جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

معتقدان به مهدویت برای زمینه‌سازی و نیل به جامعه موعود جهانی، رسالت‌ها و مسئولیت‌های خطیری دارند که با پایبندی به آنها می‌تواند زمینه‌ساز ظهور آن حضرت باشند. خانواده منتظر با شاخصه‌های خدامحوری، دین‌محوری، معنویت‌محوری و اخلاق‌محوری از دیگر خانواده‌ها متمایز می‌شود. ملاک تعلیم و تربیت در خانواده‌های منتظر بر محور قرآن و توصیه‌های معصومین(ع) است. براین‌اساس از مراحل اولیه شکل‌گیری و تکوین شخصیت دینی و ولایی فرزندان، تمام امور تأثیرگذار برای تربیت نسل منتظر مورد توجه قرار می‌گیرد. محیط خانواده ولایی و منتظر، محیطی است که در آن باور به حضور واقعی ولی خدا از طریق ارائه برنامه‌های عینی و عملی، در فرزندان نهادینه می‌شود که از مؤلفه‌های آن تثبیت و تعمیق باورهای دینی از طریق اقامه نماز و توسعه فرهنگ نماز است. در دوران نوجوانی معرفت دینی و ولایی به‌صورت آمیزه‌ای از احساس و عقل به فرزندان ارائه می‌شود. اگر خانواده‌ها تا این مرحله گام‌های ‌‌تربیتی را با موفقیت طی کرده باشند در دوره جوانی این نحوه تربیت، تأثیر درونی خود را گذاشته و جوان به‌طور خودجوش و با الهام درونی به‌سوی ولی خدا حرکت می‌کند. تخلق به اخلاق انتظار و عمل به دستورات دینی بهترین راه برای حفظ و تثبیت نظام خانواده است.

مسئله مهدویت به خاطراهمیت، ضرورت، گستردگی و ابعاد متعدد آن از منظرهای مختلف و زوایای گوناگون قابل بررسی است که ‌‌‌یکی از این مباحث ارتباط معنوی با امام زمان (عج الله تعالی شریف) است. در پژوهش حاضر کارکردهای ارتباط معنوی با امام زمان(عج الله تعالی شریف) در عرصه خانواده در سه حوزه اعتقادی، عاطفی و اخلاقی با استفاده از فرمایشات اهل بیت (ع) مورد بررسی قرار گرفت. با توجه به اهمیت انس با آن حضرت در خانواده و بین اشخاصی که ارتباط معنوی را مخصوص افراد ویژه‌‌‌ای می‌‌‌دانند، این ارتباط نه تنها به زندگی امنیت و آرامش می‌بخشد بلکه رابطه‌‌‌ای که اعتقادی، عاطفی، اخلاقی باشد تمام کاستی‌‌‌های زندگی افراد را نیز کامل می‌‌‌کند. ‌‌‌محبت امام زمان(عج الله تعالی شریف) و پیوند خانواده با امام از کارکردهای عاطفی و نیز رشد فضایل و دوری از رذایل در عرصه اخلاقی از مهمترین یافته‌‌‌های این پژوهش می‌‌‌باشد. ‌‌‌از آثار بررسی این کارکردها ترغیب و تقویت ارتباط با امام زمان(عج الله تعالی شریف) در عرصه خانواده است. ‌‌‌

