ارجحيت نماز يا خدمت به خلق | کتابخانه مجازی الفبا

در خدمت به خلق و نماز همزمان باشد كدام ارجحيت دارد نماز و يا خدمت به خلق

مسلم بدانيد كه هيچ چيزي جلوي ارجحيت نماز را نمي گيرد حتي خدمت به خلق! نماز اول وقت در نصوص ديني، مورد تأكيد بسيار قرار گرفته و فضايل فراواني براي آن نقل شده است. از نظر تأثيرات روحي، رواني و اجتماعي مي توان امور زيررا نام برد:الف. عادت دادن شخص به نظم، ب. وجود نشاط و آمادگي و حضور قلب بيشتر جهت انس و ارتباط با خدا و تقويت كمالات نفساني، ج. زمينه سازي جهت برگزاري جماعت هاي بزرگ و انس و الفت و اتحاد بيشتر مسلمانان. -توضيح آنكه: وقتي جامعه اسلامي مقيد به خواندن نماز در اول وقت باشند، در هر منطقه غالب مردم هم زمان به نماز مي ايستند. اين مسئله آمادگي آنان را براي جماعت و ايجاد صفوف گسترده و پر جمعيت بيشتر مي كند. در حالي كه نماز در غير اول وقت، در بين زمان هاي مختلف پراكنده مي شود و از اجتماع و شكوه عبادي و انس و الفت مؤمنان در مراكز ديني مي كاهد.- نماز گفت وگو و ديدار با معبود است، انسان هاي وارسته كه جز حضرت حق، دوست و ولي نعمتي براي خود نمي شناسند، مشتاقانه در انتظارند تا در اولين فرصت، جسم و روح خسته از دنياي ماديت خود را جاني درباره بخشند. از اين رو حتي قبل از رسيدن وقت نماز، با انجام مقدمات واجب و مستحب و با نظافت و معطّر نمودن بدن و لباس، خود را براي حضور در پيشگاه معشوق آماده مي كنند.- گرچه براي هر يك از نمازهاي يوميه، وقت موسّع و طولاني در نظر گرفته شده است؛ اما همان گونه كه موذن بر آن دعوت مي كند، تأكيد بر اين است كه در نخستين فرصت، با شتاب و عجله همگي به سوي نماز حركت كنند و در اول وقت آن را اقامه نمايند و هيچ كار و مشغله اي را بهانه براي تأخير نماز قرار ندهند.- رسول خدا (صلي الله عليه و آله و سلم) فرموده اند كه: نباشد نمازي كه وقت آن برسد؛ مگر آنكه ملكي در برابر مردم (يعني هرگاه وقت يكي از نمازهاي پنجگانه، كه عبارت از صبح و پيشين و پسين و شام و خفتن است داخل شود ملكي از ملائك آسمان در برابر مردمي كه به دايره تكليف در آمده اند ندا كند) ندا كند: كه اي مؤمنان! برخيزيد به جانب آتش هايي كه به واسطه ارتكاب معاصي و مبادرت به امور ناشايست، بر پشته اي كه خود برافروخته ايد. پس فرونشانيد آنها را به گزاردن نمازي كه پروردگار شما بر شما فرض كرده است».1- سالار شهيدان، ثابت كرد كه در ميدان ـ جنگ آن هم در بدترين شرايط ـ مي توان نماز را در «اول وقت» به جا آورد. آن حضرت حتي جهاد و قتال با دشمنان را مانع نماز اول وقت نمي بيند. او نمي گويد، وقت بسيار است، بگذاريد اول تكليف جنگ را معلوم كنيم. آن حضرت نمي گويد: هم اكنون وقت كار و جهاد است؛ بلكه مي فرمايند: نداي اذان سر دهيد تا نماز گزاريم؛ زيرا او براي «نماز» جهاد مي كند. كاري كه پدرش اميرالمؤمنين (عليه السلام) در جنگ صفين كرد؛ همان كسي كه فرمود: «صَلِّ الصَّلاة لوقْتِ ها المُوقَّت لَها، و لا تُعجِّل وَقتَ ها لِفراغ، و لا تُؤخَّرها عن وَقتِ ها لِاشْتِغالٍ»2؛- «نماز را در وقت معين آن بخوان، و به خاطر اينكه بي كاري، پيش از وقت آن را به جا نياور، و به بهانه كار داشتن، آن را به تأخير مينداز.» - و نيز آن بزرگوار «نماز اول وقت» را يكي از موارد امتحان شيعيان محسوب نموده، مي