جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
نقش نیت در ارزش اخلاقی
نویسنده:
مجتبی مصباح
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: پژوهشگاه علوم وحیانی معارج,
چکیده :
به‌رغم مساعدت فهم عرفی با تأثیر نیت در ارزش اخلاقی و تأیید متون دینی، این تأثیر کمتر مورد تحلیل دقیق قرار گرفته است. این نوشتار با تحلیل نیت، این تأثیر را در دو سطح بررسی کرده است. در سطح نخست، با محدود ساختن رفتار، به رفتار جوارحی و برابر نهادن نیت و رفتار، به این نتیجه رسیده است که نیت افزون بر آنکه در تحقق فعل اختیاری نقش دارد، تعیین‌کننده مقدار ارزش رفتار اختیاری بر حسب کمالی است که متعلق نهایی نیت فاعل است، و دامنه آن را رفتار تعیین می‌کند. در سطح دوم، با تعمیم فعل اختیاری به افعال جوانحی، به این نتیجه رسیده است که نیت به منزله نوعی فعل درونی و اختیاری، که افعال اختیاری بیرونی تجلّی آن به‌شمار می‌آیند، تنها چیزی است که اصالتاً ارزش غیری‌اخلاقی دارد. این نوشتار، از مبانی الهیات اسلامی و علم‌النفس فلسفی بهره برده و مدعای خود را با روش عقلی اثبات کرده، و در پایان، از قرآن کریم و روایات اهل‌بیت: مؤیداتی برای نتایجِ به دست‌آمده آورده است.
صفحات :
از صفحه 81 تا 104
بررسی نظریۀ فلسفۀ اخلاق آیت‌الله مصباح یزدی و نسبت آن با «توحید»
نویسنده:
علی محمدی, یحیی عبداللهی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: پژوهشگاه علوم وحیانی معارج,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
نظریۀ استاد مصباح را می‌بایست در دو مبحث «تحلیل فعل اخلاقی» و «تحلیل گزاره‌های اخلاقی» بیان کرد. در بخش اول، استاد مصباح معتقد است که میل محوری و اصلی در انسان، «حب نفس» است؛ و آن کمال و مطلوبیتی که بیش‌تر از همه، منافع نفس را تأمین می‌کند، دوست داشتنی‌تر و علاقۀ انسان به آن افزون‌تر است. چنین مطلوبی را «کمال نهایی» می‌خوانند که مصداق آن، «قرب به خداوند» است. بنابراین افعالی که نسبت به این کمال نهایی جنبۀ مقدمیت دارند و موجب تقرب می‌شوند، فعل اخلاقی و ارزشی‌اند؛ و افعالی که جنبۀ مانعیت دارند، افعال ضداخلاقی هستند. مقصود ایشان از «مقدمیت»، ضرورت بالقیاس میان فعل اخلاقی و آن کمال نهایی است. در مبحث دوم (تحلیل گزاره‌های اخلاقی)، ایشان «موضوع گزاره‌های اخلاقی» را از سنخ مفاهیم ثانی فلسفی می‌داند که از روابط علیتی موجود بین فعل اختیاری و نتیجۀ آن، انتزاع می‌شود. بخش دوم مقاله به بررسی این نظریه و نسبت آن با «توحید» اختصاص دارد. آیا طبق این نظریه، «پرستش و عبودیت» به تبع «حب نفس» تعریف نمی‌شود؟ آیا شدت و ضعف در «حب نفس» می‌تواند توجیه‌کنندۀ «طاعت و عصیان» الاهی شود؟ آیا این نظریه، برای طرح نظام افعال اخلاقی موفق است؟ سؤالات سه‌گانۀ فوق، محورهای بخش دوم مقاله است.
صفحات :
از صفحه 25 تا 59
مبانی و مؤلفه های اعتقادی در رفع تزاحم اخلاقی
نویسنده:
افضل بلوکی، محمد علی مصلح نژاد
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ساوه: دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
در ا ین مقاله تلاش شده است پاره ای از مسائل اعتقادی و فرا اخلاقی، به عنـوان مبـانی حل تزاحم اخلاقی تبیین گردد. در این راستا، مسأله حسـن و قـبح، اطـلاق و نسـبیت و برخی از قواعد اصولی تحت عنـوان قواعـد حاکمـه و کنتـرل کننـده، و بـا بهـره گ از دیدگاه ه ها ی دانشمندان علم کلام و علم اصول که با استناد به آیات و روایات این نتیجـه بـه دست آمده که در قواعد اخلاقی، تزاحم به معنا ی واقعی کلمه وجود نـدارد و نمـود تـزاحم یا تنها در هنگام مواجهه و عمل به پاره از افعال اخلاقی است کـه بـه گونـه ا ی خـودنمـایی میکند. همچنین، به ذکر و تبیین نمونه ها یی از آیات قرآن کـر یم کـه روشـنگر اولویت هـا و خطوط کلی رفع تزاحم می باشد، پرداخته و نحـوه اولو یـت پـاره ا ی از افعـال و قواعـد را نسبت به بعضی دیگر از آنها، با توجه به دیدگاه برخی دانشمندان، با عنـوان ترتیـب مصـالح ذکر نموده و در پایان نتیجه این که چـون تکلیـف بمـا لایطـاق عقـلاً قبـیح اسـت و مکلـف نمودن انسان به چند فعل در زمان واحد مصداق تکلیف بما لایطاق است ، لذا انسـان در هـر زمانی ملکف به انجام یک فعل است و باید فعلی را انتخاب کند که موجبات تقـرب الاهـی را فراهم آورد.
