جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

در پاسخ پرسشهايي كه از شهر همدان رسيده بود، پرسشهايي كه از كسان مختلفي رسيده، ولي پاسخ هر يك قابل رساله جداگانه نبود. پرسشها بي شماره است: وجه تسميه صحابي يكم و دوم به ابوالفصيل و مجتر، سفر براي صيد لهو، سر ركعتهاي نماز، ‌درباره شرح شجره مباركه شيخ مرحوم، زايد الخلقه و ناقص الخلقه و ولايت، وحدت ناطق و مقصود از آن، اجتهاد علما. و اين جز «رساله همدانيه» (نكـ: همين فهرست) او مي باشد. (احمد منزوي) [دائرة المعارف بزرگ اسلامي 3/84؛ فهرست مشايخ 573 «رساله» كه مي گويد در 289 صفر 1292ق نگاشته شده است؛ اعلام 3/2147؛ مشار، مؤلفين 5/785]

در پاسخ پرسشهاي حكيم دانيال همداني، كه از همدان فرستاده بود و جناب مولانا آقا محمد تأكيد بر پاسخ دادن به آنها داشت. پاسخ 3 پرسش عقيدتي است كه در 16 شوال 1299ق به انجام رسانده است: 1. در تفسير لارطب و لايابس الا في كتاب مبين 2. در تفسير: قالت اليهود عزيز بن الله و قالت النصاري المسيح بن الله 3. در تفسير تنزل الملائكة و الروح فيها باذن ربهم من كل امر. (احمد منزوي) [دائرة المعارف بزرگ اسلامي 3/83]

رساله اي است درپاسخ از دوسؤال حاجي عبدالحميد قراباغي سؤال اول درکيفيت اصلاح نفس وسير سالک که جواب آن مفصل است وعمده رساله درتشکيل مي دهد و سؤال دوم درکيفيت استخراج ملائکه است از اسماء موضوعه درالواح. تأليف آن در25 صفر 1290ق به پايان رسيده است

رساله اي است در جواب يكي از پيروان فرقه شيخيه كه مدعي بود كامل ناطق در هر عصري بايد يكي باشد و همه بايد از او پيروي كنند، اما مؤ‌لف معتقد است كه در هر عصري ممكن است يك نفر باشد يا متعدد باشد و با مقدمه كوتاهي در اثبات نبوت پيامبر و امامت حضرت علي (ع) و يازده امام بعد از ايشان، بحث را خطاب به شيعيان اثني عشري ادامه مي دهد كه متأسفانه از اينجا به بعد از انجام افتادگي دارد كه بدين ترتيب معلوم نشد مؤلف از علماي شيخيه است كه در اين رابطه نظري ديگر دارد يا از مخالفان شيخيه. آغاز كتاب: «بسمله و صلي الله علي محمد و اله الطاهرين و لعنة الله علي اعدائهم اجمعين چون در اين شبها در مجلسي اتفاق افتاد حاضر بودم شخصي مدعي اين بود كه كامل ناطق در هر عصري بايد منحصر بفرد باشد و زياده از يك نفر جايز نيست و استدلالش اين بود كه ضرورت مذهب شيخيه اين است كه ... » انجام كتاب: «پس احتياج به ابطال فرقي كه غير كه غير از اثنا عشري عستند نيست چرا كه خداوند باطل كرده باينكه حق نيستند و عجالة حال هم روي سخن با آن جماعت هم نيست روي سخن با شيعه اثني عشري است ... » [رايانه ملي ص 850]

رساله در توضيح و بيان مراد سه مطلب از اقوال شيخ احمد احسائي است كه از مؤلف سئوال شده: 1- اكر بسيط الحقيقه كل الاشياء نباشد خلاف توحيد است 2- ترادف اسماءالله تعالي 3- نحوه ربط خلق بخالق چون قيام است بقائم، تاريخ فراغت از تأليف 12 ذيقعده 1286. (مهدي ولايي) آغاز كتاب: پس از تسميه و تحميد: كه بعضي از اعاظم قصبه نراق چند شبهه انجام كتاب: كه تو برو و قيام را بصراث «كذا» كن و السلام علي [فهرست آستان قدس 4/62؛ فهرستواره منزوي 6/130]

وي در اين وجيزه به سه سؤال و اشكال كه بر گرفته ملاصدرا در اسفار وارد شده پاسخ داده است اين پاسخها ملخص كتاب «تنظيم القلائد» خود اوست: السؤال الاول: ان الوجود في كل شئ امر حقيقي سوي الوجود الانتزاعي. السؤال الثاني: تمثيله لذات الباري بالنور في عالم المحسوسات و شبهه بنور الشمس. السؤال الثالث: ان بسيط الحقيقة وجوده في كل الاشياء لا كالأشياء. (غلامي مقدم، براتعلي) [جامع گوهرشاد 5/434]