جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

با آغاز عصر تحوّل در دنیای ارتباطات و به راه افتادن فن‌آوری‌های نوین ارتباطی از جمله ماهواره، اینترنت و تلفن همراه هوشمند، ناتوی فرهنگی وارد فاز عملیات جدیدی شده که در انتشار فرهنگ ضدّ دین و ضدّ اخلاق در بین مادران به عنوان معماران اصلی تربیت به هجمه‌های عظیم دست زده است. تحقیق حاضر با بیان اثرات ابزارهای ناتوی فرهنگی بر نقش تربیتی مادران بستر مناسبی را در جهت بصیرت افزایی ایشان فراهم می‌نماید و با ارائه راهکار مفید در زمینه خنثی سازی این اثرات به آن‌ها کمک می‌کند تا بتوانند نقش تربیتیِ خود را به درستی انجام دهند. بروز آسیب‌های شخصی در مادارن در جریان ناتوی فرهنگی سبب می‌شود حسّ شریف مادرانه نسبت به تربیتِ نسل سالم در وجود زنان به حس لذّت‌جویی‌های کاذب و فرار از مسئولیت‌های مادرانه تبدیل شود و به تدریج بسیاری از توصیه‌های دینی و معنوی در فرآیند تربیت نزد آنان به دست فراموشی سپرده شود و ارزش‌های مدرن و غربی جایگزین آن‌ها گردد.

مقوله‌ی تربیت از ابتدایی‌ترین و اساسی‌ترین نیازهای زندگی بشر است و بدون شک، مهمترین عامل شکل دهنده‌ی شخصیت، اندیشه، باور و اخلاق و رفتار آدمی است. انسان تنها در پرتو تربیت صحیح است که به عنوان موجودی هدفمند می‌تواند به آرمان‌های خود دست یابد و به سعادت مطلوب خویش برسد. تربیت به معنای واقعی می‌تواند تنها در اختیار پدران و مادران باشد؛ زیرا آن‌ها هستند که اولین بار دفتر ناگشوده‌ی فکر و ذهن کودک را باز می‌کنند و نخستین خطوط را در آن ترسیم می‌نمایند. رفتار آن‌ها هرچه باشد سرمشقی برای کودک است. او والدین را خواسته یا ناخواسته، الگوی بی‌بدیل زندگی می‌داند و همواره می‌کوشد رفتار خود را با افعال آن‌ها انطباق دهد. پدر و مادری که به تربیت فرزند خود علاقه مندند، باید بکوشند ابتدا خود فضایل اخلاقی را کسب کنند تا پرورش کودک در محیط خانه به نحو عملی صورت پذیرد. در امر خطیر پرورش مذهبی کودک، این مسأله صورت جدّی‌تری به خود می‌گیرد. از آنجا که کودک فطرتاً برای پذیرش تعلیمات مذهبی آمادگی دارد، پدر و مادر باید با دقّت و حوصله به این امر اقدام نمایند. برای این منظور به اطلاعات و دانش‌هایی نیاز دارند که اهم آن آشنایی با نحوه‌ تربیت دینی صحیح، شناخت احوال درونی و ذهنی کودک و چگونگی درک او از مفاهیم دینی است. با لحاظ این مسائل پدر و مادر می‌توانند در استحکام مبانی اعتقادی کودک بهترین راهنما باشند و در این راه نیاز به الگوهای مطمئن عملی دارند تا با تمسک به آن‌ها هم خود، هم فرزندانشان راه صحیح بندگی و سعادت را بپیمایند. فرامین قرآن و سیره‌ی عملی معصومین علیهم السلام به عنوان عالمان و مفسران وحی بهترین و مطمئن‌ترین منابع و الگوهای کاربردی در عرصه‌ی تعلیم و تربیت اسلامی‌اند. این نوشتار تلاشی برای دستیابی به روش تربیت صحیح دینی و نیز بررسی نقش والدین در این امر بر اساس آموزه‌های قرآنی و روایی است.

