جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

از نظر مولوی، پرورگار متعال خیر محض است، انسانی که در سیر صعودی معنوی قرار می گیرد خیر محض را می ستاید. او عشق معبود لایتناهی را شعله ای می داند که هر چیزی جز معشوق را در نظر نیایشگر می سوزاند. مولوی نیایش را توفیق الهی می داند و هر دعایی را مستلزم داشتن شایستگی نیایشگر برای آن می داند و اعتقاد دارد که فطرت روح انسانی با توحید الهی سازگار است، نباید آنرا در قید و بند ما سوی الله گذاشت. از منظر او همه مخلوقات جهان به نوعی در نیایشند. صد کتاب ار هست جز یک باب نیست صد جهت را قصد جز محراب نیست از منظر مولوی ذکر، فکر را بالا می برد و عشق، باعث ذکر و نیایش می شود و انسان در صورت اتصال به دریای لطف حق، صفت الهی پیدا می کند و در نتیجه آرامش می یابد و به نهایت فراغت می رسد.

انسان به طور طبیعی در طول زندگی در این جهان، با فشار های روانی و اضطراب‌ بسیاری رو در رو است. وقتی این اضطراب در اثر عوامل مختلف از حداعتدال خارج شود، به صورت یک بیماری خطرناک ظاهر می گردد؛ که دارای پیامدهای ناگواری است. از این رو در دنیای پر تلاطم امروز،نیاز به رهایی از اضطراب و رسیدن بهآرامش، که ضرورت اجتناب ناپذیر زندگی سعادتمندانه ی بشر است، بیش از پیش احساس می شود. در این نوشتار سعی شده است که عوامل فشار روانی و اضطراب بررسی گردد؛ و راه‌های مقابله با آن، با توجه به آیات قرآن کریم و روایات ائمه ی اطهار (ع)، مورد بررسی قرار گیرد. اضطراب می‌تواند ناشى از عوامل بیرونی همچون سختی ها و مشکلات زندگی، مسائل خانوادگی، خشونت های رفتاری و حوادث طبیعی محیطی مثل زلزله، و نیز عوامل درونی نظیر کفر، شرک، نفاق،یأس، اعراض از یاد خدا و گناهباشد. قرآن کریم و احادیث اهل بیت (ع)، راهکارهای مقابله با اضطراب را در دو بخش راهکارهای شناختی و رفتاری ارائه می دهند. بازگشت به فطرت خدادادی همراه با درک صحیح معنای زندگی، ایمان به خدا و باور به سنت های الهی، راهکارهای شناختی را در بر می گیرند؛ و راهکارهای رفتاری، شامل یادخدا، دعا، نماز، روزه، توکل، توبه حج، مشورت، برنامه ریزی، تقویت شادی، افزایش ارتباطات اجتماعی، اجنتاب از حزن مذموم، داشتن حزن ممدوح و نیز داشتن سرپناه و خانه، رژیم غذایی مناسب، استراحت و ورزش می باشند.

واژه «قلب» در قرآن بسیار آمده، قلب با آنچه که ما از عضو صنوبری شکل سمت چپ بدن می‌دانیم تفاوت دارد. قلب در اصطلاح قرآنی، به روح لطیف انسانی اطلاق می‌شود که با تعلق به قلب جسمانی، سلطه خود را در بدن اجرا می‌کند.در قرآن کارها و صفاتی به قلب، نسبت داده‌شده است. مثل ادراک، اطمینان، ترس، خشوع و غیره. این صفات به دو دسته فضیله و رذیله دسته‌بندی می‌شوند. در این رساله سعی شده است به برخی از این صفات اشاره شود.در فصل اول، پس از بیان مقدمه‌ای در مورد تعریف قلب و شناخت آثاری که به آن نسبت داده‌شده به بیان مسأله و اهداف تحقیق و همچنین اهمیت و پیشینه بحث اشاره شده است. در فصل دوم، سه صفت از فضایل قلب که عبارت‌اند از «قلب سلیم، اطمینان قلب و خشوع» مورد بررسی قرارگرفته که ابتدا به تعریف هر یک پرداخته‌ایم و در ادامه به اهمیت، نشانه‌ها و راه‌های رسیدن به این صفات اشاره شده است.در فصل سوم هم به بیان 3 صفت از رذایل قلب پرداخته شده است این صفات عبارت‌اند از «قساوت، غفلت و زیغ» که از لحاظ معنای لغوی و اصطلاحی، دلایل ابتلاء به این صفات رذیله و راه نجات قلب از این صفات مورد بررسی قرارگرفته است.

