جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 48
بقاي نفس انسان در ديدگاه ابن‌سينا و فخر رازي
نویسنده:
حامده خادم جهرمي، محمد سعيدي‌مهر
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
کلیدواژه‌های اصلی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
بقاي نفس از موضوعات بحث‌برانگيز و چالشي در حوزه فلسفه است که در اين نوشتار با پرداختن به مفاهيم اساسي آن، اين موضوع از ديدگاه ابن‌سينا و فخر رازي بررسي می‌شود. ابن‌سينا از طريق عدم تعلق ذاتي ميان نفس و بدن، بقاي نفس پس از مرگ را اثبات مي‌کند؛ بدين معنا که فساد بدن، هيچ‌گونه تأثيري در فساد نفس ندارد. فخر رازي نيز بدن را محل تصرف نفس مي‌داند و براي رهايي از شبهه فساد نفس با فساد بدن، معتقد است نبايد نفس را حال در بدن و ساري در آن بدانيم؛ بلکه بين نفس و بدن، مناسبتي از جهت قرب و بعد نيست. بر این اساس، اين دو فيلسوف، بر اينکه نفس ناطقه به عنوان يک موجود مجرد، پس از مرگ باقي است و انعدام بدن، هيچ تأثيري در انعدام آن ندارد، اتفاق دارند.
صفحات :
از صفحه 7 تا 24
بررسی ترابط وجودی بدن با نفس پس از مرگ (تناسخ ملکوتی) از منظر مکتب ابن عربی
نویسنده:
حسن سعیدی، حسین زارع
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی,
چکیده :
مسئله چگونگی ارتباط بدن با نفس پس از مرگ از مسائل مهم عرفان نظری است. ابن عربی و پیروان مکتب عرفانی وی در تبیین چگونگی این ارتباط مرتبۀ مثالی نفس ناطقه انسانی و روح بخاری را که وظیفه وساطت میان نفس و بدن را بر عهده دارند، مطرح می کنند. اثبات مرتبۀ مثالی برای انسان و تبیین نقش آن در ایجاد ارتباط میان نفس ناطقه و بدن مادی از ابتکارات ابن عربی است. ابن عربی و شارحان مکتب وی با تبیین مبانی خاص هستی شناسی عرفانی، نظیر وحدت وجود، مبحث تجلی و ظهور، و مبانی انسان شناختی، نظیر جداناپذیری روح از بدن، تناسب بدن با نشئۀ موجود در آن و بقای هویت انسانی در نشأت دیگر، در بررسی مسئلۀ ارتباط بدن با نفس پس از مرگ به تبیین بدن مثالی که معلول افکار و اعمال انسان است پرداخته و تناسخ ملکوتی به معنای تحول باطن و تصور ظاهر به صورت باطن را معقول و مقبول می­دانند، از این ­رو گفتار برخی طرفداران تناسخ را بر تناسخ ملکوتی حمل می ­کنند. هدف این نوشتار که با روش تحلیلی- توصیفی و از نوع کتابخانه ­ای به کند و کاو مسأله می­ پردازد آن است که رابطۀ بدن با نفس را پس از مرگ تحت عنوان تناسخ ملکوتی از منظر مکتب ابن عربی و شارحان وی تبیین کند.
صفحات :
از صفحه 39 تا 55
حقیقت انسان و تأثیر آن در تبیین حیات پس از مرگ؛ از نگاه سید مرتضی
نویسنده:
حسن یوسفیان,مرتضی خوش صحبت
نوع منبع :
مقاله , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم)
منابع دیجیتالی :
چکیده :
تبیین حیات پس از مرگ و معاد، مبتنی بر شناخت حقیقت انسان و ساحت های وجودی اوست. اندیشمندان با ارائة رویکردهای گوناگون در این زمینه، تبیین های متفاوتی را ارائه کرده اند، که عمدتاً مبتنی بر رویکرد فلسفی در این زمینه اند؛ اما بسیاری از متکلمان مسلمان، دیدگاهی مادی انگارانه از انسان دارند و اصل وجود نفس یا غیرمادی بودن آن را نمی پذیرند. با این حال، ایشان به معاد باور دارند و دربارة حیات پس از مرگ تبیین ویژة خود را ارائه می دهند. سید مرتضی نخستین متکلم شیعی است که این رویکرد را در مباحث انسان شناختی متکلمان مطرح ساخته است. ادله ای که وی بر این مطلب اقامه کرده، اغلب مبتنی بر مادی بودن ادراک و عدم معقولیت پذیرش ساحتی غیرمادی در انسان اند. براین اساس وی از حقیقت مرگ، عالم برزخ و آخرت نیز تبیینی متفاوت ارائه می دهد. این مقاله، با رویکردی توصیفی تحلیلی دیدگاه سید مرتضی را بررسی می کند.
