جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

ریچارد داوکینز در پندار خدا، به تفصیل، به نفی خدایی که ناظم منظومه‌های طبیعی است پرداخته است. البته او در این کتاب، به اجمال، به نفی خدایی که اجابت‌کنندهٔ دعا، معجزه‌گر و همه‌توان در عینِ همه‌دانی نیز پرداخته است. بحث داوکینز در نفی خدای ناظم دارای سه مفهوم اصلی است: انتخاب طبیعی، پیچیدگی و احتمالِ ناچیز. او به هنگام قرار دادنِ «انتخاب طبیعی» به جای خدای ناظم، به جای نقد علمی این نظریهٔ پرطرفدار که از انتخاب طبیعی به عنوانِ طریقِ الهیِ خلقت یاد می‌کند، صرفاً با تمسخر از کنار این نظریه می‌گذرد. و در بحث از «پیچیدگیِ» خدای ناظم، دچار مغالطهٔ اشتراک لفظی می‌شود. همچنین او در بحث از پذیرفتنی یا قابل انکار دانستنِ آنچه واقعیتِ آن «احتمال ناچیزی» دارد نیز در کتاب خود به تناقض‌گویی می‌افتد. در این مقاله علاوه بر مطالب فوق، نشان داده خواهد شد که مهم‌ترین استدلال‌های داوکینز از مدت‌ها قبل از طرح آنها توسط او، در کتب اهل کلام، پاسخ‌های درخور تأملی یافته‌اند. اما داوکینز بدون انتقاد از آن پاسخ‌ها، در حقیقت بدون این که خود متوجه باشد، بحث خود در وجود خدا را ناتمام رها کرده است. در ضمن در مقالۀ حاضر قرائنی حاکی از جانبدارانه بودن پژوهش داوکینز در پندار خدا ارائه خواهد شد.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 185 تا 210

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

نقد و بررسى ديدگاه مخالفين در مسائل اعتقادى

نویسنده:

جمعی از نویسندگان

نوع منبع :

کتاب , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات) , مطالعه تطبیقی

منابع دیجیتالی :

نسخه pdf

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

11. عقاید dogmas (the distillate of doctrines) , عقاید اسلامی , 1. اصطلاحنامه کلام اسلامی (Kalam (Islamic scholastic theology , دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات , 13. علم کلام , کتب کلام شیعه , کتب رد شبهات , 01- کافی : شیخ کلینی , بحار الانوار (علامه مجلسی)

کلیدواژه‌های فرعی :

تصادف در خلقت , اثبات خدا , پیامبر شناسی , توحید (به لحاظ صفت) Divine unity (کلام) , توسل , شفاعت , علایم ظهور امام زمان (عج) , فطرت دینی , مهدویت , انتظار فرج , ضرورت نبوت , امکان بقای امام مهدی ( ع ) , قیام امام زمان (عج) , شفاعت حضرت محمد(ص) , ایمان به خدا , براهین خداشناسی , توجیه ایمان به خدا , براهین اثبات واجب(حکمت نظری) , زیارت قبور , ولایت فقیه , کفر , دین اسلام (دین الهی توحیدی) , فطرت جاودان طلبی , زیارت قبور اهلبیت(ع) ,

چکیده :

کتاب حاضر یک کتاب ارزشمند است چون سعی می کند با ارائه تحلیل ها و پاسخ های مناسب پاسخ شبهات مباحث اعتقادی را به شکل اقناع کننده بدهد و از طرفی نوع تفکر و دلائل کسانی را که مخالف هستند در مسائل اعتقادی را روشن مطرح و رد می کند که این خود قدم بسیار مهمی در جهت روشنگری است.

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

جهان بینی و شناخت

نویسنده:

سعید سبحانی، تحت اشراف: ایت الله جعفر سبحانی

نوع منبع :

کتاب , مطالعه تطبیقی

منابع دیجیتالی :

نسخه pdf

زبان :

عربی

کلیدواژه‌های اصلی :

جهان بینی اسلامی , 2. اصطلاحنامه مسایل جدید کلامی current debates in Kalam , مسایل جدید معرفت شناسی , معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی) , معرفت‌شناسی دینی , تفسیر المیزان (علامه طباطبایی، قرآن به قرآن و اجتهادى‌) , شرح منظومه: سبزواری , کشف المراد: علامه حلی , اسفار اربعه: ملاصدرا , شفاء: ابن سینا , اشارات و تنبیهات: ابن سینا , تفسیر مجمع البیان (اجتهادى‌) , اصول فلسفه و روش رئالیسم (علامه طباطبایی/ مرتضی مطهری)

