جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
واکاوی رگه های فلسفه خداشناسی لایب نیتس در عرفان مولوی
نویسنده:
کورس کریم پسندی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
یکی از پرسش های بنیادین انسان، پرسش از چیستی و هستی خدا است که مکاتب فلسفی، کلامی و عرفانی بنابر روش خود به آن پاسخ می دهند. از همین رهگذر با خوانش آراء معرفتی مولوی و آراء فلسفی لایب نیتس ، می توان دریافت که در پس پدیده ها و مظاهر عالم آفرینش، وجودی است نامتناهی، سرمدی، واحد ، آگاه و کامل. هر دو متفکر، این وجود نامتناهی را خدا می نامند. از این رو خدا را مرکز و محور عالم آفرینش ، علت فاعلی و علت غایی همه موجودات و مکوّنات می دانند که هستی سایه وار موجودات، مرهون این مرکزیت است. این مقاله به روش تحلیلی- مقایسه ای به واکاوی رگه های فلسفه خداشناسی لایب نیتس در اندیشه مولوی می پردازد. نتیجه پژوهش، حکایت از آمیختگی فلسفه غرب و عرفان شرق در ذهن و زبان این دو اندیشمند دارد که در دو فرهنگ و زبان مختلف می زیسته اند؛ به گونه ای که مظاهر عالم آفرینش و انسان را هم چون آینه ای می دانند که خدا در آن انعکاس یافته است.
صفحات :
از صفحه 157 تا 176
بررسی تطبیقی حال قرب عرفانی در اندیشه ابن‌عربی و مولانا
نویسنده:
رامین محرمی ، رقیه شفق
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
چکیده :
«قرب» یکی از احوال عرفانی و عبارت از اطاعتی است که موجب تقرّبِ مطیع به مطاع می‌شود. نگارندگان در این جُستار، ضمن بررسی نوع تلقی ابن‌عربی و مولانا از احوال عرفانی «قُرب»، اندیشه­ها، باورها و تجارب مشترک و متفاوتِ این دو اندیشمند حوزه تصوف و عرفان اسلامی را در این باب بازنموده‌اند. این مقاله با روش تطبیقی_تحلیلی، به شیوه رنه ولک (مکتب آمریکایی)، مبتنی بر تبیین وجوه اشتراک و اختلاف سامان یافته است. براساس یافته‌های تحقیق، ابن‌عربی برآن است که اگر منظور از قرب، قرب مکانی یا زمانی نباشد، این نوع قرب، جزو مقامات است ولی اگر منظور از قرب، قرب بین دو ماده باشد در آن حالت، قرب، تابع احوال است. مولانا نیز در توصیف «قرب» عقیده دارد که قرب خداوند به انسان و جهان، ماورای چگونگی و مبرّا از ابعاد مکانی است و مهم‌تر از همه، ناکارآمدی عقل در بیان وقوع شهودی قرب است که برای سالک رخ می‌دهد. در نظر هر دو اندیشمند، قرب صفت بنده است که متصف به قرب حق می‌شود و این به دلیل فقر انسان و نیازش به غنی محض است. انسان به سبب مجلا بودن صفات الهی در همه حال به خداوند تقرّب می‌جوید. از نوآوری‌های ابن‌عربی در تبیین «قرب» عرفانی، توجّه به قرب از خداست که مختص خلفا و رسولان بوده و نقش رسول در ابلاغ پیام، نقش نیابتی دارد؛ زیرا نبوّت در نظر شیخ اکبر، نعت و صفت الهی نیست که در محل ظهور قرار بگیرد.
صفحات :
از صفحه 177 تا 196
بررسی تطبیقی کهن‌الگوی سایه در آراء یونگ و رد پای آن در غزل‌های مولانا
نویسنده:
مریم اسمعلی‌پور ، علی محمدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
کاشان: دانشگاه کاشان,
چکیده :
از دیدگاه کارل‌گوستاو یونگ، انسان‌ها علاوه بر ضمیر ناخودآگاه شخصی یا فردی، بخش مشترک دیگری به نام ناخودآگاه جمعی یا فرافردی دارند. محتویات این بخش از روح و ذهن را کهن‌الگو‌ها تشکیل می‌دهند. یکی از این کهن‌الگو‌ها که نزدیک‌ترین چهره به ناخودآگاه شخصی و خودآگاهی‌ست، «سایه» نام دارد. کهن الگوی سایه، قسمت منفی و حیوانی، غریزی، زشت، نفرت‌‌انگیز و ناپسند آدمی‌ست. چیزی است که همه انسان‌ها مایل‌اند آن را از دیگران مخفی کنند. در این مقاله، پس از نگاهی کوتاه به مکتب روانکاوی یونگ، به تحلیل و تشریح کهن‌الگوی سایه پرداخته شده است و با در نظر گرفتن دو نقش مثبت و منفی برای سایه، چنانکه یونگ در نظریاتش تحلیل کرده است، در آغاز واژگان و در مرحله بعد مفاهیم و مفردات مربوط به این شاخصه در زبان مولانا و سرانجام، رمزهایی که در غزلیّات شمس آمده و با این کهن‌الگو قابل تطبیق است، بررسی شده است. با توجه به شواهد و نتایج حاضر در متن، جنبه منفی سایه با واژگانی چون گرگ، روح حیوانی و... ، مفاهیمی مانند «وجود نداشتن جان بی سایه»، «جان کژ اندیشه و یا بد اندیشه» و رمزهایی همچون نفس، دزد، فرعون، سگ، اشتر کین‌دار و غول نمایان شده است. در پایان، بخش کوتاهی به وجه مثبتی که شناخت این کهن‌الگو به دنبال دارد، در غزلیّات، اختصاص داده شده است. بارزترین ویژگی سایه در این مورد، خودشناسی و خداشناسی است.
