جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

پژوهش پيش‌رو، به بررسي تأليف پايان‌نامه‌هاي مرتبط با شخصيت، آراء و انديشه‌هاي استاد علامه مصباح يزدي، در رساله‌هاي دانشگاهي و حوزوي مي‌پردازد. در طول سال‌هاي 1376 تا نيمه 1397، تعداد 227 پايان‌نامه در مراکز دانشگاهي و حوزوي در اين زمينه دفاع شده است. از اين ميان، 116 عنوان حوزوي و 111 عنوان دانشگاهي هستند. بيشترين پايان‌نامه‌ها نيز در سال‌هاي 1391 و 1395 تأليف شده است. در ميان مقاطع تحصيلي نيز مقطع کارشناسي ارشد (سطح سه)، با 200 پايان‌نامه بيشترين تعداد را داشته‌اند. تحليل موضوعي پايان‌نامه‌هاي مرتبط نيز بيانگر اين است که آنها در 16 حوزه موضوعي نگارش يافته‌اند که از ميان آنها، حوزه‌هاي علوم سياسي با 50 عنوان و فلسفه، با 39 عنوان بيشترين تعداد را داشته‌اند. 167 استاد راهنما و 169 استاد مشاور، وظيفه راهنمايي و راهبري اين پايان‌نامه‌ها را برعهده داشته‌اند. از ميان آنها، اکبر ميرسپاه و حسن معلمي، با 9 عنوان راهنمايي و مشاوره بيشترين آمار را به خود اختصاص داده‌اند. از ميان 55 دانشگاه و مرکز آموزشي و پژوهشي، مجتمع آموزش عالي فقه و مؤسسة آموزشي و پژوهشي امام خميني ره بيشترين تعداد پايان‌نامه مرتبط را داشته‌اند.

اسلامي‌سازي علم به‌طور‌کلي، و جامعه‌شناسي به‌طور خاص، با رويکردهاي بومي‌سازي، تهذيب، استنباط، تأسيس و احياي ميراث، مورد توجه انديشمندان قرار گرفته است. در اين پژوهش، تدوين راهکارهاي اسلامي‌سازي جامعه‌شناسي، با تحليل رويکردهاي پنج‌گانه فوق صورت گرفته است. اين راهکارها، عبارتند از: فهم روش‌شناختي جامعه‌شناسي موجود، به معني فهم مسائل و نظريه‌هاي جامعه‌شناختي، با توجه به زمينه‌هاي تاريخي اجتماعي و مباني معرفتي آن، نقد و بررسي جامعه‌شناسي موجود، بومي‌سازي و تهذيب آن در سطوح مسائل، مفاهيم، نظريه‌ها، روش‌ و تجويزها، تدوين مباني معرفتي جامعه‌شناسي، مبتني بر فلسفة اسلامي يا متون ديني، در سه عرصة هستي‌شناختي، معرفت‌شناختي و انسان‌شناختي و تلاش براي نظريه‌پردازي مبتني بر مباني مذکور، يا با رويکرد احياي ميراث و سرانجام، به کارگيري نظريه‌هاي توليد شده در تفسير، تبيين و بررسي انتقادي کنش متقابل، پديده‌ها، مسائل و آسيب‌هاي اجتماعي و ارائه راهکارهايي، براي انجام اصلاحات اجتماعي و فرهنگي.

علوم انساني با تشکيل يک شبکه معرفتي، مي‌کوشد تجربه‌هاي قابل حصول جهان اجتماعي - تاريخي انسان را در فهم صورت گرفته، شکل داده تا آن را به سطح شناخت عيني برساند. با بومي کردن علوم انساني، مي‌توان روش‌ها، ابزارها و قالب‌هاي تئوري علوم انساني موجود را اسلامي کرد. به عبارت ديگر، ما به دنبال توليد علومي هستيم که سه وظيفه فوق را مبتني بر مباني معرفت‌شناختي و هستي‌شناختي اسلامي، در چارچوب مشخص انجام ‌دهند. بر اين اساس، در تحقيق حاضر ابتدا موانع و چالش‌هاي بومي‌سازي علوم انساني مورد بررسي قرار گرفته، چرايي بومي‌سازي علوم انساني تبيين، و آن‌گاه راهکارها و قابليت‌هاي علوم انساني بومي در گستره تمدن‌سازي اسلامي بيان مي‌شوند. نتايج تحقيق نشان مي‌دهد که علوم انساني بومي، گامي مهم در راستاي تمدن‌سازي اسلامي – ايراني است و اين توانايي را دارد تا کارايي‌ها، قابليت‌ها، ظرفيت‌ها، نوآوري‌ها و مقبوليت‌هاي خود را نمايان سازد.