معاد جسمانی از منظر علّامه طباطبائی، با تأکید بر تفسیر المیزان
نویسنده:
مرتضی خوش صحبت
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
علّامه طباطبائی با اینکه در بسیاری از علوم دینی صاحب نظر بوده ، در بحث معاد جسمانی کمتر قلم زده است و این مسئله موجب شده تا دیدگاه ایشان دربارة معاد جسمانی، کانون اختلاف مفسران و مروجان اندیشه های علّامه قرار گیرد. در این نوشتار برای تبیین دیدگاه ایشان به بررسی دیدگاه های انسان شناختی ایشان همچون دوساحتی بودن انسان، اصالت نفس، مجرد و جاودانه بودن آن، رابطة نفس و بدن و نقش بدن در هویت انسان، ضرورت حشر بدن و کیفیت آن می پردازیم. به نظر می رسد ایشان علی رغم پذیرش بیشتر آموزه های فلسفی حکمت متعالیه و تأثیر دادن آنها بر تفسیر آیات قرآن در بحث معاد جسمانی، با نپذیرفتن نظریة صدرالمتألهین که بدن اخروی را مُنشَأ نفس و قائم به آن می داند، اصل حرکت جوهری را همان گونه که در نفس مطرح است در بدن هم مطرح می کند و تبیینی دیگر از معاد جسمانی ارائه می دهد که می توان آن را بر دیدگاه مدرس زنوزی تطبیق داد.
نگاهی به ماهیت نفس و چگونگی تعلق آن به بدن در فایدروس و حکمت الاشراق
نویسنده:
مریم حسینی الموسوی، غلامرضا اعوانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: مجتمع آموزش عالی شهید محلاتی,
چکیده :
با توجه به اینکه افلاطون و سهروردی در موضوع ماهیت نفس و چگونگی تعلق آن به بدن دارای اشتراکات نظری هستند، در عین ­حال تفاوت‌های بنیانی در آرا و نیز شیوه آنها وجود دارد. در این مقاله ابتدا به عالم نفس که از دیدگاه هر دو فیلسوف منشأ نفس انسانی است، پرداخته شده، سپس نظرات آن ­دو در مورد ماهیت نفس و همچنین نظرات و استدلال آنها در مورد حدوث و قدم روح بیان می ­شود. سهروردی معتقد به حدوث نفس انسانی بوده و نظر افلاطون در مورد قدم روح را که در فایدروس آمده، در حکمت­الاشراق نقد و رد می­ نماید. در ادامه چگونگی تعلق آن به بدن از دیدگاه هر دو فیلسوف بررسی می­ گردد. شیوه افلاطون برای بیان مسئله روح، بیشتر در قالب اسطوره و تمثیل می­ باشد، ولی بیان سهروردی فلسفی، با رنگ علمی است و روشنگر این مطلب می­ باشد که آرای فلسفی سهروردی رونوشتی از آرای افلاطون نیست، بلکه او دارای استقلال رأی و نظرات متفاوت و بدیعی در فلسفه می‌باشد.
صفحات :
از صفحه 31 تا 50
نظریه ابرمرد و نقد آن از منظر آموزه های دینی و مبانی عقلی
نویسنده:
احمد عزیزخانی، حمزه عالمی چراغعلی
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: مجتمع آموزش عالی شهید محلاتی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
تلاش جهت تبیین جایگاه انسان در جهان، یکی از محورهای اصلی تفکر فلسفی مغرب ­زمین بوده که ماحصل آن، نظریات مختلفی چون ابرمرد نیچه است. نیچه در اعتراض به رویکردهای پیشین نسبت به انسان، درصدد برآمد تا ضمن بازتعریف جایگاه انسان در جهان، به بحران ­هایی که مدرنیته پیش ­روی جامعه انسانی نهاده بود، پاسخی درخور دهد. نظریه ابرمرد در چنین بستری شکل گرفت. اما این نظریه نیز بسان دیگر نظریات و مکاتب بشری، تناقضات و ایرادات عمده­ای با خود به همراه داشت که سیل انتقادات را به سمت خود روانه ساخت. این نظریه با مبانی­ ای چون نسبیت­ باوری، بنیادگریزی و ترجیح تن بر روان در مقابل تفکر دینی قرار می­ گیرد؛ بنابراین انتقاداتی از سوی اندیشه دینی بر آن وارد است. از طرفی این نظریه با تناقضات درونی همچون ایجاد بنیادی متصلب، تأکید بر حقانیت نظریه ابرمرد و عدم ارائه الگوی بدیل مواجه است. این تحقیق ضمن واکاوی ابعاد نظریه ابرمرد نیچه در چارچوبی نو، به نقد و بررسی آن از جنبه ­های دینی و عقلی پرداخته است.
