جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

از آغازین دوران، خردگرایی همواره خصیصه مهم اندیشه کلامی مسلمانان بوده است. با وجود این حقیقت که در طول تاریخ اسلامی، خردگرایی، مخالفان خاص خود را داشته است؛ این جریان همچنان باقی ماند تا آنکه یکی از تکیه گاه های اصلی تفکر کلامی مسلمانان گردید. تنها در پی شکل گیری بنیادگرایی نوین اسلامی بود که خردگرایی به حاشیه رانده شد و به میزانی در معرض خطر قرار گرفت که هیچ گاه پیش از این قرار نگرفته بود. نویسنده در مقاله حاضر به طور مختصر، به معرفی، بیان تاریخچه شکل گیری و ذ کر متکلمان برجسته مکاتب کلامی اسلامی خردگرا در دوران میانی جهان اسلام از جمله معتزله و اشاعره، همت گماشته است. نویسنده در ادامه، پس از بیان تعامل موجود میان جریان های مختلف اندیشه کلامی در جهان اسلام، روابط میان اسلام و دیدگاه های متکلمان مسلمان با دیگر ادیان مانند یهودیت و مسیحیت در دوران میانی اسلام را مطرح می نماید. در انتها، با بیان سیر مطالعه و پژوهش در باب اندیشه های معتزله و اشاعره و معرفی پژوهش ها در این حوزه و اعتزال یهودی، مقاله خویش را به پایان می رساند.