صفحات :
از صفحه 5 تا 28
زبان قرآن از دیدگاه مولوی
نویسنده:
محمد رضا عزتی فردوئی، محمد هادی مفتح
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
زبان دین از جمله مباحث فلسفه دین و خاستگاه آن، نگاه نقادانه متفکران جهان غرب به متون مقدس است که با راه یافتن به جهان اسلام باعث پیدایش بحث زبان قرآن شد. با توجه به راه یافتن این نگاه نقادانه به جوامع اسلامی و قرآن، بحث از حقیقت زبان قرآن و دیدگاه متفکران اسلامی در این زمینه اهمیت پیدا می­کند. در این مقاله پس از طرح سوالات اساسی زبان قرآن و بررسی مؤلفه­های آن در آثار مولوی جلال الدین بلخی، مشخص می­شود که زبان قرآن از دیدگاه او «زبانی تألیفی، معنادار، معرفت بخش و قاعده­مند» است؛ هر چند در برخی از تأویلات معرفت‌شناسانه خود، رویکردی ساختارشکن دارد. وی مفردات الفاظ قرآن را موضوع برای معانی عامه می­داند؛ از همین‌رو با استفاده از نظریه روح معنا، به تبیین آیات متشابه قرآن پرداخته و با گسترش این نظریه به دیگر آیات، به توسعه معانی و مصادیق آیات قرآن می­پردازد.
صفحات :
از صفحه 247 تا 274
تصوف و استعلایی: گفتگوی پساساختارگرایانه بین مولانا و ویتمن [کتاب انگلیسی]
نویسنده:
Elham Shayegh
نوع منبع :
کتاب
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
Lexington Books,
دراویش شمال: مولانا، چرخیدن و تصوف در کانادا [کتاب انگلیسی]
نویسنده:
Merin Shobhana Xavier
نوع منبع :
کتاب
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
University of Toronto Press,
ارزیابی معانی و مصادیق آیة «امانت» از نگاه مولوی
نویسنده:
سید ابوالفضل موسوی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
آیه «امانت» از آیات متشابه قرآن کریم و مرتبط با بحث عمیق معنای زندگی است. مفسران مصادیق «امانت» را طاعت و تکلیف، ولایت الهی، خلافت الهی، خلافت ائمة اطهار، نفس ناطقه و مانند آن دانسته‌اند. از منظر مولوی امانت بر مصادیقی همچون نفحات حق، عشق الهی، حیات وارونه انسان و اختیار قابل تطبیق است. از میان معانی مزبور، «اختیار» معنایی منحصربه‌فرد است که تنها مولوی از میان اندیشمندان حوزه قرآن و عرفان، آن را مصداق امانت دانسته است. وی اختیار را از منظر ترددزایی که مایه رنجش روح انسان و بازماندن از حیات آرام و لذت‌بخش ملکوتی است، منظور داشته و راه خروج از دوزخ فکر و ذکر اختیاری را سپردن اختیار کامل نفس در دست خداوند و بی‌اختیاری عاشقانه و عارفانه دانسته است. نگارنده اختیار را از حیث معصیت‌زایی و گرفتار آمدن در عقوبت الهی ارزیابی کرده که این عواقب، موجب اتصاف انسان به «ظلوم» و «جهول» گشته است.
