جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

اين اثر، رساله اى مختصر در تاريخ چهارده معصوم عليهم السلام است كه روايت جهضمى( ۲۵۰ م) اما منسوب به ابن ابى ثلج( ۳۲۵ م) است و پيش از اين در مجموعه نفيسه با عنوان تاريخ ائمه منتشر شده است. اين رساله در محورهاى مشخصى از هر يك از معصومان سخن گفته است: ۱- تاريخ وفات ۲- فرزندان ۳- مادران ۴- القاب ۵- كنيه ها ۶- مدفن ۷- باب ها. مؤلف در هر يك از اين محورها به نام پيامبر يا امام اشاره كرده و گاه در چند كلمه، مطالب خود را بدون سند مجزا بيان مى كند جز آنكه در ابتداى نقل خود گاه راوى اصلى را نام برده است. اين اثر اخيراً توسط سيد محمدرضا حسينى جلالى تحقيق شده و به صورت كتاب مستقل در آمده كه البته بخشى از آن مقدمه و بخشى هم پاورقى‏هاست و به نسخه ها و همچنين مطالب مشابه در منابع ديگر اشاره مى كند. وى در مقدمه طولانى كتاب به اسناد آن اشاره كرده كه عبارتند از: ابن خشاب و حسين بن حمدان خصيبى‏ اين اثر پيش‏تر به ابن ابى الثلج بغدادى( ۳۲۵ م) نسبت داده مى‏شد، ليكن محقق معاصر سيد محمدرضا حسينى جلالى اين رساله را به پنج نفر نسبت داده است: ۱- نصر بن على جهضمى ۲- امام رضا عليه السلام ۳- احمد بن محمد فاريابى ۴- ابن ابى الثلج بغدادى ۵- ابن خشاب. وى معتقد است با توجه به اينكه بيشتر نصوص كتاب از ائمه اخير نقل شده است به نظر مى رسد اين روايات، اصلى واحد داشته كه افراد مختلف آن را نقل كرده‏اند و به هر يك از ايشان نسبت داده شده است. جهضمى كه فقط برخى از روايات را نقل كرده از راويان اهل سنت به شمار مى رود. سيد بن طاووس و شيخ حر عاملى اين رساله را به او نسبت داده اند. بر روى نسخه تركى كتاب به نام امام هشتم اشاره شده ولى آن حضرت هم مؤلف اثر نيست بلكه برخى روايات به ايشان مى رسد. سزگين، اين رساله را به فريابى نسبت داده كه او راوى از نصر جهضمى است ولى محقق كتاب، اين نسبت را هم ناتمام مى‏داند. چهارمين نفرى كه كتاب به او منسوب است ابن ابى‏ثلج است ولى برخى روايات، از متاخرين وى نيز نقل شده است. همچنين است نسبت كتاب به ابن خشاب يا خصيبى. به هر حال اين نقل در دوره‏ هاى مختلف از افراد متعدد نقل شده و مؤلف واحدى ندارد.

کتاب «حیاة الإمام موسی بن جعفر علیه السلام» نوشته باقرشریف قرشی درباره زندگینامه امام هفتم، موسی بن جعفر علیه السلام می باشد.

کتاب «الحسن العسکری علیه السلام، ابوالقائم من بنی هاشم (سیره و تعلیق و تحلیل)» نوشته کامل سلیمان، درباره تاریخ زندگی امام حسن عسکری علیه السلام و سیره آن حضرت می باشد.

کتاب «الامام علي الهادی علیه السلام مع مروق القصر و قضاة العصر (سیرة و بحث و تحلیل)» نوشته کامل سلیمان، درباره تاریخ زندگی امام هادی (ع) می باشد.

کتاب «محمدالجواد (ع) الإمام المعجزة سیرة و دراسة و تحلیل» نوشته كامل سليمان است. این اثر در 1 جلد به زبان عربی درباره امامت امام محمدتقی جواد (علیه السلام)، فضايل، علم و سیره حضرت می باشد.

«منتخب الانوار فى تاريخ الائمة الاطهار (ع)» رساله‌ اى كوتاه در زندگى چهارده معصوم است كه توسط يكى از محدثان شيعه امامى عصر غيبت محمد بن همام بن سهيل كاتب اسكافی تدوين شده است. رساله از 14 باب تشكيل شده كه هر يك به يكى از معصومان اختصاص دارد. البته باب 14 افزوده محقق كتاب است. در اين كتاب، به كلياتى درباره معصومان پرداخته شده و به اقتضاى كوتاه بودن آن، به همه مطالب نپرداخته و در واقع فقط احوال شخصى هر معصوم در آن ذكر شده است. مؤلف جز در چند مورد سلسله اسناد خود را بيان نكرده و به نظر نمى‌ رسد همه مطالب را از همان سند نقل كرده باشد بلكه بخشى از اخبار او بدون منبع و سند و به شكل نقل تاريخى آمده است.

«بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار (علیهم السلام)» مشهور به بحار الانوار، مفصل‌ ترین مجموعه حدیثی شیعه است که با نظارت علامه مجلسی تألیف شده است. تألیف این کتاب که مجموعه‌ ای از آموزه‌ ها و تعالیم شیعی است، بیش از ۳۰ سال طول کشیده و گروهی از شاگردان علامه مجلسی او را در این کار یاری کرده‌ اند. مؤلف، کتاب را بر اساس ۲۵ موضوع کلی طراحی و آن را در ۲۵ جلد جای داده است (در دوره‌ های اخیر به صورت ۱۱۰ جلدی منتشر می‌ شود). در هر جلد ریز موضوعات مربوط به آن را در ابواب مختلف گرد آورده است. او در هر باب، ابتدا آیات قرآنی مرتبط با موضوع را ذکر کرده و تفسیر آنها را می‌ آورد و در مرحله بعد احادیث مربوط به آن باب را نقل می‌ کند. مجلسی تلاش کرده است که در بحار الانوار تمام موضوعات و مسائل موجود را پوشش دهد. برای مثال، این مجموعه با عنوان کتاب العقل و الجهل آغاز و با مباحث مربوط به خداشناسی و توحید، عدل الهی، و تاریخ پیامبران ادامه پیدا می‌ کند. از جلد ۱۵ تا ۵۳ چاپ ۱۱۰ جلدی، به تاریخ زندگی و فضایل پیامبر اسلام (ص) و حضرت زهرا (س) و امامان شیعه (ع) اختصاص دارد. بحار الانوار به خاطر ذکر مستند بیشتر روایت‌ های منقول از ائمه شیعه (ع)، باب‌ بندی موضوعات، شرح و بیان بسیاری از روایات، تحقیقات گوناگون کلامی، تاریخی، فقهی، تفسیری، اخلاقی، حدیثی و لغوی، نزد محققان و پژوهشگران مقامی والا داشته است؛ چنانکه با وجود حجم زیاد، از همان روزگار تألیف، نسخه‌ های خطی بسیاری از آن نوشته شده و با رواج صنعت چاپ، همه یا بخش‌ هایی از آن بارها به چاپ رسیده است. برخی عناوين و موضوعاتی كه در اين جلد به آن پرداخته شده است عبارتند از: کتاب تاریخ علی بن الحسین و محمد بن علی و جعفر بن محمد الصادق و موسی بن جعفر الکاظم (ع)، أبواب تاریخ سید الساجدین و إمام الزاهدین علی بن الحسین زین العابدین صلوات علیه و علی آبائه الطاهرین و أولاده المنتجبین، أبواب تاریخ أبی جعفر محمد بن علی بن الحسین باقر علم النبیین صلوات الله علیه و علی آبائه الطاهرین و أولاده المعصومین و مناقبه و فضائله و معجزاته و سائر أحواله و...

اگر قرآن سیدالکلام است ، امام حسین سید الشهداست . اگر در صحیفه ي سجادیه درباره ي قرآن می خوانیم : و میزان القسط ، امام حسین علیه السلام می فرماید : امرت بالقسط .اگر قرآن موعظه ي پروردگار است ؛ موعظۀ من ربکم ، امام حسین علیه السلام در عاشورا فرمود : عجله نکنید تا شما را به حقّ موعظه کنم . لا تعجلوا حتّی اعظکم بالحقّ اگر قرآن مردم را به رشد هدایت می کند ؛ یهدي الی الرشد ، امام حسین علیه السلام نیز می فرماید : من شما را به دو راه رشاد دعوت می کنم ادعوکم الی سبیل الرشاد اگر قرآن عظیم است ؛ و القرآن العظیم امام حسین علیه السلام نیز سوابق عظیمی دارد . عظیم السوابق اگر قرآن حقّ و یقینی است ؛ و انّه لحقّ الیقین در زیارت امام حسین علیه السلام نیز می خوانیم : آنقدر صادقانه و خالصانه عبارت کردي که به در جه ي یقین رسیدي حتّی اتاكَ الیقین...