جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

اذان شعاری الهی است و ترسیم‌گر جهت و برنامه زندگی افراد که در اوقات شرعی از فراز مناره‌های مساجد (پاک‌ترین و مقدّس‌ترین اماکن روی زمین) روح و جان خداجویان را معطّر نموده و آنان را به سوی مبدأ و قبله آمال جهانیان رهنمون می‌شود. اذان تأکیدی است بر این حقیقت که رمز سعادت، نماز است. البته نمازی همراه با ولایت. واضح و مبرهن است که شیعیان هرگز در اذان تحریفی ایجاد نکرده‌اند و عبارت «اَشهَدُ اَنَّ عَلیّاَ وَلیُّ الله» را به عنوان جزئی از ایمان و ولایت از روی حبّ و دوستی و بیعت در اذان می‌گویند. ادب مسلمانی ایجاب می‌کند که اذان را هم مثل سایر عبادات با حفظ همة آداب و شرایطش به جای آورد تا به نحو مؤثّر موجب ترغیب مؤمن به ادای فریضه نمازِ مقبول درگاه الهی گردد.

تحقیق پیش رو، به بررسی روش‌های معرّفی اسلام ناب محمّدی در جهان معاصر می‌پردازد. با توجّه به آیات و روایاتی که در زمینه احیای امر اهل بیت علیهم السلام وجود دارد، ضرورت این امر احساس می‌شود. لذا این وظیفه‌ای است که بر دوش همگان می‌باشد. البته در این بین، نقش عالمان دینی پررنگ‌تر است. روشن است که امروزه عواملی از جمله اسلام هراسی که از جانب غرب اعمال شده است، مانع بیداری اسلامی در برخی کشورها شده و برای جلوگیری از این‌گونه موارد، مسلمانان وظیفه دارند با روش‌های کارآمدی همچون چاپ کتاب‌های اسلامی، ساخت مساجد، ساخت فیلم، مکاتبه با سایر کشورها و مواردی از این قبیل، اسلام را به جهانیان معرّفی کنند. در این تحقیق با استفاده از روش کتابخانه‌ای به جمع آوری اطّلاعاتی در این زمینه پرداخته شده است.

عدالت از مهم‌ترين موضوعات مورد توجّه اسلام است کـه قرآن كريم آن را به‌عنوان يكى از اهداف بعثت انبيا معرّفى می‌نماید. این امر، ابعاد و مصادیق گوناگونی دارد و همه زمینه‌های سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و آموزشی را شامل می‌شود. اين مقوله، نزد رسول‌خدا صلی الله علیه و آله و سلم از جایگاه ارزشمندی برخوردار بود به گونه‌ای که در رأس همه برنامه‌ها و راهبردهاي اجتماعى و سياسي ايشان قرار داشت. بنا به همین فرض، نوشتۀ پیش رو، جایگاه و اعتبار عدالت سیاسی در اندیشه و رفتار سیاسی ایشان را بررسی و تبیین می‌کند. برآیند پژوهش حاضر، ترسیم و تثبیت اهداف، اصول و مبانی این امر از دیدگاه ایشان است.

سبک زندگی که مجموعه‌ای از رفتارها و عملکردهای هر فرد را به منظور تأمین نیازها و احتیاجات روزمرّه‌اش به نمایش می‌گذارد، بیانگر شیوه زندگی، هویّت و معرّف شخصیّت آن فرد است. از این رو، هر فرد و هر جامعه‌ای می‌تواند دارای سبک و شیوه زندگی متفاوتی باشد. آموزه‌هایی که از معصومین علیهم السلام برای ارائه سبک زندگی مبتنی بر شیوه زیست دینی و اسلامی موجود است، یک مجموعه علمی و عملی است که می‌بایست به عنوان الگوی سبک زندگی مورد استفاده جوامع اسلامی امروز قرار گیرد. از جملة این آموزه‌ها در سبک زندگی، آموزه‌های رضوی است. از ویژگی‌ها و شاخصه‌های این آموزه‌ها این است که میان سبک زندگی، وجدان کاری و التزام به قانون رابطه معنا‌داری قائل است. در واقع این آموزه‌ها می‌تواند با پدید آوردن فرهنگی خاص در قالب سبک زندگی، وجدان کاری و التزام به قانون را به عنوان یک وظیفه دینی، عقلی و عرفی و به صورت یک سنّت حسنه در زندگی فردی و اجتماعی نهادینه نماید. عامل‌هایی که آموزه‌‌‌‌های رضوی از طريق آن عامل‌ها مستقیم و یا با واسطه می‌تواند از طریق سبک زندگی بر روی وجدان کاری و قانون‌گرایی تأثیر گذاشته و از آن طریق وجدان کاری و التزام به قانون را در افراد، فعّال نماید و سبک زندگی را بر محور این آموزه‌ها قرار دهد و بین آن‌ها‌ تعامل جدّی ایجاد نماید عبارتند از: اهميّت دادن آموزه‌های رضوی به عنصر كار و تلاش و وفای به عهد و پیمان و تقدّس دادن به آن و توجّه به درآمد حلال. این آموزه‌ها مي‌تواند به وسیله این عامل‌ها نقش بي‌بديل خود را در نهادينه كردن وجدان كاري و التزام به قانون و مقرّرات در سبک زندگی دینی به كار گيرد.