کلیدواژه‌های فرعی :

شمول مفهوم دین , تصادف در خلقت , راه‌های خداشناسی , فطرت خدا شناسی , دین و ایدئولوژی , سفسطه (منطق) , نسبت گرایی , موانع معرفت , انکار معرفت(سوفسطائیه) , علم حصولی(مقابل علم حضوری) , علم حضوری(مقابل علم حصولی) , مفهوم شناسی دین ,

چکیده :

ھرانسانى نگرش خاصى به جھان خلقت دارد و براساس آن، باورھا و اعتقادات خود را شكل مىدھد؛ گروھى فقط از ديد تجربه به مطالعه جھان خلقت مىپردازند و بر اين اساس، جھانبینى خود را سامان مىدھند. گروھى ديگر تجربه- بهاصطلاح امروز علم- را ابزارى ناكافى براى شناخت جھان مىدانند و با نگاه عقل به شناختن خويش و جھان ھمّت مىگمارند. گروه سوم عقلرا ھم كافى نمىدانند و با كمك وحى بهجھان مىنگرند. آنھا را سامان مىدھد. اما سؤالات اساسى و ابتدايى، كه ذھن متفكران را از ديرباز و بخصوص در عصر حاضر به خود « جھانبینى » ، مجموع باورھا و بینشھاى ھر گروه مشغول داشته، اين است كه: - آيا واقعیتى وراى ذھن انسانھا وجود دارد تا بخواھند نسبت به آن شناختى پیدا كنند يا نه؟ - در صورت وجود واقعیتى خارج از ذھن، آيا شناخت آن ممكن است تا با ابزار تجربه، عقل يا وحى به باورھاى اساسى در مورد آن برسند؟ - اگر بشر را قادر به شناخت جھان خلقت بدانیم، او با چه ابزارھايى مىتواند جھان را بشناسد؟ دايره كارآيى ھر كدام از اين ابزارھا تا چه حد است؟ - منابع شناخت كدامند؟ - چه معیار يا معیارھايى براى تمییز شناخت صحیح از ناصحیح داريم؟ - چه موانعى ما را از شناخت صحیح بازداشته، به انحراف مىكشاند؟ از آنجا كه جھانبینى ھر فرد شالوده شخصیت او را تشكیل مىدھد و اعمال و رفتار او نشأت گرفته از باورھاى اوست و جھانبینى نیز تابع رأى و نظر او در مسأله مىباشد، لازم است بهطور مفصّل، در اين باب وارد شويم، و انواع جھانبینىھا را بررسى كنیم و نقاط ضعف و قوت ھر يك را مشخص نمايیم. در مورد « شناخت » مسأله شناخت نیز بايد بهطور دقیق، نظريهھاى گوناگون را در اين باره بررسى نمايیم. اين كتاب با عنوان جھانبینى و شناخت براى انجام اين مھم به رشته تحرير درآمده است. سعى بر اين بوده كه در مورد سؤالھاى مزبور ديدگاه قرآن و روايات تبیین گردد، نظريهھاى ديگر نیز به نقد كشیده شوند و نقاط قوّت و ضعف آنھا گوشزد گردد.

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

نقد پلنتینگا بر تکامل‌باوری داوکینز

نویسنده:

علی صادقی؛ مرتضی فتحی‌زاده

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

ریچارد داوکینز , پلانتینگا , نظریه تکامل انواع , رابطه علم و دین نزد کانت , فلسفه دین , تکامل باوری

کلیدواژه‌های فرعی :

تصادف در خلقت , خداباوری (دئیسم) , ادیان توحیدی , غایتانگاری , زیست شناسی , طبیعت گرایی متافیزیکی , تعارض علم و دین , ستاره , ساعت ساز نابینا , منشا انواع , ساعت ساز لاهوتی , نظریه منشأ مشترک , باور مسیحی , جهش ژنتیکی , فضای ارگانیک , کتاب توهم خدا , تصمیم نهایی , باور دینی‌ ,

شاپا (issn):

2383-0689

چکیده :