صفحات :
از صفحه 135 تا 155
نقد و بررسی دلایل و مستندات حدیثی ملاصدرا در بحث تقدم نفس بر بدن
نویسنده:
جلیل قاسمی , عزیز الله فیاض صابری , حسن تقی زاده
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: مجتمع آموزش عالی شهید محلاتی,
چکیده :
یکی از موضوعات مربوط به مباحث نفس که از دیرباز معرکه آرای دانشمندان اسلامی بوده، مسئله تقدم نفس بر بدن است؛ علاوه بر اینکه در این موضوع روایات فراوانی از معصومین نیز وارد شده است. صدرالمتألهین شیرازی در این مورد دیدگاه خاصی دارد. وی تقدم نفس بر بدن به­ نحو کثرت و انفصال را رد می­ کند و آن را فقط به ­صورت وجود نفس در مرتبه علت آن به ­نحو عقلانی می­داند. او ظاهر آیات و روایات دال بر تقدم را نمی ­پذیرد و آنها را تأویل می‌نماید. در این نوشتار بیانات و دلایل ملاصدرا و تأویلات او از روایات مورد بازبینی قرار می ­گیرد، با این هدف که راهی پیدا شود تا به ­وسیله آن بتوان بین ظاهر روایاتی که دلالت بر وجود پیشین نفوس به ­نحو کثیر و منفصل دارند، با دلایل عقلی جمع کرد؛ به­ گونه‌ای که تعارض میان آنها مرتفع گردد و نیازی به عدول از ظاهر روایات نباشد.
صفحات :
از صفحه 55 تا 77
شناخت ابعاد وجودی انسان از نگاه ابن عربی و شنکره
نویسنده:
محمدمهدی علیمردی,سید محمد روحانی,طیبه نوحی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
خداوند انسان را به صورت خود آفریده است. ازآنجاکه انسان موضوع اصلی آفرینش است، اندیشمندان ادیان مختلف، دربارۀ او بحث کرده اند و برایش ابعادی برشمرده اند. شناخت این ابعاد، برای رسیدن به هدف خلقت، یعنی کمال، ضروری است. این مقاله، دیدگاه دو متفکر بزرگ، ابن عربی مسلمان و شنکرۀ هندو را دربارۀ ابعاد وجودی انسان بررسی می کند. هردو معتقدند انسان دو بعد مادی و روحانی دارد. با برداشتن حجاب مادیات، روح او با یگانۀ مطلق یکی می شود و به کمال می رسد. آن ها معتقدند ابعاد وجودی انسان، فقط در ویژگی ها متفاوت اند؛ اما در اصل وجود، تفاوتی ندارند.
آفریدگار جهان
نویسنده:
ناصر مکارم شیرازی
نوع منبع :
کتاب
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: مدرسه امام علی بن ابیطالب (ع),
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
کتاب حاضر با عنوان «آفریدگار جهان» نگارش ناصر مکارم شیرازی است که به بررسی مسئله خداشناسی و توحید می پردازد. مولف کتاب خود را در سه بخش دسته بندی کرده است. در بخش نخست کتاب بحث از ضرورت شناخت خدا صورت گرفته و در ضمن آن موضوعاتی مانند: کمال، مسائل و موانع ذهنی شناخت خدا، فطرت، تاریخچه مادی گری و دیگر مباحث مورد توجه قرار گرفته است. در بخش دوم کتاب با عنوان روشن ترین دلیل توحید، برهان نظم، دلیل اعجاز و برهان هستی از خود که از براهین مهم در اثبات خداوند هستند مورد توجه قرار گرفته و در ضمن بحث برهان نظم نیز به نظم در عالم آفرینش اشاره شده است و در بخش سوم نیز که عنوان پاسخ مهم ترین ایرادات مادی ها را به خود گرفته به بررسی شبهات و اشکالاتی که از جانب مادی گراها به مسئله خداشناسی وارد شده پاسخ داده شده است.
بررسی چگونگی ارتباط نفس با بدن از دیدگاه ابن عربی
نویسنده:
محمد میری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
ابن عربی در تبیین چگونگی ارتباط میان نفس ناطقه انسانی، که هویت عقلی دارد، با بدن جسمانی، «مرتبه مثالی انسان» و «روح بخاری» را به عنوان دو پل ارتباطی، که وظیفه وساطت میان نفس و بدن را به عهده دارند، مطرح می کند. در بحث روح بخاری، میان ابن عربی و فلاسفه، چندان اختلافی به چشم نمی خورد، اما اصل اثبات مرتبه مثالی برای انسان و تبیین نقش آن در ایجاد ارتباط میان نفس ناطقه و بدن مادی، از ابتکارات باارزش ابن عربی است. وی برای اشاره به مرتبه مثالی انسان، از تعابیر و اصطلاحاتی همچون «نفس حیوانی» و «روح حیوانی» استفاده می کند.این مقاله بر آن است که با تحقیق دربارة دیدگاه ابن عربی در مسئله رابطه نفس و بدن، گوشه ای از نظریات عارفان را در این باب روشن سازد.
  • تعداد رکورد ها : 48