جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 20
بدفهمی‌ها از کوهن
نویسنده:
علیرضا منصوری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
انتشار ویرایش چهارم از کتاب ساختار انقلاب‌های علمی توماس کوهن، به مناسبت پنجاهمین سالگرد انتشارش، با مقدمهٔ ایان هکینگ، ضرورت پرداختن به سهم مهم وی در سنت فلسفهٔ علم معاصر و اشارات و تنبیهاتی در باب انتساب برخی ایده‌ها به وی را دو چندان می کند؛ علی‌رغم رواج اصطلاحات و تعابیر و تأثیراتی که وی بر ذهن و زبان جامعهٔ علمی ما گذاشته، و هکینگ هم در مقدمهٔ جدیدی که بر کتاب نوشته به آن اشاره کرده، برخی بدفهمی‌ها و اسطوره‌سازی‌ها نیز راجع به وی صورت گرفته است. در این‌جا سخن خود را در چهار محور عمده، که از رایج‌ترین خوانش‌های نادرست از فلسفهٔ وی است، پیش می‌برم: یکی اهمیت نظریهٔ گشتالت در اعتقاد وی به ناپیوستگی در تاریخ علم؛ و دیگری تأکید بر این‌که وی برون‌گراست؛ و سوم این‌که دیدگاه معرفت‌شناسانهٔ وی به‌غایت اصیل و انقلابی است و درنهایت قرائت تجویزی یا توصیفی از اندیشه‌های کوهن.
صفحات :
از صفحه 97 تا 106
فلسفه علوم حدیث
نویسنده:
محمد الهی خراسانی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
پایگاه اطلاع رسانی حوزه: ,
چکیده :
در فلسفه علوم حدیث، علاوه بر کارکردهای عمومی فلسفه های علوم، کارآیی علوم حدیث در فرایند استنباط معارف اسلامی، میزان کارکرد علوم حدیث در مبانی مختلف حدیث پژوهی و روابط متقابل علوم حدیث و سایر علوم اسلامی تبیین می شود.مهم ترین محورهای بحث در فلسفه علوم حدیث عبارتند از: ماهیت علوم حدیث، موضوع و قلمرو علوم حدیث، ساختار علوم حدیث، کارکرد علوم حدیث، سیر تطور علوم حدیث، مبادی علوم حدیث و رابطه علوم حدیث با علوم اسلامی.
ماهیت دانش و ضرورت مطالعات بین رشته ای با تاکید بر اندیشه های پست مدرن دریدا
نویسنده:
سعید ضرغامی
نوع منبع :
کتابخانه عمومی , نمایه مقاله
چکیده :
هدف پژوهش حاضر، بررسی ماهیت دانش و به تبع آن، تحلیل ضرورت مطالعات بین رشته ای از منظر دریدا، نماینده مشهور فلسفه پست مدرن است. دریدا بر آن است که در طی تاریخ اندیشه غرب، حوزه هایی ازدانش، همچون فلسفه، ریاضیات، و منطق، خردمندانه و در نتیجه، مهم معرفی شده است و در مقابل، ادبیات، شعر، و هنر نابخردانه انگاشته شده و به حاشیه رانده است. او با بهره گیری از ساخت شکنی نتیجه می گیرد که حوزه های گوناگون دانش، جلوه ها و نظام های گوناگون زبانی است و از آنجا که زبان ذاتا استعاری، تفسیری، تاریخی، و تغییرپذیر است. با توجه به یافته های پژوهش، طراحی دانش بر مبنای ارتباط افقی رشته ها، به جای ارتباط عمودی، طراحی بین رشته ای و چند رشته ای و طراحی دانش بر مبنای موضوعات، به جای طراحی بر مبنای رشته ها، به متخصصان و سیاست گذاران پیشنهاد شده است.