يکي از موضوعات بنيادي در همة علوم، مطالعه و شناسايي شيوه‌ها و ابزارهاي شناخت است. شناسايي ابزارهاي معرفت و شناخت در دانش مديريت اسلامي، موضوع اصلي اين مقاله است. با تحليل حس، خيال، و عقل که منابع اصلي علم حصولي براي معرفت بشري است. مي‌توان شيوه‌ها و ابزارهاي شناخت را در علوم انساني، به ويژه دانش مديريت مورد شناسايي قرار داد. در اين تحقيق که با روش تحليلي توصيفي صورت گرفته است، شيوه‌ها‌ي عقلي، تجربي، وحياني، شهود، مرجعيت، و شيوع، براي دانش مديريت اسلامي مورد شناسايي قرار گرفته‌اند. رتبه‌بندي اين ابزارهاي شناخت و حل تعارض آنها با تأکيد بر دانش مديريت و سازمان نيز مد نظر بوده است. اين شش ابزار شناخت، در سازمان و مديريت کاربرد داشته و براي شناسايي پديده‌هاي سازمان و مديريت مورد نياز است. در بررسي اين ابزارها، اين نتيجه اساسي به دست مي‌آيد که ابزارهاي مورد استفاده در «دانش مديريت اسلامي» گسترده‌تر و جامع‌تر از ابزارهاي مورد توجه «دانش مديريت» است. از‌اين‌رو، ابزارهاي شناخت در دانش مديريت اسلامي، مي‌تواند گسترة بيشتري از پديده‌هاي مرتبط با سازمان و مديريت را در معرض شناخت قرار دهد.

هدف، تحليل محتواي کتاب تفکر و پژوهش پايه ششم ابتدايي مي‌باشد. روش تحقيق از نظر اهداف، کاربردي و به لحاظ شيوة گردآوري اطلاعات، توصيفي پيمايشي و تحليل محتوا است. براي تحليل محتوا، از کل دروس کتاب تفکر و پژوهش پاية ششم ابتدايي، به اقتضاي فرمول‌هاي تحليل محتوا تعدادي از دروس به صورت تصادفي انتخاب و مورد تحليل قرارگرفت. براي گردآوري اطلاعات، از تکنيک‌هاي تحليل محتواي ادوارد فراي، فلش، ويليام رومي، گانينگ فوگ و کلوز، استفاده شده است. نتايج نشان داد: در تنظيم مطالب و محتواي کتاب اصل ساده به دشواري رعايت نشده است. سطح کلاسي مطالب براي کلاس پنجم و بيش‌تر مناسب است. سطح دشواري مطالب، کتاب قدري ساده است. براساس تکنيک کلوزسطح مطالب بين 100-40 مي‌باشد. بنابراين، متن مورد نظر در سطح مستقل بوده، فراگيران قادر به يادگيري بدون کمک معلم هستند. ميزان دعوت به پژوهش کتاب، 9/. مي‌باشد بيانگر اين است که محتوا توانايي واداشتن دانش‌آموزان به فکر کردن را ندارد.

اذهاني که به شکل‌هاي متفاوت قوام يافته‌اند، تفاسير متفاوتي از جهان پديد خواهند آورد. اشياء و پديده‌هاي جهان به شکل‌هاي گوناگون خودشان را به انسان‌ها مي‌نمايانند و آگاهي هر فرد تحت‌تاثير تجربه شخصي او از جهان پيرامونش است. پديدارشناسي روشي است که به کمک آن مي‌توان آگاهي و تجربه افراد متعدد از مفاهيم و پديده‌ها را بدون واسطه دريافت کرد. از ديدگاه پديدارشناختي، ادراک همواره ادراکِ يک پديده است و ادراک بدون وجود پديده‌ها بي‌محتواست. پس ما بايد توجهمان را به‌سوي خودِ اشياء معطوف کنيم. هدف اصلي پديدارشناسي، کشف تجارب مختلف افراد از پديده مورد بررسي، براي رسيدن به ماهيت و جوهره واقعي آن پديده يا مفهوم است. پيش‌فرض پديدارشناسي اين است که جهان و پديده‌هاي آن در بيرون انسان قرار گرفته‌اند. انسان مي‌تواند همچون آينه‌اي آشکارساز، تصويري از آن‌ دريافت کند. انجام پژوهش پديدارشناسي نيازمند آشنايي کامل با فلسفه و اسلوب اجرايي خاصّ خودش است. از‌اين‌رو، مقاله به دنبال واکاوي مباني فلسفي پديدارشناسي، شناسايي و تشريح رويکردهاي اصلي و روش اجراي گام‌به‌گام مطالعات پديدارشناسانه است.