فرمايد:«شيعيان ما را به دو خصلت امتحان كنيد، اگر اين دو را داشتند شيعه هستند: اهميت به نماز در اول وقت، و دستگيري برادران ديني خود با مال. اگر اين دو در آنان نبود، از ما دورند و دورند و دورند».3- امام باقر (عليه السلام) مي فرمود: «بدان كه اول وقت هميشه بهتر است؛ پس تا جايي كه مي تواني به كار خير بشتاب. محبوب ترين كارها نزد خداي عزّوجلّ كاري است كه بنده به آن مداومت ورزد؛ گرچه اندك باشد».4- حضرت رضا (عليه السلام) براي استقبال از برخي علويان بيرون رفت. در اين هنگام وقت نماز رسيد؛ حضرت راه خود را به طرف كوشكي كه در آن نزديكي بود، كج كرد و زير صخره اي فرود آمد و فرمود: اذان بگو. عرض كردم: آيا منتظر نمي مانيم تا يارانمان هم به ما ملحق شوند؟ حضرت فرمود: خدا تو را بيامرزد، هرگز نمازت را بدون علت از اول وقت به تأخير مينداز. هميشه رعايت اول وقت را بكن؛ پس، من اذان گفتم و نماز خوانديم.5- امام رضا (عليه السلام) در حالي كه با يكي از پيروان اديان گذشته، مشغول مباحثه مهمي بودند و بحث به جاي حساس و تعيين كننده رسيده بود ـ عليرغم اصرار مخاطب به ادامه گفت وگو و اظهار آمادگي براي پذيرش مكتب اسلام ـ چون جلسه با وقت نماز مقارن گرديد، حضرت فوراً گفت وگو را ختم كرده و به سوي نماز شتافت.6- امام خميني در پاريس در حالي كه حدود سيصد نفر خبرنگار براي مصاحبه با ايشان در ارتباط با مسئله فرار شاه از ايران، در منزلشان اجتماع كرده بودند؛ بعد از آنكه حداكثر دو سه سوال مطرح شده بود و هر چه اصرار شد كه مقداري برنامه را ادامه دهند، با عصبانيت فرمودند: به هيچ وجه نمي شود و رفتند.7- شهيد ثاني مي فرمايد: هنگامي كه وقت نماز داخل مي شود، بدان كه اين ميقاتي است كه خداي تعالي براي تو قرار داده تا به خدمتش برخاسته، و براي خواهش از محضر او و رستگاري با اطاعتش آمادگي پيدا كني. پس شايسته است هنگام رسيدن وقت نماز، شادي بر قلبت غلبه كند و بهجت در چهره ات هويدا گردد؛ زيرا همين وقت است كه سبب نزديكي تو به خدا و وسيله رستگاري است مي باشد.- بنابراين همانطور كه براي ورود سلطاني خود را آماده مي كني، با طهارت و نظافت و پوشيدن لباس هاي شايسته مناجات، خود را براي رسيدنش آماده كن و با اين وقت شريف با وقار و سكينه و خوف و رجا، برخورد كن و عظمت حضرت خالق و نقصان و ناچيزي خود را به ياد داشته باش.8پس در درجه اول بايد به نماز اهميت بدهيد و آن را بر هر كاري ديگري مقدم بداريد و سعي كنيد هميشه قبل از وقت، خود را براي نماز مهيا كنيد و حتي الامكان در نماز جماعت شركت نماييد. بديهي است در ابتدا نفس راحت طلب با وسوسه اي شيطاني، انسان را از اين كار منصرف مي كند، ولي با توكل به خدا و اراده قوي، مي توانيد بر هواي نفس و وسوسه هاي شيطان غلبه نماييد. در بعضي از روايات آمده است كه نماز در اول وقت رضايت و خشنودي خداوند را به همراه دارد و در غير اول وقت، موجب بخشش و غفران خداست و كسي كه بدون هيچ عذري و از روي سهل انگاري نماز را به آخر وقت موكول كند، حق نماز را تضييع كرده است.پي نوشت ها:1. اربعين شيخ بهايي، ص 702.2. نهج البلاغه، نامه 27.3. جامع آيات و احاديثد نماز، ج 1، ص 346.4. كافي، ج 3، ص 274.5. بحارالانوار، ج 83، ص 21، ح 28.6. عيون اخبار الرضا(ع)، ج 2.7. سيماي فرزانگان، ص 159.8. الاخلاق، ص 65.

پرسمان دانشجویی