جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

پاسخ از پرسشهائي است راجع به بعضي از مسائل اعتقادي كه از مؤلف نموده اند. و بنا بگفته ذريعه 13/31 بنام ركن الدين محمد تقي ميرزا برادر ناصرالدين شاه قاجار در ايام حكومتش در مشهد مقدس بسال 1299 نوشته است. (سيد احمد اشكوري) پاسخ پرسشي است در چگونگي عقل بالتفاوت نزد اشخاص. (جعفر اشكوري) پاسخ پرسشي است كه اهالي بادكوبه از حاج محمد جعفر بادكوبه اي نموده اند و وي پاسخ آنرا به مؤلف سپرده است. سؤال در مورد پيامبر و ائمه عليهم السلام مي باشد كه زمان شروع پيامبري و علامت پيغمبري و بيان معجزه اي از آن حضرات و تفصيل آنان بر سائر پيامبران و خواب و حيات آنان بعد از فوت مي باشد. (جعفر اشكوري) [مرعشي 1/179؛ دانشگاه اصفهان 1/28؛ براي شرح حال وي بنگريد به: الكرام البررة 1/354، تراجم الرجال 1/263]

از حاج محمدکریم خان قاجار کرمانی، در پاسخ سه مسأله‌ای که از آقا محمدعلی فرزند تاجر رشتی رسیده است: یکمین دربارۀ «حقیقة علل اربعة» است، و یکی دربارۀ اینکه چرا حضرت حسین یکی از دختران خود را در مدینه گذارد و به کوفه نبرد. نام رساله در ص. ع. رسالۀ علل اربعه خوانده شده است. آغاز: حمدله. و صلی الله علی محمد و آله الطاهرین... و بعد، یقول العبد الاثیم کریم بن ابراهیم انه قد ارسل الی جناب الزکی... آقا محمدعلی بن التاجر الرشتی... بمسائل ثلاث. انجام: علی نهج‌الاجمال. فلنختم الجواب حامدالله الوهاب الملهم للصواب.

رساله حاوي پنج پرسشي است كه در راه ميان مكه و مدينه از تاج الدين اسنوي شده و او پاسخ داده - در نسخه نام صريحي از مترجم نيست فقط در ديباچه خود را از مريدان عبدالسلام كاموسي معرفي نموده و هم به مترجمي كتاب عوارف المعارف سهرودي شناسانيده كشف الظنون مترجمين فارسي آن كتاب را يكي بنام ظهيرالدين عبدالرحمن بن علي شيرازي و ديگري را باسم شيخ عزالدين محمود بن علي كاشاني نطنزي ياد كرده و در آخر نسخه هم مسطور است: (تمام شد اين رساله علي يد العبد الفقير احمد بن محمد حاجي كاموسي في تاريخ محرم سنه سبعمائه) پنج پرسش اين است: پرسش اول از تعريف و ماهيت نفس است 2- از تعريف دل و حقيقت او است 3- حد سر چيست 4- فرق نفس و روح و دل 5- رتبت سر و روح. (مهدي ولايي) [فهرست آستان قدس 4/44؛ رايانه آستان قدس]

با دو دليل نقلي و عقلي اثبات رجعت و بازگشت ائمه طاهرين عليهم السلام به دنيا مي نمايد. بخش نقلي مفصل تر و روايات بسياري از طريق شيعه و سني بجهت تأييد موضوع نقل مي كند. (سيد احمد اشكوري) [مرعشي 6/338]

در پاسخ پرسش هاي مولي محمد علي خراساني «ساكن ارض الغري» (نجف). با روش «قال سلمه الله» و «اقول» . در ديباچه گويد اين پرسش ها براي شيخ من (احسايي) فرستاده بود و ايشان مرا به پاسخ وا داشتند نمايه پرسش ها در 5 بند در «فهرست كتب مشايخ: 313» آمده است: 1. وجه انحصار شرايع به شش گروه، 2. آيا ديگر پيامبران اولوالعزم بر كافه مردمان مبعوث بوه اند؟، ‌ائمه اربعه حاضر. 3. ديگر پيامبران و جنيان، 4. آيا پيامبر ما و ديگر پيامبران اولوالعزم بر همه اشياء فرستاده شده اند. نام رساله برفراز نسخه «رساله جواب ملا علي خراساني» و در «فهرست كتب مشايخ» «رساله غريه» و در «فهرست تصانيف» محيط كرماني (هف) به نام «اجوبة مسائل ملامحمد الخراساني في احكام الشرايع الست المنسوخة منها و الناسخة ... » آمده است. (احمد منزوي) آغاز كتاب: حمدله. صلاة. اما بعد‌، فيقول العبد الجاني كاظم بن قاسم الحسيني الرشتي. ان جناب المولي الاكرم ... مولينا محمد علي ساكن ارض الغري ... قد ارسل الي العلم الانوار ... و كان شيخنا في غاية الاشتغال. انجام كتاب: و قال رسول الله (ص) علي ما رواه ابن عباس انه لايوجد عند احمد من الخلق شيئي من الحق الا بتعليمي و تعليم علي (ع). و هنا نختم الكلام ليكون ختامه مسك. و لاحول و لاقوة الا بالله ... [دائرة‌ المعارف اسلامي 1/184؛ اعلام، 3/1884؛ مشار، مؤلفين 5/37: ‌تصوير]