باتوجه به اینکه جریان خلقت و عوالم مختلف هدف‌دار و هدف آن هدایت و تکامل بشر بوده است، لازم است روند راهیابی به این حقیقت متعالی بررسی شود. ‌‌خداوند متعال ‌‌فرایند هدایت را با وساطت پیامبران و امامان انجام می‌‌دهد و انسان برای آنکه از این انوار الهی در مسیر پر فراز و نشیب زندگانی بهره گیرد ‌‌به شناخت آنها نیازمند است. ‌‌پژوهش ‌‌حاضر با بهره‌‌گیری از منابع کلامی و تفسیری به بررسی بحث ارتباط معرفت امام با معرفت خدا و هدایت انسان پرداخته است و با تبیین این رابطه به این نتیجه دست‌یافت که امام با برخورداری از علم خدادادی و ارتباط با پروردگار می‌تواند بهترین راهنما برای کسب معرفت خدا باشد. ‌‌همچنین امام با داشتن ولایت تکوینی و تشریعی شایسته‌‌ترین فرد برای هدایت انسان است. ‌‌بنابراین، بدیهی است انسان برای طی کردن مسیر هدایت خاصه در دوران حیات خویش باید راهنمای راه را از راهزن‌های راه تشخیص دهد و آنها را بشناسد تا بتواند بی چون و چرا از آنها تبعیت کند. ازاین‌رو، شناخت امام زمان (عج) به عنوان هدایتگر انسان، ضرورت می‌‌یابد.

یکی از مهمترین و اساسی‌‌ترین مسائل حوزه معارفی و اعتقادی، ‌‌مسئله مهدویت و تحقق پیدا نمودن حکومت دینی در پهنه‌ گیتی است. ‌‌از آنجاکه تحقق این وعده‌ الهی جز از راه قیام و مبارزه با ظالمان، ‌‌مشرکان و بی‌‌دینان امکان‌پذیر نیست، شناخت ویژگی‌‌‌های قیام و رهبر قیام، ‌‌مهم است. پژوهش حاضر به‌روش توصیفی - تحلیلی صفات قیام امام زمان(عج) را از خطبه غدیر استخراج و تحلیل نموده است. نتایج نشان داد که صفات و ویژگی‌‌‌های بسیار برجسته و ممتازی ‌‌برای قیام امام زمان(عج) در این خطبه ‌بیان شده است. ‌‌ازجمله آن صفات می‌‌‌توان به اصل قیام و ماهیت قیام، ‌‌هدف قیام، ‌‌برحق بودن قیام، ‌‌چگونگی آغاز قیام (سیر قیام – هدایتگری و اقدام نظامی) پیروزی قطعی قیام، ‌‌تشکیل حکومت عدل جهانی و اجرای واقعی اصل شایسته سالاری اشاره نمود. ‌‌مجموع این صفات نشان‌دهنده‌ آن است که آیند‌ه‌ای بس روشن برای بشریت ترسیم شده است؛ به گونه‌ای که جامعه مطلوب از زمان ظهور آغاز می‌‌‌گردد. ‌‌

باتوجه به اهمیت موضوع آماده‌سازی زمینه‌های ظهور بنابر دلائل متعدد عقلی و نقلی مؤکد، یکی از پرسش‌های بنیادین این است که هر قشر و طیف خاص جامعه اسلامی دراین‌باره چه وظیفه یا رسالتی بر عهده دارد؟ پژوهش حاضر ابتدا قشر بانوان مسلمان را به‌عنوان جامعه هدف برگزید و سپس به بررسی وظایف این جمعیت اثرگذار و مربی در شاکله نظام خانواده پرداخته است. سؤال اصلی این پژوهش این است که وظائف زنان در عصر غیبت در خانواده چیست؟ برای تحقق ظهور منجی جهان و تربیت نسل مهدی‌باور و مهدی‌یاور، بانوان و مادران چه نقشی ایفا می‌کنند؟ از بین مسئولیت‌های مختلف می‌توان به نمونه‌هایی مثل ایجاد نظم، استقرار روحیه مدارا و آرامش‌گری، تعامل مبتنی بر حسن خلق و احترام متقابل، فرمانبرداری همراه با صبر و استقامت اشاره کرد. اگر این ویژگی‌های بنیادین رفتاری از ابتدا در آحاد جامعه و در محیط خانواده نهادینه شود، وضعیت اجتماعی بهتری در امّت اسلام رقم خواهد خورد که خود، زمینه منجی طلبی و اصلاح گری خواهد شد.