جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

«الیقین باختصاص مولانا علی علیه‌السّلام بامرة المؤمنین» از آثار سید‌علی بن طاووس (م ۶۶۴) است. موضوع این کتاب روایاتی است در این باره که پیامبر لقب «امیر المؤمنین» را به علی علیه‌السّلام داده و این لقب اختصاص آن حضرت دارد. پیش از او نیز ابن غضائری (م ۴۱۱) کتابی با نام التسلیم علی امیرالمؤمنین علیه‌السّلام بامرة المؤمنین داشته است. گویا تالیف این کتاب ناظر به سخن کسانی چون ابن ابی الحدید بوده که از شرح نهج البلاغه ضمن اشاره به این موضوع می‌گوید: « شیعه گمان می‌کنند علی علیه‌السّلام در زمان پیامبر به لقب امیرالمؤمنین خطاب شده و همه مهاجرین و انصار او را به این لقب خطاب کرده‌اند اما این در اخبار محدثان ثابت نشده است». کتاب الیقین دارای مقدمه‌ای مفصل و یک خاتمه و سه بخش با عنوان قسم است. مؤلف در مقدمه فهرست ۲۲۰ فصل کتاب را آورده و سپس در طی سه قسمت با عناوین زیر به بیان روایات پرداخته است: قسم اول، احادیثی که بیان می‌کند علی بن ابی طالب علیه‌السّلام به نام امیرالمؤمنین خوانده می‌شد (شامل ۱۷۷ باب)؛ قسم دوم احادیثی که نامیدن آن حضرت به امام المتقین را اثبات می‌کند (شامل ۲۴ باب)؛ قسم سوم، احادیثی که لقب یعسوب الدین را برای آن حضرت اثبات کرده است (در ۱۹ باب). به گفته خود سید در کتاب التحصین، مجموع روایاتش در کتاب الیقین از ۳۰۰ گذشته است. ألتّحصین لأسرار ما زادَ مِن کتاب الیَقین کتابی حدیثی، به زبان عربی، تألیف سید بن طاووس (۵۸۹-۶۶۴ق). سید بن طاووس در این کتاب احادیثی را در علت نام‌نهادن علی بن ابی طالب(ع) به «اَمیرُالمُؤمنین» و «اِمامُ المُتّقین» آورده است. این اثر، ابتدا به صورت اختصاصی و بعدها به دلیل موضوع مشابه، به همراه کتاب الیقین چاپ شده است. این کتاب از دو قسم تشکیل شده است: قسمت نخست که شامل ۲۹ باب است احادیثی پیرامون نام گذاری علی (ع) به "امیرالمؤمنین" آمده و در هر باب یک روایت ذکر شده است. در باب ۲۹ نیز خطبه پیامبر (ص) در غدیر خم به طور کامل آمده است. قسمت دوم احادیثی در تسمیه علی بن ابی طالب (ع) به "إمام المتقین" است که شامل ۲۷ روایت است و در ۲۷ باب. آخرین باب کتاب نیز روایتی مفصل درباره مناظرات حضرت علی(ع) با جاثلیق یهودی و مسلمان شدن اوست که در ضمن آن قصه اصحاب کهف نیز از زبان امیرالمؤمنین (ع) بیان شده است.

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

تفضیل امیرالمؤمنین علیه السلام : مصنفات شيخ مفيد (16)

نویسنده:

محمد بن محمد مفید؛ محقق: علی موسی کعبی

نوع منبع :

کتاب

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF معرفی کتاب

وضعیت نشر :

قم: المؤتمر العالمی لالفیة الشیخ المفید,

زبان :

عربی

کلیدواژه‌های اصلی :

امام شناسی , امامت , آیه مباهله , عقاید شیعه امامیه , احادیث فضایل امام علی (ع) , نص رسول الله(ص) , احادیث افضلیت امام علی(ع) , حدیث طیر مشوی , افضلیت امام علی(ع) بر انبیا(ع) , فضایل امام علی(ع) , افضلیت امام علی(ع) , روایات اهل سنت , احادیث شیعه , احادیث و روایات , 13. علم کلام , کتب امام شناسی

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

شیخ مفید: محمد بن محمد بن نعمان‏

کد کنگره:

‏BP‎‏ ‎‏209‎‏/‎‏7‎‏ ‎‏/‎‏م‎‏7‎‏ک‎‏9‎‏ ‎‏16‎‏.‎‏ش

چکیده :

