جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 115
ش‍رح‌ ال‍م‍واق‍ف‌ ال‍ق‍اض‍ی‌ ع‍ض‍دال‍دی‍ن‌ ع‍ب‍دال‍رح‍م‍ن‌ الای‍ج‍ی المجلد 5
نویسنده:
ت‍ال‍ی‍ف‌ ال‍س‍ی‍د ال‍ش‍ری‍ف‌ ع‍ل‍ی‌ ب‍ن‌ م‍ح‍م‍د ال‍ج‍رج‍ان‍ی‌‎ .‬و م‍ع‍ه‌ ح‍اش‍ی‍ت‍ا ال‍س‍ی‍ال‍ک‍وت‍ی‌ وال‍چ‍ل‍ب‍ی‌ ع‍ل‍ی‌ ش‍رح‌ ال‍م‍واق‍ف‌ ض‍ب‍طه‌ و ص‍ح‍ح‍ه‌ م‍ح‍م‍ود ع‍م‍ر ال‍دم‍ی‍اطی‌
نوع منبع :
کتاب , شرح اثر , حاشیه،پاورقی وتعلیق
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ب‍ی‍روت‌ : دارال‍ک‍ت‍ب‌ ال‍ع‍ل‍م‍ی‍ة,
چکیده :
الموقف الثالث:فى الاعراض مولف مباحث مربوط به اعراض را در يك مقدمه و سه مرصد بيان مى‌كند كه عبارتند از:المرصد الاول:مباحث كلى اعراض كه در 8 مقصد مطرح شده كه عبارتند از:تعريف عرض،اقسام عرض،عرض از ديدگاه حكماء،اثبات عرض،عدم انتقال اعراض،عدم جواز قيام عرض به عرض،عدم بقاء عرض در دو زمان،عدم بقاء عرض در دو محل. المرصد الثانى:فى الكم مباحث اين موقف در نه مقصد بيان مى‌شود كه عبارتند از:خواص كم،اقسام كم،اقسام جسم،ذاتيات و عرضيات كم،انكار متكلمين بر عدد،انكار متكلمين بر مقدار،انكار متكلمين بر زمان،حقيقت زمان،مكان‌المرصد الثالث:فى الكيفيات مباحث كيفيات شامل يك مقدمه و چهار فصل مى‌باشد كه عبارتند از:كيفيات محسوسه در 5 مقصد شامل:حرارت،يبوست،اعتماد،صلابت،ملاسه،الوان،انكار لون،نور،ظلمت قسم ثانى:ضوء در 4 مقصد بيان مى‌شود كه عبارتند از:ماهيت نور،مراتب نور،كيفيت و ارتباط هوا با نور،شعاع و طلعلع نور. النوع الثالث:مسموعات در سه مقصد بيان مى‌شود كه عبارتند از:ماهيت صوت،كيفيت صوت وجود خارجى صوت.القسم الثانى:حروف در 4 مقصد بيان مى‌شود كه عبارتند از:ماهيت حروف اقسام حروف،ابتدا به ساكن،امكان جمع ساكنين.الفصل الثانى:كيفيات نفسانية در سه مقصد بيان مى‌شود كه عبارتند از:تعريف حيات،شرط حيات،تعريف مرگ. النوع الثانى:علم در 14 مقصد بيان مى‌شود كه عبارتند از:نسبت مخصوص عالم و معلوم،تعلق علم واحد به دو معلوم،جهل مركب،مباحث پيرامون جهل مركب،حواس پنجگانه،صورتهاى عقلى،علم تفصيلى و اجمالى،علم بالفعل و بالقوه،علم فعلى،مراتب عقل،اطلاقات عقل، تعلق دو علم به دو معقول،دگرگونى علم نظرى به علم ضرورى و بالعكس،استناد علم ضرورى به علم نظرى. النوع الثالث:اراده در 7 مقصد بيان مى‌شود كه عبارتند از:تعريف اراده،ارادۀ قديم، عدم اشتراط اراده به اعتقاد نفع،مغايرت اراده با شهوت،مغايرت اراده با تمنى،قول اشعرى در اراده،اراده و رابطه او با ذات متعلق. النوع الرابع:مبحث قدرت در 13 مقصد بيان مى‌شود كه عبارتند از:تعريف قدرت،مقدور بودن يك شى براى دو قادر، وجودى بودن صفت قدرت،اثبات قدرت،قدرت همراه فعل،قدرت قادر بر فعلى كه از آن منع شده است.تعلق قدرت به ضدين،عجز، تابع علم بودن مقدور،منافات داشتن خواب با قدرت و... النوع الخامس:كيفيات نفسانى در دو مقصد بيان مى‌شود كه عبارتند از:بديهى بودن لذت و درد، و مباحث مربوط به صحت.