رساله کوتاهي است درموضوع <علم الهي> دراين موضوع رساله هاي متعددي نگاشته شده وبرخي از آنها در (الذريعة 315/15-320) معرفي شده است. نام رساله حاضر ومؤلف آنرا درمنابع کتاب شناسي وتراجم بدست نيآمد. اين رساله از محمد ماجد بن ابراهيم حسيني است که شاگرد ملا محمد صادق اردستاني بوده. او در اين رساله مي گويد: « ما افاد الاستاد دام ظله» در حاشيه آمده است: « و هو العالم ... المولي الاعظم محمد صادق الاردستاني طاب ثراه» . آغاز كتاب: بسمله يقول المفتقر الي الله الواحد محمد بن ابراهيم الحسيني المدعو بماجد هذة رسالة في تحقيق ان علم الاول تعالي ليس بحصول الاشياء في ذاته ولابحضورها عنده سواء کان انجام كتاب: علي وجه جزيي اي عالم بالجزئي بما هو جزئي ومن حيث انه جزيي تمّ هذا الکلام بعون الملک الوهاب. [فهرست سپهسالار 5/329]

رساله مختصري است در جواز تعزيه بر سيد الشهداء عليه السلام. (صدرائي خوئي، علي) [ميراث مشترك ايران و هند 2/28؛ ]