پس از آنکه در قرن هفدهم میلادی مدعای تعارض علم جدید و دین، در بستر مناقشات میان احکام نجوم جدید و آموزه های کتاب مقدس مسیحی، شکل گرفت، داروینیسمِ سربرآورده در قرن 19 جبهه جدیدی گشود و بر آتش تعارض در بستر مناقشه میان آفرینشگرایی، به منزله یکی از آموزه های اصلی کتاب مقدس مسیحی، و تکامل گرایی زیست شناختی دامن زد و مدعی شد که این آموزه دینی استحکام و اتقان علمی ندارد. ریچارد داوکینز، به عنوان یکی از مدافعان پر سر و صدای داروینیسم، نیروهای کور طبیعی را برای توضیح پیدایش انسان کافی دانست و به بی نیازی از خدا حکم کرد. پلنتینگا، ضمن کوشش برای صورتبندی تکامل باوری، دو مدعای اصلی تکامل باوری، یعنی "تصادفی" بودن تکامل و همچنین مدعای منشأ مشترک، را به چالش می گیرد و تاکید می کند که نتایج مورد نظر تکامل باوران به طور خاص، و مدعیان تعارض علم و دین به طور عام، نه بر علم، بلکه بر پایه ترکیبی از علم و طبیعت گرایی متافیزیکی استوار است . او افزوده طبیعت گرایی متافیزیکی به علم را نه پذیرفتنی می داند و نه ذاتی تبیینهای علمی، بلکه علم جدید را با باورهای دینی سازگارتر می پندارد.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 43 تا 60

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

علیت به معنای قطعیت یا هم‌زمانی یا حد فاصلی میان آن دو؟

نویسنده:

محمد بنیانی

نوع منبع :

مقاله , کتابخانه عمومی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

شیراز: دانشگاه شیراز,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

قطعیت , توالی , علیت , ضرورت

کلیدواژه‌های فرعی :

مقولات کانت , مفاهیم پیشینی , فاهمه , تصادف در خلقت , ادراک حسی , هم زمانی , مفاهیم فاهمه , ارتباط زمانی , تجربه گرایی (مسائل جدید کلامی) , امکان فقری , امکان ذاتی , علیت , اصالت وجود , احکام وجوب , تقدیم و تأخیر , نظریه انطباع(اصطلاح وابسته) , قاعده الشئ ما لم یجب لم یوجد , تعاقب , استدلال پیشینی , ضرورت در زندگی , قطعیت در زندگی , مفهوم ارتباط , ارتباط مکانی , هم مکانی , انطباع حسی , گزاره تألیفی , گزاره ترکیبی , فعل گزاف , ضرورت عینی ,

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین , خواجه نصیرالدین طوسی , علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی , ابن سینا: ابوعلی سینا

شاپا (issn):

6123 2251

چکیده :

علیت از مسائل زیربنایی فلسفه بوده که از دیرباز مورد توجه و بررسی فیلسوفان قرار داشته است. علیت در نگاه برخی فیلسوفان، با ضرورت و قطعیت گره خورده است. در این نوشتار، نشان خواهیم داد که اگرچه به دو گونه‌ی پیشینی و پسینی، سعی در اثبات علیت شده است، این تلاش‌ها ناکام مانده‌اند. اصل ضرورت و قطعیت در زندگی و اثبات وجود آن در عالم خارج، در طاقت بشر نیست، چون عالم وجود، با ضرورت گره نخورده است. تفسیر دقیق علیت همان تحقق تأثیر و تأثر غیرقطعی، میان دو امر متعاقب است که تعاقب آن‌ها تا زمان حال، به هم نخورده است. علیت به معنای تأثیر و تأثر، بدیهی است، اما قطعیت و ضرورت از دل آن بیرون نمی‌آید.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 1 تا 16

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

شانس یا هدفمندی

نوع منبع :

پرسش و پاسخ , کتابخانه عمومی

پاسخ تفصیلی:

حوادث و اتفاقاتي كه در طول زندگي يك انسان برايش رخ مي دهند بر دو گونه اند. 1. اتفاقاتي كه ربطي به اختيار انسان ندارند؛ مثلا اينكه يك نفر از چه پدر و مادري متولد شود يا برادر و خواهر و عمو و خاله او چه كساني باشند يا در چه محيطي و با چه رنگ و قد و خص بیشتر ...

