شهادت اعضاي بدن در قیامت | کتابخانه مجازی الفبا

من وقتي قرآن مي خوندم بعضي موقع ها معنيش خيلي برام جالبه و ميخونم. بعضي آياتي که مي خوندم درباره شهادت اعضاي بدن و زمين و ... در قيامت خبر داده بود. سوال من اينه: با اينکه خداوند حاکم دادگاه است، چه نيازي به شهادت شاهدان وجود دارد؟ ما که نمي تونيم اونجا زيرش بزنيم چون خدا و پيامبران شاهد اعمال ما هستن. يک حاج آقايي داشت صحبت مي کرد، مي گفت 8 تا دوربين، ما و اعمالمان را نگاه مي کنن پس دليلي براي شهادت شاهدان به نظر من وجود نداره.

شهادت در قيامت موضوعى كلى و پردامنه است كه بررسى آن از حوصله اين بحث بيرون است، چرا كه جنبه‏هاى مختلفى را در بر مى‏گيرد و آيات زيادى نيز بايد مورد توجه قرار گيرد. از جمله شهادت خداوند تعالى(نك: سوره حج، آيه 17، و آل‏عمران، آيه 98)، گواهى پيامبران، بويژه پيامبر خاتم(ص)( نك: سوره نساء، آيه 41، و نحل، آيه 89)، شهادت كفار و مشركان عليه يكديگر(نك: سوره انعام، آيه 130، و اعراف، آيه 37) و شهادت اعضاء و جوارح كه موضوع بحث كنونى مى‏باشد و آيات مربوط به آن، به صراحت از چشم و گوش و دست و پا و پوست و زبان به عنوان شهودى كه فرداى قيامت عليه گنهكاران در محكمه عدل الهى شهادت مى‏دهند نام برده شده است و آيه «وَ لا تَقْفُ ما ليسَ لكَ بِهِ علمٌ، اِنَّ السمعَ و البصرَ و الفؤادَ كُلُّ اولئك كانَ عنهُ مَسؤولاً»( سوره اسراء، آيه 36) نيز نشان مى‏دهد كه دل نيز به همراه چشم و گوش مورد سؤال قرار مى‏گيرد. به جز اين آيه و آيه مورد بحث، آيات ديگرى كه دليل بر شهادت اعضاء و جوارح انسان در حسابرسى قيامت مى‏باشد اينهاست: «وَ يَوْمَ يُحْشَرُ اَعْداءُ اللّه‏ِ إلى النّارِ فَهُمْ يُوزَعُون حتّى إذا ما جاؤُوها شهِدَ عَلَيْهِمْ سَمْعُهُمْ وَ أبْصارُهُمْ و جُلُودُهُمْ بِما كانوُا يَعْمَلوُنَ و قالوُا لِجُلوُدِهِمْ لِمَ شَهِدْتُمْ عَلَيْنا قالوُا أنْطَقْنا اللّه‏ُ الَّذى أنْطَق كُلَّ شى‏ءٍ وَ هُوَ خَلَقَكُمْ اوّلَ مَرَّةٍ وَ اِلَيْهِ تُرْجَعُونَ»( سوره فصّلت، آيات 19 ـ 21) مفاد سه آيه مذكور اين است: روزى كه دشمنان خداوند به جانب آتش گردآورى مى‏شوند و آنها براى پيوستن بقيه نگه داشته مى‏شوند تا آنگاه كه به آتش رسند گوش و چشمها و پوستهايشان، عليه آنان نسبت به رفتارى كه داشته‏اند گواهى خواهند داد. آنها به پوستهايشان مى‏گويند: براى چه به ضرر ما شهادت داديد؟ و آنها مى‏گويند: آن خداوندى كه هر چيز را به سخن آورد، ما را گويا ساخت. و خداوند شما را اول بار آفريد و به سوى او برگردانده مى‏شويد. در آيه ديگر يادآورى مى‏شود كه روز قيامت بر دهان گنهكاران مهر زده مى‏شود و دستهاى آنان است كه سخن مى‏گويد و پاهاى آنان است كه نسبت به عملكرد آنان گواهى مى‏دهد: «ألْيَوْمَ نَخْتِمُ عَلى أفْواهِهِمْ وَ تُكَلِّمُنا أيْديهمْ وَ تَشْهَدُ أرْجُلُهُمْ بِما كانوُا يَكْسِبوُنَ».