«تفضيل اميرالمومنين (ع)» اثر شیخ مفید (درگذشت ۴۱۳ ق) است. موضوع کتاب درباره فضایل امیر مؤمنان حضرت علی (ع) و اثبات برتری اوست. شیخ مفید در این اثر با استناد به احادیث شیعه و سنی، فضیلت علی (ع) بر همه پیامبران جز پیامبر اسلام را به اثبات رسانده است. اين كتاب، اثرى نفيس و گنجينه‏ اى گران‏بها از آثار شيخ مفيد، دانشمند سرشناس شيعه است. مؤلف در اين كتاب، با سبك و شيوه ‏اى كه در دوران خود بى‏ نظير بوده با عباراتى ساده و روان به بررسى فضايل امير مؤمنان، على (ع) پرداخته و فضيلت و برترى آن حضرت را بر تمام بشر، به جز خاتم الأنبياء، حضرت محمد (ص) به اثبات رسانده است. وى در اين كتاب، به اين مباحث اشاره كرده است: 1. نظريات گروه ‏هاى مختلف شيعه در باره مقام و منزلت امير مؤمنان، حضرت على (ع). 2. استدلال به آيه مباهله بر تفضيل على (ع) بر همه انسان‏ها به غير از حضرت رسول خدا (ص). 3. استدلال به سخن حضرت رسول خدا كه فرموده است: «اى على! دوستى با تو، دوستى با من و دشمنى با تو، دشمنى با من و جنگ با تو، جنگ با من است». 4. حديث «طير مشوى». 5. استدلال به مقام حضرت على (ع) در آخرت بر مقام آن حضرت در دنيا. 6. استدلال به روايات شيعه. 7. استدلال به روايات اهل تسنن. 8. استدلال به جهاد آن حضرت بر مقام او.

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

بررسی تطبیقی دیدگاه مذاهب کلامی (امامیه، اسماعیلیه، زیدیه، معتزله، اباضیه، اشاعره، ماتریدیه و اهل حدیث) در افضلیت حضرت علی (ع)

نویسنده:

پدیدآور: علی عالمی ؛ استاد راهنما: سید رشید صمیمی

نوع منبع :

رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی

منابع دیجیتالی :

فهرست نوشته‌ها فهرست منابع فارسی

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

چکیده :

افضلیت، به معنای فزون‌تر بودن کرامت و ثواب در نزد خداوند و برجستگی در صفاتی که شرط امامت ظاهری می‌باشد، تعریف شده است. افضلیت یک فرد در حوزه‌ی امامت و رهبری مسلمانان، در صفات منحصر به فرد شخصی، خانوادگی، اعتقادی، معرفتی، اجتماعی و سیاسی رهبر جامعه‌ی دینی نمود پیدا می‌کند. حال پرسش اساسی این است که از دیدگاه مذاهب اسلامی، بعد از پیامبر اکرم (ص)، در حوزه‌‌ی صفات و برجستگی‌های شخصی، خانوادگی، اعتقادی، معرفتی، اجتماعی و سیاسی چه کسی بر دیگران افضلیت داشته است تا منصب رهبری مسلمین در وجود ایشان متعین گردد؟ تحقیق حاضر، تلاش کرده است تا با روش توصیفی ـ تحلیلی، پاسخ سئوال فوق را پیدا نماید. متکلمان شیعه بالجمله و متکلمان سنی فی‌الجمله بر این باورند که امام علی (ع)، در تمام حوزه‌های فوق‌الذکر، افضل صحابه‌ی پیامبر خدا (ص) به شمار می‌آمده است. با این تفاوت که متکلمان شیعه، افضلیت در حوزه‌های مذکور را دلیل بر امامت بلافصل امیرالمؤمنین دانسته و سنیان، منکر دلالت فضائل بی‌شمار علی (ع)، در حوزه‌های مذکور، بر امامت بلافصل ایشان می‌باشند. به باور متکلمان شیعی، پس از رسول خدا کسی لیاقت امامت مسلمین را دارد که در تمام حوزه‌های یاد شده، افضلیت علی‌الاطلاق نسبت به سایرین را داشته و در دو حوزه‌ی صفات کمالی و ریاست ظاهری از همه افضل باشد. به عبارت دیگر، از نظر آنان، امام، باید در آنچه بر آن ولایت می‌یابد، از تمام افراد امت، افضل باشد؛ زیرا ترجیح مفضول بر فاضل قبح عقلی داشته و در هیچ حال تقدم مفضول بر فاضل روا نمی‌باشد. اما متکلمان سنی، در این مسأله، دیدگاه واحد و ثابتی ندارند؛ گروهی در مقام نظر، از وجوب امامت افضل جانبداری کرده و در واقعیت تاریخی و اجتماعی صدر اسلام، نظریه‌ی افضلیت ترتیبی خلفا را مطرح نموده‌اند. در مقابل، اکثر معتزله، قاطبه‌ی اهل حدیث، برخی از اشاعره و اباضیه، امامت افضل را ضرورتاً به مصلحت ندانسته و به عذر حفظ مصالح امت، به جواز امامت مفضول با وجود افضل، رأی داده‌اند؛ هرگروه برای اثبات مدعای خود به دلایلی از کتاب، سنت، اجماع و عقل تمسک کرده‌اند. با عنایت به اینکه تعیین فرد افضل در حوزه‌های یاد شده، پس از رحلت رسول گرامی اسلام، تأثیر عمیقی در باورها و حوزه‌ی احکام عملی مسلمانان دارد، افضلیت حضرت علی (ع)، در حوزه‌های فوق‌الذکر را از منظر مذاهب کلامی شیعی و نحله‌های فکری اهل سنت مورد بررسی قرار دادیم و به نتایج مهمی نیز در این زمینه، دست یازیدیم؛ نیز در این تحقیق ثابت شد که از نظر ثبوتی، مذاهب کلامی، شیعی بالاتفاق و نحله‌های اهل سنت اکثرا، بر افضلیت امام علی (ع)، در حوزه‌های یادشده باورمنداند و در مقام اثبات اختلاف نظرهای وجود دارد.

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر