جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

«الغدیر و المعارضون» اثر علامه سید جعفر مرتضى عاملى، در سال 1417 ق به زبان عربى تألیف شده است. مؤلف در این کتاب داستان غدیر خم را با تمام اهميّت و حساسیتى که دارد مورد بحث قرار داده و از نقاط ابهام و برداشت‌ هاى اشتباهى که درباره آن ابراز شده، پرده برداشته است. کتاب مشتمل بر دو مقدمه و شش فصل و هر فصل مشتمل بر عناوینى است. برخى از عناوین مباحث عبارت است از: غدیر و امامت، توطئه‌ گران و کینه‌ توزان، رسول اکرم (ص) خیانت کاران را مى‌ شناخت، بررسى زمان و مکان واقعه غدیر، غدیر در سایه تهدیدات الهى. واقعه غدیر از سرنوشت‌ ساز ترین و حساس‌ ترین جریانات اسلامى است. در فصل اول کتاب، قبل از شروع موضوع، به تفسیر تاریخى اصطلاح شایع و معروف «حدیث الغدیر» اشاره مى‌ کند. در فصل دوم و سوم کتاب از معارضان، چهره‌ نمایى شده و آگاهى رسول الله (ص) از موضع آنان ذکر شده است. در این راستا از کتب مختلف به خصوص کتاب شرح نهج‌ البلاغه ابن ابى‌ الحدید معتزلى، سخنانى تاریخى نقل شده است. در فصل سوم، چهارده روایت در رابطه با اعلان امامت على (ع) توسط رسول خدا (ص) از منابعى چون مجمع‌ البیان، شواهد التنزیل و الدرّ المنثور نقل شده است. در فصل چهارم، برخوردهاى اصحاب در مواجه با این ماجرا نشان داده شده است. عده کثیرى با سخن پیامبر در روز غدیر به مخالفت پرداختند و عده قلیلى اوامر ایشان را پذیرفتند. در فصل پنجم، تهدید الهى در انجام ندادن رسالت ابلاغ امامت با تفسیر «و إن لم تفعل فما بلغت رسالته...» مورد بحث قرار گرفته است. در فصل آخر کتاب نیز چرایى گزینش مکان و زمان این ابلاغ در یازده عنوان تبیین شده است.

کتاب «الغدیر فی التراث الاسلامی» تالیف عبدالعزیز طباطبایی، درباره واقعه غدیر است. این کتاب شامل فهرست واره ای است برای آنچه از قرن دوم تا قرن حاضر درباره غدیر نوشته شده است. در ابتدای کتاب «الغدیر فی التراث الاسلامی» مقاله پر بار محقق طباطبایی با نام «حدیث الغدیر، رواته کثیرون للغایة… قلیلون للغایة!»، که متن مقاله ایراد شده توسط ایشان در کنگره بزرگ غدیر در لندن، چاپ شده است. این مقاله را مجله «الموسم» در شماره هفتم، در سال 1411 هجری نیز چاپ نمود. محقق طباطبایی در کتاب خود، مستدرک الذریعة (نسخه مخطوطه) درباره این کتاب می نویسد: مجله «تراثنا» که توسط مؤسسه آل البیت (ع) در قم منتشر می شود، به مناسبت کنگره بزرگی که به دستور آیت اللّه العظمی خویی در لندن به مناسبت عید غدیر برپا شد، اقدام به نشر ویژه نامه غدیر نمود. از من خواستند تا مقاله ای درباره کتاب های نوشته شده درباره غدیر بنویسم. در حدود صد و بیست و پنج کتاب معرّفی شد و مقاله در آن ویژه نامه (شماره 21 «تراثنا»، ذو حجه 1410ق) با نام «الغدیر فی التراث الاسلامی» به چاپ رسید.

«الغدير في الكتاب العزيز» كه نام كامل آن عبارت است از: «الغدير في الكتاب العزيز من كتاب الغدير للشيخ الأميني»، بخشى از كتاب «الغدير في الكتاب و السنة و الأدب» نوشته علامه امينى (تبريز 1281-1349ش، نجف) است كه گروه تحقيق موسسه دائرة المعارف فقه اسلامى آن را به‌ صورت اثرى مستقل منتشر ساخته است. كتاب حاضر از مقدمه مختصر ناشر (اهميت واقعه غدير و موضوع كتاب حاضر و آيات مورد بحث و...) و متن اصلى (شامل دو بخش) تشكيل شده است. درباره محتواى اين اثر، گفتنى‌ ها فراوان است از جمله: 1. نويسنده در مورد آيه بلاغ: «يا أَيُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ ما أُنْزِلَ إِلَيْكَ مِنْ رَبِّكَ وَ إِنْ لَمْ تَفْعَلْ فَما بَلَّغْتَ رِسالَتَهُ وَ اللَّهُ يَعْصِمُكَ مِنَ النَّاسِ» (مائده: 67) چنين نوشته است: «اين آيه شريفه در روز 18 ذى‌ حجه سال دهم هجرى در آخرين حجّ پيامبر (ص) معروف به حجة الوداع نازل شده است. در زمانى كه پيامبر (ص) به محلّ غدير خم رسيد، در حالى‌ كه پنج ساعت از روز گذشته بود. 2. نويسنده در مورد آيه «... الْيَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دينَكُمْ وَ أَتْمَمْتُ عَلَيْكُمْ نِعْمَتي وَ رَضيتُ لَكُمُ الْإِسْلامَ ديناً...» ، چنين نوشته است: «شيعه، نسل در نسل از پدرانشان نقل كرده و همگى اتفاق نظر دارند كه اين آيه كريمه در مورد نصّ غدير نازل شده است. 3. نويسنده در اين اثر، افزون بر بررسى قرآنى و تفسيرى، با بيان اينكه تفسير و روايات در شأن نزول آيات در زمينه غدير با هم هماهنگ و موافقند، در بحثى تحت عنوان «نظرة في الحديث» به پژوهش روايى نيز پرداخته است. 4. نويسنده، اين شبهه را مطرح كرده كه: داستان غدير در زمان بازگشت رسول خدا (ص) از حجّة الوداع بود و همگى اين مطلب را قبول دارند.