جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 34
«ذاتی باب برهان» بودن حسن و قبح افعال: پاسخ به نقدها
نویسنده:
احمدحسين شريفی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
مسئله حسن و قبح ذاتي، از مسائل بسيار بحث‌انگيز در تاريخ علوم اسلامي به‌ويژه علم کلام بوده است. مخالفان و موافقان برداشت‌هاي مختلفي از اين ديدگاه داشته‌اند. در يکي از تقريرهاي مشهور اين ديدگاه، منظور از «ذاتي» در اين ترکيب، «ذاتي باب برهان» دانسته شده است. در عين حال،‌ چنين معنايي مورد رد و انکار پاره‌اي از متکلمان و فيلسوفان معاصر قرار گرفته است. اين مقاله، با به‌کارگيري روش توصيفي ديدگاه‌هاي مدافعان و مخالفان را توصيف و سپس با استفاده از روش عقلي و انتقادي به پاسخ نقدهاي مخالفان پرداخته و در پايان به اين نتيجه رسيده که نقدهاي مطرح‌شده يا ناشي از خلط حسن و قبح فعلي و اخلاقي بوده است و يا معلول سوء‌برداشت يا عدم دقت در معناي ذاتي باب برهان بوده و يا به سبب پيش‌فرض‌هاي اثبات‌ناشده‌اي مثل تفکيک ميان مقتضيات عقل عملي و عقل نظري است.
صفحات :
از صفحه 37 تا 50
رسالة في الجبر و الإختیار
نویسنده:
محمد صادق روحاني؛ محقق: قاسم محمد مصری عاملی
نوع منبع :
کتاب , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
سهم انسان در ايجاد افعال(بررسى نظريه كسب)
نویسنده:
يزدان محمدى
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
انديشمندان اسلامى درباره سهم انسان در ايجاد افعالش، آراء متفاوتى ارائه داده اند. از متكلمان اسلامى، معتزله قايل به تفويض اند و جبريان اختيار انسان را نفى مى كنند، اما اشاعره نظريه «كسب» را ابداع كرده اند. در مقاله حاضر، با تحقيق در كتاب ها و مقالات كلامى، به انگيزه اشاعره براى بيان نظريه «كسب» و مهم ترين ادله عقلى و نقلى ايشان اشاره و عدم كفايت ادله شان اثبات شده است. همچنين تقريرات مختلف اشاعره از كسب، تبيين و نقد و بررسى گرديده است. اما افزون بر آنكه ادله اشاعره در اثبات مدعاى ايشان ناكافى است، تقريرهاى متعددشان از كسب نيز مفهوم صحيحى به دست نمى دهد. ازاين رو، نظريه «كسب» اسمى است بدون مسماى صحيح. در نتيجه، تلاش اشاعره براى مقابله با جبر به نتيجه نرسيد؛ زيرا بازگشت نظريه «كسب» به نظريه «جبر» است. ازاين رو، همه اشكالاتى كه متوجه جبريه است، بر كسبيه نيز وارد است، مگر برخى از اشاعره مانند جوينى و تفتازانى كه تقرير ايشان از كسب به نظريه اماميه (الامر بين الامرين) بازمى گردد.
نشأة الأشعریة و تطوّرها
نویسنده:
جلال محمد عبد الحمید موسی
نوع منبع :
کتاب , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
بیروت: دارالکتب اللبنانی,
چکیده :
نشأة الأشعرية و تطورها، اثر جلال محمد موسی، کتابی کلامی درباره اشاعره، عقاید و افکار آن‌ها و چگونگی رشد و تکامل آن‌ها در بین مسلمانان است. در واقع این اثر، رساله کارشناسی ارشد نویسنده است که عنوان آن با همکاری استادش علی سامی نشار انتخاب شده است. پایه‌گذار مکتب اشعرى، ابوالحسن اشعرى (324–260ق) است. او متجاوز از چهل سال پیرو معتزله بود و دست‏پرورده یکى از سران اعتزال به نام ابوعلى جبائى (م 303ق) بشمار مى‏‌آمد، ولى در سال 305ق، در بصره بر بالاى منبر قرار گرفت و از اینکه از مکتب معتزله پیروى مى‏‌کرد، توبه کرد و پیروى خود را از مکتب احمد بن حنبل اعلام نمود. وى درحالی‌که خود را پیرو مکتب اهل حدیث معرفى مى‌کرد، در عقاید آنان تعدیلى به وجود آورد که هرگز آنان به این تعدیل راضى نبودند. در حقیقت مکتب اشعرى، مکتبى است میانه‏‌رو بین معتزله و اهل حدیث.
سد المفر علی القائل بالقدر ( محاضرات الاستاد الشیخ محمد باقر علم الهدی )
نویسنده:
محمد باقر علم الهدی ، تقریر: علی الرضوی، امیر الفخاری، حسن الکاشانی
نوع منبع :
کتاب , درس گفتار،جزوه وتقریرات
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: مرکز فرهنگی انتشاراتی منیر,
چکیده :
کتاب حاضر محاضرات ایت الله محمدباقر علم الهدی در برخی از مباحث مهم کلامی از جمله، قضا و قدر، جبر و اختیار ، تفویض و... می باشد.