با بروز سوگ براي هر فرد در جامعه بي‌شك آرامش وي دستخوش تغيير مي‌شود. بررسی وضعيت آرامش سوگواران پس از انچام مراسم سوگواري صورت نگرفته است؛ لذا هدف کلی اين تحقيق، مطالعه رابطه‌ي آرامش با برگزاري مراسم سوگواري(در اين تحقيق مراد از مراسم، مراسمسوگواري مذهبي نمي‌باشد كه به عنوان مثال در عاشورا برگزار مي‌گردد ) بين دو گروه مذهبي و غير مذهبي( در صورت شناسايي غير مذهبيون، البته در صورتي كه افراد غير مذهبي يافت نشدند به جاي اين گروه از افراد با سطح دين داري پايين استفاده خواهد شد )در یکی از مناطق مجاور به شهر شیراز یعنی بخش زرقان می‌باشد. در این بررسی با استفاده از چارچوب نظری كاركرد گرايي و نظريه‌ی احساسیبه مطالعه رابطه‌ي آرامش و سوگواري پرداخته شده است. روش پژوهش در این پژوهش از نوع پیمایشی و تکنیک جمع‌آوری داده‌ها از طریق پرسش نامه محقق ساخته بوده است. جامعه آماری کلیه سوگواران (همسر متوفا ، فرزند متوفا ، پدر متوفا ، مادر متوفا ، برادر و خواهر متوفا ) بخش زرقانشیراز طي يك ماه یعنی در حدود 90- 120 نفر می‌باشد. یافته‌های این پژوهش در دو بخش توصیفی و استنباطی ارائه شده است که در بخش توصیفی یافته‌ها نشان می-دهد که به طور كلي آرامش زنان و مردان سوگوار در هر دو گروه مذهبي ( دين دار قوي) و غير مذهبي ( دين دار ضعيف) با انجام مراسم سوگواري رابطه دارد. در بخش آمار استنباطي یافته‌ها نشان می‌دهد فرض رابطه بین دو متغیر معنی دار می‌باشد. بررسی تفکیکی رابطه بین دو متغیر، هم در بین افرادی که پایبندی‌های مذهبی ضعیفی داشتند و هم در بین افراد با پایبندی بالا، هم سو با رابطه مشاهده شده در نمونه کلی می‌باشد، ولی شدت رابطه در بین افراد دین دارقوی بیشتر از گروه دیگر بوده است.