عصمة
نویسنده:
سید کمال حیدری؛ بقلم: محمد قاضی
نوع منبع :
کتاب , درس گفتار،جزوه وتقریرات
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
مؤسسة الإمام الجواد (ع) للفكر والثقافة,
چکیده :
يقع الحديث في هذا الکتاب في البحث عن العصمة و ما يتعلّق بها من أبحاث و مفاهیم، یکون أمل هذا الکتاب محاولة فی تبسیط و حلّ عقدة الغموض فی کثیر ممّا یتّصل ببحث العصمة من مفاهیم فلسفیة و عقلیة و دفع للشبهات و التساؤلات المثارة حولها. انتظم هذا الکتاب في فصلین رئیسیّین، هما: الفصل الأوّل: الإمامة ینتاول هذا الفصل بحث الإمامة، مبتدئاً الفصل بإمامة إبراهیم الخلیل (ع) و مثنّیاً له بالبحث عن صفات الإمام من خلال الرؤیة القرآنیه، و مختتماً الفصل ایضاً بأبحاث عدیدة حول الملکوت و رؤیته. الفصل الثاني: العصمة تناول الحدیث فی الفصل الثانی بالبحث عن العصمة و ما یتعلّق بها من مفاهیم، حیث ابتدأ الکلام فیه بآیة التطهیر و ما تفیده من شمولیة في نفي الرجس وإثبات الطهارة لمن نزلت في حقّه، مردفاً لها بأبحاث هامّة جدّاً فی العصمة مفهوماً ومضموناً، کما یلیه الحدیث عن الإرادة، مختتماً هذا الفصل ببحث روائي فی شأن نزول آیة التطهیر.
هنر و زیبایی شناسی
نویسنده:
شوپنهاور؛ مترجم: فواد روحانی
نوع منبع :
کتاب , ترجمه اثر
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: زریاب,
چکیده :
در این کتاب نظریات شوپنهاور در خصوص فلسفه هنر و زیبایی شناسی بیان شده است. این کتاب ترجمه کتاب سوم از کتاب هلی چهارگانه او موسوم به جهان همچون اراده و تصور می باشد.
فلسفة الإرادة الإنسان الخطاء
نویسنده:
پل ريكور؛ مترجم: عدنان نجیب الدین
نوع منبع :
کتاب , ترجمه اثر , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
جبر و اختیار در اندیشة صدرالمتألهین
نویسنده:
محمدعلی اسماعیلی,محمد فولادی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
مسئله جبر و اختیار از قرن اول در بین متفکران اسلامی مطرح، و مورد تأکید قرآن کریم و روایات بوده و در طول تاریخ، دیدگاه های مختلفی در تفسیر آن ارائه شده است. متکلّمان اشعری با انگیزة حفظ توحید افعالی، به دیدگاه جبر گرویدند؛ اما از عدل الهی غفلت کرده، و آن را فدای توحید افعالی نمودند. متکلمان معتزلی در کشمکش توحید افعالی و عدل الهی جانب عدل را گرفتند و با طرح دیدگاه تفویض، توحید افعالی را زیر سؤال بردند. مکتب اهل بیت(ع) با طرح دیدگاه «امر بین الامرین»، با حفظ هر دو اصل توحید افعالی و عدل الهی به تبیین اختیار انسان در پرتو فاعلیت الهی پرداخت. این دیدگاه، از نقایص دو دیدگاه قبلی مبرّاست. ظرافت «امر بین الامرین» باعث شده است تفاسیر متعددی برای تبیین آن از سوی متکلمان، فیلسوفان و عارفان ارائه شود. این نوشتار با روش تحلیل عقلی به بررسی این مسئله پرداخته است و ضمن نقد جبر فلسفی و ارائة پاسخ به مسئلة تسلسل اراده ها، به تبیین تفسیر امر بین الامرین می پردازد.