صفحات :
از صفحه 159 تا 172
The Nature of Religious Language from Rumi’s Point of View
نویسنده:
میر سعید موسوی کریمی، حمیده تهرانی حائری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
ترجمه ماشینی: موضوع و اهداف: ادبیات عرفانی عرصه وسیعی را فراهم کرده است که ماهیت زبان دینی به عنوان موضوع مشترک فلسفه و دین از منظر عرفانی نیز قابل بررسی است. در این میان، مجموعه بزرگ «مثنوی معنوی» نمونه ای از متون عرفانی است که به بررسی دیدگاه خالق آن، جلال الدین محمد رومی درباره ماهیت زبان دینی کمک می کند. مولانا (مولوی، مولانا) یکی از بزرگ‌ترین شاعران ایرانی و احتمالاً یکی از تازه‌ترین شاعران ادبیات جهان است. روش و یافته: این مقاله که با روش کیفی پژوهشی و بررسی اسنادی اشعار مولانا انجام شده است، به شرح زیر تنظیم شده است: ابتدا هفت نظریه اصلی در مورد ماهیت زبان دینی به اختصار توضیح داده می شود. سپس نمونه هایی از مثنوی که مولانا در آن دیدگاه خود را درباره زبان دینی بیان کرده است، تفسیر می شود. در نهایت نشان داده می‌شود که از نظر مولانا، زبان دینی عمدتاً نمادین، سپس قیاس و پس از آن یک‌صدا و در نهایت مبهم است. نتیجه گیری: در خاتمه تحقیق به توضیح مختصری از دلیل دستور مذکور پرداخته می شود که نشان می دهد چرا عرفای مسلمان به عنوان یکی از چهار گروه اصلی علمای مسلمان چنین دیدگاهی را در مورد زبان دینی برگزیده اند.
صفحات :
از صفحه 51 تا 89
تحلیل مسألۀ اختلاف ادیان در منظر إبن‌عربی و مولوی براساس رویکرد بینامتنیت
نویسنده:
بهاره رفاهی ، علی صفایی سنگری
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
چکیده :
هدف اصلی در این پژوهش مقایسۀ عقیدۀ إبن‌عربی و مولوی دربارۀ مسألۀ اختلاف ادیان باتوجه به فصل 66 کتاب فتوحات مکیه إبن‌عربی با عنوان «در معرفت سرّ شریعت، ظاهراً و باطناً، و در معرفت آن اسم الهی که شریعت را به وجود آورده‌است» و داستان «آن پادشاه جهود که نصرانیان را می‌کشت» براساس رویکرد بینامتنیت بوده‌است. بینامتنیت نه تنها در ساختار و پیرنگ داستان‌ها بلکه در اندیشه و محتوای متون نیز می‌تواند وجود داشته باشد. ادیان ابراهیمی (یهودیت، مسیحیت و اسلام) ریشه‌ای سامی دارند؛ در طول تاریخ نیز با یکدیگر امتزاج داشته‌اند. إبن‌عربی و مولوی نیز معاصر یکدیگرند و احتمال تأثیرپذیری مولوی از إبن‌عربی قابل تأمل است، بنابراین وجود رابطۀ بینامتنیت در این متون، در سطح اندیشه و محتوا امکان‌پذیر است. برای نیل به این منظور روایت إبن‌عربی برای تبیین مسألۀ اختلاف ادیان با روایت مولوی برای بیان همین مضمون مقایسه شد. براساس این پژوهش می‌توان گفت إبن‌عربی و مولوی در مسألۀ اختلاف ادیان با هم، هم‌عقیده هستند. هر دو معتقدند ادیان در اصل و اساس یکی هستند و اختلافی ندارند و اگر اختلافی در ادیان به چشم می‌خورد تنها در صورت و ظاهر امر است. آن‌ها اختلاف ادیان و تفرقه‌افکنی در میان امّت را نتیجۀ ظلم افراد منفعت‌طلب می‌دانند.
صفحات :
از صفحه 173 تا 196
تحقیق در اندیشه‌های مولوی و ابن‌عربی و تحلیل نظرگاه آن‌ها در باب مراتب یوسف(ع) (با تکیه بر فصوص‌الحکم و آثار منظوم مولوی)
نویسنده:
عبدالرضا مظاهری ، محمدرضا حسینی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
کلیدواژه‌های اصلی :
چکیده :
پژوهش حاضر به بیان دیدگاه‌های مشترک مولوی و ابن عربی در باب مراتب حضرت یوسف (ع) در حوزۀ عرفان اسلامی می‌پردازد. ابن‌عربی و مولوی، دیدگاه‌ها و اندیشه‌های مشترک فراوانی در باب این پیامبر الهی دارند و دلیل این موضوع، بن‌مایه‌های فکری مشترک آن‌ها به‌خصوص قرآن مجید، به‌عنوان سرچشمه و منبع اصلی معرفت و سپس احادیث و معارف اسلامی و تقریرات و تعلیمات عرفای سلف بوده است. بنابراین هر دو عارف به تعاریفی جامع در رابطه با جایگاه یوسف در نظام آفرینش پرداخته‌اند. در این نوشتار با روشی توصیفی_تحلیلی به بیان مبانی اندیشه‌های مولوی و ابن عربی در باب مراتب و جایگاه وجودی یوسف، با تمثیلات همانندی از سوی ایشان با دو محورِ، الف: عالم مثال، رؤیا و ارتباط آن با یوسف، ب: نور، جمال و زیبایی یوسف(ع) ازنظر ابن عربی و مولوی، پرداخته‌ایم و پس از تشریح و تطبیقِ مفاهیم و مؤلفه‌های مشترک و متفاوت، به نتایج یکسانی دست یازیده‌ایم.
صفحات :
از صفحه 105 تا 126