انسان دارای نیازهای بسیاری است و از آنها نیاز به آرامش و آسایش خاطر است و به خاطر پیچیدگی روان برای برآورده کردن آن همواره نیاز به الگو و راهنمایی است ، مکتب‌های فکری هم هر کدام به نوعی در صدد ارائه‌ي راه حلی برای رسیدن به آرامش روانی بشر بوده‌اند لکن از آن‌جا که انسان دارای روح و روان پیچیده ای است و نیازهای گوناگونی در او نهفته است، تنها مکتبی می‌تواند راه درست را ارا ئه دهد که به روح و جسم انسان آگاهی کامل داشته باشد و به لحاظ آن‌که خداوند خالق و رب بشر و تمام عالم می‌باشد، مکاتب توحیدی در این مسیر موفق‌تر می‌باشند و از میان آن‌ها کامل‌ترین دین توحیدی ،یعنی اسلام، مناسب‌ترین الگو را در قرآن کریم که کامل‌ترین راهنما در مسائل روانی است ،ارائه می‌دهد و ذکر و یاد خداوند متعال را تنها منبع در آرامش معرفی می‌کند.این پژوهش در پی آن هست کهالگوی قرآنی آرامش را در قرآن مورد بررسی قرار دهد، از این رو مباحث این نوشتار در دو فصل تنظیم می‌شود، در فصل اول؛ دو واژه‌‌ٔ ذکر و آرامش مورد بررسی قرار می‌گیرد و به‌دست می‌آید که ذکر در اصطلاح به معنای یادآوری است که به صورت‌های فکری، زبانی، قلبی و عملی نمود پیدا می‌کند و آرامش در اصطلاح قرآنی حالت روحی ویژه‌ای است که خداوند آن را با رحمت خاص خودش به اهل ایمان، عطا می‌کند، و در ادامه، عوامل ذکر و آرامش و انواع آرامش هم مورد بررسی قرار می‌گیرد. در فصل دوم که مهمترین قسمت این نوشتار می‌باشد به بررسی رابطه‌ٔ ذکر با آرامش در سطح فردی، جامعه و خانواده پرداخته می‌شود و نتایج پژوهش نشان می‌دهد که برای رسیدن به آرامش فردی اول باید فکر و ذهن را تصفیه کرد و به یک شناخت صحیح الهی دست یافت و به حالت ذکر فکری رسید. دوم، لازم است رفتار و گفتار هم از دستورات الهی پیروی کنند تا به مقام ذکر رفتاری رسید و سوم، با تصفیه‌ٔ قلب از آلودگی‌ها و کینه‌ها و گناهان آن را به خوش‌بینی و واقع‌بینی و رضایت از حق مزیّن کرد و به ذکر قلبی رسید. برای رسیدن به آرامش در جامعه ، ابتدا ذکر شناختی و بعد برنامه‌ای در قالب ذکر رفتاری تدوین می‌شود که افراد جامعه را به انتخاب حاکم صالح و برقراری امنیت اجتماعی و امنیت خارجی و اعتدال اقتصادی برای رسیدن به این آرامش ترغیب می‌کند و برای آرامش در خانواده هم ذکر زبانی، شناختی و ذکر رفتاری خاصی، مورد توجه قرار می‌گیرد و برای رسیدن به آن اول، برای تشکیل خانواده، دو ملاک ایمان و اخلاق، ملاک‌های اصلی برای انتخاب همسر بیان می‌گردد و دوم، ارتباطات میان فردی بین همسران، نقش‌های همسران و نیازهای همسران، تربیت دینی خانواده مورد بررسی قرار می‌گیرد .

این تحقیق به بررسی معنای مدارا، شرایط لازم تحقق و موانع آن، نمونه ها و شیوه های مدارا نسبت به دیگران میپردازد. اهمیت مدارا و نقش آن در سلامت زندگی بسیار مهم است. هدف پژوهش، تبیین جایگاه مدارا، و حدّ و مرز آن و افزایش کارکردهای مثبت و کاهش آسیب های احتمالی آن است. این مهم ما را در یافتن یکی از بهترین راهکارها برای ثبات و پایداری در زندگی، آرامش و نشاط اعضای خانواده، تأمین مطالبات اعضا، رفع نیازمندیها و وصول به سعادت و خوشبختی کمک میکند.روش تحقیق، تحلیلی ـ توصیفی است که بر داده های دینی و روان شناختی مبتنی است. یافته های اصلی این تحقیق خیر و برکت، امنیت، بهره مندی، خوشبختی، محبت، کینه زدایی، افزایش روزی، و موفقیت و پایداری در زندگی به عنوان پیامدهای مثبت مداراست. رفتارهایی همچون مرموزسازی، تبرئه، شوخی، رفتار نظیر به نظیر، تغییر مرتبه دوم، رفع تعارض، تمرکز بر نقاط قوت، ایفای نقش مقابل و خود آرام سازی نمونه هایی از مهارت های موجود برای دستیابی به مدارا به شمار میروند.

مسئله ای که در این تحقیق با آن روبه رو هستیم، معنای خلق نیکو، حد و مرز آن، بسترهای زمینه ساز خوش اخلاقی، آثار آن و مهارت هایی برای ایجاد و تقویت خلق نیکوست. هدف این پژوهش، یافتن بهترین راهکار برای ثبات و پایداری زندگی، آرامش و نشاط اعضای خانواده، تأمین مطالبات اعضا، رفع نیازمندی های عاطفی و احساسی و پیدا کردن سعادت و خوشبختی است. روش تحقیق در این پژوهش، روشی تحلیلی توصیفی است که بر داده های دینی و روان شناختی مبتنی است. یافته های اصلی این تحقیق ضرورت توجه به شاخص های انتخاب همسر برای تأمین خوش اخلاقی فرزندان، داشتن مهارت کافی برای مواجهه با طبع های مختلف در زندگی و بهادادن به خوش اخلاقی به عنوان مبنای اصلی برای موفقیت در زندگی است.