نقد نظریات متکلمان و حکماء درباره شمولیت اراده خداوند نسبت به اراده انسان‌ها از دیدگاه ملاصدرا
نویسنده:
زیبا بشیری گودرزی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
مسئله اراده و شمولیت اراده خداوند نسبت به اراده انسان، یکی از کهن‌ترین مسائل کلامی و فلسفی... می‌باشد که اندیشمندان درباره آن اختلاف نظر فراوانی دارند. گروهی اراده را غیر از قدرت و صفت تخصیصی می‌دانستند، یعنی هرگاه دو مقدور در عرض هم بر نفس عرضه شوند و شخص قادر به انجام هر دو باشد، در اینجا اراده مخصص یکی از آن دو برای انجام است و با تأکید بر آیات و روایاتی که درباره قضاء و قدر وجود داشت، طرفدار عقیده جبر شدند و خداوند را خالق افعال انسان دانستند، اشاعره از این دسته بودند. گروهی دیگر اراده را علم، شوق، میل... در نظر گرفتند، و با توجه به برخی آیات دیگر و برای دفاع از عدل خداوند، انسان را خالق افعال خود دانستند، معتزله از این گروه بودند. گروهی دیگر از حکماء از جمله ابن‌سینا، اراده را همان علم به نظام اصلح در نظر گرفتند، و در رابطه با شمولیت اراده خداوند، نظریه «لاجبر و لا تفویض» را انتخاب کردند و با مطرح ساختن فاعل «قریب و بعید» به دفاع از توحید افعالی و اختیار انسان در افعالش برخاستند، اما ملاصدرا با توجه به اصول و مبانی فلسفی خود،‌ چون «اصالت وجود و تشکیک آن»، تفسیر جدیدی از اراده و توحید افعالی ارائه نمود.
بررسی و نقد اندیشه کلامی غزالی درباره نسبت اراده الهی با اختیار و اراده انسان
نویسنده:
بهزاد ناوکی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
پژوهش‌حاضر، مفهوم اراده انسان و اراده خداوند و مسائل مربوط به آنها را در آثار غزالی جستجو می‌کند و عهده‌دار بررسی و نقد اندیشه‌کلامی غزالی درباره نسبت بین اراده الهی با اختیار و اراده انسان می‌باشد. این پژوهش، پس ازگذر از مقدمات لازم در زمینه اراده انسان و اراده خداوند از لحاظ وجودشناسی و معناشناسی در اندیشه متفکران مسلمان، به تبیین و بررسی اندیشه‌ی‌ کلامی غزالی در این باب پرداخته است. غزالی صفت اراده را هم برای انسان و هم برای خداوند اثبات می‌نماید. وی برای اراده انسان اهمیت ویژه-ای قائل است و آن را عامل امتیاز انسان از حیوان دانسته است و بر نقش آن به عنوان یکی عوامل سازنده‌ی «افعال اختیاری» تأکید نموده است. وی همچنین، خداوند را مرید دانسته و معتقد است که اراده حق‌تعالی صفتی است که یکی از دو طرف فعلی را که امکان وقوعش است، تخصیص می‌دهد. غزالی دربار? چگونگی نسبت بین اراده‌ الهی با اختیار و اراده انسان به هیچ یک از دو نظریه «جبرمحض» و «اختیارمطلق» معتقد