جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

از جمله منابع اولیه شیعیان در تاریخ اهل بیت و کلام شیعه کتب الغیبه است که توسط راویان احادیث از فرقه‌های مختلف شیعه، تالیف شده است. این کتب شامل روایاتی در موضوع مهدویت و مباحثی چون توصیف جمال و کمالات، نحوه ولادت، غیبت حضرت حجت(عج) و ضرورت آن و ظهور و علائم ظهور است. متاسفانه کتب الغیبه‌ای که در زمان حضور امامان معصوم: نگاشته شده از بین رفته است و تنها گزارشات مختصری از این کتب در منابع بعدی در دسترس می‌باشد. ورود مسئله مهدویت در انشعابات مختلف شیعی بعنوان دستمایه اصلی اعتقادات درون گروهی، سبب شد تا موضوعات و باورهای اصیل این اعتقاد نیز دستخوش تغییر قرار گیرد. از فرق شیعی که بعنوان اولین مدعی مهدویت برای امام معصوم7، در تاریخ ثبت شده، واقفیان می‌باشند. آنها با طرح ادعای مهدویت و برداشت نامناسب از برخی روایات، توانستند عده‌ای را گرد خود جمع کرده و با این ادعا امامت امام رضا7 را نفی کنند. در این راستا سران و اندیشمندان این فرقه که از شاگردان و روات احادیث أئمه اطهار: بوده اند، کتبی را تحت عنوان الغیبه و در راستای پرورش و توسیع این تفکر گردآورده و در مدت کوتاهی، شبهاتی را در مسأله مهدویت پدید آوردند. این نوشتار به روش توصیفی- تحلیلی و با گردآوری منابع به صورت کتابخانه‌ای و دیجیتالی به توضیح اندیشه مهدویت واقفه و چگونگی پیدایش آن پرداخته است. و در ادامه با ذکر احوال مولفین واقفی مذهب که صاحب الغیبه بوده اند و بررسی روایاتشان در کتب الغیبه شیعه إثنی عشری، به بررسی تأثیر و یا عدم تأثیر اندیشه مهدویت واقفه بر کتب الغیبه شیعه إثنی عشری می‌پردازد.

از منظراسلام مسئله مذاکره با دشمنان، امری مشروع و ابزاری مفید و سودمند است و به هنگام ضرورت می‎توان از آن استفاده و بهره برداری نمود. اما آنچه در این جا حائز اهمیت است، شناختِ زمینه‎های مذاکره با دشمنان در سنّت و سیره معصومان: است که لازمه تحلیل درست از موضع‎گیری‎های متفاوت ائمه: نیز، علم و آگاهی از شرایطِ زمانی و مکانِ زیست آن بزرگواران و بررسی زمینه‎ها، تحولات سیاسی و شرایط اجتماعی و فرهنگی عصر آنان می‎باشد. این نوشتار به ذکر زمینه‎های مذاکره با دشمنان در سنت و سیره معصومان: پرداخته و با روش توصیفی تحلیلی آنها را تبیین نموده است که برخی از یافته‎ها عبارتند از: حفظ اسلام و تشیّع، تبلیغ و گسترش اسلام، خیانت نیروهای خودی.

تاریخ کلام امامیه در مسیر رشد و پیشرفت خود مدارس و مکاتبی را پشت سر نهاده است که هر کدام با روشی خاص، نقش تحول آفرینی در بالندگی اندیشه‌های کلامی آن داشته اند. در دو مدرسه نخستین مدینه و کوفه، همه باورها و‌‌ بن‌مایه‌های اعتقادی شیعه، تبیین و تدوین یافت. بعدها در مدرسه قم و بغداد، میراث پیشین را با دو رویکرد متفاوت مدون کردند و به نسل‌های بعدی انتقال دادند. بعد از افول مدرسه قم و بغداد، مهم‌‌ترین مدرسه‌ای که از لحاظ جامعیت، تنوع، نوآوری و متمایز بودن آن در اندیشه‌های کلامی سرآمد مدارس دیگر امامیه شد، مدرسه یا حوزه حله بود.

از مهم‌ترین حوزه‌هایی که تربیت دینی در آن تاثیرگذار است، حوزه رفتارها است؛ اعضاء خانواده با رعایت وظایفی که نسبت به یک‌دیگر دارند جلوی بسیاری از مشکلات را می‎گیرند. این مقاله با هدف تبیینِ آثار تربیت دینی در خانواده در عرصه‌ رفتاری با رویکرد قرآنی تدوین شده است برای این منظور با روش تحلیلی-توصیفی نظر اندیشمندان و مفسّران اسلامی درباره وظایف اعضاء خانواده نسبت به یک‌دیگر و تاثیر آن، بررسی و تحلیل گردید. دستاوردهای پژوهش نشان می‌دهد که رعایت وظایف در قرآن کریم اهمیت فراوانی داشته و عبارتند از: تحکیم خانواده، رسیدن خانواده به آرامش، جلوگیری از فحشا و ناهنجاری‌ در خانواده، صبر در انجام وظایف بین فرزندان. البته در نگاه کلّی، خانواده دینی نگاهی خدامحور به هستی داشته و امیال و هواهای انسان، محور نیست بلکه آنچه به روابط خانوادگی هویت می‎بخشد، قوانینی است که خداوند به مثابه قواعد رفتاری زن، مرد و فرزندان در خانواده بیان کرده است.