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

تصادف در خلقت , قضا و قدر , شانس

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

بررسی تبيين عقلانی برهان نظم در ديدگاه آيت الله مطهری

نویسنده:

قدرت اله قربانی

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

قم: انجمن کلام اسلامی حوزه,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

براهین خداشناسی , برهان نظم

کلیدواژه‌های فرعی :

تصادف در خلقت , راه علمی شناخت خدا , برهان حساب احتمالات(کلام) , راه آیات الهی ( نشانه ) , راه هدایت , تغیر , محرک , ماده , ماهیت علت غایی , علیت , توحید(الهیات بالمعنی الاخص)) , توحید افعالی(الهیات بالمعنی الاخص) , عالم ( امکانی ) , نظام علی و معلولی , نظام غایی , نظام فاعلی , نظام کلی عالم ماده , تجربه گرایی(مقابل عقل گرایی) ,

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

مرتضی مطهری , عبدالله جوادی آملی , ابن سینا: ابوعلی سینا

شاپا (issn):

2345-3788

چکیده :

شهيد مطهری ديدگاه دقيقی درباره برهان نظم دارد. تأكيد مهمّ او اين است كه تنها با نظر به عليت فاعلی، نمی توان از نظمِ موجود در جهان و حتی عليتِ جاری در آن، به هستی خدا آگاهی يافت، زيرا نظم به معنای واقعی، هم ناشی از علت غايی و هم علت فاعلی است و با صرف تحقق علت فاعلی، نظم تحقق كامل نخواهد يافت. او با بيان مسائل مهمی در اين باره، تلاش می كند تقريری قابل قبول از اين برهان ارائه دهد، تا امكان طرح آن به صورت برهانی علمی و عقلی به وجود آيد. آيت الله جوادی آملی نيز نظريات مناسبی در تكميل برهان نظم دارد. در مقاله حاضر، ابتدا ابعاد ديدگاه مطهری در تبيين عقلانی برهان نظم بيان می شود و سپس با ارائه مواردی از نظريات آيت الله جوادی، تلاش خواهد شد تا به برخی انتقادات وارد بر اين برهان، از اين رويكرد پاسخ داده شود.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 45 تا 62

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

مصدر الوجود بين العلم والفلسفة

نویسنده:

جعفر سبحانی؛ مترجم: بهاء الدین جعفر

نوع منبع :

کتاب , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات) , ترجمه اثر , مطالعه تطبیقی

منابع دیجیتالی :

متن

وضعیت نشر :

قم: مؤسسة اهل البيت (ع),

زبان :

عربی

کلیدواژه‌های اصلی :

مبدأ هستی , 01. خداشناسی (کلام) , 16. کلام عقلی , 19. مسایل کلامی , اثبات خدا , فرضیه‌های پیدایش انواع (مسائل جدید کلامی) , فلسفه (خاص) , منشأ جهان

کلیدواژه‌های فرعی :

تصادف در خلقت , منشا حیات , ادله توحید (کلام) , راه فطرت , موحد , علم نفس , محرک , اصالت وجود , ربوبیت واجب , رب (اسماء فعل) , منشا قدرت , مبدا وجود , علم و فلسفه , منشأ آفرینش , ملحد , مبدا صدور افعال , سرچشمه معرفت ,

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

جعفر سبحانی

شابک (isbn):

978 - 964 - 357 - 527 - 4

چکیده :

كتاب «مصدر الوجود بين العلم والفلسفة» نوشته جعفر سبحانی، پژوهشی علمی و فلسفی در مورد منشأ پيدايش عالم هستی و ساير موجودات است. در ابتدای كتاب به بحث در مورد نقش فطرت در معرفت خداوند متعال پرداخته شده و پس از آن دو نوع ديدگاه مادی و فلسفی در مورد خلقت موجودات مختلف و منشأ آفرينش جهان هستی منعكس شده و ديدگاه‌ هاي برخی از انديشمندان غرب در اين زمينه مورد نقد و ارزيابی قرار گرفت است. آنگاه نويسنده با استناد به قانون عليت، برای جهان و همه موجودات روی آن خالقی حكيم در نظر گرفته كه همه نياز های آنان را به خوبي تشخيص داده و به آنها عطا نموده است. وي نظام حاكم بر جهان را نظامی حكيمانه و بسيار دقيق توصيف نموده و نمونه‌ هايی از نظم عجيب موجود در آن را كه نشانگر دارا بودن خالقی حكيم براي آن است بيان نموده است. وی در ادامه به ابعادی از توحيد و شناخت خداوند از منظر آموزه‌ های اسلامی پرداخته است.

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

رابطه تصادف با طبیعت تاریخ

نوع منبع :

مقاله , کتابخانه عمومی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF نسخه htm

وضعیت نشر :

دائرة المعارف اسلامی طهور,

زبان :