نیست، بلکه «نظریه‌کسب» را از اشاعره اتخاذ نموده و کوشیده است تا تفسیر معقولی از آن ارائه دهد که اشکالات تفاسیر سابق را نداشته باشد. او در تفسیر «نظریه‌کسب» بر این باور است که فاعل حقیقی در همه افعال خداوند است و انسان تنها محل اراده و اختیاری است که خداوند در او می‌آفریند. به تعبیر دیگر، او قدرت و اراده انسان را در خلق و ایجاد فعل بی‌اثر می‌داند و بر این باور است که فقط قدرت و اراده خداوند منشأ خلق و صدور فعل است و نقش انسان تنها مقارنت با حدوث اراده و قدرتی است که از جانب خداوند در او حادث می‌شود.اگر چه غزالی تلاش کرد که ایرادهای وارده بر «نظریه‌کسب» را در تفسیرش برطرف نماید، به‌گونه‌ای که هم با آیات قرآن کریم سازگار باشد و هم با مبانی خود او ناسازگاری نداشته باشد، لکن موفق به این امر نشد. از این رو اندیشمندان مسلمان با تکیه بر همین ناسازگاری‌ها، نظریه او را مورد نقد قرار داده‌اند.
رابطه علم‌الهی و اختیار انسان در فلسفه ملاصدرا
نویسنده:
منصوره اشرف گنجوئی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
یکی از مسائلی که فلاسفه در مورد آن اختلاف نظر داشته‌اند، علم خداوند به ذات خود و به ممکنات است. علم الهی به ماسوا در مرتبه‌ی ذات از سوی برخی مستلزم جبر در افعال انسان و منافی با اختیار او دانسته شده است. ملاصدرا با تکیه بر اصالت و تشکیک وجود و نیز قاعده‌ی «بسیط الحقیقه» اثبات می‌کند که خداوند به عنوان وجود کامل، دربردارنده‌ی جمیع حقایق هستی بوده و فاقد هیچ کمالی نیست، از طرفی چون به ذات خود عالم است، تعقل کننده‌ی جمیع ماسوا نیز می‌باشد. برخی با تکیه بر «تابعیت علم از معلوم» چنین پنداشته‌اند که علم به ماسوا در مرتبه‌ی ذات ممکن نیست. اما ملاصدرا بر این عقیده است که به علم الهی از دو بعد می‌توان نگریست؛ از یک منظر، علم الهی تابع معلومات و در نگاه دیگر متبوع آن‌هاست. او علم الهی به ماسوا در مرتبه‌ی ذات را از نوع دوم تلقی نموده و بدین ترتیب عدم سازگاری علم الهی و اختیار را رفع می‌کند. عده ای با بیان پرسش «تسلسل اراده های نامتناهی» اختیار را از انسان سلب کرده‌اند. ملاصدرا در پاسخ به آنان، ملاک فعل اختیاری را مسبوقیت به اراده ندانسته و صرف علم به فعل در نفس فاعل را برای اختیار کافی می‌داند. ملاصدرا برخلاف پندار برخی، ضرورت علّی و معلولی را ملازم با جبر در افعال انسان نمی‌داند. ویدر اثبات این مطلب برهانی متکی بر قاعده‌ی" الإضطرار بالإختیار لاینافی الإختیار" اقامه می‌کند. بنا بر این استدلال خداوند ایجاد کننده‌ی اختیار برای انسان است و در این صورت جبر لازم نمی‌آید.