بررسی قضایای حقیقیه منطق‌دانان مسلمان و گزاره‌های قانون‌وار به تقریر نِلسون گودمَن
نویسنده:
احمد عبادی، احد فرامرز قراملکی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
چکیده :
غرض از نگارش مقاله حاضر، انجام مطالعه ای تطبیقی میان آرای منطق دانان مسلمان در خصوص قضیه حقیقیه از یک سو و دیدگاه نِلسون گودمَن در باب گزاره های قانون وار از سوی دیگر می باشد. از این رو، ابتدا تحلیل منطق دانان مسلمان از مفاد قضیه حقیقیه و نیز نظر گودمَن در مورد گزاره های قانون وار را تقریر می‌کنیم و سپس با اخذ روی‌آوردی تطبیقی به تبیین مواضع خلاف و وفاق این دو دیدگاه می پردازیم. از این رهگذر روشن خواهد شد که ضمن وجود برخی اختلافات مبنایی، وجوه اشتراک بسیاری در این دو دیدگاه یافت می شود که تأمل روش مند در آن ها به لحاظ معرفتی بسیار حائز اهمیت می نماید. کلیت و تعمیم پذیری، تقویت و تأیید شرطی های خلاف واقع، و برخورداری از قدرت تبیین علمی، و پیش بینی از مشترکات آن ها است. از سوی دیگر، برخلاف قضایای حقیقیه که محصول استقرا نیستند، گزاره های قانون وار برآمده از استقرا هستند.
صفحات :
از صفحه 43 تا 62
علم و هویت
عنوان :
نویسنده:
حمید پارسانیا
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه فرهنگی تحقیقاتی إسراء,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
علم مدرن که ناگزیر بر اساس فرضیات و تخیلات آزمون ناپذیری شکل می گیرد که بر اساس تعریف مدرن از علم غیرعلمی هستند. تنها از بعد سلبی یعنی در انکار حقایق عقلی و متافیزیکی الهی وحدت می یابد و چنین دانشی برای جامعه ای که بر اساس آن قرار می یابد نمی تواند هویت وجودی واحدی را تأمین کند. علومی که از متافیزیک الهی بهره می برند هم خود از وحدتی حقیقی برخوردارند و هم هویتی واحد برای جامعه ای که بر اساس آن استقرار می یابد به ارمغان می آورند. فلسفه الهی و دیدگاه های مقابل آن در دو سوی نقیض بوده و دانش هایی که بر مبنای این دو مبنا سازمان می یابند از ارزش معرفتی یکسان نیز نمی توانند برخوردار باشند. این مقاله ناظر به مقاله «علم نافع و هویت ساز» بوده و نسبت علم و هویت را در امتداد آن، دنبال می کند.
صفحات :
از صفحه 29 تا 36
چگونگی بازتولید فلسفه‌های علوم انسانی با تکیه بر فلسفه اسلامی
نویسنده:
حسین سوزنچی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه فرهنگی تحقیقاتی إسراء,
چکیده :
امروزه اثبات اینکه بسیاری از آموزه‌های علوم انسانی مدرن، با آموزه‌های اسلامی ناسازگار است و تحول در این علوم، امری ضروری است، کار دشواری نیست. آنچه دشوار است تبیین این نکته است که چگونه می‌توان این تحول را، نه با نگاه خام و گذاشتن چند آیه و روایت در کنار متون جدید، بلکه با استمداد از علوم و اندیشه‌های اسلامی‌ای که حاصل قرن‌ها تلاش علمی اندیشمندان مسلمان بوده و در تعاملی پویا با اندیشه‌های معاصر، رقم