چکیده :
واقعیت نهایی و حقیقت غایی چیست؟ از دیدگاه قرآن عظیم چگونه و با چه ابزاری میتوان به نفوذ در نفسالامر جهان توفیق یافت؟ آیا با یک منطق ساده و تکبعدی مثل ذهن استدلالی میتوان به معرفت مطلوب مذهب در باب جهان پیچده و انسان پیچیدهتر دست یافت؟ هر متدی برای هر علمی جهت کشف واقعیت مناسبت ندارد.
قیاس برهانی در علوم طبیعی بیثمر است؛ چنانکه استقرای علمی در ریاضیات و فلسفه بیاثر است.
چه عاملی گذر از دنیای قدیم به دوران جدید را مهیا کرد؟ بیشک منطق مناسب که فرانسیس بیکن و دیگران بدان همت گماردند.
قرآن حکیم هم برای شناخت غایت خلقت آدم و عالم منطقی پیشنهاد میکند و علاوه بر عواملی دانشی چونان لُب و تعقل، تدبر، تفکر، تفقه، توسم، علم و یقین از عوامل گرایشی، کنشی و منشی مثل تذکر، تقوا، اسلام، ایمان، انابه، احسان، اراده، سؤال، عبودیت، تبعیت، صبر، شکر، سمع، اعتصام، هدایت و ولایت نام میبرد و تأکید میکند که برای فهم اصل واقعیت یا لایههایی از آن اسبابی سخت اثرگذار هستند.
در یک کلام قرآن منطق حق عینی را به جای منطق صدق ذهنی پیشنهاد میکند.
منطق صدق بخشی کوچک از منطق حق بوده و در صورت فقدان برخی عوامل عقیم میماند.
اشاره به منطق گسترده اسلام برای فهم مطلوب واقعیت از منظر دین، فلسفه تمایز و تولد این نوشتار به شمار میرود.
what is the ultimate reality and the ultimate truth? from the perspective of qur'an, how and with what means can it succeed in influencing the fact-itself of the universe? can a simple, one-dimensional logic, such as a reasoning mind, achieve the desired knowledge of religion about a more complex world and a more complex human being? every method is not appropriate for any science to discover the reality.the proof analogy in the natural sciences is as fruitless as scientific induction is ineffective in mathematics and philosophy.
what made the transition from the old world to the new age? undoubtedly, the appropriate logic that francis bacon and others have pursued.
the wise quran also provides a lodic for understanding the end of creation of human and world.
in addition to knowledge factors such as quintessence and rationality, reflection, thoughtfulness, knowledge religious, intelligence, science and certainty, the tendency, action, and dispositional factors are remembrance, piety, islam, faith, repentance, kindness, will, question, worship, obedience, patience, thanksgiving, hearing, cling, guiding and guardianship, and it emphasizes that they are very effective tools for understanding the reality or layers of it.
in a word, the quran proposes the logic of objective right rather than the logic of subjective truth.
the logic of truth is a small part of the logic of righteousness, and in the absence of some factors it remains sterile.
the philosophy of distinction and the birth of this article is refers to the broad logic of islam for a desirable understanding of reality from the perspective of religion.
نویسنده :
هادی ملک زاده ، سید محمد مهدی میرباقری
منبع اصلی :
http://qabasat.iict.ac.ir/article_38300_270f2c830d217e08e11aa719fe08fb09.pdf
پایگاه :
پایگاه مجلات 5
(قبسات- سال 1398- دوره 24- شماره 94- از صفحه 163 تا 194)
یادداشت :
کلیدواژه‌ها
قرآن منطق واقعیت معرفت
کلیدواژه‌ها [English]
Quran Logic reality Knowledge