( سوره يس، آيه 65) معناى شهادت اعضاء: گواهى اعضاء يا قواى انسانى در روز قيامت عبارت است از گزارش و بازگو كردن گناهانى كه اين اعضاء در دنيا شاهد و ناظر بوده‏اند. بر اين اساس، اين شهادت، در واقع اداء همان چيزى است كه عهده‏دار شده و حامل آن گشته‏اند، و اگر اين عهده‏دارى و تحمل و نظارت از همان دنيا و هنگام عمل نبود و تنها به اين جهت باشد كه خداوند آنها را در قيامت داراى شعور و قدرت نطق مى‏كند، و آنها تازه در آنجاست كه نسبت به اعمال و صحنه‏هاى گذشته آگاه مى‏شوند، و يا اينكه خداوند صدايى را در آنها ايجاد مى‏كند، بدون اينكه خود ادراك و شعورى داشته باشند، ديگر شهادت دادن صدق نمى‏كرد، و نسبت به فرد مجرمى كه گناه را انكار مى‏كرد، اتمام حجت از اين راه، معنا نداشت. شهادت يعنى چه؟ ظاهر آيات مورد بحث نشان‏دهنده اين امر است كه شهادت «گوش» و «چشم» عبارت از اداء و ارائه چيزى است كه شنيده و ديده‏اند، حتى نسبت به آن دسته از گناهانى كه به وسيله اين دو صورت نگرفته است. مانند اينكه گوش گواهى دهد كه آيات الهى را كه بر او خوانده مى‏شد شنيد، ولى صاحبش از آنها روى گرداند، و يا اينكه شنيد كه صاحب گوش، سخن كفرآميز بر زبان مى‏راند، و نيز مانند شهادت چشم به اينكه نشانه‏هاى يگانگى خداى تعالى را ديد ولى صاحب چشم به آنها توجهى نكرد، و يا ناظر گوش كردن صاحب چشم به غيبت و يا ساير محرمات بوده است. چنان كه در اين آيه اشاره شده است: «و لا تقفُ ما ليس لكَ به علمٌ إنّ السمعَ و البصر و الفؤاد كلّ اولئك كان عنه مسؤولاً». بنابراين، مى‏توان گفت: گوش و چشم از اين نظر با ساير اعضاء تفاوت دارند و گواهى آنها شامل ساير گناهان فرد نيز مى‏شود؛ گناهانى كه توسط ساير اعضا و قواى انسانى انجام شده است، ولى ساير اعضا، چون دست و پا و پوست، بر گناهانى شهادت خواهند داد كه خود وسيله انجام آنها بوده‏اند. و علت اينكه مجرمين، تنها خطاب به پوستهايشان مى‏گويند: «چرا عليه ما شهادت داديد؟» را مى‏توان در همين تفاوت دانست. در اين خصوص توضيح بيشترى خواهد آمد. سخن آخر: شهادت اعضا و جوارح آدمي به گناهان و جرمهاي خود در واقع به معنايي پذيرش كامل و اعتراف به اعمال ناپسند خود است و اتمام حجتي است بر آنها. گويي در آنجا اعضاي ما كه به كمكشان گناهي را مرتكب شده ايم ، داغي بر چهره دارند و شرمي آنان را فراگرفته كه با ديدن عظمت او و جنايت خود ناخواسته لب به سخن مي گشايند و طلب عفو مي كنند اما فراموش كرده اند كه فرصتها به پايان رسيده است. از سويي ديگر ، خدايي كه عادل و حكيم است هيچ گاه بر خود روا نمي شمارد حتي با وجود انكه جرمي در برابر ديدگانش روي مي دهد و شاهداني چون پيامبر و امامان و فرشتگانش نظاره گر آنند را بدون محاكمه كيفر نمايد . بلكه او فاعلان و كنندگان را به سخن مي آورد تا آنان خود از كرده هايشان سخن گويند و عذري ديگر برايشان نباشد.
آيا كسي حاكمي با چنين عدالتي را سراغ دارد؟ آيا در دنياي ما اگر قاضي – از آن جهت كه قاضي است - خود شاهد جرمي بود ، آيا نمي تواند بدون مطالبه دليل و برهان و برگذاري محاكمه مجرم را به مسلخگاه مجازات بكشاند؟ مطمنا مي تواند چنين كند.

پرسمان دانشجویی