زد. اگرچه این تحول‌بخشی نیازمند استمداد از بسیاری از دانش‌های سنتی مسلمانان است، اما هدف مقاله حاضر، این است که فقط شیوه و میزان کمک «فلسفه اسلامی موجود» به تحول‌آفرینی در علوم انسانی مدرن را مورد بحث قرار دهد. در طبقه‌بندی‌های سنتی علوم، به دلیل پذیرش ماهیت سلسله ‌مراتبی دانش‌ها، «فلسفه اولی» ‌مادر علوم شمرده می‌شد، و به لحاظ معرفت‌شناختی، شایستگی این را دارد که پشتوانه تمام علوم دیگر قرار گیرد. با انحطاط مابعدالطبیعه در دوران جدید و القای بن‌بست در عرصه وجودشناسی، فلسفه به مثابه علم وجودشناسی رسما کنار زده شد، و تقدم فلسفه بر سایر علوم زیر سؤال رفت؛ اما در پس پرده، وجودشناسی ماتریالیستی زیربنای علوم گردید و با غلبه یافتن پیش‌فرض‌هایی همچون مادی و متباین دانستن وجود انسان‌ها و کنار گذاشتن مبحث علیت غایی در تحلیل واقعیات انسانی، استقلال و اصالت فلسفی بسیاری از مباحث علوم انسانی زیر سؤال رفت و فضای قراردادانگاری و تبعیت از اعتباریاتِ بی‌ضابطه غلبه یافت و مباحث این دسته از علوم، به یک سلسله مباحث حسی و قراردادی آمیخته با پیش‌داوری‌های ماتریالیستی در باب ماهیت انسان، فروکاسته شد. این مقاله می‌کوشد با تبیین الگوی مطالعه وجودشناختی در بررسی امور خاص، نشان ‌دهد که چگونه «وجودشناسی مضاف» می‌تواند الگوی موجهی برای تحقیق در عرصه «فلسفه‌های مضاف» (فلسفه روان‌شناسی، فلسفه اقتصاد، و...) باشد؛ و نیز اینکه چگونه تحول‌آفرینی در علوم انسانی مدرن، نیازمند بهره‌مندی از چنین «فلسفه‌های مضاف»‌ی است. همچنین با نشان دادن مصادیقی از تحقق یافتن چنین وجودشناسی‌های مضافی در تاریخ اندیشه اسلامی، و ارائه مصادیقی از ورود این گونه مباحث در نقد و اصلاح علوم انسانی جدید، امکان عملی چنین الگویی را آشکارتر سازد.
صفحات :
از صفحه 69 تا 118
نقد دیدگاه هوبرت دریفوس مبنی بر تقدم هایدگر بر کوهن در طرح علم هنجاری و انقلاب‌های علمی
نویسنده:
حمیدرضا سعادت نیاکی، محمدتقی چاوشی
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات) , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه فرهنگی تحقیقاتی إسراء,
چکیده :
این مقاله در صدد اثبات این مطلب است که بر خلاف ادعای هوبرت دریفوس مبنی بر تقدم هایدگر بر کوهن در طرح ایده علم هنجاری و انقلاب­های علمی، هیچ رابطه­ای میان دیدگاه فلسفی هایدگر در باب علم مدرن و فلسفه علم کوهن وجود ندارد و بنابراین، نوبت به سخن گفتن از تقدم هایدگر بر کوهن در مباحثی که مطرح شد نمی­رسد. برای نیل به این مقصود، ابتدا دیدگاه هایدگر درباره ماهیت علم مدرن را مطرح می­کنیم. سپس به تبیین و نقد دیدگاه دریفوس درباره تقدم هایدگر بر کوهن در بحث از علم هنجاری می­پرداز­یم. بعد از آن، نظر دریفوس در باب تقدم هایدگر بر کوهن در طرح ایده­ی انقلاب علمی را نقد و بررسی می­کنیم و در پایان نتیجه­گیری حاصل از مطالب مطروحه را بیان می­نماییم.
