جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

مطالعه صورتهای گفتاری به ویژه در چند دهه اخیر مورد توجه زبان شناسان قرار گرفته است. یکی از مباحث عمده در این بررسی مطالعه کنش گفتار است. کتاب نهج البلاغه مولا علی بن ابی طالب(ع) که حاوی خطبه ها و سخنان عمیق و پند آموز آن حضرت می باشد هرچند که مطالعات ارزنده ای پیرامون مسائل اخلاقی، معنوی و اجتماعی آن صورت گرفته است با این حال کمتر مورد توجه بررسی های زبان شناسی قرار گرفته است. با توجه به نیاز فوق، این تحقیق به عنوان گامی ناچیز به بررسی کنشهای گفتار در یکی از خطبه های نهج البلاغه پرداخته است.

معممولا موضوع آسیب شناسی فرهنگی و اجتماعی در جامعه شناسی برای موقعیتی در جامعه مطرح می شود که اجزای جامعه به طور کلی در سازگاری کامل با یکدیگر نباشند. لذا این مفهوم دربرابر مفهوم سلامت و تعادل جامعه به کار می رود. معیار سلامتی جامعه را برخی جامعه شناسان مانند امیل دورکیم با همبستگی اجتماعی سنجیده اند. زیرا معتقد ند که تکامل جامعه به میزان همبستگی اجتماعی بستگی دارد و هر چقدر همبستگی اجتماعی بیشتر باشد افراد بیشتر به سمت یکدیگر متمایل شده و برمیزان روابط متقابل افزوده می گردد و چنانچه درجه همبستگی جامعه کمتر باشد به همان نسبت پیوند میان افراد کاهش می یابد. از طرف دیگر جامعه شناسان نظام اجتماعی را یک مفهوم کلی درنظر می گیرند که همه اجزای آن در جهت بقای کل دارای کارکرد می باشند و روابط میان اجزا باعث سازگاری و تعادل پویا میان اجزا و کل می شود. یکی از اجزای هر نظام اجتماعی مذهب است که حاوی ارزشهای فرهنگی و اخلاقی است و باعث همبستگی اجتماعی می گردد. مذهب از طریق برقراری ارتباط پویا بین اعضای جامعه و ایجاد ارزشها و باورهای مشترک میان آنها وحدت اجتماع را تامین می سازد. بنابراین مذهب در جامعه دارای کارکردهایی از قبیل ایجاد همبستگی اجتماعی ، کنترل اجتماعی، دادن معنی به زندگی و حمایت روانی می باشد. لذا موضوع این مقاله توصیف و تحلیل آسیبهای مختلف فرهنگی از دیدگاه مذهب اسلام و ویژه امام علی (ع) است که نتیجه آن نقش مذهب در سلامت فرهنگی جامعه مورد بررسی و تحلیل قرار می گیرد.

سخن از حق سخن از هستی و فطرت است، از خداوند شروع می شود و در آفرینش او می درخشد، در وظایف و گفتار انسانی هم صحنه ای وسیع و گسترده دارد. گرچه در عمل و کردار او دایره ای بسیار محدود و کوچک دیده می شود، در این میان علی علیه السلام که تراز و جلوه حق بود تابش ویژه ای دارد. زندگی او برای حق و حکومت وی برای اجرای آن بود، در رفتار و کردارش حق تجلی داشت و در سخنان درر بارش حق تبلور، از جمله: اهمیت والای حق، ویژگی رهبران حق، حقوق الهی و حقوق مردمی، حقوق محرومان و حقوق مستمندان، جبران تضییع حق، ضرورت دفاع از حق، عاشقان و عاملان به حق، حق ستیزی و نتایج آن، حق گریزی و عوامل آن، وظیفه والیان و کارگزاران درقبال حق و بالاخره نیایش در پیشگاه الهی برای اجرای حق، که در این نوشتار مطرح گردیده است.