جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جامعۀ تربیت‌پذیر، ازجمله جامعۀ دینی، برای بقای خود نیازمند است هنجارهای اخلاقی و دینی را به نسل جدید منتقل کند. هدف پژوهش حاضر، واکاوی جامعۀ تربیت‌پذیر دینی و شیوه‌های ارتقای آن است. بنا بر ماهیت موضوع پژوهش، از روش کیفی استفاده شد. شرکت‌کنندگان در این پژوهش تمام کارشناسان علوم تربیتی و دینی شهر یزد بودند که با روش نمونه‌گیری هدفمند و رسیدن به اشباع نظری، با نُه نفر از آن‌ها مصاحبۀ عمیق نیمه‌ساختاریافته شد. داده‌ها با روش کدگذاری باز و محوری، تحلیل و یافته‌ها از طریق سه معیار قابل قبول، قابل اطمینان و تأییدپذیر، اعتباردهی شدند. یافته‌ها نشان داد فرآیند جامعه‌پذیری دینی، از طریق انتقال صحیح آموزه‌های دینی، انتخاب درونی و نهادینه‌شدن سجایای اخلاقی و دینی در جامعه اتفاق می‌افتد. دراین‌میان، نهادهای خانواده، مدرسه، گروه همسالان، رسانه‌ها، حکومت و نهاد روحانیت در ارتقای جامعۀ تربیت‌پذیر دینی، نقش بسیار مؤثری دارند. ازسوی ‌دیگر، عواملی نظیر سستی بنیان دینی خانواده، ناکارآمدی آموزش‌های مدرسه، تأثیرات گروه همسالان، تهاجم فرهنگی و ضعف عدالت در جامعه به تربیت‌گریزی دینی منجر می‌شود. یافته‌ها نشان داد تقویت بنیان دینی و اخلاقی خانواده، اثربخش‌ترشدن آموزش‌های مدرسه، الگوسازی از طریق رسانه‌ها و توسعۀ عدالت اجتماعی می‌توانند به‌منزلۀ شیوه‌های ارتقای جامعۀ تربیت‌پذیر دینی مؤثر باشند.

هدف اصلی این پژوهش بررسی وضعیت معنویت سازمانی در دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل از دیدگاه اعضای هیئت علمی این دانشگاه بوده است. روش تحقیق از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش گردآوری داده‌ها، توصیفی از نوع پیمایشی است. جامعۀ آماری در این پژوهش شامل کلیۀ اعضای هیئت علمی در نیم‌سال اوّل 93-92 بود. گروه نمونه با روش نمونه‌گیری تصادفی ساده انتخاب و داده‌ها به‌وسیلۀ پرسشنامۀ استاندارد با طیف لیکرت جمع‌آوری شد. روایی ابزار با استفاده از نظر متخصصان و پایایی آن با روش آلفای کرونباخ 941/0 به‌دست آمد. داده‌های گردآوری‌شده با شاخص‌های آمار توصیفی (میانگین، درصد، انحراف استاندارد)، آزمونT مستقل، تحلیل واریانس ANOVA و فریدمن تحلیل شد. تحلیل داده‌ها حاکی از آن است که معنویت سازمانی دانشگاه آزاد اسلامی بالاتر از متوسط است و میان متغیّرهای جنسیت، سن، سنوات خدمت، رشتۀ تحصیلی و نوع استخدام اعضای هیئت علمی با دیدگاه آنان دربارۀ معنویت سازمانی، تفاوت معناداری وجود دارد.

هدف از این پژوهش، بررسی ارتباط دینداری با ارتکاب به جرم در بین جوانان ورزشکار شهر مهاباد است. پژوهش به روش توصیفی- پیمایشی و به‌طور میدانی انجام شده است. جامعۀ آماری این پژوهش ورزشکاران 18 تا 40سالۀ شهر مهاباد بودند که از میان آن‌ها 370نفر به روش نمونه‌گیری در دسترس برای نمونه انتخاب شدند. برای سنجش دینداری از پرسشنامۀ گلارک و استارک (1965) که 26سؤال دارد، استفاده شد. برای سنجش ارتکاب به جرم نیز پرسشنامه‌ای با نُه سؤال تنظیم شد. هشت تن از استادان رشته‌های مدیریت ورزشی و حقوق، روایی پرسشنامه‌ها را تأیید کردند. برای سنجش پایایی پرسشنامه‌ها از آلفای کرونباخ استفاده شد که برای پرسشنامه‌های دینداری و ارتکاب جرایم به‌ترتیب 86/0 و 84/0 به‌دست آمد. برای تحلیل داده‌ها از آزمون کولموگروف- اسمیرنوف، آزمون همبستگی اسپیرمن استفاده شد. نتایج نشان داد میان دینداری و ابعاد آن (بُعد اعتقادی، عاطفی، پیامدی و مناسکی) با ارتکاب به جرم، رابطه‌ای معنادار و معکوس وجود دارد (01/0=P). با تقویت دینداری در جوانان ورزشکار می‌توان میزان ارتکاب به جرم را در آنان کاهش داد. با توجه به نتایج می توان گفت که با تقویت دینداری امروزه توجه به اصول اخلاقی، معنویت و دینداری در بین جوانان ورزشکار بسیار با اهمیت می‌باشد و از آنجایی که فضای ورزش کم و بیش توام با خشونت و جرائم می‌باشد بنابراین هدف از این پژوهش، بررسی ارتباط دینداری با ارتکاب به جرم در میان جوانان ورزشکار است.

