث‌انگیز حقوق اسلام است که در طول تاریخ سوالات بسیاری از سوی موافقان و مخالفان در مورد آن مطرح شده است. از جمله این‌که فلسفه‌ی تعدد زوجات چیست؟ چرا اسلام که پیام‌آور عدل است آن را پذیرفته است؟ اسلام چه تمهیداتی برای جلوگیری از ظلم به زنان در این نهاد اجتماعی اندیشیده است؟ و... این‌گونه پرسش‌ها ما را برآن داشت که در این پایان‌نامه که مشتمل بر هفت فصل است به بررسی این موضوع از منظر فقه و حقوق اسلامی بپردازیم. طی پژوهش‌های انجام شده معلوم شد که اسلام مبتکر تعدد زوجات نبوده است، بلکه در ملل و ادیان گذشته، تعدد زوجات به شکل بی‌حد و حصر وجود داشته است و اگر اسلام تعدد زوجات را نمی‌پذیرفت در واقع صورت مسأله را پاک کرده بود. لذا اسلام برای ضابطه‌مند ساختن این پدیده، در گام اول آن را پذیرفت و محدود به چهار زن کرد و در گام بعدی جواز آن را مقید به عدم ترس از بی‌عدالتی نمود. هم‌چنین در این پژوهش معلوم شد که جواز تعدد زوجات از منابع چهارگانه‌ی فقه شیعه یعنی کتاب، سنت، اجماع و عقل، قابل استنباط است. ضمن این‌که اسلام تنها به جواز این نهاد اجتماعی اکتفا ننموده، بلکه در فقه اسلامی جزئی‌ترین روابط مرد با زنانش و چگونگی اجرای عدالت میان آن‌ها نیز بیان شده است. در نهایت پس از بررسی سیر تحول تعدد زوجات در حقوق ایران، روشن شد که قوانین موجود نه‌تنها ضامن حفظ حقوق زنان نیستند، بلکه از ضمانت اجرای کافی نیز برخوردار نمی‌باشند، که این امر باب سوءاستفاده از این قانون عالی اسلامی را برای سودجویان باز گذاشته است. لذا از قانون‌گذار اسلامی انتظار می‌رود این نقص در قوانین را به بهترین شکل اصلاح نماید.
جنگ نرم از منظر قرآن و حدیث
نویسنده:
فاطمه وجدی‌سیس
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
اززمانی که آدم آفریده شد، ابلیس بنای دشمنی با او و فرزندانش را گذاشت و قسم یاد کرد که آن‌ها را گمراه خواهد نمود ، جنگ نرم آغاز گردید . فریب آدم و حوّا با سخنان زیبا و وعده‌ی حیات ابدی به واسطه‌ی خوردن از شجره‌ی ممنوعه ، اوّلین جلوه‌ی جنگ نرم شیاطین بوده است .شیاطین جنّ و انس همواره برای نابودی حقّ کوشیده‌اند . شکنجه‌های جسمی و زندان و قتل ، جزء برنامه‌ی ثابت و همیشگی دشمن بوده است . در عین حال از تأثیر گذاری بر افکار و اندیشه‌ی طرفداران حقّ غافل نبودند. به مرور زمان دشمنان دریافتند که می‌توان با تلاش و سرمایه‌گذاریروی افکار و احساسات طرفداران حقّ به نتیجه مطلوب‌تری رسید ، ضمن این که هزینه‌های جنگ سخت را هم ندارد . علاوه بر آن ، در این روش ، دشمن اغلب در قالب دوست و خیرخواه ظاهر می‌شود و این موضوع به پیشرفت کار اوکمک فراوانی می‌کند .برخی از این روش‌ها به قدری ظریف و زیرکانه است که انسان هرگز فکر نمی‌کند که پشت این کار ، دست دشمن در کار است . استهزا در قالب شوخی و خنده ، تفرقه‌افکنی با نام استقلال‌طلبی و آز‌ادی‌خواهی ، پخش شایعات ، تضعیف رهبری یا ایجاد شبهه‌های دینی با نام روشنفکری ، ترویج بی‌‌بندوباری به اسم آزادی و حقوق زن و ... شگردهایی هستند که دشمن به وسیله‌ی آن‌ها در افکار و احساسات جامعه‌ی اسلامی نفوذ می‌کند . امّا واقعیّت امر این است که دشمنان دین ، نه برای شادی مومنین ، دل می‌سوزانند و نه خواستار آزادی و سرافرازی آن-ها هستند . دلیل روشن این امر، آن است که همین افراد ، نهایت تلاش خود را در میدان‌های جنگ سخت برای کشتن جوانان مومن ، و اسیر و زندانی نمودن آن‌ها بکار برده‌اند ؛ امّا چون نتیجه نگرفتند به این روش‌ها متوسل شدند .