پاسخ به سؤالات يکي از متدينين است که مسائل مشکل و غامض سؤال نموده و رشتي در راه بازگشت از سفر مشهد به طرف کربلا پاسخ آنها را نگاشته است. وسؤالات را مانند متن و جواب ها را مثل شرح قرار داده است. پاسخ به پرسشهايي است که بعضي از متدينين از مؤلف درسفر مشهد مقدس، سؤال نموده واو پس از بازگشت به کربلا دررساله حاضر به آنها پاسخ داده است. جواب سؤالهائي است که بعضي از دينداران پرسيده اند که از جمله آنها « اثبات نبوت خاصه »، اسرار عبادات (نماز، خمس وصوم وغيره)، اسم اعظم، اسنداد باب علم، تفسير چند آيه وغيره اين کتاب با عناوين « قال - اقول » برگزار شده است وپاسخ به بيست سؤال مي باشد. بيست پرسش است در امور اعتقادي و بعضي از مسائل فقهي که سيد رشتي هنگام برگشتن از زيارت امام رضا عليه السلام در راه نگاشته است. در اين پاسخها اسرار عبادت بسيار مفصل بيان شده است. (سيد احمد اشكوري) در بيان دليل عقلي بر نبوت خاصّه و امامت خاصّه که چاپ شده است. اين رساله را پس از بازگشت از مشهد مقدس رضوي و بهنگام رفتن کربلا نگاشته است. سؤالاتي است اعتقادي و بيشتر در مباحث نبوت و امامت كه سيد رشتي هنگام بازگشتش از سفر خراسان بدانها پاسخ گفته است، آغاز اين رساله با آنچه در رساله اجوبة مسائل عشرين آمده يكي است ولي سؤالات متفاوت است. بيست پرسش است در امور اعتقادي و بعضي از مسائل فقهي که سيد رشتي هنگام بازگشت از زيارت امام رضا عليه السلام در راه نگاشته است، در ميان جوابها اسرار عبادات بسيار مفصل بيان شده است، با عنوان <قال - اقول> برگزار شده است پاسخهاي استدلالي مفصلي است بر پرسشهاي ملامحمد تقي پيرامون حصول علم در شرعيات و فتح باب علم براي سالكان و تكليف مردم در عصر غيبت و چگونگي بدست آوردن آن تكليف و نظر رشتي در قواعد اصول فقه. سؤالها بصورت متن و پاسخها بعنوان شرح مي باشد. (سيد احمد اشكوري) پاسخ بيست سؤال است كه يكي از اهل علم پرسيده است، سؤال ها از قرار زير است: 1-اثبات نبوت خاصه و ولايت خاصه با دليل عقلي 2-در بيان اسرار الصلاة و زكاة و حج و خمس، كه اين رساله به علت طولاني شدن پاسخ به همين نام آمده است 3-در بيان حكمت غيبت امام زمان 4-در بيان حكمت انسداد باب العلم با آيه اي كه بر حكيم فياض لطف واجب است 5-در بيان وجه جمع بين دو آيه: و أن ليس للانسان الا ما سعي ... و لاراد لقضائه و لا معقب لحكمه 6-سؤال از معني حديث: تعلق القلب بالموجود شرك و بالمفقود كفر 7-سؤال از دنياي ملعونه و دنياي مذمومه 8-سؤال از تفسير آيه: «كمثل الشيطان إذ قال للانسان أكفر ... » 9-اگر نماز طواف به دليل جهل به حكم باطل و زائر بعدا بفهمد 10-سؤال از كسي كه در اول تكليف راه اجتهاد و تقليد را نداند 11-سؤال از تقليد ميت 12-سؤال از كسي كه امكان اقامه دليل بر عقائد ندارد ولي معاند و منكر نيست 13-سؤال از امامت مفضول بر فاضل 14-سؤال از افضليت قرائت قرآن يا ادعيه و اذكار 15-سؤال از سعي بين صفا و مروه با پوشيدن مسح عربي 16-سؤال: تلاش براي تحصيل توسعه بر عيال آيا مذموم است يا خير 17-سؤال از طريق صحيح استخاره 18-آيا عمل به حكم استخاره واجب است يا خير 19-سؤال از آموختن ذكر خاصي براي تأثير آني 20-سؤال از كيفيت سلوك الي الله (صدرائي و ديگران) از سيد كاظم رشتي است كه در كربلا ساخته و به بيست پرسش كه از سپاهان رسيده پاسخ داده است «دانش پژوه» پرسش هايي ست كه برخي از «ديانين» (دينداران) از وي كرده با سربندهاي «مسئلة الاولي، المسئلة الثانيه. . همانكه در فهرست كتب مشايخ 353-354 به نام «مسئله» و پاسخ هاي آن در 20 بند نشان داده شده 1. اثبات نبوت خاصه محمديه و ولايت علويه، 2. بند نشان داده شده 1. اثبات نبوت خاصه محمديه و ولايت علويه، 2 اسرارنماز، زكات، حج، خمس و تفسير سوره حمد و توحيد ... . 20 سلوك الي الله. در ديباچه نسخه در دست، از اصفهان به عنوان مبداء پرسشها نامي نيامده است. در ديباچه از تأخير در پاسخ دادن و از برگشت از سفر زيارتي خود از مشهد رضا بهمشهد حضرت حسين ياد مي كند. و در پايان نگارنده در نسخه ديگر آن (مؤسسه مطالعات اسماعيليان. لندن) تاريخ به پايان رسيدن 1240ق آمده است. (احمد منزوي) كه در ديباچه مي گويد پس از برگشت به زيستگاهم مشهد حضرت حسين به پاسخ آنها مي پردازدم. نام پرش كننده در ديباچه و انجامه نيامده است. نخستين پرسش در نبوت خاصه و ولايت خاصة. دومين دربارهدر تصورو خيالداشتن صورت مريد، در هنگام، سومين پرسش درباره «ادله اربعه» ي اصوليان است. (ص 276). ديگر مساله ها، از آن ميان اسرار صلات و زكات و حج و خمس (ص 139) مي باشد. (احمد منزوي) رساله استدلالي است در پاسخ به 20 سوال مختلف اعتقادي و فقهي اهل اصفهان كه هنگام برگشت از زيارت امام رضا (ع) به سمت كربلا به روش متن و شرح با عناوين «قال-اقول» مؤلف در پاسخ به سوال دوم اسرار عبادت را مفصل بيان داشته و لذا در برخي منابع چون الذريعه با عنوان «اسرار العبادة» ضبط شده است. برخي مسائل به ترتيب عبارت اند از: 1- براهبن عقلي اثبات نبوت خاصه و ولايت خاصه 2- اسرار عبادات چون نماز و روزه و حج و ... 3- حكمت غيبت امام زمان (عج) 4- انسداد باب علم ... 19- تقاضا و بيان ذكر خاص مجرب و مفيد براي همه اشخاص و حوائج 20- آداب سلوك الي الله و تهذيب اخلاق. [التراث العربي 3/48؛ مرعشي 13/196؛ حضرت معصومه 1/376؛ دائرة المعارف بزرگ اسلامي 1/107 و 1/260 و 1/319؛ ذريعه 8/360: متن؛ فهرست نسخه هاي خطي فارسي 2/919؛ مشار فارسي 2/2189؛ دياني ص 128؛ دانشگاه تهران 15/4130 و 17/411 و 16/575؛ فهرست مشايخ 2/111؛ دائرة المعارف اسلامي 1/33 و 1/108و 1/109 و 1/110 و 1/171؛ اعلام 4/1884، مشار، مؤلفين5/37؛ ذريعه 8/260؛ اعلام 3/1884: فهرست كتب مشايخ 311؛ مشار 2/2189: براي چاپ ترجمه فارسي آن؛ مشار، مؤلفين 5/37: تصوير؛ فهرست كتب مشايخ 313؛ ‌ذريعه 18/32 «كشف الحق»، همانجا 21/226 «المعراج» ؛ اعلام 3/1884 «المعراج» ؛ مشار، عربي 482 «مجموعة الرسائل» چ 1277ق؛ مشار، مولفين، 5/37؛ نشريه 5/223؛ نسخه پژوهي 3/109؛ شيخ علي حيدر 1/367 و 1/375؛ دهگان ابراهيم 2/314؛ رايانه آستان قدس]