چکیده:تکامل معنوى، تقرّب به خدا و حیات جاویدان اخروى، عالى‏ترین هدف انسان است. انسانی که خواهان قرب خداوند است باید مراحلی را پشت سر بگذارد و به دنبال کسب رضایت خدای متعال باشد. رضایت از زندگی و آنچه خداوند برای انسان تقدیر نموده است نه تنها اجر اخروی دارد بلکه باعث رسیدن به آرامش و موفقیت در زندگی فردی و اجتماعی است. این پایان‌نامه با موضوع«بررسی جایگاه و اثرات مقام رضا با تاکید برآموزه های امام علی علیه السلام» با هدف آگاهی بیشتر برای دستیابی به مقام رضا تألیف گردیده است تا مفهوم و جایگاه و اثراتی که مقام رضا دارد برای خواننده تبیین شود.در این مجموعه سعی شده است از قرآن،روایات معصومین علیهم صلوات الله اجمعین وبخصوص آموزه های امام علی علیه السلام استفاده شود. در این راستا به سوال هایی از قبیل: آیا راضی بودن با تدبیر و تلاش سازگار است؟ آیا رضا داشتن با دعا کردن منافات ندارد؟ پاسخ داده شده است. همچنین عوامل رضایت و نارضایتی و راه های افزایش رضامندی و کاهش نارضایتی برای حصول به مقام رضا بررسی شده است. در طی این تحقیق نتیجه این شد که هر چه توحید افعالی صحیح و کاملتر باشد، رضایت از زندگی بیشتر است. تمام نارضایتی انسان ناشی ازعدم شناخت او به خدا و کم اعتمادیش به حکمت و علم و قدرت خدای حکیم است.

آرامش گوهر کمیاب و حقیقت مطلوبی است که شرط یک زندگی سالم می‌باشد این امر اهمیّت به کارگیری روش‌های تأمین‌کننده آن را نشان می‌دهد. هدف این پژوهش شناسایی مفهوم آرامش از دیدگاه قرآن و بررسی استلزامات تربیتی آن می‌باشند. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی است به این صورت که ابتدا اطلاعات گردآوری و سپس یافته‌ها تجزیه و تحلیل گردیده و نهایتاً برای سوالات موردنظر پاسخی منطقی ارائه شد.یافته‌ها حاکی از آن است که مفهوم آرامش با توجه به گستردگی مفهومی در قرآن و ترادف آن با سه واژه‌ی سکینه، اطمینان و امن مورد استفاده قرار گرفته است. در ادامه به عوامل کسب آرامش و موانع آن در سه مقوله‌ی شناختی، عاطفی و رفتاری پرداخته و به روش‌های لطافت در کلام، اسوه‌‌سازی برتر، عاطفه و محبت و امیدبخشی اشاره شد. در تأثیر آرامش در تعلیم و تربیت نیز این نتیجه به دست آمد که مربی برخوردار از آرامش، امر انتقال معلومات و اخلاق را میسّر و سهل نموده و به نظام تعلیم و تربیت کمک فراوانی خواهد کرد. با بررسی منابع اصیل اسلامی چنین به نظر می‌رسد که مربیان با ایمان به سبب ویژگی ممتازی که دارند از آرامش حقیقی بهره‌مند بوده و به خوبی می‌توانند این گوهر عظیم معنوی را به متربیان انتقال دهند.

سکینه که موضوع اصلی پایان نامه می باشد آرامشی است که در مواقف خاصی برقلوب مومنین نازل می شود . آن موارد خاص مواقعی می باشد که مومنین در نهایت ضعف و شکست می باشند و امکان غلبه ایشان بر دشمن تقریبا محال است . در اینجا خداوند سکینه ایبه آنان عطا می نماید که به مدد آن می توانند ثابت قدم و استوار بمانند و امیدوار شوند تا حدی که بتوانند بر دشمن غلبه نمایند .