جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

انسان برای بقا نیازمند تشکیل اجتماع است. این نکته شاید مهمترین دلیل ایجاد تمدن بوده است. تمدن، چیستی، غایت و اعتلا و اسقاط آن بی شک از مهمترین مباحث پژوهشی بوده است. علامه جعفری از اندیشمندان اسلامی‌ای بوده که در این حوزه بحث ارائه کرده است. سؤال اصلی این پژوهش نیز بررسی اعتلا تمدن از دیدگاه اسلام در اندیشه سیاسی آن فقید می‌باشد. فرضیه این تحقیق با رویکردهای مختلف در نوع تمدن و فلسفه هر تمدن باز می‌گردد. تمدن‌ها یا «قدرت محور» هستند و یا «انسان محور»، رمز اعتلا و یا اسقاط هر تمدن به این دو نوع تمدن باز می‌گردد.

یکی از دغدغه‌های دانشمندان و فلاسفه‌ی سیاسی از دوران باستان تاکنون موضوع اخلاق و سیاست و چگونگی تعامل این دو مقوله‌ی تعیین کننده در سرنوشت جامعه بوده است. چارچوب مفهومی پژوهش در این مقاله، با تکیه بر نظریه‌ی یگانگی اخلاق و سیاست و بر اساس روش تحقیق تحلیلی- تطبیقی تعیین شده است. در مقاله‌ی پیش‌رو، نظرات و اندیشه‌های افلاطون و مک اینتایر در سنت غربی و فارابی و غزالی در سنت اسلامی در خصوص اخلاق و سیاست و مفاهیمی چون دولت و نقش آن در تربیت شهروندان جامعه، مدینه‌ی فاضله، انواع مدینه، سعادت، غایت، فضائل اخلاقی و نیز شرایط و صفات حاکم بیان شده است و سپس با تطبیق آراء و نظرات این دانشمندان، وجوه اشتراک و افتراق آن تبیین گردیده است. وجه مشترک و اصلی نظرات دانشمندان مذکور یگانگی اخلاق و سیاست است. این پژوهش با این پرسش آغاز می‌شود که از دیدگاه افلاطون و مک‌اینتایر – فارابی و غزالی چه نسبتی میان اخلاق و سیاست وجود دارد؟ فرضیه پژوهش بر اساس پرسش فوق آن است که از دیدگاه افلاطون و مک اینتایر، فارابی و غزالی میان مقوله‌ی اخلاق و سیاست نسبت یگانگی برقرا است. در پایان بررسی، این نتیجه به دست آمد که با توجه به نقشی که این دانشمندان برای دولت در تربیت و هدایت شهروندان جامعه و نیز رعایت موازین و قواعد اخلاقی برای دولت در نظر می‌گیرند، اخلاق و سیاست رابطه‌‌ای در ‌هم تنیده و یگانه دارند.