صفحات :
از صفحه 125 تا 141
از رئالیسم انتقادی تا علم دینی بررسی و نقد آرای عماد افروغ در باب علم دینی
نویسنده:
عزیز نجف پور، فاطمه گیتی پسند، عبدالحسین خسروپناه
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
چکیده :
خود مقدمتاً رویکرد رئالیسم انتقادی را رویکرد هماهنگ تری می یابد و متعاقباً می کوشد با ترکیب حکمت صدرایی با رئالیسم انتقادی و اتخاذ رویکرد معرفت طولی و هماهنگ و افزودن منابع معرفت وحی و شهود به منابع رئالیسم انتقادی، راهی به سوی علم دینی بیابد. کاری که خود وی هم اقرار دارد که هم چنان پروژه ای ناتمام است.وی با تأیید رویکرد جامعه شناختی درون گرایانه و پذیرش تأثیر جامعه در محتوای علم، در عین اصرار بر واقع گرایی، می کوشد تا مسیر توجیه علم دینی را هموارتر سازد.
قوم مداری اندیشه و راه حل واتسن (با تأکید بر مطالعات دینی)
نویسنده:
جنان ایزدی، احد فرامرز قراملکی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
چکیده :
قوم مداری اندیشه، شکل‌گیری معرفت در بستر تاریخ و فرهنگ، از معضلات معرفتی پست مدرنیسم است. مدرنیسم برای غلبه بر مشکلات معرفتی و خشونت دوران روشنگری به جستجوی عقلانیت عینی و تجربه‌گرایی عاری از ارزش داوری پرداخت. نقد مدرنیسم نشان داد همه شاخه‌‌های معرفت قوم مدارند. از نظر پست مدرنیست‌‌ها، مشاهدات گران‌بار از نظریه‌اند و دانشمندان، روش‌‌های تحقیق و موضوعات پژوهشی، همه محصول اجتماعند. عد‌ه‌ای نتیجه گرفتند که در فضای پست مدرن هر گونه حرکت علمی ‌‌محکوم به شکست است. برخی کوشیدند آثار عقلانیت‌‌های خاص را که بر روند پژوهش تأثیر گذارند، تحت محاسبه درآورند و از این طریق به عینیت نزدیک‌تر شوند. از نظر واتسن نقطه شروع این تلاش توجه به وجود مؤلفه‌‌های ایدئولوژیک در پژوهش‌‌های علمی‌‌ است. بدین ترتیب می‌توان ایدئولوژی موضوعات مورد مشاهده را برای گسترش فرضیه‌‌های هنجاری یا جامعه‌شناختی به کار برد و آزمایش این فرضیه‌‌ها را با هدف حجت‌آوری یا قوم مداری هدایت کرد. نتایج این رویکرد دفاع از عقلانیت، عینیت متوازن و حفظ دموکراسی علمی‌ است. عدم توجه به تفاوت مطالعات تجربی و غیر تجربی در این الگوی پژوهشی می‌تواند به تحویل گرایی بیانجامد.
صفحات :
از صفحه 41 تا 60
چالش های جامعه شناختی فراروی معرفت علمی و راه حل های ارایه شده
نویسنده:
ابراهیم اخلاصی,ابوالقاسم فاتحی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
مقاله حاضر ضمن تبیین مبانی معرفت شناختی «دانش تجربی»، به بررسی چالش های معرفتی پیش روی «فلسفه پوزیتیویستی علم» پرداخته است. استقبال چشمگیر از نظریه تامس کوهن در زمینه «پارادایم های علمی» و به دنبال آن، پذیرش تاثیر عوامل اجتماعی در محتوا و جهت گیری معرفت علمی از سوی جامعه شناسان معرفتی، چالش های مذکور را ذیل عناوین جدیدی مانند مطالعات فرهنگی، اجتماعی و فمینیستی علم برجسته کرده است. یافته های این مقاله نشان می دهد که نسل جدید فیلسوفان علم می کوشند با ارایه الگوهای متقاطع از ابعاد اجتماعی معرفت علمی، فلسفه معاصر علم را به گونه ای ارتقا بخشند که علاوه بر توجه به تاثیرات اجتماعی فناوری، که مورد تایید جامعه شناسان علم است، تدابیر نظری لازم را در جمع بین اعتبار معرفتی گزاره های علمی و ملاحظه زمینه های سیاسی، اخلاقی و فرهنگی آن فراهم سازد.
  • تعداد رکورد ها : 20