جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

چهارمین دورۀ انتخابات مجلس شورای اسلامی، اولین انتخابات مجلس پس از پایان جنگ بود و از جمله به همین دلیل آغاز رویارویی دیدگاه هایی که تا آن روز بر تفاوت های خویش سرپوش گذاشته بودند. خانم ژیلا موحد شریعت پناهی که در این گفت و گو تلاش ها و مشکلات تجربۀ دواطلب شدنِ خویش را برای نمایندگی این دوره بازگو می کند، فارغ التحصیل رشتۀ مهندسی علوم از دانشگاه صنعتی شریف است که پس از دوازده سال کارشناسی در سازمان انرژی اتمی، از سال 1359 عمدۀ فعالیت خود را به تحقیق در زمینۀ مسائل زنان اختصاص داده است.

آنتوان فوک یکی از سه زنِ بنیانگذار ""جنبش آزادی زنان"" در فرانسه در این مصاحبه از تجارب خود، مراحل و دیدگاه ها و مشکلات مختلفی که مبارزات زنان از آن گذشتند صحبت می کند. او هم اکنون نیز در مقام نمایندۀ پارلمان اروپا بر پیوند عمیقی که میان دموکراسی و مسائل زنان وجود دارد تأکید می کند.

وقتی در سال 1341 روزنامه‌های تهران خبر از تصویب لایحۀ انتخابات انجمن‌های ایالتی و ولایتی دادند، روحانیون طراز اول کشور از جمله به دلیل حق رأیی که در این لایحه به زنان داده شده بود، آن را تحت نفوذ اندیشه‌های غیراسلامی و ضداسلامی دانستند. کمتر از بیست سال بعد و در اولین رأی‌گیری ای که در حکومت جمهوری اسلامی ایران برقرار شد، حق رأی زنان نه فقط دیگر غیراسلامی دانسته نشد که جزو حقوق مسلمی بود که زنان می‌بایست در حکومتی اسلامی از آن برخوردار باشند. مطالعۀ این تغییر که هدف نوشتۀ حاضر است، از جمله راهگشای درکِ یکی از کارکردهای انقلاب اسلامی است. در این کارکرد، انقلاب واسطۀ دسترسی توده‌های مردم به خواست‌های دست‌نیافته‌ای است که حکومت پیشین وعده‌اش را داده بود. در این کارکرد، انقلاب نه همچون طریقی برای بازگشت به روابط اجتماعی و سیاسی سنتی، بلکه همچون میانجی دستیابی به جامعه‌ای مدرن رخ می‌نماید.

در این نوشته، مراحل و دلایل مختلف مهاجرتِ ایرانیان به خارج از کشور بعد از انقلاب بهمن 57 مورد بررسی قرار می گیرد. سپس به مسائل ذهنی، مبتلابه ها و انتظارات این مهاجرین پرداخته و دست آخر به تغییری که این مهاجرت در میان زنان در رابطه با دیدگاه های شخصی، روابط خانوادگی، پذیرش فرهنگ جدید و مسائلی از این دست به وجود آورده، توجه می کند. این تحقیق بر اساس زنان مهاجر ایرانی در پاریس صورت گرفته است.

تا پیش از تبدیل کشتارگاه تهران به فرهنگسرای بهمن، جهت فرهنگی تهران از جنوب و حومه به سوی مرکز و شمال بود. با ایجاد فرهنگسرا، شاهد حرکت هایی جدی در جهت عکس هستیم. در این نوشته از سویی به نقش فرهنگسرای بهمن در تغییرات جغرافیای فرهنگی و تثبیت گرایش های اجتماعی – فرهنگی جدید توجه خواهیم کرد و ار سوی ذیگر سهم زنان و جوانان را در این تغییرات نشان خواهیم داد.

با شروع فعالیت اولین مجلس شورای اسلامی در سال 1359، شاهد آغاز روندی هستیم که به موازات تجارب اجتماعی به تمایز دیدگاه هایی انجامید که در جریان انقلاب یکسان به نظر می آمدند. بحث در مورد لایحۀ اعزام دانشجو به خارج از کشور یکی از تجاربی بود که طی آن دیدگاه های متفاوت اجتماعی رو در روی یکدیگر ایستادند. آنجا که اصل قضیۀ اعزام دانشجو تقریباً بدون مشکل پذیرفته شد، با طرح مسئلۀ اعزام زنان مجرد مشکل آنچنان سر بلند کرد که هیچ یک از دوره های مجلس نتوانست از آن فارغ شود.