جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

این پایان نامه از دو بخش با این مباحث تشکیل یافته است: بخش اول، کلیات: مراد از سنن الهی، انواع سنن الهی، اهمیت شناخت سنن الهی، راه شناخت سنن الهی، شیوه هایِ قرآن در بیان سنن الهی، سنن الهی در حدیث; بخش دوم، سنت های الهی حاکم بر اعمال و حالات روحی انسان: نمودار بازتاب اعمال، تقوی، ایمان، کفر، ذکر، دعا، تسبیح، انفاق، حب دنیا، توبه.

رساله حاضر تحت عنوان سنتهای خداوند در قرآن کریم می باشد. که از 5 فصل تشکیل شده است. در مقدمه این رساله، سنت در لغت و اصطلاح مورد بررسی قرار گرفته و فایده شناخت سنت الهی و ویژگی های آن همچنین انواع سنتهای الهی بیان شده است. در فصل اول سنت پیروی حق بر باطل مورد بررسی قرار گرفته است و سنت امتحان و ابتلاء در فصل دوم بیان شده است که در این فصل فتنه در لغت و در قرآن همچنین ابتلاء در لغت و قرآن مورد بررسی قرار گرفته است در فصل سوم تحت عنوان سنت هدایت و ارشاد بشر می باشد که هدایت در لغت، هدایت در قرآن، فعالیت در لغت، در قرآن، خداوند هادی بشر است، اقسام هدایت، اقسام ضلالت، نتایج هدایت و ضلالت و رابطه هدایت و ضلالت با اختیار انسان می پردازد. در فصل چهارم که سنت جریان قوانین طبیعی و رابطه علیت نام دارد. علت در لغت و قرآن، سبب در لغت و قرآن مورد بررسی قرار گرفته است. در فصل پنجم که فصل پایانی این رساله می باشد. استدراج در لغت و در قرآن، مراتب استدراج، اجرای سنت استدراج و استدراج جوامع مغرور و گمراه و استدراج تکذیب کنندگان آیات قرآن بیان شده است.

این پایان نامه شامل پنج بخش است. در بخش اول معنای لغوی سنت، در بخش دوم مفهوم اصطلاحی سنت در فقه، حدیث و کلام و در بخش سوم واژه سنت درآیات قرآن بررسی شده اند. بخش چهارم به بررسی سنتهای الهی حاکم بر جامعه و تاریخ از دیدگاه قرآن اختصاص دارد و در آن سنن هدایت، ایجاد و نابودی امت ها، قراردادن اجل برای اقوام، امتحان مردم، مبارزه،جریان امور از طریق اسباب، همراهی عسر و یسر وتقدیر رزق معرفی شده است. بخش پنجم درباره سنت در کلام معصومین (ع) است.

در این پایان نامه سنتهای الهی در شش فصل بررسی شده اند. در فصل اول واژه سنت از دیدگاه لغویان ومفسران و در فصل دوم این واژه در آیات قرآن بررسی شده است، در فصل سوم معرفی ماهیت سنتهای الهی وشیوه های تبیین آنها در قرآن و خصوصیات این سنتها ودر فصل چهارم تفسیر آیه 137 سوره آل عمران درباره سنتهای الهی آمده است. فصل پنجم به نقل روایاتی ازائمه معصومین (ع) درباره سنتهای الهی و همچنین مختصری از تاریخچه تحقیقات دانشمندان اسلامی پیرامون این موضوع و فصل ششم به ارائه حاصل بررسیها در زمینه صور و اقسام سنتهای الهی در قرآن اختصاص دارد.

رساله حاضر، تحقیقی پیرامون سنّت امهال و استدراج از منظر قرآن و حدیث می باشد. نویسنده رساله خود را در ضمن چهار فصل تنظیم کرده است. وی ابتدا مفهوم استدراج و سنّت را بررسی می نماید، سپس به قلمرو و ارتباط معنایی آن با دیگر سنّت های الهی می پردازد. زمینه های عذاب استدراج و آثار آن در زندگانی فردی و اجتماعی، و راه های پیش گیری از فرو غلطیدن در این ورطه هولناک از دیگر مطالب کتاب می باشد. وی سپس به مصادیق تاریخی گرفتاران به عذاب استیصال از جمله اقوام ستمگر گذشته، همچون قوم نوح، عاد، ثمود، فرعونیان، قوم سبأ، اصحاب باغ سوخته، و قوم لوط می پردازد و فرجام این اقوام (در سلب نعمت ها و یا هلاکت ذلّت بار آنان) را سنّت الهی در مهلت اوّلیه و سپس سلب نعمت از آنان می داند. نویسنده در پایان شبهات سنّت امهال و استدراج را بررسی نموده و به آن پاسخ داده است.

بررسی سنّت های الهی در کیفر و پاداش می باشد. پایان نامه در ضمن 4 بخش به تبیین این سنّت ها از منظر قرآن و روایات می پردازد. نویسنده این پاداش ها و کیفرها را منحصر به آخرت نمی داند بلکه قلمرو آن را عامّ و هم در دنیا و هم در آخرت می شمرد. نویسنده سنّت پاداش و کیفر را تجلّی حکمت و عدالت و غایت خلقت انسان می داند. وی سپس به تشریح این پاداش ها و کیفرها اعمّ از مادّی و معنوی می پردازد و پاداش هایی چون توسعه در روزی، سامان یافتن زندگانی فردی و اجتماعی، رفع مشکلات مادّی و شرح صدر، آرامش و برخورداری از علم و حکمت را از جمله این پاداش ها می شمرد و بلاها و شرور، اختلافات اجتماعی، عذاب استیصال و سرانجام گرفتاری به دوزخ و عذاب های آن را به عنوان کیفر اخروی ذکر می نماید.

موضوعی که در این رساله مورد بحث وبررسی قرارگرفته ، پژوهشی پیرامون سنت های الهی می باشد وهدف از نگارش آن ، تبیین ماهیت سنت های الهی از دیدگاه آیات وروایات می باشد که در این جهت برخی از کتب تفسیری و کلامی مورد بازبینی قرار گرفته است. در این تحقیق سعی شده است با مراجعه به منابع متقدم ومتاخر در زمینه سنت به جنبه های مختلف این موضوع پرداخته شود که این امور از طریق روش کتابخانه ای محقق گردیده است. در این پژوهش ابتدا به مفهوم شناسی پرداخته شده وپس از آن ویژگیهای سنت های الهی مورد بررسی قرار گرفته وبه دنبال آن رابطه سنت الهی با اختیار انسان بیان شده است . سپس انواع سنت های الهی در قالب سنتهای مطلق و سنتهای مقید مورد بررسی واقع شده است . سنتهای مطلق در دوازده عنوان ذکر وبحث گردیده است. سنتهای مقیدخود بر دو گونه اند : الف : سنتهای خاص اهل حق که در پنج عنوان بحث شده است . ب : سنتهای خاص اهل باطل که در نُه عنوان آمده است. آنچه از این تحقیق به دست می آید توضیح وتبیین یکی از مفاهیم مهمی است که برای هر کسی و خصوصآ برای هر شخص مسلمانی اهمیت دارد.

در این پایان نامه آیات متعلق به سنن و قوانین الهی در پنج فصل به شرح ذیل بررسی شده است؛ قانونمندی جامعه، سنت های الله، سنت های مطلق، سنت های جوامع مؤمن و سرانجام سنت های جوامع کافر.