این که گفته مى‏شود: "نیت اگر پاک باشد، کافى است و دیگر به اسبابى مثل ادعیه و زیارات نیازى نیست"؛ آیا صحیح است؟
نوع منبع :
پرسش و پاسخ
پاسخ تفصیلی:
افعال ارادى و اختیارى انسان برخاسته از "نیت" او هستند. توضیح این که، انسان عاقل اول نسبت به فعل مقصود و مطلوب، علم پیدا مى‏کند و سپس مزایا و ثمرات مثبت و منفى آن را بررسى کرده و بعد نسبت به اقدام (اگر براى او نافع یا مطابق میلش باشد) یا ترک آن (اگر ب بیشتر ...
معتزلة بین الحقیقة و الوهم
نویسنده:
احمد فرج الله
نوع منبع :
کتاب , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
چکیده :
کتاب معتزله بین الحقیقه و الوهم کتابی است که به بررسی فرقه معتزله از لحاظ تاریخی و کلامی می پردازد و در این کتاب موقف ایمانی و سیاسی معتزله مورد بررسی قرار می گیرد، آراء برخی از بزرگان را در مورد معتزله ذکر و مورد کنکاش قرار می دهد و اساسا مصنف در این کتاب با مطرح کردن مسائل کلامی اسلامی و اختصاصی معتزله به دنبال اثبات این حقیقت است که معتزله وهم و خیال و ساختگی نیست بلکه حقیقت و واقعیت است و جزء مذاهب دقیق و عقلی اسلامی با اصول عقائد مشخص است.
امر بین الامرین (دراسة فی مسالة الجبر و الاختیار)
نویسنده:
مرکز الرسالة
نوع منبع :
کتاب
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
مرکز الرسالة,
چکیده :
كتاب «الامر بین الامرین» که مرکز دارالرساله آن را چاپ نموده است به زبانی عربی راجع به دیدگاه اهل بیت، راجع به مسئله اختیار انسان و نظر امر بین الامرین می پردازد. امر بین الامرین، اصطلاحی کلامی و از عقاید خاص امامیه در مسئله جبر و اختیار انسان می باشد. این آموزه در مقابل دو نظریه جبر و تفویض است و اشاره دارد که در افعال اختیاری انسان، هم اراده خدا و هم اراده انسان دخالت دارد. مسئله جبر و اختیار در طول تاریخ مسئله ‌ای همگانی و در ادیان و مذاهب مختلف مطرح بوده است؛ این مسئله افزون بر جنبه نظری، جنبه عملی هم دارد و با مسائلی چون عدل الهی و آزادی اجتماعی در ارتباط است. الامر بین الامرین را نخستین بار امیر مؤمنان مطرح کرد. فردی درباره معنای قدر پرسید، امام (ع) از او خواست تا وارد این مسئله پیچیده نشود؛ ولی او بر درخواستش اصرار کرد. امام فرمود: اکنون که از درخواست خود صرف ‌نظر نمی‌ کنی، بدان که در باب قدر، نه جبر در کار است و نه تفویض؛ بلکه امری میان دو امر است. بنابر نظریه جبر، اراده انسان در افعال او دخالت ندارد و کارهای او محتوم و بیرون از اختیار اوست و بنابر نظریه تفویض، اراده انسان در افعالش از هر جهت مؤثر است و قدرت خداوند هیچ تأثیری در آنها ندارد؛ بلکه خداوند فقط انسان و قدرت او را به وجود آورده است. «امر بین الأمرین» این دو نظریه را باطل می‌ شمارد و در کارهای اختیاری انسان، هم اراده خدا و هم اراده انسان را مؤثر می ‌شمرد و این دو اراده را در طول هم می ‌داند؛ این همان حقیقت اختیار انسان در کارها است.
توجه به اینکه هر موجودی ممکن است مگر خداوند که وجودش از خودش است و هر غیر واجبی را علتی است که تخطی معلول از آن محال است و هم چنین به این خاطر که اراده آدمی موجود است و گرنه منشا اثر نمی شد پس نتیجه می گیریم اراده انسان نیز با واسطه یا بی واسطه از طریق علل و معلول ها به خداوند می رسد و قابل تخطی نیست پس چگونه اختیار ممکن است؟
نوع منبع :
پرسش و پاسخ
پاسخ تفصیلی:
پاسخ : در صدر اسلام در خصوص افعال انسان دو مذهب مشهور وجود داشت گروهى از اين روى كه افعال انسان متعلق ارادۀ غير قابل تخلف خدا است، انسان را در افعال خود مجبور مى‌دانستند و ارزشى براى اختيار و ارادۀ انسان نمى‌ديدند، و گروهى انسان را در فعل خود مستقل بیشتر ...
  • تعداد رکورد ها : 34