جامعه امروز شاهد رویکرد فراوان زنان و دختران به‌ مقوله علم‌آموزی است و از آن‌جا که زنان نیمی از جمعیت کشور را تشکیل می‌دهند این موضوع از اهمیّت ویژه‌ای برخوردار است. رویکرد زنان تحصیل‌کرده به اشتغال، دور شدن از وظایف اصلی خود و کم‌توجّهی به نظام خانواده، و نیز عدم انعطاف نظام آموزشی نسبت به شرایط دختران که سبب عدم تمایل به ازدواج در زمان تحصیل یا اختلال در وضعیت خانوادگی می‌شود و این‌که آن‌ها برای درک هویت زنانه و ورود آگاهانه و مسئولانه به خانواده و اجتماع آموزش داده نمی‌شوند. از جملة این آسیب‌هاست. ترکیب جنسیتی نامتوازن دانشجویان در دانشگاه‌ها خطر دیگری است که شدّت آن، امنیّت را کاهش می‌دهد؛ زیرا فرصت‌ها را نابود کرده و فشارها را افزایش می‌دهد. علاوه بر این آسیب‌ها، برخی از علومی که در دانشگاه‌ها تدریس می‌شود به هیچ وجه با روحیات آن‌ها هم‌خوانی ندارد و نیز برخی از کتب دانشگاهی شامل آموزه‌های غربی است. به نظر می‌رسد میان آن‌چه در نظام آموزش عالی و حتی در نظام آموزش و پرورش وجود دارد با آن‌چه که مورد تأکید آیات و روایات است، هم‌پوشانی کاملی وجود ندارد و نمی‌توان مدّعی شدکه جریان آموزش عالی درکشور با تنوّعات وگرایش‌های متفاوت، از مصادیق تعلیم و تعلّم ارزشمندی است که آموزه‌های اسلامی آن را ترویج می‌کند.

در عصر کنونی اهمیّت مسئله ازدواج در زمان مناسب برای جلوگیری از گناهان جنسی بسیار ملموس است. زیرا یکی از علل مهم جرائم زنان به خصوص جرائم جنسی، فاصله گرفتن از تعالیم اسلامی و الهی می‌باشد. متأسّفانه امروزه با تغییر نگرش در نحوه زندگی و جایگزین شدن مادّیات به جای معنویات، شاهد افزایش سنّ ازدواج هستیم. با افزایش سنّ ازدواج نرخ بزهکاری زنان نیز افزایش می‌یابد. در این تحقیق سعی شده علل تأخیر در ازدواج و پیامدهای آن تبیین شود. بر اساس پژوهش حاضر بالا رفتن سنّ ازدواج علل مختلفی مانند وسواس در انتخاب همسر، مهاجرت به شهرها، اشتغال خانم‌ها، میل به ادامة تحصیل، توجّه به ارزش‌های مادّی و... دارد. تأخیر در ازدواج و افزایش سنّ آن پیامدهای اجتماعی و فردی چون وسواس در انتخاب همسر، خودفروشی دختران، افزایش فشارهای روحی و روانی، فرار از منزل، افزایش تجاوزات جنسی، کاهش باروری زنان را در پی دارد.

انسان اصالتاً موجودی اجتماعی آفریده شده که می‌تواند تأثیرات مستقیمی در تعیین سرنوشت خویش و سایر افراد جامعه داشته باشد. در این زمینه بانوان به عنوان نیمی از پیکره اجتماع، نسبت به مردان نقش مؤثّرتری بر عهده دارند؛ چرا که زن به حکم طبیعت و ویژگی‌های خاصّ جسمی و روحی خویش، به عنوان عنصری بی‌بدیل در امر بقای نسل و پرورش فرزند و به طور کلّی انسان‌سازی برگزیده شده است و از عوامل اصلی انتقال فرهنگ، اندیشه و اخلاق از نسلی به نسل دیگر می‌باشد. از آن‌جا که باورها، افکار و عقاید انسان به شکل رفتارهای فردی و اجتماعی بروز می‌کند. اندیشه مهدویت و انتظار ظهور منجی موعود در میان شیعیان، می‌تواند به عنوان مقدّمه‌ای برای تغییر عملکرد انسان‌ها قرار گرفته و اسباب پویایی امّت اسلامی را در عصر غیبت فراهم نماید. بدون شک نتایج مثبت چنین اندیشه‌ای در جهت‌دهی به مشارکت‌های بانوان، کارکردهای اجتماعی خاصّی را برای آنان در عصر غیبت به دنبال دارد که شناخت این کارکردها در بقای نظام اسلامی و بسترسازی ظهور ضروری به نظر می‌رسد، لذا در این مقاله سعی بر این است که ضمن پرداختن به فلسفه مهدویت و حضور زن در جامعه میزان تأثیر‌گذاری باورهای مهدوی بر مشارکت‌های زنان در جامعه مورد بررسی قرار گیرد.