فلسفه و علم از دیرباز یکی از موضوعات مورد بحث در میان متفکّران بوده که منجر به ظهور مکاتب فکری گوناگون گشته است. در عصر حاضر روندرو به رشدِ نحله‌های فکری، تعمیق و تنوّع مشرب‌های فکری به همراه ظهور فناوری‌های نوین، چالش‌های غیر قابل اجتنابی را فراروی جوامع بشری قرار داده است. امروزه با نظر به اقبال بشر به معنویت از یک سو و تغییر موقعیت اسلام و از حاشیه به متن آمدن و در مركز و بطن تحوّلات قرار گرفتن آن از سوی دیگر، فضای حسّاسی ایجاد شده است. بر این مبنا، این نوشتار با اتّخاذ دیدگاه امام علی علیه السلام به عنوان چارچوب راهنما در باب دو مقوله فلسفه و علم، به روش توصیفی و تحلیلی و به اجمال در صدد تبیین رهنمود‌های آن امام حکیم و مفسّر عالی تعالیم الهی در گستره عقلانی‌ترین و کامل‌ترین دین برآمده است. کلام امام علی علیه السلام از آغاز تا امروز منبع عالی علم و دانش در زمینه‌های مختلف بوده و هست؛ به طوری که همگان فارغ از گرایش‌های مذهبی و فکری از او استمداد جسته و می‌جویند. اهمّیت كلام مولا به عنوان منبع و مرجع این پژوهش از این لحاظ است که سخنان حضرت تفسیر و تحلیل کلام خداوند بوده و از متن زندگی برخاسته و حاصل برخوردی پویا، هدفمند و اندیشمندانه با انسان‌ها در دوره‌ای پر تنش و بحرانی است؛ انسان‌هایی که در جستجوی رهایی و نجات از حیرت و سرگردانی بودند.

این پژوهش آثار اعتقاد به علم الهی را از نگاه مشهورترین نص شیعی(= نهج البلاغه) مورد بحث و بررسی قرار می‌دهد. امام علی علیه السلام با به تصویر کشیدن دقیق زوایای علم الهی در نهج البلاغه، عالم را محضر الهی معرّفی می‌کند. این باور که همه اعمال و نیّات انسان در حضور الهی انجام می‌گیرد، سبب طلب آمرزش از گناهان می‌شود و تقوایی برای شخص به ارمغان می‌آورد با معنایی کاملاً عرفانی و ملکوتی؛ این تقوا باعث برکاتی چون خروج از فتنه و تاریکی در دنیا و سکونت در بهشت در آخرت است. این باور هم‌چنین نقش مؤثّری در حراست از تقوا ایفا می‌کند و شخص متّقی با توکّل بر خدای متعال از ماسوی الله دست کشیده و به سوی خدا بازمی‌گردد. کفایت امور، طمأنینه و آرامش و احساس بی‌نیازی از ماسوی الله ره‌آورد این مرتبه از توکّل است. چنین شخصی مشتاق بازگشت به سوی حق و شهادت در راه خداست لذا اگر در صحنه نبرد حاضر شود هدفش جنگ و درگیری برای به دست آوردن قدرت و حکومت نیست بلکه می‌خواهد نشانه‌های حق و دین را به جایگاه حقیقی‌اش بازگرداند.