هدف این پژوهش بررسی رابطۀ سیرت نیکو و رفتار شهروندی سازمانی در میان کارکنان دانشگاه حکیم سبزواری است. جامعۀ آماری پژوهش، کلیۀ کارکنان دانشگاه حکیم سبزواری (230‌نفر) در سال 1395 بودند که از این تعداد با روش نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌ای ساده، 129‌نفر برای شرکت در این پژوهش انتخاب شدند. داده‌ها با استفاده از دو پرسشنامۀ رفتار شهروندی سازمانی و سیرت نیکو جمع‌آوری و با رگرسیون چندگانه و تحلیل مانوا بررسی شدند. نتایج به‌دست‌آمده از آزمون رگرسیون چندگانه نشان داد میان مؤلّفه‌های سیرت نیکو و رفتار شهروندی سازمانی کارکنان، رابطه وجود دارد. نتایج آزمون تحلیل واریانس چندمتغیّره (مانوا) نیز نشان داد از میان مؤلّفه‌های سیرت نیکو، برپاداشتن حق و عدل و دلسوزی، با رفتار شهروندی سازمانی رابطه دارد؛ به‌عبارت‌دیگر، سیرت نیکو می‌تواند با ایجاد احترام، مسئولیت‌پذیری و اعتماد متقابل میان مدیران و کارکنان، موجب بروز رفتارهای شهروندی در میان کارکنان گردد.

ترویج رفتار اخلاقی در دانشگاه در گرو تصور ما از فرهنگ سازمانی دانشگاه است. دانشگاه برای نهادینه ‌کردن اخلاق در فرهنگ سازمانی خود به ترویج مستمر و اثربخش اخلاق در همۀ ارکان سازمان نیاز دارد. توجه به نقش راهبردی دانشگاه در ترویج رفتار اخلاقی در مشاغل و سازمان‌ها، ضرورت اخلاقی بودن سازمان دانشگاه را بیشتر نشان می‌دهد. برهمین‌اساس، هدف پژوهش حاضر، تحلیل رابطۀ فرهنگ سازمانی و رفتار اخلاقی کارکنان دانشگاه کاشان است. نوع پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر اجرا، توصیفی همبستگی است. جامعۀ آماری این پژوهش شامل کلیۀ کارکنان دانشگاه کاشان (512نفر) بود که از میان آن‌ها با استفاده از فرمول کوکران و به روش نمونه‌گیری تصادفیِ طبقه‌ای متناسب با حجم، 166نفر به‌منزلۀ نمونه انتخاب شدند. برای اندازه‌گیری فرهنگ سازمانی از پرسشنامه‌ای با 46 گویه و پرسش‌نامۀ رفتار اخلاقی با 38سؤال بسته‌پاسخ بر اساس مقیاس پنج‌درجه­ای لیکرت و برای سنجش روایی پرسشنامه از روایی محتوایی استفاده شد. با ضریب آلفای کرونباخ، ضریب پایایی پرسشنامه­های فرهنگ سازمانی 83/0و رفتار اخلاقی 88/0 برآورد گردید. تحلیل داده‌‌های این پژوهش در دو سطح آمار توصیفی و استنباطی انجام شد. یافته‌ها نشان داد میانگین هر یک از مؤلّفه‌های فرهنگ سازمانی از میانگین فرضی، کمتر و میانگین هر یک از مؤلّفه‌های رفتار اخلاقی از میانگین فرضی، بیشتر بود. ضرایب همبستگی نشان داد میان همة مؤلّفه‌های فرهنگ سازمانی با رفتار اخلاقی کارکنان، رابطه‌ی مثبت و معنادار وجود دارد.