مبانی و اصول اخلاق از دیدگاه افلوطین و آگوستین
نویسنده:
یوسفعلی مردانه وار
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
رساله حاضر به بررسی مبانی و اصول نظریه اخلاقی افلوطین و آگوستین می‌پردازد، این دو فیلسوف نظریات متفاوتی را در اخلاق هنجاری و بعضاً فرا اخلاق داشته‌اند ولی از طرف دیگر تلاش مشترک آنها در تزکیه و تصفیه روح برای عروج و تعالی به جهان فرا محسوس و اتحاد و یگانگی با خداوند را هسته مشترک اندیشه اخلاقی- فلسفی آن دو فیلسوف می‌توان قلمداد نمود. در این پایان نامه ضمن ارائه تصویر کلی از اخلاق هریک از آنان، مبانی و اصول اخلاق آنها از منظرهای مختلف، هستی‌شناسی، انسان‌شناسی، معرفت‌شناسی و معادشناسی، مورد پژوهش قرار گرفته، و در نهایت مبانی نظریه اخلاقی هریک از این دو فیلسوف ارائه گردیده است. روی گردانی از غیر خدا و هر آنچه روح آدمی را آشفته و متلاطم می‌سازد و رویکرد به سوی غایت جهان یا خداوند و اتحاد و یگانگی با خدا نقطه اشتراک مهم دیگر این دو فیلسوف اخلاق‌گرای سعادت محور می‌باشد که هر یک از آنان سعی وافر در پروراندن و تربیت قوای روحانی و معنوی آدمیان بکار بسته‌اند؛ هرچند که آموزه و مبانی اخلاقی یکی، یعنی افلوطین غیر دینی و دیگری یعنی آگوستین معطوف به دین مسیح می‌باشد.
بررسی اختیار در قلمرو تکوین و تشریع
نویسنده:
سمانه ارجمندمنش
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
اختیار از جمله مسائلِ پیچیده‌ای است که خود با مسائلی از قبیلِ اراده، قدرت، علمِ خداوند به افعال انسان‌ها، خصوصاً خلق افعال و قضا و قدر و نیز عواملِ مادی همچون وراثت، محیط ... و نیز با مسائلِ عقلی و فلسفی از جمله اصلِ علیّت، رابطه‌ی تنگاتنگی دارد. کسانی که اموری چون علم پیشین، قضا و قدر الهی و یا اموری همچون وراثت و محیط را به عنوان علّت تامّه دخیل در افعال انسان می‌دانند، ناخواسته به جبر روی آورده و در مقابل، کسانی که اراده و قدرت انسان را مستقل دانسته و اموری چون توحید افعالی، قدرت و قضا و قدر الهی را نادیده گرفتند یا تفسیر دیگری ارائه نمودند، به تفویض روی آوردند، در حالی که خداوند نظامِ تکوین و تشریع را با وجود اختلافِ ماهوی، به گونه‌ای هماهنگ با اختیار انسان آفریده است و خواسته تا ما آزاد باشیم و در عین حال اختیارمان را در قبضه‌ی قدرت خود قرار داده است که با این تفسیر وجودِ خوب و بد و عقل و نفس امّاره؛ ارسالِ رسل و وجود شیطان؛ بهشت و دوزخ و ... همگی قابل توجیه است. درک صحیح از معنای چنین اختیاری هیچ‌گونه تزاحمی با جبرِ برآمده از منابعِ عقلی، نقلی و تجربی ندارد و از آن جا که با حفظِ عدل الهی، توحید افعالی الهی را نیز اثبات می‌کند، از اندیشه‌ی تفویض فاصله می‌گیرد.در این تحقیق قصد داریم با مطرح نمودنِ سازگاریِ اختیار با هر یک از موارد فوق به عنوان امورِ موجود در قلمرو تکوین و نیز با طرح سازگاری اختیار با امورِ مطرح در قلمرو تشریع، اوجِ شکوهِ آفرینشِ خداوند را به سبب این هماهنگی به اندازه‌ی درک و فهم خود به تصویر بکشیم.
  • تعداد رکورد ها : 115