صفحات :
از صفحه 33 تا 58
بازخوانی نظریه فطرت به مثابه معیار فعل و گزاره اخلاقی
نویسنده:
مهدی فدایی، رضا برنجکار
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
در نظام الاهیاتی اسلام، می توان مدعی دیدگاهی شد که در آن، انسان واجد فطریاتی است که اقتضای هدایت او در مسیر حرکت به سمت خدا را دارند. این نظریه مستلزم جهت داری ذاتی وجود انسان در امر ادراک و شناخت (خصوصاً شناخت خداوند) است. این نوع شناخت خاص انسانی درشؤون اخلاقی او تأثیرگذار است. این مقاله بر آن است تا به نظریه فطرت به عنوان معیار فعل و گزاره اخلاقی بپردازد.
صفحات :
از صفحه 29 تا 46
برهان نظم از منظر فلسفه نقادی کانت
نویسنده:
علی فتح طاهری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
یکی از ساده‎ترین، عمومی‎ترین و در عین حال کهن‎ترین براهینی که برای اثبات وجود خدا اقامه شده، برهان نظم یا برهان غایت‎شناختی است. اندیشمندان بسیاری در تأیید یا رد این برهان قلم‎فرسایی کرده‎اند که در این میان، نقدهای کانت شهرت فراوان دارد. موضع کانت در برابر این برهان، هم جانبدارانه است و هم منتقدانه. او برهان نظم را همواره شایسته احترام می‎داند، زیرا تنها برهانی است که راه فهم را برای اعتقاد به وجود خداوند هموار می‎سازد و به آن جهت طبیعی می‎بخشد. این برهان مدعی است که از طریق شناخت طبیعت و بدون استناد به هیچ برهان استعلایی می‎تواند وجود خدا را مبرهن سازد؛ لیکن در عمل از عهده این کار برنمی‎آید و به ناچار در مراحلی از برهان از تجربه دست می‎کشد و به دو برهان دیگر یعنی برهان جهان‎شناختی و برهان وجودی پناه می‎برد. در نتیجه، برهان نظم علاوه بر نقایص خاص خود، مغالطه‎های دو برهان دیگر را نیز مرتکب می‎شود. کانت با انحصار براهین اثبات وجود خدا در سه برهان و رد هر سه، راه عقل نظری را در اثبات هستی خدا بسته می‎بیند و در نهایت مدعی است که اعتقاد به خدا را فقط بر بنیادهای اخلاقی می‎توان استوار ساخت.
صفحات :
از صفحه 57 تا 81
فلسفه اخلاق [مرتضی مطهری]
نویسنده:
مرتضی مطهری
نوع منبع :
کتاب
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
صدرا,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
کتاب «فلسفه اخلاق» تالیف مرتضی مطهری، مشتمل بر دوازده جلسه سخنرانی متفکر شهید استاد مرتضی مطهری پیرامون «فلسفه اخلاق» و دارای دو بخش است. بخش اول که قسمت اعظم کتاب را تشکیل می دهد متشکل از نه سخنرانی استاد در سال 1351 شمسی در مسجد ارک (تهران) می باشد که البته در اصل ده سخنرانی بوده و متاسفانه نوار سخنرانی اول در دست نیست، ولی این امر لطمه ای به بحث وارد نمی کند زیرا در جلسه دوم، استاد شهید خلاصه ای از بحث جلسه اول را بازگو نموده اند. بخش دوم که «ضمیمه» نام گرفته است متشکل از سه سخنرانی استاد می باشد که در زمان ها و مکان های مختلف ایراد شده اند تاریخ دقیق و محل سخنرانی اول یعنی «اخلاق کمونیستی» مشخص نیست ولی آنچه مسلم است این سخنرانی در اواخر حیات استاد انجام گرفته است. سخنرانی دوم «مسئله خودی در اخلاق» نام دارد که در حدود سال 1339 در دانش سرای عالی تهران ایراد شده است. «معیار فعل اخلاقی» گفتار سوم این بخش و آخرین گفتار کتاب می باشد که در اواخر حیات استاد و در جمع طلاب علوم دینی ایراد شده است و البته اوائل این بحث که در تعریف فعل طبیعی و فعل اخلاقی می باشد.
تعلیم و تربیت در اسلام
نویسنده:
مرتضی مطهری
نوع منبع :
کتاب
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
کتاب «تعلیم و تربیت در اسلام» تالیف مرتضی مطهری، مجموعه ای است مشتمل بر کلیه سخنرانی های موجود از استاد شهید، پیرامون «تعلیم و تربیت در اسلام» که از دو بخش تشکیل شده است. بخش اول شامل سیزده جلسه سخنرانی استاد در جمع دبیران تعلیمات دینی است. برخی از اهم موضوعات طرح شده در این بخش عبارتند از: پرورش عقل، تربیت عقلانی انسانی، مسئله عادت، فعل اخلاقی، کرامت نفس در قرآن و حدیث و ریشه الهامات اخلاقی. بخش دوم، شامل بحث هایی است که در انجمن اسلامی پزشکان در شش جلسه انجام شده است. برخی از عناوین این بحث ها از این قرار است: پرورش جسم و پرورش استعداد عقلانی، تاریخچه تعقل از نظر مسلمین، عوامل تربیت.