یکی از عوامل مهم در سلامت روانی التزام به موازین اخلاقی است. هدف پژوهش حاضر معرفی مهم‌ترین مصادیق اخلاقی است که در بهبود سلامت روانی نقشی سازنده و مهم دارند. سؤال اساسی این است که شاخص‌ترین مصادیق اخلاق که در بهبود سلامت روانی نقش دارند، کدامند و فرآیند تأثیرگذاری آن‌ها چگونه است؟ پژوهش حاضر از تحقیقات کیفی است و با روش توصیفی-تحلیلی و استنباطی ضمن اشاره به مهم‌ترین فضایل اخلاقی، به نقش مؤثر آن‌ها در بهبود و تقویت سلامت روان افراد می‌پردازد. نتایج به‌دست‌آمده نشان می‌دهد تقویت هنجارهای اخلاقی در روابط افراد، فضای روان‌شناختی و ذهنی آنان را بهبود می‌بخشد، مشکلات روانی را کاهش می‌دهد و زمینه را برای سلامت و آرامش روانی افراد فراهم می‌کند. پایبندی به فضایل اخلاقی مانند روابط کلامی نیکو، خوش‌بینی، صداقت، فداکاری، نیکوکاری، پرهیز از حسادت و... موجب دوستی و محبت و رضایت خاطر در میان افراد می‌شود؛ درنتیجه، تنش‌های روانی کاهش می‌یابد و آرامش و سلامت روانی به‌وجود می‌آید. التزام به هنجارهای اخلاقی علاوه بر بهبود سلامت روان، فضای کسب‌وکار را نیز بهبود می‌بخشد و از این طریق نیز در تحقق و بهبود سلامت روان افراد مؤثر است.

بررسی دیدگاه دینی دربارۀ جایگاه سرگرمی در سبک زندگی اسلامی، منوط به بررسی آموزه‌های اسلامی در این زمینه است. بخش مهمی از این آموزه‌ها، نواهی دربارۀ این موضوع است. پژوهش پیش‌رو با روش توصیفی‌تحلیلی در پی بررسی حکمت و میزان دلالت این نواهی است. در این مقاله به این نتایج رسیدیم که سرگرمی‌های نهی‌شده در منابع دینی یا به‌خودی‌خود و به‌طور خاص مذموم هستند یا مقرون و ملازم با آن‌ها امر مذمومی است یا این‌که مقدمه یا نتیجۀ آن‌ها امر مذمومی است. همچنین، با توجه به این نواهی، سرگرمی‌ای مطلوب است که مشتمل بر گناهان نباشد و با توجه به عالم غیبْ صورت پذیرد، مطابق با معیارهای عقلی باشد، هدف داشته باشد و بیهوده نباشد و مانع یاد خدا و کمال انسان نباشد.

مشاهدۀ آسیب­هایی که در سال­های اخیر در نهاد خانواده پدیدار شده هر انسان دغدغه‌مندی را بر آن می­دارد که وارد عرصه شود و در حد توان خود برای رفع مشکلات قدمی بردارد. شماری از این آسیب‌ها ناشی از تغییراتی است که در ساختار خانواده به‌وجود آمده است. این تغییرات عبارتند از: تغییر خانواده از گسترده به هسته­ای، خانواده­های تک والد، خانواده‌های هم­زیستی و درنهایت زندگی مجردی که در بسیاری از موارد با آیین و فرهنگ ایرانی و اسلامی جامعۀ ما همخوانی ندارد. فروپاشی خانواده‌ها، طلاق­های عاطفی، روابط فرازناشویی، افزایش فرزندان بی‌سرپرست، مشکلات فرزندان طلاق و بسیاری از آسیب‌های دیگر، پیامد این تغییرات است که استحکام بخشیدن به خانواده می‌تواند از آن‌ها جلوگیری کند. مقالۀ پیش رو با شیوۀ تحلیلی – توصیفی به بررسی نقش خوش‌خُلقی و مؤلّفه­های آن در کلام اهل‌بیت7به‎منزلۀ پیشوایان دین می­پردازد. مصادیق خوش‌خُلقی چون اُلفت و مهربانی، خوش‌زبانی، عذرخواهی و عذرپذیری، سپاس‌گزاری از همسر، صبر و بردباری در زندگی و گذشت و خطاپوشی از مواردی است که در این مقاله بررسی خواهد شد.

پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش واسطه‌ای تاب‌آوری میان همسرداری اسلامی و رضایت زناشویی کارمندان شهرداری یزد انجام گرفت. نمونۀ پژوهش 140زوج بودند که به روش نمونه‌گیری تصادفی انتخاب شدند. این زوج‌ها به کمک پرسشنامه‏های تاب‌آوری کانر و دیویدسون (CD-RISC) و رضایت زناشویی انریچ (ENRICH) و همسرداری اسلامی بررسی شدند. داده‌ها با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون، رگرسیون چندگانه به شیوۀ همزمان و آزمون t مستقل تحلیل شد. نتایج نشان داد میان همسرداری اسلامی و رضایت زناشویی زوج‌ها، میان همسرداری اسلامی و تاب‌آوری زوج‌ها و همچنین، میان تاب‌آوری و رضایت زناشویی زوج‌ها رابطۀ مثبت و معنا‌دار وجود دارد. نتایج تحلیل رگرسیون معلوم کرد همسرداری اسلامی نقش معناداری در پیش‌بینی رضایت زناشویی کارمندان دارد و تاب­آوری در ارتباط همسرداری اسلامی با رضایت زناشویی، نقش واسطه‌ای ندارد. درنتیجه، می‌توان با آموزش‌های اسلامی دربارۀ همسرداری، بر میزان رضایت زناشویی افزود.