جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

مفهوم بیگانگی اجتماعی و ابعاد و عوامل آن، در اکثر فرهنگ ها و جوامع بعنوان یک معضل و مسألة اجتماعی مورد تحلیل قرار می گیرد. این مفهوم بمعنای احساس انفصال و فقدان پیوند ذهنی میان فرد و جامعه می باشد و رشد و پویایی فرهنگی- اجتماعی جامعه را با توقف مواجه می کند. امام علی(علیه السلام) در دوران خلافت با حوادث سیاسی و اجتماعی مهمی مواجه شد. رویارویی با دشمنان خارجی و داخلی و غفلت و دوری مردم از فرهنگ اصیل اسلامی سبب شد تا ایشان میان خود و جامعه پیرامون، احساس انفصال و بیگانگی نماید که بازتاب این حالت در خطبه ها و نامه های نهج البلاغه بوضوح دیده می شود. پژوهش حاضر با روش توصیفی و تحلیلی و بر اساس نظریه ملوین سیمن به واکاوی بیگانگی اجتماعی امام علی(علیه السلام) می پردازد. نتایج پژوهش نشان می دهد که احساس بی قدرتی، احساس ناهنجاری اجتماعی و احساس تنفر فرهنگی مهمترین عوامل احساس بیگانگی اجتماعی در نهج البلاغه می باشند.

ترسیم ساختار تعاملات مدیریتی حاکمان از رهگذر تعمق در مهم‌ترین مؤلفه‌های مطرح در نامه امیرالمؤمنین(ع) به مالک اشتر، به‌وضوح بیانگر ژرفای معرفتی مکتب علوی است. انتخاب الگوی کارآمد مدیریتی و تنظیم سیاست عدالت‌گستر داخلی و خارجی، ضرورت ساماندهی نوشتار حاضر را مضاعف کرده‌اند، لذا در این پژوهش با روش تحلیل محتوا و به‌صورت کیفی و توصیفی، مفاهیم این عهدنامه واکاوی شده است. بهره‌گیری از این روش، نگاه جامعی به شاخصه‌های تعاملی حاکمان، ضابطه‌های گزینش کارکنان و راهبردهای نیل بدین اهداف کلان را نتیجه می‌دهد. یافته‌ها حاکی از آن است که متن نامه بر سیاست داخلی تمرکز دارد و بر مؤلفه‌هایی همچون عدالت‌ورزی، اصلاحات فرهنگی، ساماندهی اقتصادی و گزینش هدف‌دار کارکنان دولتی تأکید شده است. توصیه‌های حضرت امیر(ع) در عرصه سیاست خارجی با محوریت نکوهش پیمان‌شکنی نیز افق‌های نوینی در تحلیل متن نامه می‌گشاید. گونه‌های مواجهه حکومتی در قالب تعاملی، تنبیهی، تربیتی، سنجشی و تشویقی بسامد قابل‌توجهی دارد و مدلی روزآمد در تمامی عرصه‌های مدیریتی ارائه می‌نماید. توصیه حضرت امیر(ع) به مدارا، بخشش، مهرورزی، عدم تبعیض در تعامل با مردم، تنبیه احتکارکنندگان و کارگزاران خیانت‌کار، همچنین دلگرم سازی فعالان شایسته، در این شبکه مضمونی برجسته شده است.