در واقع هدف ، از بین بردن دین و اعتقادات و احساسات مذهبی مومنین است و تفاوت تنها در شیوه‌ی نبرد است . همان-هایی که امروز ، با انواع برنامه‌های ماهواره‌ای ادّعای روشنگری ، آزادی‌بخشی و شادکردن دل جوانان را دارند ، همان-هایی هستند که سال‌ها پیش، پدران و برادران همین جوانان را در جبهه‌های جنگ کشتند . دشمن ، همان است و هدف ، همان و تنها شیوه‌ی مبارزه تغییر کرده است .این پژوهش ، نگاهی گذرا دارد به شیوه‌های جنگ نرم که در قرآن و حدیث آمده است. هیچ تر و خشکی نیست مگر اینکه در قرآن کریم آمده است . هیچ دردی نیست مگر اینکه درمان آن را قرآن بیان فرموده است . در این موضوع نیز خداوند متعال ، آنچه باید بیان می‌شد ، به تفصیل ، فرموده است . اکنون وظیفه‌ی ماست تا با تدبّر در آیات الهی ، شیوه‌های مبارزاتی دشمنان را شناسایی و تکلیف خود را از قرآن جویا شویم و چراغ راه زندگی فردی و اجتماعی خود قرار دهیم .
اخلاق مصرف به استناد آیات قرآن کریم و روایات اسلامی
نویسنده:
عدنان آشنا
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
دین اسلام به عنوان کامل‌ترین و جامع‌ترین ادیان، برای تمامی مسائل زندگی آدمی، از جزئی‌ترین تا کلّی‌ترین آنها، راهکارهایی ارائه نموده است و یکی از این راهکارها در زمینه مصرف صحیح است که در آیات و روایات بر آن تأکید فراوانی شده است؛ از این رو، با بهره‌گیری از دستورالعمل‌های اخلاقی که در این زمینه وارد گردیده است، می‌توان حرکتی جهت‌دار به مصرف داده و با جلوگیری از الگوهای ضدارزشی در مصرف همچون «اسراف و تبذیر و اتلاف»، «اقتار و بخل و شحّ»، «حرص و طمع» و... جامعه را از بسیاری از مشکلات اقتصادی، اجتماعی و معنوی حاصل از آنها نجات داده و در عوض با گسترش ارزش‌هایی چون «اعتدال»، «جود و سخاوت»، «انفاق و ایثار»، «قناعت و زهد» و... جامعه را به مرتبه بالایی از شکوفایی اقتصادی و معنوی رسانید. لذا با توجه به همین ارزش‌هاست که «رعایت اعتدال در مصرف»، مهمترین اصل اخلاقی اسلام گردیده است و اعتدال در مصرف به معنای بهره‌گیری از امکانات زندگی است، به گونه‌ای که مستلزم تلف کردن و هدر دادن مال و نیز مازاد بر نیاز نباشد و کمّ و کیف آن، از نگاه عرف، هماهنگ با شرایط زمانی و مکانی و متناسب با شأن و موقعیت مصرف‌کننده باشد. از این روست که در فرمایش‌های پیشوایان دینی، میانه‌روی در هزینه کردن، نصف گذران زندگی به شمار آمده است. همچنین علمای مسلمان با بهره‌گیری از سیره پیامبر(ص) و معصومین(ع)، آدابی را برای مصرف استخراج نموده‌اند و در کتب اخلاقی خویش ذکر کرده‌اند که آداب خوردن (مثل زمان، مکان و حالت خوردنِ غذا) و پوشیدن نمونه‌ای از آنهاست. و نیز مصرف در اسلام تابع اصولی اخلاقی همچون «قناعت و ساده زیستی» و «انفاق مازاد بر درآمد» می‌باشد که با بهره‌گیری از این اصول، جامعه اسلامی راه تعادل و صراط مستقیم را در پیش خواهد گرفت.
  • تعداد رکورد ها : 1283